BURGERLIJK PROCESRECHT
Tentamenhandleiding
Week 1
Algemene inleiding – beginselen – rechterlijke bevoegdheid – dagvaarding of verzoekschrift?
Bevoegdheid stappenplan:
(1) de rechtsmacht van de Nederlandse rechter
- art. 1 Rv: kijk omhoog/internationale aspecten
Zo ja, EEX-Vo (art. 1, 4, 7 EEX-Vo)
(2) Absolute competentie
→ Wet RO
a. rechtbank (art. 42 RO)
b. hof (art. 60 RO)
c. Hoge Raad (art. 78 RO)
(3) Dagvaardings- of verzoekschriftprocedure?
Noemen art. 78 Rv en art. 261 Rv
Dan de wettelijke grondslag noemen.
(4) Kanton of civiel?
- Dagvaarding: art. 93 sub d-a (ook zo lezen) Rv
- Verzoekschrift, materiële wet (altijd de gegeven wet op het tentamen opzoeken.
(5) Relatieve competentie
- Dagvaardingsprocedure, art. 99 Rv
- Verzoekschriftprocedure, art. 262 Rv
Forumkeuzebeding:
● Als het een kernbeding is
Art. 108 lid 1 Rv, een forumkeuzebeding als kernbeding is in beginsel toegestaan.
Maar, is het een consumentenzaak? → Dan art. 108 lid 2 Rv. Het forumkeuzebeding geldt dan niet,
tenzij:
- sub a: het forumkeuzebeding is aangegaan nu het ontstaan van het geschil
- sub b: de consument zich wendt naar de door het forumkeuzebeding aangewezen rechter.
● Als het een algemene voorwaarde is
Is het een consumentenzaak? (nee? dan art. 108 lid 1 Rv, is toegestaan) Ja? → dan, is het beding
onredelijk bezwarend (=vernietigbaar?)
Toets aan art. 6:233 sub a jo 6:236 sub n BW.
Heesakker/Voets: ambtshalve toetsen of contractueel beding valt onder Richtlijn 93.13 EEG
of beding onredelijk bezwarend is.
Ecebek/Trudo: de richtlijn is niet rechtstreeks van toepassing, maar richtlijnconforme uitleg
brengt mee dat de Nederlandse rechter op grond van art. 6:233 BW verplicht is dit
onderzoek ambtshalve te verrichten.
, Week 2
Aanvang dagvaardings- en verzoekschriftprocedure
Een dagvaarding is op te delen in twee delen:
1. de handeling
2. het geschrift
Vereisten dagvaarding: art. 111 Rv
Vereisten exploot: art. 45 Rv
Dagvaarding bevat in ieder geval de volgende gegevens:
- gegevens eiser
- gegevens gedaagde
- datum waarop gedaagde moet verschijnen
- gegevens advocaat eiser
- eis en gronden daarvan (art. 111 sub d Rv)
Petitum (eis)
Hoofdvordering: onderverdeeld in wat primair wordt gevorderd en wat subsidiair wordt gevorderd.
Hoofdregel: de rechter mag nooit meer toewijzen dan gevorderd, maar wel minder. Mits het
mindere besloten ligt in het meerdere (= dit betekent voor gevallen waarin er
schadevergoeding wordt gevorderd, de rechter altijd een lager bedrag mag toekennen).
Nevenvorderingen: vb: wettelijke rente over schadevergoeding, proceskosten, uitvoerbaarverklaring
bij voorraad.
Proceskosten: indien je de hoofdzaak wint, wil je ook de proceskosten vergoed hebben.
Uitvoerbaarverklaring bij voorraad (art. 233 Rv): is een juridische uitdrukking die aangeeft dat
eventuele rechtsmiddelen tegen een vonnis de tenuitvoerlegging van het vonnis niet opschorten.
