OG 1: Infertiliteit en ethische aspecten
Moeilijke woorden
Endometriose = stukjes van het slijmvlies zijn buiten de baarmoeder gekomen.
Kunstmatige inseminatie = worden de meest zaadcellen uit het sperma geselecteerd en via
een fijn buisje hoog in de baarmoeder gebracht.
Reproductieve geneeskunde = helpt vrouwen en koppels met verminderde vruchtbaarheid
om hun kinderwens te vervullen.
Leerdoel 1: Wat zijn de verschillende fertiliteitsbehandelingen?
Covid-19
Er wordt aangeraden om te vanccineren! Covid kan de baarmoeder
Afwachten
o Afwachtende houding aangewezen
o Ook na een jaar worden veel vrouwen nog op natuurlijke wijze zwanger
o Patiënten wilen vaak dat er snel actie ondernomen wordt
o Waakzaamheid voor een te sterke medicalisering is dus geboden
Heelkundige/chirurgische ingrepen
o Diagnostische doelstellingen
o Kan via hysteroscopie= onderzoek van binnenkant baarmoeder
o Laparascopie= onderzoek buitenkant eierstokken en eileider
o Obstakels verwijderen die bevruchting in de weg staan
Bv vergroeiingen in de baarmoeder, eierstokcysten, endometriose
Endometriose= woekering baarmoederslijmvlies zorgt ervoor dat
eileiders verstopt geraken
o Hersteloperatie zaad- of eileiders na sterilisatie
Hormonale stimulatie
o Bij afwezigheid eisprong
o Doel is om het eiblaasje te laten groeien en een ovulatie op gang te brengen
o Hormonale stimulatie vormt een onderdeel van vruchtbaarheidsbehandelingen
zoals iui, ivf en icsi.
Meerdere eicellen tot rijping brengen
o Overstimulatie van de eierstokken
o Vast onderdeel vruchtbaarheidsbehandelingen
Intra-uteriene inseminatie (IUI)
- Zaadcel dmv katheter in de baarmoeder ingebracht
- Selectie meest actieve zaadcellen in labo
- Hormonale stimulatie eicellen tot rijping te brengen
In vitro fertilisatie (IVF)
- Zaadcellen en eicel buiten het lichaam van de vrouw samengebracht
in petrischaal
, - Hormonale stimulatie om normale cyclus te onderdrukken (1 e fase) en
er in de 2e fase een grote hoeveelheid eicellen worden gemaakt.
- Eicellen worden geaspireerd (pick-up)
- In labo samengebracht
- Na 2-6 dagen incubatie terug ingebracht bij vrouw (transfer)
- Maar een aantal bevruchte eicellen mogen teruggezet worden
- De overige eicellen ingevroren cryocyclus (=later terug geplaatst)
- Lichamelijk en psychisch zwaar
Lichamelijke conditie is niet optimaal voor goede
innesteling en goede zwangerschap
Intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)
- Bijzondere vorm van IVF
- Bevruchting door 1 zaadcel rechtstreeks in de eicel te injecteren
- Vooral bij mannen die slecht zaad hebben maar één zaadcel nodig
om tot bevruchting te komen.
- In schaaltje en dan terug in de baarmoeder
- Verschil IVF:
meerdere vs 1 cel
In petri-schaal vs in lichaam
Invitro maturatie
- Onrijpe eicel laten uitrijpen in een schaaltje voor 24-48u
Frozen embryo transfer = FRET
- Implanteren van ingevroren embryo’s, hierdoor moeten er geen eicel
punctie gedaan worden. Bevroren embryo wordt ontdooid en
terugplaats in de baarmoeder.
o Mesa, pesa, tesa en tese = andere vormen om zaadcel rechtstreeks uit teelballen te
halen
Mesa en pesa= zaadcellen operatief of met punctienaald rechtstreeks uit
bijbal gehaald.
Tesa= zaadcellen rechtstreeks uit teelbal
Tese= kleine insnijding in de teelbal een stuk weefsel wegnemen waaruit
later de zaadcellen worden afgezonderd
Technieken van de medisch geassisteerde voortplanting
o Reproductieve technieken waarbij een derde partij betrokken is
Wanneer voorgaande niet lukken
Ook bij sociale onvruchtbaarheid (bv alleenstaande, homoseksuelen)
Derde partij = donor of draagmoeder
o Kunstmatige inseminatie met donorsperma (KID)
Meest voorkomende vorm
Eenvoudige ingreep (medisch) op voorwaarde dat spermabanken over
voldoende stalen beschikken
o Eiceldonatie
Moeilijker
Moeilijke woorden
Endometriose = stukjes van het slijmvlies zijn buiten de baarmoeder gekomen.
