Methoden van
2021-2022
psychologisch
onderzoek II
Toegepaste psychologie
Lore Schets
,WAAROM DIT OPO?
1. Leren een systematische aanpak te hanteren bij het onderzoeken van vragen met een onderzoeksverslag
als resultaat
− Bv.
“Maakt overwerken werknemers ongezonder?”
“Spreek je met alcohol vlotter een vreemde taal?”
“Maakt lang slapen je aantrekkelijker?”
“Beïnvloedt je mindset tijdens het sporten je prestaties?”
“Is fietsen goed voor je brein?”
2. Kritische wetenschappelijke houding ontwikkelen
SITUERING BINNEN OPLEIDING
TP = opleiding tot scientist practitioner
In 3 stappen:
Onderzoek vormt de basis voor psychologie
OVERZICHT OPO
− Doelstellingen
− Inhoud
− Leermateriaal
− Groepsopdracht
− Planning
− Evaluatie
,DOELSTELLINGEN
Beroepsrol: MODERNE PROFESSIONAL
Aan het einde van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om:
− Een geschikte onderzoeksmethode te kiezen, afhankelijk van de onderzoeksvraag / hypothese die
onderzocht zal worden, en rekening houdend met de voor- en nadelen van de verschillende
onderzoeksmethoden
− De onderzoeksvraag te kaderen binnen en te verantwoorden vanuit de beschikbare wetenschappelijke
literatuur rond het onderzoeksonderwerp
− Een geschikt onderzoeksplan uit te werken om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden. Dit houdt
concreet in: keuze en verantwoording van (1) deelnemers, (2) materiaal om de variabelen te meten, (3)
onderzoeksprocedure, en (4) analyseplan van de verkregen onderzoeksgegevens
− De verkregen onderzoeksgegevens te analyseren, met het oog op het beantwoorden van de
onderzoeksvraag / onderzoeken van de hypothese
− Op basis van de onderzoeksresultaten een antwoord te geven op de onderzoeksvraag /
Hypothese
− De onderzoeksresultaten te interpreteren
− Kritisch te reflecteren op het uitgevoerde onderzoek (sterke en zwakke punten van het
onderzoek; praktijkrelevantie van de onderzoeksresultaten)
− Het uitgevoerde onderzoek neer te schrijven in een wetenschappelijk onderzoeksverslag
− Het onderzoek correct en volledig uit te leggen (via een elevator pitch)
− Toelichting te geven over specifieke onderdelen/termen uit het onderzoeksverslag
− Kritische vragen te beantwoorden over het (gevoerde) onderzoek.
INHOUD
I. THEORETISCH LUIK – HOORCOLLEGES
1. Enkele uitgangspunten en onderzoeksplan (les 1)
2. Kwantitatieve onderzoeksmethoden: Experiment, Vragenlijstonderzoek (les 3)
3. Kwalitatieve onderzoeksmethoden: Interview, observatie, focusgroep (les 4)
(ook zelfstudie verwacht)
II. PRAKTISCH LUIK – GROEPSOPDRACHT IN REEKSEN (1 TOT 10)
1. Onderzoeksplan – deel 1 (les 2)
2. Onderzoeksplan – deel 2 (les 5) Elsje Goris: reeks 1 en 2
3. Uitschrijven methode (les 6) Geertje Leflot: reeks 3 en 10
4. Uitschrijven inleiding (les 7) Sabine Nelis: reeks 5 en 9
5. Verwerken resultaten (les 8) Marc Roelands: reeks 4 en 8
6. Uitschrijven resultaten (les 9) Eva Van Assche: reeks 6 en 7
7. Uitschrijven conclusies en abstract (les 10)
8. Feedbacklessen (les 11 en 12)
Flipped classroom approach (notes van PPTs of weblectures) OOK ZELFSTUDIE EN THUISWERK VERWACHT!
