Bewustzijnsfilosofie
Lichaam - Geest debat
Algemene contradictie: intuïtie van lichaam en geest wordt vaak apart van elkaar
beschouwd terwijl zij wel invloed op elkaar hebben
Indeling mental states:
1. Bewuste ervaringen door onze zintuigen. Ook wel qualia: kwalitatieve
fenomenale ervaringen. What it is likeness. Hoe iets voelt.
2. Cognitie: propositionele attitudes. Je houding bij bepaalde proposities. Dat zijn
discrete entiteiten. Dat houdt in dat als de ene PA verandert, de ander niet ook
verandert. Ze staan dus los van elkaar. Daarbij gaan ze ergens over;
intentionaliteit (aboutness).
3. Emoties: een combinatie van bewuste ervaringen en cognitie hierbij.
Het valt dus onder te verdelen in bewuste ervaringen en cognitie. Hoe verhouden
deze onderdelen zich tegenover de fysische wereld?
Substantie dualisme, Descartes:
Een substantie kan op zichzelf bestaan. Er zijn 2 substanties:
- Res Extensa (uitgebreide extensie): het lichaam neemt ruimte in, dat is het enige
constante eraan.
- Res Cogitans: denkende deel is essentieel hiervoor. Dit vormt de geest.
Radicale twijfel: je weet niks zeker behalve dat je twijfelt, en moet aan alles
twijfelen. Ook aan andere mensen, zintuigen (illusies). Wellicht worden we geleid
door een demoon die ons laat denken dat we een lichaam hebben bv.
Helder en duidelijk inzicht: Ik denk, dus ik ben. Inzicht dankzij God.
Interactieprobleem, hard problem (Elizabeth van Bohemen): hoe kan iets
immaterieels invloed hebben op iets materieels? Hoe kunnen deze twee botsen in
beweging? Causale geslotenheid zou betekenen dat fysische gebeurtenissen altijd een
fysische oorzaak zouden hebben maar het lijkt erop van niet. Lichaam en geest
hebben dus wel interactie en bestaan niet los van elkaar.
Descartes’ reacties:
1. De interactie vindt plaats in de pijnappelklier.
2. God regelt de interactie. God bestaat omdat het idee van perfectie bestaat. De
mens is niet perfect maar God moet dus wel perfect zijn.
—> Parallelisme: God heeft 2 tijdlijnen, 2 klokken, tegelijk gemaakt en laten
afspelen en dat zijn jouw lichaam en geest die tegelijkertijd bewegen.
—> Occasionalisme: God geeft ons de gelegenheid om te bewegen. Wat lijkt vanuit
onszelf te komen komt eigenlijk alleen omdat God dit toelaat.
, Idealisme, Berkeley:
Vorm van monoisme. Er is enkel een geestelijke substantie.
Locke, primaire en secundaire eigenschappen:
Er zijn zaken die onafhankelijk zijn van de visie van de mens. Het maakt niet uit hoe
iemand is, iedereen ervaart het hetzelfde. Zoals grootte van iets. Dit heet primaire
eigenschappen.
Secundaire eigenschappen hangen daarentegen wel af van de mens en zijn dus
objectief.
<—> Berkeley vindt dat alles secundaire eigenschappen zijn. Grootte bijvoorbeeld,
verschilt ook per perspectief; muis of giraffe.
<—> De gemeten hoogte zal alsnog gelijk zijn. Er zijn dus wel primaire
eigenschappen.
Philonous (de geest) beweert tegen de stofman genaamd Hylos dat materie bestaat
maar materiële substantie niet. Je ziet namelijk vanuit het empirisme enkel
secundaire eigenschappen zoals kleur, er zijn geen primaire eigenschappen want alles
hangt af van hoe wij iets zien. De materiële wereld hangt dus volledig af van onze
geest en bestaat niet los van ons.
Behaviorisme:
Het enige waar we naar hoeven te kijken is gedrag, dat is waarneembaar. Alles dat
niet te waarnemen is is subjectief. Er moet niet gekeken worden naar de blackbox /
geest. Er wordt enkel gekeken naar de input en output en conditionering.
Dilemma: willen erkennen dat de geest in de blackbox zit maar niet willen kijken
naar de blackbox zelf.
Psychologisch behaviorisme ook wel methodologisch: de menselijke geest (human
thoughts) is ons gedrag. Alles kan vanuit hier voorspelt of gecontroleerd worden. Dit
kan op objectieve wijze namelijk experimentele wijze onderzocht worden.
Filosofisch (/ linguistisch / analytisch) behaviorisme, Ryle:
Waar niet op wordt gelet is dat zowel dualisme als idealisme onwetenschappelijk zijn.
Niemand kan de geest waarnemen en daardoor kan niemand weten of andere mensen
en dieren een geest hebben. Descartes zegt wellicht van niet maar uiteindelijk maakt
dit niets uit. Gedrag is wat duidelijk maakt of iemand bewust is of niet.
De geest is enkel een verzameling van disposities. Dat zijn gedragspatronen die zich
tonen onder bepaalde omstandigheden. Dus het willen indelen van de geest in
substanties is een categoriefout.
Logisch positivisme: alles in de psychologie is fysisch.