Gronden van de eis:
● hieronder behoren ook de substantiëringsplicht en bewijsaandraagplicht (art. 233 Rv):
- substantiëringsplicht: de substantiëringsplicht houdt in dat de eiser niet alleen zijn eigen
standpunt(en) (juridisch gezien) weergeeft, maar in de dagvaarding direct de eventuele
verweren van de wederpartij vermeldt. Inclusief de onderbouwing van de wederpartij en de
reactie hierop.
- bewijsaandraagplicht: de bewijsaandraagplicht houdt in dat u als eiser bewijs mogelijkheden
moet aandragen en bijvoegen bij uw dagvaarding.
De ratio hiervan: het dwingen van partijen om alle verweren op tafel te leggen, om meteen tot de
kern van het geschil te komen.
● Ook de stelplicht en bewijslast vallen hieronder
- stelplicht: de partij die zich beroept op een bepaald rechtsgevolg, moet de feiten en
omstandigheden stellen die dat rechtsgevolg tot gevolg hebben
- bewijslast: de partij die zich beroept op rechtsgevolgen van door haar gestelde feiten of
rechten draagt de bewijslast van die feiten of rechten.
, Betekening: voorwaarden zijn gebaseerd op hoor en wederhoor.
Art. 45 lid 1 Rv:
1. betekening aan persoon (art. 46 lid 1 Rv)
2. betekening aan woonplaats (art. 46 lid 1 Rv)
3. terpostbezorging (art. 47 Rv)
Aanhangigheid, art. 125 Rv: het geding is aanhangig vanaf de dag van de dagvaarding (dag van
inschrijving op de rol).
Conclusie van antwoord: dit is het processtuk waarin de gedaagde uitlegt wat zijn visie op het
verhaal is. In de conclusie zijn de vorderingen van gedaagde opgenomen.
Hierin komt het beginsel van concentratie van verweer aan de orde (art. 128 lid 3 Rv): gedaagde is
verplicht om al de argumenten waarmee hij die van de eiser wil bestrijden in zijn conclusie van
antwoord op te nemen.
Je hebt exceptieve en principale verweren:
- Exceptief: HR Staat/Van Galen; zijn de verweren die ertoe strekken dat de rechter op grond
van regels van zuiver processuele aard niet tot een inhoudelijke beoordeling van de
rechtsbetrekking in geschil kan komen (bijv. nietigheid dagvaarding etc.)
- Principaal verweer: alle verweren die niet exceptief zijn.
Fouten in exploot en/of dagvaarding:
Fout in exploot (65-66 Rv) Fout in dagvaarding (120-122)
Art. 65: uitdrukkelijk met nietigheid bedreigd Art. 120 lid 1 Rv: alle fouten in de afdeling (dus
kort gezegd art. 111 Rv) → Nietigheid (behalve
bij substantiëring en bewijs, zie lid 4)
Art. 66 lid 1; slechts nietigheid bij onredelijke Onderscheid verschijnen (art. 122) en niet-
benadeling (= bijv. ten aanzien voeren verweer) verschijnen (art. 121 Rv)
Art. 66 lid 2: herstelexploot art. 120 lid 2 Rv: herstelexploot, met
inachtneming termijn (zie lid 3)
Geen handtekening deurwaarder? Herstel
mogelijk. → nieuwe dagvaarding met
handtekening van deurwaarder.
Losse arresten uit de werkgroepen:
Grapendaal/Nationale Nederlanden: dit arrest zegt dat een herstelexploot niet bestemd is voor een
eiswijziging. Een herstelexploot is enkel voor gevallen waarin processuele fouten moeten worden
hersteld.
Pots/Van den Hoek: De eisen van een goede procesorde brengen mee dat de toestemming om de
zaak alsnog op de rol te zetten wordt verondersteld wanneer de gedaagde verschijnt. Tenzij zij in het
eerste processtuk meldt dat zij niet akkoord is dat de zaak op een andere dag dan de oorspronkelijk
aangezegde dag is aangebracht.