, LITERATUURSTUDIE
Theoretisch luik gebaseerd op
Verhoeven. N. (2018). Wat is onderzoek? Praktijkboek voor methoden en technieken. Boom:
Amsterdam (in studeercentrum )
Howitt, D., & Cramer, D. (2014). Introduction to research methods in psychology (4th ed.). Harlow:
Pearson Education Limited. (in studeercentrum)
Praktisch luik gebaseerd op
Verhoeven. N. (2018). Wat is onderzoek? Praktijkboek voor methoden en technieken. Boom:
Amsterdam (in studeercentrum)
Starreveld, P. A. (Red.). (2018). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (4e dr.). Den Haag: Boom
Lemma uitgevers. (in studeercentrum)
LEERMATERIAAL
− PPT’s van de hoorcolleges (op Canvas)
− Eigen nota’s van de hoorcolleges
− PDF’s met PPT’s en bijkomende toelichting mbt info noodzakelijk voor de lessen in reeks (op Canvas)
− Starreveld, P. A. (Red.). (2018). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (4e dr.). Den Haag: Boom
Lemma uitgevers. (VERPLICHT)
− Aanvullende literatuur op Canvas over specifieke onderzoeksmethoden
GROEPSOPDRACHT
Doel =
Uitvoeren onderzoek
Uitschrijven onderzoeksverslag (met onderdelen: abstract, inleiding, methode, resultaten, conclusies)
Presentatie hiervan op examen via een pitch
Uitvoeren van kleinschalig onderzoek in groepjes van 5 à 6 studenten (zie Canvas: In welk groepje zit ik?)
Als groep kies je voor een hulpvraag uit de ‘praktijk’ (Toelichting onderzoeksonderwerpen - 2022)
1. Experiment: 2 condities (dus 1 manipulatie) van elk 5 deelnemers (dus 10 deelnemers in totaal)
2. Vragenlijstonderzoek – cross-sectioneel: 20 deelnemers
KWANTITATIEF
3. Observatie: 5 deelnemers (5 individuele deelnemers of 5 deelnemers in groep)
4. Focusgroep: 1 focusgroep met 5 deelnemers, wel verschillende ‘samenstelling’
5. Interview: 5 deelnemers
KWALITATIEF
GEEN LITERATUURSTUDIE
2021-2022
psychologisch
onderzoek II
Toegepaste psychologie
Lore Schets
,WAAROM DIT OPO?
1. Leren een systematische aanpak te hanteren bij het onderzoeken van vragen met een onderzoeksverslag
als resultaat
− Bv.
“Maakt overwerken werknemers ongezonder?”
“Spreek je met alcohol vlotter een vreemde taal?”
“Maakt lang slapen je aantrekkelijker?”
“Beïnvloedt je mindset tijdens het sporten je prestaties?”
“Is fietsen goed voor je brein?”
2. Kritische wetenschappelijke houding ontwikkelen
SITUERING BINNEN OPLEIDING
TP = opleiding tot scientist practitioner
In 3 stappen:
Onderzoek vormt de basis voor psychologie
OVERZICHT OPO
− Doelstellingen
− Inhoud
− Leermateriaal
− Groepsopdracht
− Planning
− Evaluatie
,DOELSTELLINGEN
Beroepsrol: MODERNE PROFESSIONAL
Aan het einde van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om:
− Een geschikte onderzoeksmethode te kiezen, afhankelijk van de onderzoeksvraag / hypothese die
onderzocht zal worden, en rekening houdend met de voor- en nadelen van de verschillende
onderzoeksmethoden
− De onderzoeksvraag te kaderen binnen en te verantwoorden vanuit de beschikbare wetenschappelijke
literatuur rond het onderzoeksonderwerp
− Een geschikt onderzoeksplan uit te werken om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden. Dit houdt
concreet in: keuze en verantwoording van (1) deelnemers, (2) materiaal om de variabelen te meten, (3)
onderzoeksprocedure, en (4) analyseplan van de verkregen onderzoeksgegevens
− De verkregen onderzoeksgegevens te analyseren, met het oog op het beantwoorden van de
onderzoeksvraag / onderzoeken van de hypothese
− Op basis van de onderzoeksresultaten een antwoord te geven op de onderzoeksvraag /
Hypothese
− De onderzoeksresultaten te interpreteren
− Kritisch te reflecteren op het uitgevoerde onderzoek (sterke en zwakke punten van het
onderzoek; praktijkrelevantie van de onderzoeksresultaten)
− Het uitgevoerde onderzoek neer te schrijven in een wetenschappelijk onderzoeksverslag
− Het onderzoek correct en volledig uit te leggen (via een elevator pitch)
− Toelichting te geven over specifieke onderdelen/termen uit het onderzoeksverslag
− Kritische vragen te beantwoorden over het (gevoerde) onderzoek.
