Bijeenkomst 1: psychiatrie een inleiding
Hst 1:
Wat is afwijkend gedrag?
- Psychopathologie: een deelgebied vd psychiatrie dat zich bezig houdt met het beschrijven
van psychische stoornissen, oorzaken daarvan en behandelingen daarvoor.
- Psychiatrie: medisch specialisme dat zich richt op de diagnostiek en behandeling van
psychische stoornissen
- Klinische psychologie: tak vd psychologie die bezig houdt met beschrijving de oorzaken en de
behandeling van psychische stoornissen om het geestelijk welzijn te bevorderen.
- Psycholoog: iemand die universitaire opleiding psychologie heeft voltooid.
- Psychotherapeut: is bevoegd voor psychotherapeutische behandelingen en BIG registratie.
- Psychiater: iemand die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van patiënten
met psychische stoornissen. Mag medicatie voorschrijven.
- GZ- psycholoog: gz is afkorting van gezondheidszorg. Iemand die een aanvullende opleiding
heeft gedaan en in het BIG register staat geregistreerd.
- Psychische stoornis: een geheel van afwijkende emoties, gedachten of gedragspatronen die
worden gekenmerkt door oa een storing in het functioneren.
Definiëren van afwijkend gedrag
1. Uitzonderlijk, dingen horen of zien wordt als afwijkend gezien. Een lift inlopen met extreme
paniek is afwijkend.
2. Sociaal afwijkend,relatyiev maatstaven van normen en waarden in een cultuur.
3. Foute interpretatie van de realiteit
4. Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon
5. Ongepast gedrag
6. Gevaar
Historische visies
- Hippocrates kwam als eerst met een naturalistische verklaring van afwijkend gedrag. Ziekte
van lichaam en geest waren natuurlijke gevolgen en niet van bovennatuurlijke geesten. De
gezondheid wordt bepaald door een evenwicht in de humores, of lichaamssappen: slijm,
zwarte gal, bloed en gele gal. Een storing hierin betekende afwijkend gedrag. Een traag
persoon zou een overvloed aan slijm hebben, woord: flegmatiek. Overschot aan zwarte gal,
oorzaak van depressie, woord: melancholie. Overvloed aan bloed leidden tot: sanguinische
dispositie: vrolijk, zelfverzekerd en optimistisch. Gele gal: cholerisch: driftig.
Hij bracht gedragspatronen in 3 verschillende categorieën: melancholie is categorie van
buitensporige depressie, manie verwijst naar uitzonderlijke opwinding en bezetenheid omvat
het gevolg dat we aanduiden met schizofrenie.
- Exorcisme en heksenvervolgingen
Afwijkend gedrag is een teken van bezetenheid door boze geesten en de duivel. Heksen
werden vervolgd en vermoord als zij dit gedrag vertoonde. Ze spande samen met de duivel.
Exorcisme: middeleeuwse houtsnede illustreert de praktijk van het uitdrijven van de duivel.
Men dacht dat sommige mensen waren bezeten en dat die op deze manier verdreven
konden worden.
- Gekkenhuizen
, Rond het jaar 1600 waren er in Europa gekkenhuizen. De bewoners werden vastgemaakt aan
hun bedden. Er kwamen mensen hen bezichtigen, net als mensen nu in de dierentuin doen.
- Vanaf 1800 hervormingen
Men beschouwden eerst gestoorden als een bedreiging voor de samenleving en niet als
patiënten die behoefte hebben aan een behandeling.
Nu kwamen Franse artsen (pussin en pinel) met het feit dat mensen ziek zijn en dat ze recht
hebben op menselijke bejegening. Morele therapie ontstond. Psychiatrische ziekenhuizen
waren angstaanjagende plekken: niet zelden kwam men bewoners tegen die rondwentelden
in hun eigen uitwerpselen.
- Evidence- bases methode = een belangrijke ontwikkeling. Poging om de kwaliteit van de zorg
te verbeteren en de resultaten meetbaar en vergelijkbaar te maken. (komst van de
antipsychotica en anti depressieve erg populair).
Samenvatting blz 18.
Hoofdstuk 2: hedendaagse perspectieven op oorzaken en gevolgen van psychische stoornissen.
- Biologisch perspectief. Genetica heeft grote invloed. Zie blz 24 en 25
Zenuwstelsel is opgebouwd uit neuronen.
Dendriet: wortelachtige uitloper van een neuron die zenuwimpulsen ontvangt van andere
neuronen.
Axon: het lange dunne gedeelte van een neuron waarlangs de zenuwimpulsen zich
voortplanten.
eindknopje: kleine verdikking aan het eind van de axon.
Neurotransmitters; chemische stof die neurale boodschappen van de ene neuron naar de
andere vervoert.
Synaps: spleetje tussen een eindknopje van het ene neuron en de dendriet van een andere
neuron waarlangs de neurale impulsen worden doorgegeven.
Receptorplaats: deel van een dendriet van de ontvangende neuron dat gevoelig is voor
bepaalde neurotransmitters.
- Er is een verband tussen depressie en een verstoring van het chemische evenwicht in de
hersenen.
Centrale zenuwstelsel: de hersenen en het ruggenmerg
Perifere zenuwstelsel: het somatische en het autonome zenuwstelsel
Cerebellum: gebied in de achterhersen die te maken heeft met coördinatie en balans.
Reticulaire activeringssysteem: gebied in de hersenen dat te maken heeft met aandacht,
slaap en arousal.
Thamalus: stuur sensorische informatie aan in de cortex en speelt een rol in slaap en
aandacht.
