Samenvatting sociale zekerheid en arbeidsrecht Deel 5 sociale zekerheid

1 Sociale zekerheid en arbeidsrecht: deel 5: Sociale zekerheid



Hoofdstuk 1: Algemeenheden
Doel van de sociale zekerheid
De sociale risico’s verzekeren en de burger een uitkering geven als hij geen arbeid kan verrichten of
kosten aan een sociaal risico compenseren.

De sociale zekerheid voorziet in:

 Vervangend inkomen wanneer een WN niet kan werken wegens ziekte, ongeval,
werkloosheid, ouderdom, vakantie.
 Aanvullend inkomen bij kinderlast.
 Betaling of terugbetaling van kosten. Vb: in geval van ziekte.

Takken van de sociale zekerheid:

 Ziekte en invaliditeitsverzekering
 Werkloosheidsverzekeringen
 Rust en overlevingspensioen
 Jaarlijkse vakantie
 Beroepsziekteverzekering
 Arbeidsongevallenverzekering
 Gezinsbijslagen (groeipakket)

Residuaire stelsels
Naast sociale zekerheid is er ook sociale bijstand voor mensen die geen aanspraak kunnen maken op
sociale zekerheid (bij bedreiging bestaanszekerheid burger). Hierbij is er geen band met arbeid,
onderzoek naar de bestaansmiddelen is vereist en het wordt betaald van belastingen.

Uitkeringen van sociale bijstand:

 Leefloon
 Inkomensgarantie voor ouderen
 Tegemoetkoming aan personen met handicap

Socialezekerheidsstelsels
Drie verschillende stelsels:

 Stelsel voor werknemers
 Stelsel voor zelfstandigen
 Stelsel voor ambtenaren

Er is vooral een algemeen socialezekerheidsstelsel, nog wel grote verschillen op vlak van
arbeidsongeschiktheid en pensioenen.

, 2 Sociale zekerheid en arbeidsrecht: deel 5: Sociale zekerheid


Kenmerken van de sociale zekerheid
 Verplicht.
 Financiering door bijdragen van werkgevers en werknemers.
 Het beheer zit bij één centrale instelling: RSZ.
 Bijdragen gebruikt voor alle rechthebbende: solidariteitsprincipe.
 Iedereen die voldoet aan voorwaarden is rechthebbende.

Bevoegdheid voor de sociale zekerheid
Het is een federale bevoegdheid.

Uitzonderingen: overgedragen naar deelstaten:

 Toezicht, opvolging en sanctionering van werklozen en RSZ-doelgroepverminderingen voor
werkgevers naar gewesten.
 Gezinsbijslagen naar gemeenschappen.

Aanvullende sociale verzekeringen
Aanvullende hospitalisatieverzekering, aanvullende pensioenverzekering, aanvullende verzekering
voor arbeidsongevallen.

Hoofdstuk 2: Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (RSZ)
Kruispuntbank = netwerk van de sociale zekerheid

Verschillende socialezekerheidsinstellingen worden met elkaar verbonden via de Kruispuntbank. Als
een socialezekerheidsinstelling gegevens nodig heeft dan moet ze via de Kruispuntbank informeren
of die al beschikbaar zijn bij een andere instelling. Als die aanwezig zijn dan zorgt de Kruispuntbank
voor de onderlinge uitwisseling hiervan. Dit om ervoor te zorgen dat reeds opgevraagde info, niet
nog eens bij de sociaal verzekerde moet worden opgevraagd.

De Kruispuntbank staat in voor correcte en beveiligde doorverwijzing en uitwisseling van gegevens !
Ze beschikt zelf niet over gegevens, ze geeft deze alleen door!

Identificatienummer = INSZ-nummer (= rijksregisternummer)