SOCIALE AGOGIEK
HOOFDSTUK 1: INLEIDING INVALSHOEKEN VOOR VERANDERING
HOOFDSTUK 2: ENKELE KLEINERE AGOGISCHE THEORIEËN
VELDTHEORIE
Lewin legde de grondslag voor deze theorie.
Hij onderscheidde veranderingskrachten en weerstandskrachten. Die zijn er wanneer je met mensen werkt of ze
maken keuzes in hun leven. Veranderingskrachten sterker maken en weerstandskrachten afzwakken of stoppen.
Veranderingskrachten
o Gemak
o Waardering
o Trots
o Avontuur
o Zich laten zien
Weerstandskrachten
o Gevaar
o Kosten
o Sociale druk
o Kans op mislukking
Resultaat
Afhankelijk van afnemen weerstandskrachten en/ of toenemen veranderkrachten
Consequenties voor het agogische handelen
Motivatie
CONSISTENTIETHEORIEËN: EVENWICHT BEWAREN
o Attitude: houding of neiging om iets als gunstig of ongunstig te beoordelen
o Opinie: wat je ervan vindt
Evenwicht binnen een attitude
o Cognitief
o Affectief
o Gedrag
= Hoofd, hart en handen
Als die eenheid hebben, is er een evenwicht
o Aanpassing: wanneer een attitude niet in evenwicht is kan dat worden verminderd door aanpassing van het
gevoel denken of weten
o Reclame: speelt in op je gevoelens om gedragswijziging aan te gaan
Indien niet in evenwicht = onaangenaam gevoel
, Cognitieve dissonantie
Alles wat je denkt en denkt te weten moet in evenwicht zijn. Wanneer die met elkaar in strijdt zijn krijg je
dissonantie, letterlijk wanklank, onbehagelijk gevoel. Kennis en gedrag zijn met elkaar in strijd. Bv, ik weet dat roken
ongezond is toch doe ik het. Cognitie: alles wat iemand vindt weet of denkt.
Dan gaan twee verdedigingsmechanismen in gang schieten:
o Selectieve waarneming: alles wat we weten negeren of weg lachen, doen alsof het niet bestaat.
o Rationalisatie: info kennen en weten maar je gaat de gemaakte keuzes beslissingen goed keuren. Bv ik krijg
stress als ik niet rook.
Consequenties voor agogisch handelen
o Doorwerken: beginnen met een component en doorwerken tot ze alle drie verandert zijn
o Integratie
o Kennis als ingang: folders, lezen, … ik weet wat het is maar bij mij is het toch anders, we gaan het makkelijk
rationaliseren niet de beste keuze
o Gevoel als ingang: reclame speelt in op je gevoelens, betere keuze
o Gedrag als ingang: gevoel gaat gedrag volgen
DE INNOVATIETHEORIE: GESLAAGDE VERNIEUWINGEN
Innovaties: slaagkans groter maken
Vernieuwing hangt af van 6 factoren:
o Relatief voordeel: het gaat iets voor mij betekenen een voordeel hebben
o Compatibel: kunnen we het gebruiken met hetgeen dat we hebben als dat zo is ga je er gemakkelijker mee
meegaan
o Eenvoud: gemakkelijk maken
o Testbaarheid: als je het kunt proberen ben je meer geneigd er in mee te gaan.
o Minder risico: bv. niet goed geld terug
o Waarneembaarheid: wanneer je dat bij iemand anders ziet, meer geneigd om het ook te gaan doen.
Consequenties voor het agogische handelen
Je moet het accent leggen op verbeteren
THEORIE VAN HET GEPLAND GEDRAG
Grondleggers: Ajzen en Fishbein
Vier voorwaarden (als je gedrag wil veranderen moet je aan voorwaarden voor doen):
o De betreffende waarde onderschrijven: lopen omdat het gezond is, duurzaamheid
o Gedragseffectiviteit: mensen moeten geloven dat het nieuwe gedrag tot een bepaald effect gaat leiden.
Geloof ik dat het dragen van een condoom mij geen soa gaat geven.
o Persoonlijke effectiviteit: de mate waarin je denkt dit gedrag eigen te kunnen maken. Hoe kan je ermee
omgaan
o Sociale norm: de omgeving moet het steunen, als die dat afkeuren is het moeilijker voor jou om te gaan
veranderen
HOOFDSTUK 1: INLEIDING INVALSHOEKEN VOOR VERANDERING
HOOFDSTUK 2: ENKELE KLEINERE AGOGISCHE THEORIEËN
VELDTHEORIE
Lewin legde de grondslag voor deze theorie.
