LES 1: Herhaling concepten
Niet contractuele verbintenis: als fietser u aanrijdt als je het school buitenkomt
Vordering waarbij nakoming in natura: je wilt een nieuwe keuken en hebt hiervoor een contract met
aannemer, dan wil je dat er een keuken komt.
→ Vergoeding is second best oplossing, je hebt het liefst dat de overeenkomst wordt nagekomen
Wat is een rechtspersoon? Je gebruikt een rechtspersoon voor het beperken van je aansprakelijkheid
als aandeelhouder.
Regulatory competition
→ Taks havens: Antillen en British Virgin Island + discrete gebruiken zij voor het aantrekken van FDI’s
Race tot he bottom: in afwezigheid van aansprakelijkheid gaan vennootschappen met minder
kapitaal ook minder aantrekkelijk zijn.
Level playing field: het Walhalla van internationale handel
→ Dat je location advice niet nodig hebt, de economische juridische context is doorheen heel de
wereld hetzelfde
→ Voordeel je kan exporten
→ Realiteit: blutsen en builen
• Tariffbarriers= douanerechten
➢ EEG heeft geen douanerechten meer in die zone, deze is ook verder geëvolueerd
• Non-tariff: de facto de handel belemmeren
CEN en ELEC: bepalen basisnormen/ richtlijnen met de industriële vertegenwoordigers wat deze
betekenen. Zo maken ze een handboek aan wat bepaalde voorwerpen allemaal moeten voldoen.
→ CE: het product is goedgekeurd door de Europese unie en mag dus hier verkocht en gebruikt
worden
Trading up= upwards harmonisation= de hoogste standaard wordt genomen als de officiële
→ Vb.: P&G die pampers maken produceren deze aan de strengste maatregelen zodat ze deze naar
meerdere plaatsen kunnen exporteren en grotere omzet maken
Meerlagigheid= je wordt geconfronteerd met verschillende rechtsbronnen op verschillende niveaus.
→ Start op gemeentelijk niveau:
➢ Welgevend: gemeente kan wet uitvaren= een algemeen verbindender regel
Vb.: na 22u niemand met alcohol over straat in antwerpen, geldt dan voor iedereen op
het grondgebied antwerpen
→ Provenciaal niveau:
→ Gewest niveau en gemeenschap:
→ Koninkrijk België
Welke hiërarchie bestaat er?
Een gemeentelijk niveau mag niet in strijd komen met gemeenschap of gewestelijk besluit.
Pagina 1 van 94
,LES 2: inleiding tot de EU en het Europees recht
Charles Michel: voorzitter Europese raad
→ Verzameling van presidenten en eerste ministers
→ Belangrijkste orgaan op Europees vlak
Ursula van der leien
→ Europese Commissie: doen het presentatiewerk van de Europese unie
Koen Lenaerts: professor KUL en rechter bij Europees hof van justitie
→ Binnen he hof van justitie bepalen zij waar het geld van Europa naar gaat
Joseph Borrell: Vertegenwoordiger van de Europese unie bij externe organisaties
→ zaken met betrekking tot de EU
Frans Timmermans: vicevoorzitter Europese commissie
→ Verantwoordelijk voor de greendeal, om EU klimaatneutraal te maken
Europese commissie: politiek verantwoordelijke
Europese raad: Europese leiders komen om de 6 maanden samen om richting te geven aan EU
→ Als de raad samenkomt, moet je kijken welke ministers die samenkomen en dit is afhankelijk van
het te bespreken topic
Raad van rechters
Europees parlement: instelling waarvoor wij stemmen
→ Uniek dat je parlement hebt dat landen overstijgt
→ Kunnen stemmen over bepaalde wetten
→ Sinds 2009, verdrag van Lissabon, hebben ze verschillende bevoegdheden
→ 750 leden
→ Er zijn exclusieve bevoegdheden en gedeelde en ondersteunende
➢ Exclusieve: handelsbeleid; de handelsrelaties opzetten met derde partijen
➢ Gedeelde: EU en lidstaten kunnen samen optreden; er zijn voorwaarden aan verbonden dat
de unie mag optreden en dan mogen landen ook niet meer individueel handelen
➢ Ondersteunende: de lidstaten zijn volledig verantwoordelijk, maar de unie kan
ondersteunende maatregelen opleggen (vb. Erasmus)
Inleiding- achtergrond
1815-1914:
• Landen waren continu in oorlog
• Geen verenigd Europa
Kleine strook neutraal gebied waar veel zilvermijnen waren, maar er kwamen geen akkoorden over
wie het voor het zeggen had en hebben daarom er een apart land voor gemaakt.
