Samenvatting Geschiedenis van het publiekrecht en de politiek Hoofdstuk 1

H1: inleiding; definitie, doelstellingen en aanpak

1) Definitie; “geschiedenis vh publiekrecht en vd politiek”
A) Geschiedenis
1. De historische benadering is een metajuridische benadering

Rechtsgeschiedenis begint bij metajuridica -> meta – juridisch= niet echt juridisch
 resultaat van macht?
Metajuridische vakgebieden bestudereh het recht vanuit een andere wetenschap

Binnen het recht = positief recht; wat in de recht staat, wat de rechtbanken gaan toepassen
= rechtwetenschappelijk paradigma werkt
Bv; je bent in BE  BE wetten (positief recht BE; autosnelweg max 120KM – Positief recht
DUI; autosnelweg max onbeperkt)

In het BE recht zijn we beperkt door de grenzen van het juridisch paradigma
Paradigma = is een geheel van veronderstellingen een geheel van aanvaard principes
waarbinnen een wetenschap georganiseerd w
Bv; aarde midden zon draait errond = paradigma ->daarrond denken redeneren

Vragen stellen over het paradigma over metajuridica; waarom is het zo?
Regels bepaald door de context

Geschiedenis gaat kijken waarom we met bepaalde paradigma’s zitten, waarom er bepaalde
veronderstellingen zijn waarom we hebben gekozen voor democratie, voor wetboeken die
beslissen en geen rechters die beslissen

Kritischer zijn door buiten te staan en te KIJKEN naar het paradigma, veel meer redeneren 
wat is ideale (/natuur) recht (ideaal voor iedereen) & afstand houden van positief recht

Historische benadering:
 Techniek: bv fiscale attesten online kunnen beheersen – 20jr geleden kon dat niet
 Klimaat; (BV in Spanje winkels sluiten in winkel want middags te warm  mensen
ziek)?
 religie; bv shernia rechtbanken , religie niet veel invloed op recht maar bij andere
landen wel

 Veranderd het recht
 Resultaat van macht

Rechtsfilosofie
Is bij metajuridica verhelderend + utopisch licht op de ideale organisatie van wetgeving,
bestuur en rechtspraak

, Rechteconomie
- Bv corona- regels – regels laten naleven? Sancties (bv schadevergoeding)
- Sancties zijn reactie op het recht
- Sancties opleggen om het recht na te leven

- Politie kan niet alles controleren (bv in resto tafels te dicht) – dus dreiging op
zakenvoerder ipv individueel op klanten (anders winkel sluiten) dus ambtenaren niet
nodig wnt zakenvoerder gaat aan zn eigen denken en zelf de regels volgen

Rechtsgeschiedenis gebruiken om het huidig recht te bekijken

Wnnr we uit juridisch paradigma kijken  zien dat soms wat we verwachten niet oke is;
Nemo censetur… (zie ppt dia 9) = 1 van het belangrijkste paradigma van BE

Iedereen acht alle wetten te kennen! (niet ied kent het maar het w wel geacht) (bv frituur
vergunning nodig maar wist niet maar w wel geacht  advieskantoren, advocaten want
onmogelijk om alle wetten te kennen)

Positief recht werkt met paradigma’s, wij gaan uit het paradigma en kijken naar het
buitenbeeld

De wetenschap bekijkt de dingen grondig
Rechtsgeschiedenis = recht bekijken en je vragen stellen, gevaarlijk om te denken dat recht
objectief is

We moeten ons bewustzijn vd waarden vh recht
Iedereen heeft een eigen mensbeeld  objectief kijken – moeilijk – kijken naar de waarden
weten wat er afspeelt

Belangrijk om standpunt in te nemen
Het recht is een resultaat vd historischi

Carl Friedrich von Savigny Zei; (ppt dia 10)
“Historische rechtsschule” = een ‘school’ = dus een groep mensen die werken binnen een
gedeeld wetenschappelijk paradigma – ontstond door Carl F. von S.
“Het is vn belang om het historisch evolueren v e staat te kennen om het recht daarvan te
leren kennen, recht is uitdrukking van de volksgeest”  VOLKSGEIST

Iedere maatschappij maakt de wetten die belangrijk zijn voor zijn maatschappij

In de (vroegere) maatschappij was er meer “gewone” recht die mondeling werd
meegegeven