H1: inleiding administratief recht
woensdag 9 februari 2022 15:03
1. Inleiding
bodemwetgeving
Omgevingsrecht
administratief recht = bestuursrecht
Centraal: relatie overheid - burger
• = deel publiek recht
○ Publiek recht geeft regels tav verhouding burgers en overheid
○ Handelt ook over verhouding overheidsinstanties onderling
○ privaatrecht! (huur, huwelijk)
--> MAAR soms valt het onder het gemeen recht, dus let op !
Vb. publieke private samenwerking
Basisbeginsel: ALGEMEEN BELANG
• Overheid staat hier voor in
• Vb. onteigening
• Evolueert! Vroeger<-> nu
vb. milieu, schaars ruimte, kwaliteitsvol onderwijs, gezondheid, veiligheid op straat
2. Administratief recht in ons rechtssysteem geplaatst
A. Begrip
• Bodemwetgeving = deel administratief recht, zoals:
○ RO
○ Ambtenarenrecht
○ organisatie federale overheid, gewesten en gemeenschappen
○ inrichting provincies
○ intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (IGS)
○ lokale besturen (bestuurlijke overheden en bestuurlijke diensten)
gemeenten
AGB’s (autonome gemeentebedrijven) (vb. AG Vespa, OVAM, VRT)
Politiezones
brandweerzones
OCMW’s (vb. bestuurlijke dienst= gedecentraliseerde openbare dienst)
kerkfabrieken
polders en wateringen
overheidsbedrijven
Functie: deel algemeen belang voorzien vb. NMBS, OV, OCMW…
Verschillende overheden op versch. niveau: regionaal - gemeentelijk - provinciaal
Conclusie: alles wat te maken heeft met "bestuurlijke organisaties"
• Onderdelen van belang voor VGM, omdat op terrein in beroep mee in aanraking komt
○ Ook omdat zij invloed en/of gevolgen op/voor OG en eigendomsverhoudingen
B. (Openbaar) bestuur (Examen)
• Bestuur = verantwoordelijk voor algemeen belang
• Om dit te realiseren treden bestuursorganen op versch. manieren op door nemen van:
=> Bestuursbeslissingen (individuele toepassingsbeslissingen in concrete dossiers)
vb. onteigeningsbesluit, omgevingsvergunning, benoeming ambtenaar
--> = beschikkingen
, => Beslissing wetgevende aard (indien wet meer concrete uitwerking vereist)
--> algemene draagwijdte
--> = verordeningen of reglementen
--> vb. bouwcode in Antwerpen, wanneer grasmachine gebruiken?
=> Jurisdictionele beslissing (administratieve rechtscolleges) vb. erelonen
• Publiekrecht bestaat uit:
=> grondwettelijk recht (staatsrecht) => administratief recht (bestuursrecht)
=> fiscaal recht => strafrecht
C. Bronnen
3. Rechtspraak
1. Rechtsregels
4. Rechtsleer
2. Pseudowetgeving
--> nieuw!
--> vb. vergunning gegeven die je wil aanvechten
1. Rechtsregels
• Geschreven (=wet)
Internationale wetten
federaal =
gewest
• VCRO --> Vlaams…. = gewestelijk!
=> nvt op Luiks gebouw want plaatsgebonden! (zelfde met decreet)
Onteigening --> kan zowel wet als decreet zijn (vb. van federaal naar gewest)
Administratief recht --> KB, wet, decreet ( ZIE INHOUDSTAFEL WB)
=> Milieu, onteigening, natuurbehoud, RO, deel van bodem….
• Niet- geschreven: deze regels gelden ook al is er geen wet voorzien
○ Rechtsgewoonte (gebruik in situatie vb. afstand beplating kijk streek)
○ Algemene rechtsbeginselen (belangrijk!)