WO I werd gevolgd door heel veel crisissen → periode van instabiliteit, verandering en onzekerheid
tussen landen en dat leidde tot WO II.
Inleiding- van ideaal naar gemeenschap naar unie
Mensen hadden er genoeg van en er begonnen mensen hun stem te laten horen.
De Benelux was vroeger een douane unie tussen BE, NL en Luxemburg en is nu uitgebreid tot een
economische unie.
Pagina 2 van 94
,Rechtsonder: congres van Europa in Den Haag
• De crème de la crème van het Europa van toen
• WO voorkomen en hoe ze kunnen samenwerken
• Hoe democratie in Europa blijvend beschermen
• Op economisch vlak een sterke samenwerking creëren
9 mei 1950: Schuman plan gelanceerd
• Opgericht door schuman, Frans minister
• Creëren van europese gemeenschap voor kolen en staal
→ Toen de belangrijkste economische goederen in Europa, daarom verband creëren dat er
geen reden meer kan zijn om oorlog te voeren omdat het dan te veel schade aanbrengt aan
uw eigen economie
• Begonnen met 6 landen als grondlegger van EU
• Macht werd overgeheveld naar supranationale instelling
De Raad van Europa - Geen EU instelling!
• Opgericht in 1949
• Internationale organisatie met zetel in Straatsburg
• Europees Verdrag van de Rechten van de Mens: (EVRM) & het Europees Hof voor de Rechten
van de Mens
• Breder dan de EU, 47 lidstaten, waaronder
→ vb. Rusland en Turkije
Raad van Europa: heeft rechtstreeks weinig met EU te maken, het is een internationale organisatie.
• Georiënteerd op de rechten van de mens
• Geen lid als je niet het verdrag van de rechten van de mens ondertekent
• Gaat breder dan de EU: 47 lidstaten
Overzicht van hoe de Europese unie verdragsrechtelijk tot stand is gekomen
(slide 29) wij, Polen, staan boven de Europese verdragen. Normaal onderwerp je jezelf aan de
Europese verdragen, omdat deze boven de nationale wetgeving staan.
→ Interactie tussen verschillende rechten, Nationaal en Europees
We spreken over eenmaking van Europa, maar tijdens covidcrisis dat tijdens zo’n momenten de
grenzen sluiten vrij snel wordt beslist. Wat normaal niet zomaar mag, omdat er open grenzen zijn.
Mensen die in grensgebieden wonen zijn het gewoon om voor het een naar het ander land te gaan
en het ander hier.
Pagina 3 van 94
, Inleiding – Europees recht
Verdragen zijn ondertekend door soevereine staten en die zijn dus de basis van de Europese unie. Bij
gewone nationale verdragen gaan zij ondertekenen om met andere partijen samen te werken.
Constitutioneel: grondwettelijk, er is een grondwet aan verbonden aan de rechtsorde.
→ Lidstaten zijn soms bereid hun eigen grondwet onder die van de Europese te zetten
Om verdragen te veranderen heb je toestemming nodig van alle landen individueel.
EU: supranationaal karakter:
• Onafhankelijke instellingen
• Besluitvorming bij meerderheid
• Toezicht op nakoming Unierecht
• Eigen rechtsorde met voorrang en rechtstreekse werking
Supranationaal= tegenstelling internationaal
• Supranationaal: het akkoord is gegeven en je creëert daarbij onafhankelijke instellingen
→ Deze opereren los van het nationale niveau
• Beslissingen met unanimiteit voor het besluiten van verdragen, omdat ze hun soevereiniteit
moeten afstaan
→ In Europa ook heel veel beslissingen gewoon met meerderheid, omdat je de soevereiniteit
afgeeft aan dat orgaan en ook al ben je er niet mee akkoord kan je er toch mee verbonden
zijn.
• Er is controle om te kijken of het recht wordt nagekomen
→ Als landen niet doen wat ze moeten doen, dan zijn er ook sancties aan verbonden. Dit
wordt door een onafhankelijke instelling besloten
→ Mensen uit deze instellingen redeneren onafhankelijk
• Voorrang op nationale rechtsorde en rechtstreekse werking
→ Als burger kan je rechtstreeks beroep doen op wat er beslist wordt op Europees niveau
Federaal en Vlaams staan in onze grondwet op gelijke hoogte en zijn dus gelijkwaardig, maar ze
hebben beide andere bevoegdheden.
