SAMENVATTING MANAGEMENT
CONTROLE EN KOSTENBEHEERSING
HOOFDSTUK 1: INTRODUCTIE VAN MANAGEMENT CONTROLE
MANAGEMENT CONTROLE
Synoniemen Management Controle:
• Performance measurement & management
• Strategie uitvoering
• Strategie implementatie
• Doelcongruentie/ goal congruence = doelstellingen van de medewerkers zijn in lijn met de
doelstellingen van de organistatie, ze streven hetzelfde na
Contingency theory: niet alles is in één management controlesysteem samen te vatten, het MC-systeem is voor
elk bedrijf anders
Managementcontrole: MC is een systematisch proces waarbij de organisatie hun high-level managers de low-
level managers beïnvloeden om de strategie van de organisatie te implementeren en ze mee te krijgen in het
aansturen van de strategie (dit is nodig door decentralisatie = beslissingsbevoegdheid aan andere geven)
Principaal-agent theorie: principaal (high-level manager) geeft opdracht aan agent (low-level manager) en
geeft zo dus ook autonomie en beslissingsbevoegdheid. De agent zal in naam en in belang van de principaal
handelen.
NEED FOR CONTROL
Strategie: de manier waarop men de doelstellingen gaat realiseren, dit kan verschillen op de verschillende
leveles van de organistaie. Corporate strategy = strategie van het top management (bv: sectorkeuze). Business
unit strategie = hoe men zich als BU gaat posititoneren tov concurrenten (cost leadership of differentiatie?)
Need for control: Er is een nood voor controle door decentralisatie:
• Gedecentraliseerde manager begrijpt de doelstellingen en strategie niet
Wat bedoelen ze met de doelstellingen?
o Profit: winst maken
§ Hoe gaan ze dit doen? Met groei? En hoe gaan ze groeien?
§ Maximale reasonable profit: profit met het oog op klantentevredenheid/ andere
stakeholders
o Non-profit: mission statement geeft aan welk doel ze willen halen ipv profit
Floor Bartier Master TEW 2022 1
, • Gedecentraliseerde manager is niet automatisch akkoord met de doelstellingen en strategie
o Private goals: nutsfunctie van het individue is niet hetzelfde als de nutsfunctie van het bedrijf
bv. Verhouding werk en vrijetijd is anders in het oog van het bedrijf als voor de WN
o Private information: zijn het niet eens met top management (staan veel dichterbij de klanten/
realiteit)
• Gedecentraliseerde manager heeft niet automatisch de nodige resources om de doelstellingen en
strategie uit te voeren
o Personal skills: staan de juiste mensen op de juiste plaats?
o Resource allocation: krijgen de gedecentraliseerde afdelingen wel de juiste mideelen om
strategie waar te maken?
FIRM SIZE
Hoe groter het bedrijf, hoe meer informatie stromen er zijn. Hierdoor is het veel moeilijker om deze op elkaar
af te stemmen à hoe belangrijker de management controle structuur en het management controle ysteem
Functies dat management controle kan doen voor de need of control
Origine need for MC Top-down functies Bottom-up functies
- Informatie verschuiving
Not understand - Explain - Participation lower level
- Coördinatie - Coordination & cooperation
Not agree - motivatie - emerging strategies
No resources - Resource allocation - Information flow
Explain: communicatie van strategie zo duidelijk/ operationeel mogelijk doen (iedereen begrijpt het) à balance
scorecard, strategie map
Coördinatie: elk van de gedecentraliseerde BU gaat hun eigen doelstellingen nastreven, men moet zorgen dat
deze in dezelfde lijn staan als de corporate strategy.
Motivatie: target setting & incentives: definiëren van KPI’s en hier targets opzetten/ incentives aan koppen à
hierdoor zullen ze toch de doelen en strategie implementeren
Resource allocation: juiste middelen aan de juiste afdeling, inzetten op personal skill development ipv
excelleren in één bepaalde functie
Emerging strategies: bepaalde strategiën komen voort uit locale ervaringen, ookal horen deze niet tot de
startegie van het topmanagement.
MANAGEMENT AND CONTROL
Management controle kan begrepen worden als een deel van de algemene management functie (integreeert
een aantal van de volgende elementen):
• Planning: waar willen we naartoer
• Organiseren: hoe gaan we wat we gepland hebben bereiken?