Hij onderscheidde veranderingskrachten en weerstandskrachten. Die zijn er wanneer je met mensen werkt of ze
maken keuzes in hun leven. Veranderingskrachten sterker maken en weerstandskrachten afzwakken of stoppen.
Veranderingskrachten
o Gemak
o Waardering
o Trots
o Avontuur
o Zich laten zien
Weerstandskrachten
o Gevaar
o Kosten
o Sociale druk
o Kans op mislukking
Resultaat
Afhankelijk van afnemen weerstandskrachten en/ of toenemen veranderkrachten
Consequenties voor het agogische handelen
Motivatie
CONSISTENTIETHEORIEËN: EVENWICHT BEWAREN
o Attitude: houding of neiging om iets als gunstig of ongunstig te beoordelen
o Opinie: wat je ervan vindt
Evenwicht binnen een attitude
o Cognitief
o Affectief
o Gedrag
= Hoofd, hart en handen
Als die eenheid hebben, is er een evenwicht
o Aanpassing: wanneer een attitude niet in evenwicht is kan dat worden verminderd door aanpassing van het
gevoel denken of weten
o Reclame: speelt in op je gevoelens om gedragswijziging aan te gaan
Indien niet in evenwicht = onaangenaam gevoel
, Cognitieve dissonantie
Alles wat je denkt en denkt te weten moet in evenwicht zijn. Wanneer die met elkaar in strijdt zijn krijg je
dissonantie, letterlijk wanklank, onbehagelijk gevoel. Kennis en gedrag zijn met elkaar in strijd. Bv, ik weet dat roken
ongezond is toch doe ik het. Cognitie: alles wat iemand vindt weet of denkt.
Dan gaan twee verdedigingsmechanismen in gang schieten:
o Selectieve waarneming: alles wat we weten negeren of weg lachen, doen alsof het niet bestaat.
o Rationalisatie: info kennen en weten maar je gaat de gemaakte keuzes beslissingen goed keuren. Bv ik krijg
stress als ik niet rook.
Consequenties voor agogisch handelen
o Doorwerken: beginnen met een component en doorwerken tot ze alle drie verandert zijn
o Integratie
o Kennis als ingang: folders, lezen, … ik weet wat het is maar bij mij is het toch anders, we gaan het makkelijk
rationaliseren niet de beste keuze
o Gevoel als ingang: reclame speelt in op je gevoelens, betere keuze
o Gedrag als ingang: gevoel gaat gedrag volgen
DE INNOVATIETHEORIE: GESLAAGDE VERNIEUWINGEN
Innovaties: slaagkans groter maken
Vernieuwing hangt af van 6 factoren:
o Relatief voordeel: het gaat iets voor mij betekenen een voordeel hebben
o Compatibel: kunnen we het gebruiken met hetgeen dat we hebben als dat zo is ga je er gemakkelijker mee
meegaan
o Eenvoud: gemakkelijk maken
o Testbaarheid: als je het kunt proberen ben je meer geneigd er in mee te gaan.
o Minder risico: bv. niet goed geld terug
o Waarneembaarheid: wanneer je dat bij iemand anders ziet, meer geneigd om het ook te gaan doen.
Consequenties voor het agogische handelen
Je moet het accent leggen op verbeteren
THEORIE VAN HET GEPLAND GEDRAG
Grondleggers: Ajzen en Fishbein
Vier voorwaarden (als je gedrag wil veranderen moet je aan voorwaarden voor doen):
o De betreffende waarde onderschrijven: lopen omdat het gezond is, duurzaamheid
o Gedragseffectiviteit: mensen moeten geloven dat het nieuwe gedrag tot een bepaald effect gaat leiden.
Geloof ik dat het dragen van een condoom mij geen soa gaat geven.
o Persoonlijke effectiviteit: de mate waarin je denkt dit gedrag eigen te kunnen maken. Hoe kan je ermee
omgaan
o Sociale norm: de omgeving moet het steunen, als die dat afkeuren is het moeilijker voor jou om te gaan
veranderen