INHOUD
I. THEORETISCH LUIK – HOORCOLLEGES
1. Enkele uitgangspunten en onderzoeksplan (les 1)
2. Kwantitatieve onderzoeksmethoden: Experiment, Vragenlijstonderzoek (les 3)
3. Kwalitatieve onderzoeksmethoden: Interview, observatie, focusgroep (les 4)
(ook zelfstudie verwacht)
II. PRAKTISCH LUIK – GROEPSOPDRACHT IN REEKSEN (1 TOT 10)
1. Onderzoeksplan – deel 1 (les 2)
2. Onderzoeksplan – deel 2 (les 5) Elsje Goris: reeks 1 en 2
3. Uitschrijven methode (les 6) Geertje Leflot: reeks 3 en 10
4. Uitschrijven inleiding (les 7) Sabine Nelis: reeks 5 en 9
5. Verwerken resultaten (les 8) Marc Roelands: reeks 4 en 8
6. Uitschrijven resultaten (les 9) Eva Van Assche: reeks 6 en 7
7. Uitschrijven conclusies en abstract (les 10)
8. Feedbacklessen (les 11 en 12)
Flipped classroom approach (notes van PPTs of weblectures) OOK ZELFSTUDIE EN THUISWERK VERWACHT!
, LITERATUURSTUDIE
Theoretisch luik gebaseerd op
Verhoeven. N. (2018). Wat is onderzoek? Praktijkboek voor methoden en technieken. Boom:
Amsterdam (in studeercentrum )
Howitt, D., & Cramer, D. (2014). Introduction to research methods in psychology (4th ed.). Harlow:
Pearson Education Limited. (in studeercentrum)
Praktisch luik gebaseerd op
Verhoeven. N. (2018). Wat is onderzoek? Praktijkboek voor methoden en technieken. Boom:
Amsterdam (in studeercentrum)
Starreveld, P. A. (Red.). (2018). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (4e dr.). Den Haag: Boom
Lemma uitgevers. (in studeercentrum)
LEERMATERIAAL
− PPT’s van de hoorcolleges (op Canvas)
− Eigen nota’s van de hoorcolleges
− PDF’s met PPT’s en bijkomende toelichting mbt info noodzakelijk voor de lessen in reeks (op Canvas)
− Starreveld, P. A. (Red.). (2018). Verslaglegging van psychologisch onderzoek (4e dr.). Den Haag: Boom
Lemma uitgevers. (VERPLICHT)
− Aanvullende literatuur op Canvas over specifieke onderzoeksmethoden
GROEPSOPDRACHT
Doel =
Uitvoeren onderzoek
Uitschrijven onderzoeksverslag (met onderdelen: abstract, inleiding, methode, resultaten, conclusies)
Presentatie hiervan op examen via een pitch
Uitvoeren van kleinschalig onderzoek in groepjes van 5 à 6 studenten (zie Canvas: In welk groepje zit ik?)
Als groep kies je voor een hulpvraag uit de ‘praktijk’ (Toelichting onderzoeksonderwerpen - 2022)
1. Experiment: 2 condities (dus 1 manipulatie) van elk 5 deelnemers (dus 10 deelnemers in totaal)
2. Vragenlijstonderzoek – cross-sectioneel: 20 deelnemers
KWANTITATIEF
3. Observatie: 5 deelnemers (5 individuele deelnemers of 5 deelnemers in groep)
4. Focusgroep: 1 focusgroep met 5 deelnemers, wel verschillende ‘samenstelling’
5. Interview: 5 deelnemers
KWALITATIEF
GEEN LITERATUURSTUDIE