Pagina 4 van 94
Niet contractuele verbintenis: als fietser u aanrijdt als je het school buitenkomt
Vordering waarbij nakoming in natura: je wilt een nieuwe keuken en hebt hiervoor een contract met
aannemer, dan wil je dat er een keuken komt.
→ Vergoeding is second best oplossing, je hebt het liefst dat de overeenkomst wordt nagekomen
Wat is een rechtspersoon? Je gebruikt een rechtspersoon voor het beperken van je aansprakelijkheid
als aandeelhouder.
Regulatory competition
→ Taks havens: Antillen en British Virgin Island + discrete gebruiken zij voor het aantrekken van FDI’s
Race tot he bottom: in afwezigheid van aansprakelijkheid gaan vennootschappen met minder
kapitaal ook minder aantrekkelijk zijn.
Level playing field: het Walhalla van internationale handel
→ Dat je location advice niet nodig hebt, de economische juridische context is doorheen heel de
wereld hetzelfde
→ Voordeel je kan exporten
→ Realiteit: blutsen en builen
• Tariffbarriers= douanerechten
➢ EEG heeft geen douanerechten meer in die zone, deze is ook verder geëvolueerd
• Non-tariff: de facto de handel belemmeren
CEN en ELEC: bepalen basisnormen/ richtlijnen met de industriële vertegenwoordigers wat deze
betekenen. Zo maken ze een handboek aan wat bepaalde voorwerpen allemaal moeten voldoen.
→ CE: het product is goedgekeurd door de Europese unie en mag dus hier verkocht en gebruikt
worden
Trading up= upwards harmonisation= de hoogste standaard wordt genomen als de officiële
→ Vb.: P&G die pampers maken produceren deze aan de strengste maatregelen zodat ze deze naar
meerdere plaatsen kunnen exporteren en grotere omzet maken
Meerlagigheid= je wordt geconfronteerd met verschillende rechtsbronnen op verschillende niveaus.
→ Start op gemeentelijk niveau:
➢ Welgevend: gemeente kan wet uitvaren= een algemeen verbindender regel
Vb.: na 22u niemand met alcohol over straat in antwerpen, geldt dan voor iedereen op
het grondgebied antwerpen
→ Provenciaal niveau:
→ Gewest niveau en gemeenschap:
→ Koninkrijk België
Welke hiërarchie bestaat er?
Een gemeentelijk niveau mag niet in strijd komen met gemeenschap of gewestelijk besluit.
Pagina 1 van 94
,LES 2: inleiding tot de EU en het Europees recht
Charles Michel: voorzitter Europese raad
→ Verzameling van presidenten en eerste ministers
→ Belangrijkste orgaan op Europees vlak
Ursula van der leien
→ Europese Commissie: doen het presentatiewerk van de Europese unie
Koen Lenaerts: professor KUL en rechter bij Europees hof van justitie
→ Binnen he hof van justitie bepalen zij waar het geld van Europa naar gaat
Joseph Borrell: Vertegenwoordiger van de Europese unie bij externe organisaties
→ zaken met betrekking tot de EU
Frans Timmermans: vicevoorzitter Europese commissie
→ Verantwoordelijk voor de greendeal, om EU klimaatneutraal te maken
Europese commissie: politiek verantwoordelijke
Europese raad: Europese leiders komen om de 6 maanden samen om richting te geven aan EU
→ Als de raad samenkomt, moet je kijken welke ministers die samenkomen en dit is afhankelijk van
het te bespreken topic
Raad van rechters
Europees parlement: instelling waarvoor wij stemmen
→ Uniek dat je parlement hebt dat landen overstijgt
→ Kunnen stemmen over bepaalde wetten
→ Sinds 2009, verdrag van Lissabon, hebben ze verschillende bevoegdheden
→ 750 leden
→ Er zijn exclusieve bevoegdheden en gedeelde en ondersteunende
➢ Exclusieve: handelsbeleid; de handelsrelaties opzetten met derde partijen
➢ Gedeelde: EU en lidstaten kunnen samen optreden; er zijn voorwaarden aan verbonden dat
de unie mag optreden en dan mogen landen ook niet meer individueel handelen
➢ Ondersteunende: de lidstaten zijn volledig verantwoordelijk, maar de unie kan
ondersteunende maatregelen opleggen (vb. Erasmus)
Inleiding- achtergrond
1815-1914:
• Landen waren continu in oorlog
• Geen verenigd Europa
Kleine strook neutraal gebied waar veel zilvermijnen waren, maar er kwamen geen akkoorden over
wie het voor het zeggen had en hebben daarom er een apart land voor gemaakt.