=basisbeginselen vd rechtsorde
Voorbeelden:
=> behoorlijke wetgeving: rechtszekerheid
wetgever mag geen afbreuk doen aan iets dat jij verwacht word
Vb. strafrecht kan niet terug gaan in de tijd vb. hogere boete kan niet
terug gaan in de tijd
=> behoorlijke rechtspraak: recht op toegang tot rechter, recht op en
uitspraak binnen redelijke termijn (= recht van verdediging)
=> behoorlijk bestuur: motiveringsplicht, gelijkheidsbeginsel
algemene rechtsregels, soms al geschreven
Vb. overheid heeft motiveringsplicht
Motiveren : waarom is iets (niet)?
Gelijkheidsbeginsel: gelijk behandelen in gelijke situaties
, Vb. overheid heeft motiveringsplicht
Motiveren : waarom is iets (niet)?
Gelijkheidsbeginsel: gelijk behandelen in gelijke situaties
Beleidsvrijheid, maar gelijke behandeling! Vb. ≠ 2 identieke percelen
Denk steeds aan toepassing vd wet
ene vergunning geven en andere niet
=algemene beginselen van behoorlijk bestuur (=ABBB) (op examen 1ste keer voluit)
2. Pseudowetgeving
• = ministeriële omzendbrieven, circulaires en dienstorders waarin instructies,
richtlijnen/beleidsnormen of aanbevelingen vervat zijn die als bindend ervaren ook al zijn
ze dit niet of niet steeds
=> doel omzendbrieven: beleid transparanter, voorkomen dat mensen hier tegen ingaan
=> omzendbrief: bindend voor ambtenaren, maar niet als private partner!
=> vb. bij fiscaliteit voor interpretatie te duiden
=> ≠ besluit!
• Vb. Omzendbrief 14 oktober 2011 BB 2011/5, BS 18 januari 2012, over onteigeningen van algemeen nut:
meer bepaald samenstelling administratief dossier
3. Rechtspraak
• = geheel arresten en vonnissen van hoven en rechtbanken
=> Hoe wordt geschil beoordeelt? Hoe wetten interpreteren?
• betrekkelijke draagwijdte toch hebben zij vaak groot gezag, zeker:
=> vaste rechtspraak
=> hogere rechtspraak
• onduidelijke wetten: door rechter geïnterpreteerd
• voornaamste bron administratief recht: rechtspraak administratieve rechtbanken, in
bijzonder deze van RVS, ligt in grote mate aan basis ontwikkeling ABBB
=> RVS: is gespecialiseerde rechtbank
=> Scheiding van de machten: uitvoerende, wetgevende macht, rechtsprekende macht
4. Rechtsleer
• = geheel juridische studies en commentaren over bepaalde topics
=> Wat vertellen wetten?
• onrechtstreekse rechtsbron: ze verwerkt wetgeving en rechtspraak en voorziet deze van
kritische commentaren
=> Kan gaan van sterk wetenschappelijke doctoraten tot summiere krantenartikelen.
Overzicht leerstof:
4. Onteigeningen 7. ABBB
1. Voorkooprechten
5. Natuurbehoud
2. Onroerend Erfgoed
6. Grond- en pandenbeleid
3. Beheer OG door overheid
• + administratieve rechtspraak en rechtbanken/rechtscolleges
Als hoogste administratief rechtscollege treedt RVS op als beroepsinstantie tegen uitspraken
lagere administratieve rechtscolleges. Tegen uitspraken RVS staat ≠ hoger beroep open.
Vlaamse administratieve rechtscolleges
Raad voor Vergunningsbetwistingen
Raad voor Verkiezingsbetwistingen
Milieuhandhavingscollege
, Quiz - administratief recht in ons rechtssysteem geplaatst
woensdag 16 februari 2022 11:56
1. Het administratief recht behoort tot het
○ Privaat recht
○ Publiek recht
○ Beide indelingen
○ Geen van beide indelingen
2. Duid de handelingen en/of instellingen aan die onder het administratief recht vallen:
○ Het vaststellen van een politieverordening door de gemeenteraad
○ Het bekrachtigen van een wet door de koning
○ Geen van beide antwoorden is correct
○ Beide antwoorden zijn correct
--> belangrijk!