• Staffing: juiste mensen op de juiste plaats = personeelsbezetting
• Leading: motiveren van anderen
• Controleren: achteraf vaststellen of de plannen (goed) zijn uitgevoerd à ex-post
Floor Bartier Master TEW 2022 2
,MC connecteert verschillende niveaus in de hierarchie en gaat bepaalde technieken gebruiken (hier ligt de link
met management accounting)
ACCOUNTING AND CONTROL
Management controle kan dus ook begrepen worden als een activiteit die management accounting informatie
gebruikt:
• Scorecard keeping: waar staan we momenteel
• Attention directing: bijsturen waar nodig zodat het in de richtingvan de doelstellingen blijft gaan
• Problem solving
Management accounting bestaat uit 3 onderdelen
voorraadwaardering
& winstberekening
kennis: waar de informatie voor wordt gebruikt
informatie: rapporten die we uit data halen
kennis decission making
à voorbeeld: winstgevendheid, balance scorecard,
kwaliteitskosten, outsourcen of niet, …
informatie management controle
data
à MANAGEMENT ACCOUNTING IS MANAGEMENT RAPPORTERING: welke rapporten zetten we op voor
interne doeleinden? à Voorbeeld: budget voor BU: heel wat data nodig (productiekosten,verkoopprijs, …)
Redenen voor een sterke conntectie tussen management accounting & management controle:
• Belang van geld als de belangrijkste indicator van de prestaties van de onderneming
• Belang van de accounting systemen om de informatie noden te voldoen voor de stakeholders van het
bedrijf
HUMAN BEHAVIOR
Management controle gaat over het selecteren van gewenst gedrag van de gedecentraliseerde managers (=
doelcongruentie). Het begrijpen van human behavior in organisatie is dus belangrijk:
• Managers zijn gemotiveerd door doelen die ze moeten behalen à zet targes: weten waar ze naartoe
moeten werken
• Managers zijn gemotiveerd door rewards (beloningen/ bestraffingen voor bepaaldgedrag) die ze
krijgen door hun efforts/ inspanningen
• Managers zijn gemotiveerd door de sociale context (= informele sfeer) waarin ze werken
2 opmerkingen:`
1. Men kan nooit perfecte doelcongruentie bereiken
2. Voor doelcongruentie willen we vooral de effort beïnvloeden
o Direction of the effort: juiste richting, anders werken ze tegen
o Percistence of the effort: men moet blijvende inspanningen doen
Floor Bartier Master TEW 2022 3
, MOTIVATIE DOOR GOALS/ DOELEN
Target setting: geeft een bepaald verwachtingspatroon
Mogelijkse positieve effecten op inspanning:
• Doelen zijn duidelijk en richtingaangevend
o NPS: duidelijk maken wat je hiermee bedoelt en wat er behaald moet worden (bv: 50%)
• Doelstellingen mogen niet tever afliggen
o Targets op invidueel niveau à WN moeten er invloed op kunnen hebben om gemotiveerd te
zijn
o Bonussen mogen ook niet te ver in tijd liggen: niet beloond worden voor iets van 12 maand
geleden
• Prestaties worden als positief gewaardeerd
o WN moeten merken dat het geapprecieerd wordt
Attention points:
• Doelen moeten in lijn zijn met de strategie
• (Te) veel doelstellingen gaan duidelijkheid en de richting verminderen
• Doelstellingen kunnen worden beschouwd als een dreiging (ze moeten wel haalbaar blijven: zet ze
niet te hoog)
MOTIVATIE DOOR (FINANCIELE) BELONGINGEN/ BESTRAFFINGEN
Rewards/ belongingen zijn de prijs die men betaald voor de producten/ diensten van managers:
• Variatie in de afhankelijkheid van de output à rewards kunnen gebaseerd zijn op verschillende doelen
• Gecontrolleerd door arbeidswetgeving
• Variatie over versschillende bedrijven en functies
Attention points:
• Belongingen mogen niet als fixed loon gezien worden
o Medewerkers gaan er vanuit dat ze de bonus toch krijgen à moet enkel voor iets ‘extra’
gegeven worden
• Gevaar van interne competitie
o Wanneer ga je iemand meer/ minder bonus geven?
• Beloning moet matchen in tijd
o Moet een reflectie zijn van recente werkhouding
MOTIVATIE DOOR SOCIALE CONTEXT
Hier kom te motivatie voort uit zowel interne als externe factoren.