Lichaam - Geest debat
Algemene contradictie: intuïtie van lichaam en geest wordt vaak apart van elkaar
beschouwd terwijl zij wel invloed op elkaar hebben
Indeling mental states:
1. Bewuste ervaringen door onze zintuigen. Ook wel qualia: kwalitatieve
fenomenale ervaringen. What it is likeness. Hoe iets voelt.
2. Cognitie: propositionele attitudes. Je houding bij bepaalde proposities. Dat zijn
discrete entiteiten. Dat houdt in dat als de ene PA verandert, de ander niet ook
verandert. Ze staan dus los van elkaar. Daarbij gaan ze ergens over;
intentionaliteit (aboutness).
3. Emoties: een combinatie van bewuste ervaringen en cognitie hierbij.
Het valt dus onder te verdelen in bewuste ervaringen en cognitie. Hoe verhouden
deze onderdelen zich tegenover de fysische wereld?
Substantie dualisme, Descartes:
Een substantie kan op zichzelf bestaan. Er zijn 2 substanties:
- Res Extensa (uitgebreide extensie): het lichaam neemt ruimte in, dat is het enige
constante eraan.
- Res Cogitans: denkende deel is essentieel hiervoor. Dit vormt de geest.
Radicale twijfel: je weet niks zeker behalve dat je twijfelt, en moet aan alles
twijfelen. Ook aan andere mensen, zintuigen (illusies). Wellicht worden we geleid
door een demoon die ons laat denken dat we een lichaam hebben bv.
Helder en duidelijk inzicht: Ik denk, dus ik ben. Inzicht dankzij God.
Interactieprobleem, hard problem (Elizabeth van Bohemen): hoe kan iets
immaterieels invloed hebben op iets materieels? Hoe kunnen deze twee botsen in
beweging? Causale geslotenheid zou betekenen dat fysische gebeurtenissen altijd een
fysische oorzaak zouden hebben maar het lijkt erop van niet. Lichaam en geest
hebben dus wel interactie en bestaan niet los van elkaar.
Descartes’ reacties:
1. De interactie vindt plaats in de pijnappelklier.
2. God regelt de interactie. God bestaat omdat het idee van perfectie bestaat. De
mens is niet perfect maar God moet dus wel perfect zijn.
—> Parallelisme: God heeft 2 tijdlijnen, 2 klokken, tegelijk gemaakt en laten
afspelen en dat zijn jouw lichaam en geest die tegelijkertijd bewegen.
—> Occasionalisme: God geeft ons de gelegenheid om te bewegen. Wat lijkt vanuit
onszelf te komen komt eigenlijk alleen omdat God dit toelaat.
, Idealisme, Berkeley:
Vorm van monoisme. Er is enkel een geestelijke substantie.
Locke, primaire en secundaire eigenschappen:
Er zijn zaken die onafhankelijk zijn van de visie van de mens. Het maakt niet uit hoe
iemand is, iedereen ervaart het hetzelfde. Zoals grootte van iets. Dit heet primaire
eigenschappen.
Secundaire eigenschappen hangen daarentegen wel af van de mens en zijn dus
objectief.
<—> Berkeley vindt dat alles secundaire eigenschappen zijn. Grootte bijvoorbeeld,
verschilt ook per perspectief; muis of giraffe.
<—> De gemeten hoogte zal alsnog gelijk zijn. Er zijn dus wel primaire
eigenschappen.
Philonous (de geest) beweert tegen de stofman genaamd Hylos dat materie bestaat
maar materiële substantie niet. Je ziet namelijk vanuit het empirisme enkel
secundaire eigenschappen zoals kleur, er zijn geen primaire eigenschappen want alles
hangt af van hoe wij iets zien. De materiële wereld hangt dus volledig af van onze
geest en bestaat niet los van ons.
Behaviorisme:
Het enige waar we naar hoeven te kijken is gedrag, dat is waarneembaar. Alles dat
niet te waarnemen is is subjectief. Er moet niet gekeken worden naar de blackbox /
geest. Er wordt enkel gekeken naar de input en output en conditionering.
Dilemma: willen erkennen dat de geest in de blackbox zit maar niet willen kijken
naar de blackbox zelf.
Psychologisch behaviorisme ook wel methodologisch: de menselijke geest (human
thoughts) is ons gedrag. Alles kan vanuit hier voorspelt of gecontroleerd worden. Dit
kan op objectieve wijze namelijk experimentele wijze onderzocht worden.
Filosofisch (/ linguistisch / analytisch) behaviorisme, Ryle:
Waar niet op wordt gelet is dat zowel dualisme als idealisme onwetenschappelijk zijn.
Niemand kan de geest waarnemen en daardoor kan niemand weten of andere mensen
en dieren een geest hebben. Descartes zegt wellicht van niet maar uiteindelijk maakt
dit niets uit. Gedrag is wat duidelijk maakt of iemand bewust is of niet.
De geest is enkel een verzameling van disposities. Dat zijn gedragspatronen die zich
tonen onder bepaalde omstandigheden. Dus het willen indelen van de geest in
substanties is een categoriefout.
Logisch positivisme: alles in de psychologie is fysisch.