--> algemene draagwijdte: geldt voor iedereen
--> Hoe noemt dit algemeen? Een politie verordening (pv) --> beslissing van
wetgevende aard, algemeen geldend (staan tegenover bestuur beslissingen,
individuele beslissing)
3. Duid de handelingen en/of instellingen aan die onder het administratief recht vallen:
○ Bpost --> bestuurlijke
○ Google dienst
○ Geen van beide antwoorden is correct
○ Beide antwoorden zijn correct
4. Duid de handelingen en/of instellingen aan die onder het administratief recht vallen:
○ Het OCMW
○ Een arrest van het Hof van Cassatie --> = rechtspraak, valt niet
○ Beide antwoorden zijn correct onder administratief recht
○ Geen van beide antwoorden is correct
5. Is onderlijnde zinsnede juist of fout:
Een provinciaal belastingreglement (algemene gelding) is een rechtsregel van wetgevend
niveau
--> verschil kennen tussen algemene
○ Juist
en individuele draagwijdte (slide 9)
○ Fout
--> wel van wetgevende aard, maar
○ Geen idee niet van niveau!
6. Is onderlijnde zinsnede juist of fout:
Een grond van onwettigheid van een bestuursbeslissing kan vb. zijn het negeren van
vaste rechtspraak van de gewone rechtbanken en hoven door het bestuur in zijn besluit
○ Juist
--> rechters maken geen wetten, rechtspraak is
○ Fout richtinggevend.
○ Geen idee
7. Is onderlijnde zinsnede juist of fout:
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn rechtsprincipes die als aanbeveling
gelden voor het bestuur
○ Juist --> moet gevolgd worden!
○ Fout --> het zijn ongeschreven rechtsregels
○ Geen idee --> 1. rechtsregels
woensdag 9 februari 2022 15:03
1. Inleiding
bodemwetgeving
Omgevingsrecht
administratief recht = bestuursrecht
Centraal: relatie overheid - burger
• = deel publiek recht
○ Publiek recht geeft regels tav verhouding burgers en overheid
○ Handelt ook over verhouding overheidsinstanties onderling
○ privaatrecht! (huur, huwelijk)
--> MAAR soms valt het onder het gemeen recht, dus let op !
Vb. publieke private samenwerking
Basisbeginsel: ALGEMEEN BELANG
• Overheid staat hier voor in
• Vb. onteigening
• Evolueert! Vroeger<-> nu
vb. milieu, schaars ruimte, kwaliteitsvol onderwijs, gezondheid, veiligheid op straat
2. Administratief recht in ons rechtssysteem geplaatst
A. Begrip
• Bodemwetgeving = deel administratief recht, zoals:
○ RO
○ Ambtenarenrecht
○ organisatie federale overheid, gewesten en gemeenschappen
○ inrichting provincies
○ intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (IGS)
○ lokale besturen (bestuurlijke overheden en bestuurlijke diensten)
gemeenten
AGB’s (autonome gemeentebedrijven) (vb. AG Vespa, OVAM, VRT)
Politiezones
brandweerzones
OCMW’s (vb. bestuurlijke dienst= gedecentraliseerde openbare dienst)
kerkfabrieken
polders en wateringen
overheidsbedrijven
Functie: deel algemeen belang voorzien vb. NMBS, OV, OCMW…
Verschillende overheden op versch. niveau: regionaal - gemeentelijk - provinciaal
Conclusie: alles wat te maken heeft met "bestuurlijke organisaties"
• Onderdelen van belang voor VGM, omdat op terrein in beroep mee in aanraking komt
○ Ook omdat zij invloed en/of gevolgen op/voor OG en eigendomsverhoudingen
B. (Openbaar) bestuur (Examen)
• Bestuur = verantwoordelijk voor algemeen belang
• Om dit te realiseren treden bestuursorganen op versch. manieren op door nemen van:
=> Bestuursbeslissingen (individuele toepassingsbeslissingen in concrete dossiers)
vb. onteigeningsbesluit, omgevingsvergunning, benoeming ambtenaar
--> = beschikkingen
, => Beslissing wetgevende aard (indien wet meer concrete uitwerking vereist)
--> algemene draagwijdte
--> = verordeningen of reglementen
--> vb. bouwcode in Antwerpen, wanneer grasmachine gebruiken?