• Externe factoren: work etics = plaats waar je werkt, een bepaalde cultuur die je juist kan
(de)motiveren (Silicon Vally). Kan ook een bepaald land zijn, waar de cultuur fel verschilt
• Interne factoren: organisatie cultuur, management stijl, toon aan de top
Floor Bartier Master TEW 2022 4
CONTROLE EN KOSTENBEHEERSING
HOOFDSTUK 1: INTRODUCTIE VAN MANAGEMENT CONTROLE
MANAGEMENT CONTROLE
Synoniemen Management Controle:
• Performance measurement & management
• Strategie uitvoering
• Strategie implementatie
• Doelcongruentie/ goal congruence = doelstellingen van de medewerkers zijn in lijn met de
doelstellingen van de organistatie, ze streven hetzelfde na
Contingency theory: niet alles is in één management controlesysteem samen te vatten, het MC-systeem is voor
elk bedrijf anders
Managementcontrole: MC is een systematisch proces waarbij de organisatie hun high-level managers de low-
level managers beïnvloeden om de strategie van de organisatie te implementeren en ze mee te krijgen in het
aansturen van de strategie (dit is nodig door decentralisatie = beslissingsbevoegdheid aan andere geven)
Principaal-agent theorie: principaal (high-level manager) geeft opdracht aan agent (low-level manager) en
geeft zo dus ook autonomie en beslissingsbevoegdheid. De agent zal in naam en in belang van de principaal
handelen.
NEED FOR CONTROL
Strategie: de manier waarop men de doelstellingen gaat realiseren, dit kan verschillen op de verschillende
leveles van de organistaie. Corporate strategy = strategie van het top management (bv: sectorkeuze). Business
unit strategie = hoe men zich als BU gaat posititoneren tov concurrenten (cost leadership of differentiatie?)
Need for control: Er is een nood voor controle door decentralisatie:
• Gedecentraliseerde manager begrijpt de doelstellingen en strategie niet
Wat bedoelen ze met de doelstellingen?
o Profit: winst maken
§ Hoe gaan ze dit doen? Met groei? En hoe gaan ze groeien?
§ Maximale reasonable profit: profit met het oog op klantentevredenheid/ andere
stakeholders
o Non-profit: mission statement geeft aan welk doel ze willen halen ipv profit
Floor Bartier Master TEW 2022 1
, • Gedecentraliseerde manager is niet automatisch akkoord met de doelstellingen en strategie
o Private goals: nutsfunctie van het individue is niet hetzelfde als de nutsfunctie van het bedrijf
bv. Verhouding werk en vrijetijd is anders in het oog van het bedrijf als voor de WN
o Private information: zijn het niet eens met top management (staan veel dichterbij de klanten/
realiteit)
• Gedecentraliseerde manager heeft niet automatisch de nodige resources om de doelstellingen en
strategie uit te voeren
o Personal skills: staan de juiste mensen op de juiste plaats?
o Resource allocation: krijgen de gedecentraliseerde afdelingen wel de juiste mideelen om
strategie waar te maken?
FIRM SIZE
Hoe groter het bedrijf, hoe meer informatie stromen er zijn. Hierdoor is het veel moeilijker om deze op elkaar
af te stemmen à hoe belangrijker de management controle structuur en het management controle ysteem
Functies dat management controle kan doen voor de need of control
Origine need for MC Top-down functies Bottom-up functies
- Informatie verschuiving
Not understand - Explain - Participation lower level
- Coördinatie - Coordination & cooperation
Not agree - motivatie - emerging strategies
No resources - Resource allocation - Information flow
Explain: communicatie van strategie zo duidelijk/ operationeel mogelijk doen (iedereen begrijpt het) à balance
scorecard, strategie map
Coördinatie: elk van de gedecentraliseerde BU gaat hun eigen doelstellingen nastreven, men moet zorgen dat
deze in dezelfde lijn staan als de corporate strategy.
Motivatie: target setting & incentives: definiëren van KPI’s en hier targets opzetten/ incentives aan koppen à
hierdoor zullen ze toch de doelen en strategie implementeren
Resource allocation: juiste middelen aan de juiste afdeling, inzetten op personal skill development ipv
excelleren in één bepaalde functie
Emerging strategies: bepaalde strategiën komen voort uit locale ervaringen, ookal horen deze niet tot de
startegie van het topmanagement.
MANAGEMENT AND CONTROL
Management controle kan begrepen worden als een deel van de algemene management functie (integreeert
een aantal van de volgende elementen):
• Planning: waar willen we naartoer
• Organiseren: hoe gaan we wat we gepland hebben bereiken?