Tentamenhandleiding
Week 1
Algemene inleiding – beginselen – rechterlijke bevoegdheid – dagvaarding of verzoekschrift?
Bevoegdheid stappenplan:
(1) de rechtsmacht van de Nederlandse rechter
- art. 1 Rv: kijk omhoog/internationale aspecten
Zo ja, EEX-Vo (art. 1, 4, 7 EEX-Vo)
(2) Absolute competentie
→ Wet RO
a. rechtbank (art. 42 RO)
b. hof (art. 60 RO)
c. Hoge Raad (art. 78 RO)
(3) Dagvaardings- of verzoekschriftprocedure?
Noemen art. 78 Rv en art. 261 Rv
Dan de wettelijke grondslag noemen.
(4) Kanton of civiel?
- Dagvaarding: art. 93 sub d-a (ook zo lezen) Rv
- Verzoekschrift, materiële wet (altijd de gegeven wet op het tentamen opzoeken.
(5) Relatieve competentie
- Dagvaardingsprocedure, art. 99 Rv
- Verzoekschriftprocedure, art. 262 Rv
Forumkeuzebeding:
● Als het een kernbeding is
Art. 108 lid 1 Rv, een forumkeuzebeding als kernbeding is in beginsel toegestaan.
Maar, is het een consumentenzaak? → Dan art. 108 lid 2 Rv. Het forumkeuzebeding geldt dan niet,
tenzij:
- sub a: het forumkeuzebeding is aangegaan nu het ontstaan van het geschil
- sub b: de consument zich wendt naar de door het forumkeuzebeding aangewezen rechter.
● Als het een algemene voorwaarde is
Is het een consumentenzaak? (nee? dan art. 108 lid 1 Rv, is toegestaan) Ja? → dan, is het beding
onredelijk bezwarend (=vernietigbaar?)
Toets aan art. 6:233 sub a jo 6:236 sub n BW.
Heesakker/Voets: ambtshalve toetsen of contractueel beding valt onder Richtlijn 93.13 EEG
of beding onredelijk bezwarend is.
Ecebek/Trudo: de richtlijn is niet rechtstreeks van toepassing, maar richtlijnconforme uitleg
brengt mee dat de Nederlandse rechter op grond van art. 6:233 BW verplicht is dit
onderzoek ambtshalve te verrichten.
, Week 2
Aanvang dagvaardings- en verzoekschriftprocedure
Een dagvaarding is op te delen in twee delen:
1. de handeling
2. het geschrift
Vereisten dagvaarding: art. 111 Rv
Vereisten exploot: art. 45 Rv
Dagvaarding bevat in ieder geval de volgende gegevens:
- gegevens eiser
- gegevens gedaagde
- datum waarop gedaagde moet verschijnen
- gegevens advocaat eiser
- eis en gronden daarvan (art. 111 sub d Rv)
Petitum (eis)
Hoofdvordering: onderverdeeld in wat primair wordt gevorderd en wat subsidiair wordt gevorderd.
Hoofdregel: de rechter mag nooit meer toewijzen dan gevorderd, maar wel minder. Mits het
mindere besloten ligt in het meerdere (= dit betekent voor gevallen waarin er
schadevergoeding wordt gevorderd, de rechter altijd een lager bedrag mag toekennen).
Nevenvorderingen: vb: wettelijke rente over schadevergoeding, proceskosten, uitvoerbaarverklaring
bij voorraad.
Proceskosten: indien je de hoofdzaak wint, wil je ook de proceskosten vergoed hebben.
Uitvoerbaarverklaring bij voorraad (art. 233 Rv): is een juridische uitdrukking die aangeeft dat
eventuele rechtsmiddelen tegen een vonnis de tenuitvoerlegging van het vonnis niet opschorten.