=> Jurisdictionele beslissing (administratieve rechtscolleges) vb. erelonen
• Publiekrecht bestaat uit:
=> grondwettelijk recht (staatsrecht) => administratief recht (bestuursrecht)
=> fiscaal recht => strafrecht
C. Bronnen
3. Rechtspraak
1. Rechtsregels
4. Rechtsleer
2. Pseudowetgeving
--> nieuw!
--> vb. vergunning gegeven die je wil aanvechten
1. Rechtsregels
• Geschreven (=wet)
Internationale wetten
federaal =
gewest
• VCRO --> Vlaams…. = gewestelijk!
=> nvt op Luiks gebouw want plaatsgebonden! (zelfde met decreet)
Onteigening --> kan zowel wet als decreet zijn (vb. van federaal naar gewest)
Administratief recht --> KB, wet, decreet ( ZIE INHOUDSTAFEL WB)
=> Milieu, onteigening, natuurbehoud, RO, deel van bodem….
• Niet- geschreven: deze regels gelden ook al is er geen wet voorzien
○ Rechtsgewoonte (gebruik in situatie vb. afstand beplating kijk streek)
○ Algemene rechtsbeginselen (belangrijk!)
=basisbeginselen vd rechtsorde
Voorbeelden:
=> behoorlijke wetgeving: rechtszekerheid
wetgever mag geen afbreuk doen aan iets dat jij verwacht word
Vb. strafrecht kan niet terug gaan in de tijd vb. hogere boete kan niet
terug gaan in de tijd
=> behoorlijke rechtspraak: recht op toegang tot rechter, recht op en
uitspraak binnen redelijke termijn (= recht van verdediging)
=> behoorlijk bestuur: motiveringsplicht, gelijkheidsbeginsel
algemene rechtsregels, soms al geschreven
Vb. overheid heeft motiveringsplicht
Motiveren : waarom is iets (niet)?
Gelijkheidsbeginsel: gelijk behandelen in gelijke situaties
, Vb. overheid heeft motiveringsplicht
Motiveren : waarom is iets (niet)?
Gelijkheidsbeginsel: gelijk behandelen in gelijke situaties
Beleidsvrijheid, maar gelijke behandeling! Vb. ≠ 2 identieke percelen
Denk steeds aan toepassing vd wet
ene vergunning geven en andere niet
=algemene beginselen van behoorlijk bestuur (=ABBB) (op examen 1ste keer voluit)
2. Pseudowetgeving
• = ministeriële omzendbrieven, circulaires en dienstorders waarin instructies,
richtlijnen/beleidsnormen of aanbevelingen vervat zijn die als bindend ervaren ook al zijn
ze dit niet of niet steeds
=> doel omzendbrieven: beleid transparanter, voorkomen dat mensen hier tegen ingaan
=> omzendbrief: bindend voor ambtenaren, maar niet als private partner!
=> vb. bij fiscaliteit voor interpretatie te duiden
=> ≠ besluit!
• Vb. Omzendbrief 14 oktober 2011 BB 2011/5, BS 18 januari 2012, over onteigeningen van algemeen nut:
meer bepaald samenstelling administratief dossier
3. Rechtspraak
• = geheel arresten en vonnissen van hoven en rechtbanken
=> Hoe wordt geschil beoordeelt? Hoe wetten interpreteren?