Tot blz 28
Hst 1:
Wat is afwijkend gedrag?
- Psychopathologie: een deelgebied vd psychiatrie dat zich bezig houdt met het beschrijven
van psychische stoornissen, oorzaken daarvan en behandelingen daarvoor.
- Psychiatrie: medisch specialisme dat zich richt op de diagnostiek en behandeling van
psychische stoornissen
- Klinische psychologie: tak vd psychologie die bezig houdt met beschrijving de oorzaken en de
behandeling van psychische stoornissen om het geestelijk welzijn te bevorderen.
- Psycholoog: iemand die universitaire opleiding psychologie heeft voltooid.
- Psychotherapeut: is bevoegd voor psychotherapeutische behandelingen en BIG registratie.
- Psychiater: iemand die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van patiënten
met psychische stoornissen. Mag medicatie voorschrijven.
- GZ- psycholoog: gz is afkorting van gezondheidszorg. Iemand die een aanvullende opleiding
heeft gedaan en in het BIG register staat geregistreerd.
- Psychische stoornis: een geheel van afwijkende emoties, gedachten of gedragspatronen die
worden gekenmerkt door oa een storing in het functioneren.
Definiëren van afwijkend gedrag
1. Uitzonderlijk, dingen horen of zien wordt als afwijkend gezien. Een lift inlopen met extreme
paniek is afwijkend.
2. Sociaal afwijkend,relatyiev maatstaven van normen en waarden in een cultuur.
3. Foute interpretatie van de realiteit
4. Aanzienlijk emotioneel lijden van de persoon
5. Ongepast gedrag
6. Gevaar
Historische visies
- Hippocrates kwam als eerst met een naturalistische verklaring van afwijkend gedrag. Ziekte
van lichaam en geest waren natuurlijke gevolgen en niet van bovennatuurlijke geesten. De
gezondheid wordt bepaald door een evenwicht in de humores, of lichaamssappen: slijm,
zwarte gal, bloed en gele gal. Een storing hierin betekende afwijkend gedrag. Een traag
persoon zou een overvloed aan slijm hebben, woord: flegmatiek. Overschot aan zwarte gal,
oorzaak van depressie, woord: melancholie. Overvloed aan bloed leidden tot: sanguinische
dispositie: vrolijk, zelfverzekerd en optimistisch. Gele gal: cholerisch: driftig.
Hij bracht gedragspatronen in 3 verschillende categorieën: melancholie is categorie van
buitensporige depressie, manie verwijst naar uitzonderlijke opwinding en bezetenheid omvat
het gevolg dat we aanduiden met schizofrenie.
- Exorcisme en heksenvervolgingen
Afwijkend gedrag is een teken van bezetenheid door boze geesten en de duivel. Heksen
werden vervolgd en vermoord als zij dit gedrag vertoonde. Ze spande samen met de duivel.
Exorcisme: middeleeuwse houtsnede illustreert de praktijk van het uitdrijven van de duivel.
Men dacht dat sommige mensen waren bezeten en dat die op deze manier verdreven
konden worden.
- Gekkenhuizen
, Rond het jaar 1600 waren er in Europa gekkenhuizen. De bewoners werden vastgemaakt aan
hun bedden. Er kwamen mensen hen bezichtigen, net als mensen nu in de dierentuin doen.
- Vanaf 1800 hervormingen
Men beschouwden eerst gestoorden als een bedreiging voor de samenleving en niet als
patiënten die behoefte hebben aan een behandeling.
Nu kwamen Franse artsen (pussin en pinel) met het feit dat mensen ziek zijn en dat ze recht
hebben op menselijke bejegening. Morele therapie ontstond. Psychiatrische ziekenhuizen
waren angstaanjagende plekken: niet zelden kwam men bewoners tegen die rondwentelden
in hun eigen uitwerpselen.
- Evidence- bases methode = een belangrijke ontwikkeling. Poging om de kwaliteit van de zorg
te verbeteren en de resultaten meetbaar en vergelijkbaar te maken. (komst van de
antipsychotica en anti depressieve erg populair).
Samenvatting blz 18.
Hoofdstuk 2: hedendaagse perspectieven op oorzaken en gevolgen van psychische stoornissen.
- Biologisch perspectief. Genetica heeft grote invloed. Zie blz 24 en 25
Zenuwstelsel is opgebouwd uit neuronen.
Dendriet: wortelachtige uitloper van een neuron die zenuwimpulsen ontvangt van andere
neuronen.
Axon: het lange dunne gedeelte van een neuron waarlangs de zenuwimpulsen zich
voortplanten.
eindknopje: kleine verdikking aan het eind van de axon.
Neurotransmitters; chemische stof die neurale boodschappen van de ene neuron naar de
andere vervoert.
Synaps: spleetje tussen een eindknopje van het ene neuron en de dendriet van een andere
neuron waarlangs de neurale impulsen worden doorgegeven.
Receptorplaats: deel van een dendriet van de ontvangende neuron dat gevoelig is voor
bepaalde neurotransmitters.
- Er is een verband tussen depressie en een verstoring van het chemische evenwicht in de
hersenen.
Centrale zenuwstelsel: de hersenen en het ruggenmerg
Perifere zenuwstelsel: het somatische en het autonome zenuwstelsel
Cerebellum: gebied in de achterhersen die te maken heeft met coördinatie en balans.
Reticulaire activeringssysteem: gebied in de hersenen dat te maken heeft met aandacht,
slaap en arousal.
Thamalus: stuur sensorische informatie aan in de cortex en speelt een rol in slaap en
aandacht.
Tot blz 28
