Samenvatting Neurogene Taalstoornissen

Neurogene Taalstoornissen
1 NAH
= niet-aangeboren hersenletsel of acquired brain injury
= parapluterm alle na de geboorte verworven hersenbeschadigingen

1.1 Incidentie en prevalentie

 Incidentie
= aantal nieuwe 'gevallen' (per duizend of honderdduizend
personen) die er elk jaar bijkomen in een bepaald geografisch
gebied (+- 28/100 000 inwoners)

 Prevalentie
= aantal aanwezige 'gevallen' (per duizend of honderdduizend
personen) op een bepaald tijdstip in een geografisch gebied (+-
183/100 000 inwoners)

=> geen exacte cijfers door parapluterm
=> laatste 50 jaar: grote stijging (vergrijzing)

1.2 Oorzaken


NAH




Niet-
Traumatisch
traumatisch




CVA
= (Degenerati
Tumor Infecties Intoxicaties
cerebrovacul ef)
air accident




Bloedingen Infarcten




1.2.1 Niet-traumatisch

 CVA
= cerebrovasculair aandoening, cerebrovasculair accident of
stroke

1

, o Hemorragisch (bloeding)
= bloed ontsnapt uit de bloedbaan en ontsnappen in
verschillende plaatsen van hersenen

Anatomie hersenen

› Hersenschedel (bot)
Ruimte: epidurale ruimte
› Harde hersenvlies (dura
mater)
Ruimte: subdurale ruimte
› Spinnenwebvlies
(arachnoides)
Ruimte: subarachnoidale
ruimte
› Zachte hersenvlies (pia mater)

Soorten bloedingen

 Subarachnoïdale bloeding
= bloed ontsnapt naar subarachnoïdale ruimte

 Intracerebrale bloeiding (cerebrum = grote hersenen)
= bloed ontsnapt naar grote hersenen

 Intracerebellaire bloeding (cerebellum = kleine hersenen)
= bloed ontsnapt naar klein hersenen

 Subdurale (onder de dura mater) of extradurale (buiten de
dura mater) bloeding
= bloed ontsnapt onder of boven harde hersenvlies

Oorzaken

1. Ruptuur aneurysma
= verwijding slagader op een zwakke
plek in bloedvat en vult zich met bloed waardoor de
druk op het zwakke bloedvat komt en
scheurt

2. Angiomen
= aangeboren misvormingen

Arterioveneuze malformaties =
misvormingen tussen de vaten die voor
aan- (arteriën) en afvoer (venen) van
bloed zorgen


2

, 3. Arteriosclerose
= verkalking en vetophoping in de wand van de slagader



o Ischemisch (Infarct)
= bloedtoevoer naar de hersenen verstoord of onderbroken

Oorzaken
› Trombose: vernauwing van een bloedvat in de
hersenen
› Embolie: loedprop dat vanuit een andere plaats uit het
lichaam wordt meegevoerd en elders voor een
verstopping zorgt
› Transient ischemic attack (TIA): verstoring
bloedtoevoer die zonder medische tussenkomst, zichzelf
oplost
(geen blijvende neurologische uitval)

FAST
Face: mondhoek hangt naar
beneden
Arms: beide armen omhoog
houden
Speech: spraak
onsamenhangend

 Tumoren
= ruimte-innemende processen die omringend gezond
hersenweefsel kunnen beschadigen

o Meningeoom
= een tumor die ontstaat in het hersenvlies en kan daarom
overal voorkomen waar hersenvliezen zijn (hersenen +
ruggenmerg).

-> 90% goedaardig

o Glioom
= een tumor die uit steuncellen (gliacellen) voortkomt. In
tegenstelling tot de meningeomen

-> kwaadaardig en komen terug

o Interacraniale tumor
= een tumor die zich vormt binnen de schedel en dus de
normale werking van de hersenen verstoort.



3

, -> verdrukken omringende structuren, belemmeren bloed-
en cerebraal vocht circulatie en tasten de hersencellen zelf
aan

 Infecties
= zorgen voor plaatselijke ontstekingen van het weefsel

Meningitis: ontsteking hersenvliezen
Encefalitis: ontsteking hersencellen
Myelitis: ontsteking ruggenmerg

 Degeneratieve stoornissen
= diverse stoornissen die onherstelbare en voortschrijdende
schade brengen aan zenuwcellen (vb. Ziekte van Parkingson,
dementie…)

 Intoxicatie / vergiftiging
-> door lichaam zelf (vb. stoffen organen) of buitenaf
(geneesmiddelen, alcohol…)

1.2.2 Traumatische hersenletsels

› Schedeltrauma (open of gesloten fractuur)
= beschadiging schedel

› Hersenschudding of commotio cerebri
= beschadiging aan hersenen zonder structureel letsel

› Hersenkneuzing of contusio cerebri
= beschadiging aan hersenen met structureel letsel

Beschadiging hersenen

-> directe beschadiging vb. schotwond
-> indirecte beschadiging

 Coup-contrecoup letsel
= letsel door terugslag van geschudde hersenen tegen
binnenkant van schedel aan de tegenoverliggende kant

o Coup: focaal letsel, een
beschadiging óp de plaats waar
het trauma was
o Contrecoup: overzijde van de
hersenen van de plaats van het
trauma in de richting van de
kracht van het trauma



4