• Staffing: juiste mensen op de juiste plaats = personeelsbezetting
• Leading: motiveren van anderen
• Controleren: achteraf vaststellen of de plannen (goed) zijn uitgevoerd à ex-post
Floor Bartier Master TEW 2022 2
,MC connecteert verschillende niveaus in de hierarchie en gaat bepaalde technieken gebruiken (hier ligt de link
met management accounting)
ACCOUNTING AND CONTROL
Management controle kan dus ook begrepen worden als een activiteit die management accounting informatie
gebruikt:
• Scorecard keeping: waar staan we momenteel
• Attention directing: bijsturen waar nodig zodat het in de richtingvan de doelstellingen blijft gaan
• Problem solving
Management accounting bestaat uit 3 onderdelen
voorraadwaardering
& winstberekening
kennis: waar de informatie voor wordt gebruikt
informatie: rapporten die we uit data halen
kennis decission making
à voorbeeld: winstgevendheid, balance scorecard,
kwaliteitskosten, outsourcen of niet, …
informatie management controle
data
à MANAGEMENT ACCOUNTING IS MANAGEMENT RAPPORTERING: welke rapporten zetten we op voor
interne doeleinden? à Voorbeeld: budget voor BU: heel wat data nodig (productiekosten,verkoopprijs, …)
Redenen voor een sterke conntectie tussen management accounting & management controle:
• Belang van geld als de belangrijkste indicator van de prestaties van de onderneming
• Belang van de accounting systemen om de informatie noden te voldoen voor de stakeholders van het
bedrijf
HUMAN BEHAVIOR
Management controle gaat over het selecteren van gewenst gedrag van de gedecentraliseerde managers (=
doelcongruentie). Het begrijpen van human behavior in organisatie is dus belangrijk:
• Managers zijn gemotiveerd door doelen die ze moeten behalen à zet targes: weten waar ze naartoe
moeten werken
• Managers zijn gemotiveerd door rewards (beloningen/ bestraffingen voor bepaaldgedrag) die ze
krijgen door hun efforts/ inspanningen
• Managers zijn gemotiveerd door de sociale context (= informele sfeer) waarin ze werken
2 opmerkingen:`
1. Men kan nooit perfecte doelcongruentie bereiken
2. Voor doelcongruentie willen we vooral de effort beïnvloeden
o Direction of the effort: juiste richting, anders werken ze tegen
o Percistence of the effort: men moet blijvende inspanningen doen
Floor Bartier Master TEW 2022 3
, MOTIVATIE DOOR GOALS/ DOELEN
Target setting: geeft een bepaald verwachtingspatroon
Mogelijkse positieve effecten op inspanning:
• Doelen zijn duidelijk en richtingaangevend
o NPS: duidelijk maken wat je hiermee bedoelt en wat er behaald moet worden (bv: 50%)
• Doelstellingen mogen niet tever afliggen
o Targets op invidueel niveau à WN moeten er invloed op kunnen hebben om gemotiveerd te
zijn
o Bonussen mogen ook niet te ver in tijd liggen: niet beloond worden voor iets van 12 maand
geleden
• Prestaties worden als positief gewaardeerd
o WN moeten merken dat het geapprecieerd wordt
Attention points:
• Doelen moeten in lijn zijn met de strategie
• (Te) veel doelstellingen gaan duidelijkheid en de richting verminderen
• Doelstellingen kunnen worden beschouwd als een dreiging (ze moeten wel haalbaar blijven: zet ze
niet te hoog)
MOTIVATIE DOOR (FINANCIELE) BELONGINGEN/ BESTRAFFINGEN
Rewards/ belongingen zijn de prijs die men betaald voor de producten/ diensten van managers:
• Variatie in de afhankelijkheid van de output à rewards kunnen gebaseerd zijn op verschillende doelen
• Gecontrolleerd door arbeidswetgeving
• Variatie over versschillende bedrijven en functies
Attention points:
• Belongingen mogen niet als fixed loon gezien worden
o Medewerkers gaan er vanuit dat ze de bonus toch krijgen à moet enkel voor iets ‘extra’
gegeven worden
• Gevaar van interne competitie
o Wanneer ga je iemand meer/ minder bonus geven?
• Beloning moet matchen in tijd
o Moet een reflectie zijn van recente werkhouding
MOTIVATIE DOOR SOCIALE CONTEXT
Hier kom te motivatie voort uit zowel interne als externe factoren.
• Externe factoren: work etics = plaats waar je werkt, een bepaalde cultuur die je juist kan
(de)motiveren (Silicon Vally). Kan ook een bepaald land zijn, waar de cultuur fel verschilt
• Interne factoren: organisatie cultuur, management stijl, toon aan de top
Floor Bartier Master TEW 2022 4
