Samenvatting Psychopathologie

Psychopathologie
1 Diagnostiek en benadering
Inleiding pg 4

De beoordeling van menselijk gedrag gebeurt niet op basis van vaste en neutrale
maatstaven, maar op grond van de in de maatschappij heersende waarden en
normen, die cultureel en tijdsgebonden zijn. Niet de last voor de maatschappij,
maar het subjectief lijden van de patiënt zou het criterium moeten zijn bij deze
beoordeling. Als sociaal werker is het dan ook belangrijk om je bewust te zijn van
jouw eigen waarden en normen en de rol die zij spelen bij jouw beoordeling en
interpretatie van het gedrag van mensen. We zien dat de categorie van de
abnormaliteit steeds ruimer wordt, terwijl we er juist een pleidooi voor moeten
houden om de categorie van de normaliteit zo breed mogelijk te houden. En
streven naar meer verdraagzaamheid en solidariteit binnen de samenleving. “De
dorpsgek van vroeger zit nu in de psychiatrie”.

1.1 Gek of ziek?
 Middeleeuwen
 Werd opvallende gekte beschouwd als ‘Straffe Gods’ of als teken
van duivelse ‘bezetenheid’
 Moesten boete doen of eindigen in de gevangenis of op de
brandstapel
 de
17 eeuw
 Krankzinnigheid en geestesziekte
 Behandeling
 Opsluiting in speciale gestichten of asielen
 In mensonwaardige omstandigheden
 19de eeuw
 Zenuwziekte
 Werden geordend volgens een eigen classificatiesysteem
 Grotendeels gelijkgesteld met hersenziekten
 Asielen werden omgevormd tot ziekenhuizen
 Verzorging verbeterde
 Behandeling bleef beperkt
 ste
20 eeuw
 Sigmund freud en zijn psychoanalyse
 Psychische stoornissen in toenemende mate psychologisch
verklaard en behandeld
 Psychotherapie toepassing op ‘lichtere stoornissen’
( neurosen)
 ‘zware’ psychiatrische patiënten waren aangewezen op een
levenslang verblijf in de kliniek




1

,  1960
 Ontdekking van enkele belangrijke medicijnen tegen depressie,
angst en psychose belangrijke omwenteling
 Felle kritiek vanuit de ‘antipsychiatrie’
 Een beweging die zich afzette tegen de medische
psychiatrie
 Psychische stoornis een label voor mensen die maatschappelijk ‘niet
in de pas’ lopen
 3 grote stoornissen die de geschiedenis van de psychiatrie beheerste
 Biologische
 Psychotherapie
 Sociale richting
 Anno 2015
 Niet langer in een instituut opgeborgen
 Omschrijving van psychische stoornissen hangt nauw samen met de
betekenis van de begrippen abnormaliteit en ziekte
 Abnormaliteit: elke afwijking t.o.v. een norm
 De beoordeling of bepaald gedrag ‘normaal’ is, hangt echter
af van uiteenlopende criteria
 Kenmerken van de beoordeelde persoon
 Leeftijd, geslacht, beroep
 Tijd en plaats van het gedrag
 Wie in een pyjama op straat loopt wordt snel als
‘gek’ beschouwd
 Waarden en normen van de heersende cultuur en
tijdgeest
 Discussie of homoseksualiteit een afwijking is
 Voor de beoordeling van menselijk gedrag bestaan geen vaste
en neutrale maatstaven
 Men gebruikt waarden en normen
 Vaststellen van een stoornis
 Abnormaal gedrag betekent niet meteen gestoord gedrag
 Een superintelligent persoon wordt niet als gestoord
gezien, een zwakbegaafde wel
 Hier spelen dus de verwachtingen of eisen van
de omgeving een doorslaggevende rol: hoe
verdraagzaam is de gemeenschap ten aanzien
van individuen die zich niet aan de gangbare
sociale normen (kunnen) ‘aanpassen’
 Hoe hoger de eisen of hoe langer de tolerantie
van de omgeving, hoe minder aanvaardbaar een
bepaalde afwijking wordt.
 Abnormaal gedrag wordt dan als stoornis beschouw als het de
betrokken persoon en/of de omgeving hindert
 Abnormaal gedrag is dus niet meteen een stoornis en niet
elke stoornis heeft betrekking op een psychische stoornis
Het kan gaan om een zuiver lichamelijke aandoening



2