Gronden van de eis:
● hieronder behoren ook de substantiëringsplicht en bewijsaandraagplicht (art. 233 Rv):
- substantiëringsplicht: de substantiëringsplicht houdt in dat de eiser niet alleen zijn eigen
standpunt(en) (juridisch gezien) weergeeft, maar in de dagvaarding direct de eventuele
verweren van de wederpartij vermeldt. Inclusief de onderbouwing van de wederpartij en de
reactie hierop.
- bewijsaandraagplicht: de bewijsaandraagplicht houdt in dat u als eiser bewijs mogelijkheden
moet aandragen en bijvoegen bij uw dagvaarding.
De ratio hiervan: het dwingen van partijen om alle verweren op tafel te leggen, om meteen tot de
kern van het geschil te komen.
● Ook de stelplicht en bewijslast vallen hieronder
- stelplicht: de partij die zich beroept op een bepaald rechtsgevolg, moet de feiten en
omstandigheden stellen die dat rechtsgevolg tot gevolg hebben
- bewijslast: de partij die zich beroept op rechtsgevolgen van door haar gestelde feiten of
rechten draagt de bewijslast van die feiten of rechten.
, Betekening: voorwaarden zijn gebaseerd op hoor en wederhoor.
Art. 45 lid 1 Rv:
1. betekening aan persoon (art. 46 lid 1 Rv)
2. betekening aan woonplaats (art. 46 lid 1 Rv)
3. terpostbezorging (art. 47 Rv)
Aanhangigheid, art. 125 Rv: het geding is aanhangig vanaf de dag van de dagvaarding (dag van
inschrijving op de rol).
Conclusie van antwoord: dit is het processtuk waarin de gedaagde uitlegt wat zijn visie op het
verhaal is. In de conclusie zijn de vorderingen van gedaagde opgenomen.
Hierin komt het beginsel van concentratie van verweer aan de orde (art. 128 lid 3 Rv): gedaagde is
verplicht om al de argumenten waarmee hij die van de eiser wil bestrijden in zijn conclusie van
antwoord op te nemen.
Je hebt exceptieve en principale verweren:
- Exceptief: HR Staat/Van Galen; zijn de verweren die ertoe strekken dat de rechter op grond
van regels van zuiver processuele aard niet tot een inhoudelijke beoordeling van de
rechtsbetrekking in geschil kan komen (bijv. nietigheid dagvaarding etc.)
- Principaal verweer: alle verweren die niet exceptief zijn.
Fouten in exploot en/of dagvaarding:
Fout in exploot (65-66 Rv) Fout in dagvaarding (120-122)
Art. 65: uitdrukkelijk met nietigheid bedreigd Art. 120 lid 1 Rv: alle fouten in de afdeling (dus
kort gezegd art. 111 Rv) → Nietigheid (behalve
bij substantiëring en bewijs, zie lid 4)
Art. 66 lid 1; slechts nietigheid bij onredelijke Onderscheid verschijnen (art. 122) en niet-
benadeling (= bijv. ten aanzien voeren verweer) verschijnen (art. 121 Rv)
Art. 66 lid 2: herstelexploot art. 120 lid 2 Rv: herstelexploot, met
inachtneming termijn (zie lid 3)
Geen handtekening deurwaarder? Herstel
mogelijk. → nieuwe dagvaarding met
handtekening van deurwaarder.
Losse arresten uit de werkgroepen:
Grapendaal/Nationale Nederlanden: dit arrest zegt dat een herstelexploot niet bestemd is voor een
eiswijziging. Een herstelexploot is enkel voor gevallen waarin processuele fouten moeten worden
hersteld.
Pots/Van den Hoek: De eisen van een goede procesorde brengen mee dat de toestemming om de
zaak alsnog op de rol te zetten wordt verondersteld wanneer de gedaagde verschijnt. Tenzij zij in het
eerste processtuk meldt dat zij niet akkoord is dat de zaak op een andere dag dan de oorspronkelijk
aangezegde dag is aangebracht.