• betrekkelijke draagwijdte toch hebben zij vaak groot gezag, zeker:
=> vaste rechtspraak
=> hogere rechtspraak
• onduidelijke wetten: door rechter geïnterpreteerd
• voornaamste bron administratief recht: rechtspraak administratieve rechtbanken, in
bijzonder deze van RVS, ligt in grote mate aan basis ontwikkeling ABBB
=> RVS: is gespecialiseerde rechtbank
=> Scheiding van de machten: uitvoerende, wetgevende macht, rechtsprekende macht
4. Rechtsleer
• = geheel juridische studies en commentaren over bepaalde topics
=> Wat vertellen wetten?
• onrechtstreekse rechtsbron: ze verwerkt wetgeving en rechtspraak en voorziet deze van
kritische commentaren
=> Kan gaan van sterk wetenschappelijke doctoraten tot summiere krantenartikelen.
Overzicht leerstof:
4. Onteigeningen 7. ABBB
1. Voorkooprechten
5. Natuurbehoud
2. Onroerend Erfgoed
6. Grond- en pandenbeleid
3. Beheer OG door overheid
• + administratieve rechtspraak en rechtbanken/rechtscolleges
Als hoogste administratief rechtscollege treedt RVS op als beroepsinstantie tegen uitspraken
lagere administratieve rechtscolleges. Tegen uitspraken RVS staat ≠ hoger beroep open.
Vlaamse administratieve rechtscolleges
Raad voor Vergunningsbetwistingen
Raad voor Verkiezingsbetwistingen
Milieuhandhavingscollege
, Quiz - administratief recht in ons rechtssysteem geplaatst
woensdag 16 februari 2022 11:56
1. Het administratief recht behoort tot het
○ Privaat recht
○ Publiek recht
○ Beide indelingen
○ Geen van beide indelingen
2. Duid de handelingen en/of instellingen aan die onder het administratief recht vallen:
○ Het vaststellen van een politieverordening door de gemeenteraad
○ Het bekrachtigen van een wet door de koning
○ Geen van beide antwoorden is correct
○ Beide antwoorden zijn correct
--> belangrijk!
--> algemene draagwijdte: geldt voor iedereen
--> Hoe noemt dit algemeen? Een politie verordening (pv) --> beslissing van
wetgevende aard, algemeen geldend (staan tegenover bestuur beslissingen,
individuele beslissing)
3. Duid de handelingen en/of instellingen aan die onder het administratief recht vallen:
○ Bpost --> bestuurlijke
○ Google dienst
○ Geen van beide antwoorden is correct
○ Beide antwoorden zijn correct
4. Duid de handelingen en/of instellingen aan die onder het administratief recht vallen:
○ Het OCMW
○ Een arrest van het Hof van Cassatie --> = rechtspraak, valt niet
○ Beide antwoorden zijn correct onder administratief recht
○ Geen van beide antwoorden is correct
5. Is onderlijnde zinsnede juist of fout:
Een provinciaal belastingreglement (algemene gelding) is een rechtsregel van wetgevend
niveau
--> verschil kennen tussen algemene
○ Juist
en individuele draagwijdte (slide 9)
○ Fout
--> wel van wetgevende aard, maar
○ Geen idee niet van niveau!
6. Is onderlijnde zinsnede juist of fout:
Een grond van onwettigheid van een bestuursbeslissing kan vb. zijn het negeren van
vaste rechtspraak van de gewone rechtbanken en hoven door het bestuur in zijn besluit
○ Juist
--> rechters maken geen wetten, rechtspraak is
○ Fout richtinggevend.
○ Geen idee
7. Is onderlijnde zinsnede juist of fout:
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur zijn rechtsprincipes die als aanbeveling
gelden voor het bestuur
○ Juist --> moet gevolgd worden!
○ Fout --> het zijn ongeschreven rechtsregels
○ Geen idee --> 1. rechtsregels