WO I werd gevolgd door heel veel crisissen → periode van instabiliteit, verandering en onzekerheid
tussen landen en dat leidde tot WO II.
Inleiding- van ideaal naar gemeenschap naar unie
Mensen hadden er genoeg van en er begonnen mensen hun stem te laten horen.
De Benelux was vroeger een douane unie tussen BE, NL en Luxemburg en is nu uitgebreid tot een
economische unie.
Pagina 2 van 94
,Rechtsonder: congres van Europa in Den Haag
• De crème de la crème van het Europa van toen
• WO voorkomen en hoe ze kunnen samenwerken
• Hoe democratie in Europa blijvend beschermen
• Op economisch vlak een sterke samenwerking creëren
9 mei 1950: Schuman plan gelanceerd
• Opgericht door schuman, Frans minister
• Creëren van europese gemeenschap voor kolen en staal
→ Toen de belangrijkste economische goederen in Europa, daarom verband creëren dat er
geen reden meer kan zijn om oorlog te voeren omdat het dan te veel schade aanbrengt aan
uw eigen economie
• Begonnen met 6 landen als grondlegger van EU
• Macht werd overgeheveld naar supranationale instelling
De Raad van Europa - Geen EU instelling!
• Opgericht in 1949
• Internationale organisatie met zetel in Straatsburg
• Europees Verdrag van de Rechten van de Mens: (EVRM) & het Europees Hof voor de Rechten
van de Mens
• Breder dan de EU, 47 lidstaten, waaronder
→ vb. Rusland en Turkije
Raad van Europa: heeft rechtstreeks weinig met EU te maken, het is een internationale organisatie.
• Georiënteerd op de rechten van de mens
• Geen lid als je niet het verdrag van de rechten van de mens ondertekent
• Gaat breder dan de EU: 47 lidstaten
Overzicht van hoe de Europese unie verdragsrechtelijk tot stand is gekomen
(slide 29) wij, Polen, staan boven de Europese verdragen. Normaal onderwerp je jezelf aan de
Europese verdragen, omdat deze boven de nationale wetgeving staan.
→ Interactie tussen verschillende rechten, Nationaal en Europees
We spreken over eenmaking van Europa, maar tijdens covidcrisis dat tijdens zo’n momenten de
grenzen sluiten vrij snel wordt beslist. Wat normaal niet zomaar mag, omdat er open grenzen zijn.
Mensen die in grensgebieden wonen zijn het gewoon om voor het een naar het ander land te gaan
en het ander hier.
Pagina 3 van 94
, Inleiding – Europees recht
Verdragen zijn ondertekend door soevereine staten en die zijn dus de basis van de Europese unie. Bij
gewone nationale verdragen gaan zij ondertekenen om met andere partijen samen te werken.
Constitutioneel: grondwettelijk, er is een grondwet aan verbonden aan de rechtsorde.
→ Lidstaten zijn soms bereid hun eigen grondwet onder die van de Europese te zetten
Om verdragen te veranderen heb je toestemming nodig van alle landen individueel.
EU: supranationaal karakter:
• Onafhankelijke instellingen
• Besluitvorming bij meerderheid
• Toezicht op nakoming Unierecht
• Eigen rechtsorde met voorrang en rechtstreekse werking
Supranationaal= tegenstelling internationaal
• Supranationaal: het akkoord is gegeven en je creëert daarbij onafhankelijke instellingen
→ Deze opereren los van het nationale niveau
• Beslissingen met unanimiteit voor het besluiten van verdragen, omdat ze hun soevereiniteit
moeten afstaan
→ In Europa ook heel veel beslissingen gewoon met meerderheid, omdat je de soevereiniteit
afgeeft aan dat orgaan en ook al ben je er niet mee akkoord kan je er toch mee verbonden
zijn.
• Er is controle om te kijken of het recht wordt nagekomen
→ Als landen niet doen wat ze moeten doen, dan zijn er ook sancties aan verbonden. Dit
wordt door een onafhankelijke instelling besloten
→ Mensen uit deze instellingen redeneren onafhankelijk
• Voorrang op nationale rechtsorde en rechtstreekse werking
→ Als burger kan je rechtstreeks beroep doen op wat er beslist wordt op Europees niveau
Federaal en Vlaams staan in onze grondwet op gelijke hoogte en zijn dus gelijkwaardig, maar ze
hebben beide andere bevoegdheden.
Pagina 4 van 94