Kunstmatige inseminatie = worden de meest zaadcellen uit het sperma geselecteerd en via
een fijn buisje hoog in de baarmoeder gebracht.
Reproductieve geneeskunde = helpt vrouwen en koppels met verminderde vruchtbaarheid
om hun kinderwens te vervullen.
Leerdoel 1: Wat zijn de verschillende fertiliteitsbehandelingen?
Covid-19
Er wordt aangeraden om te vanccineren! Covid kan de baarmoeder
Afwachten
o Afwachtende houding aangewezen
o Ook na een jaar worden veel vrouwen nog op natuurlijke wijze zwanger
o Patiënten wilen vaak dat er snel actie ondernomen wordt
o Waakzaamheid voor een te sterke medicalisering is dus geboden
Heelkundige/chirurgische ingrepen
o Diagnostische doelstellingen
o Kan via hysteroscopie= onderzoek van binnenkant baarmoeder
o Laparascopie= onderzoek buitenkant eierstokken en eileider
o Obstakels verwijderen die bevruchting in de weg staan
Bv vergroeiingen in de baarmoeder, eierstokcysten, endometriose
Endometriose= woekering baarmoederslijmvlies zorgt ervoor dat
eileiders verstopt geraken
o Hersteloperatie zaad- of eileiders na sterilisatie
Hormonale stimulatie
o Bij afwezigheid eisprong
o Doel is om het eiblaasje te laten groeien en een ovulatie op gang te brengen
o Hormonale stimulatie vormt een onderdeel van vruchtbaarheidsbehandelingen
zoals iui, ivf en icsi.
Meerdere eicellen tot rijping brengen
o Overstimulatie van de eierstokken
o Vast onderdeel vruchtbaarheidsbehandelingen
Intra-uteriene inseminatie (IUI)
- Zaadcel dmv katheter in de baarmoeder ingebracht
- Selectie meest actieve zaadcellen in labo
- Hormonale stimulatie eicellen tot rijping te brengen
In vitro fertilisatie (IVF)
- Zaadcellen en eicel buiten het lichaam van de vrouw samengebracht
in petrischaal
, - Hormonale stimulatie om normale cyclus te onderdrukken (1 e fase) en
er in de 2e fase een grote hoeveelheid eicellen worden gemaakt.
- Eicellen worden geaspireerd (pick-up)
- In labo samengebracht
- Na 2-6 dagen incubatie terug ingebracht bij vrouw (transfer)
- Maar een aantal bevruchte eicellen mogen teruggezet worden
- De overige eicellen ingevroren cryocyclus (=later terug geplaatst)
- Lichamelijk en psychisch zwaar
Lichamelijke conditie is niet optimaal voor goede
innesteling en goede zwangerschap
Intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI)
- Bijzondere vorm van IVF
- Bevruchting door 1 zaadcel rechtstreeks in de eicel te injecteren
- Vooral bij mannen die slecht zaad hebben maar één zaadcel nodig
om tot bevruchting te komen.
- In schaaltje en dan terug in de baarmoeder
- Verschil IVF:
meerdere vs 1 cel
In petri-schaal vs in lichaam
Invitro maturatie
- Onrijpe eicel laten uitrijpen in een schaaltje voor 24-48u
Frozen embryo transfer = FRET
- Implanteren van ingevroren embryo’s, hierdoor moeten er geen eicel
punctie gedaan worden. Bevroren embryo wordt ontdooid en
terugplaats in de baarmoeder.
o Mesa, pesa, tesa en tese = andere vormen om zaadcel rechtstreeks uit teelballen te
halen
Mesa en pesa= zaadcellen operatief of met punctienaald rechtstreeks uit
bijbal gehaald.
Tesa= zaadcellen rechtstreeks uit teelbal
Tese= kleine insnijding in de teelbal een stuk weefsel wegnemen waaruit
later de zaadcellen worden afgezonderd
Technieken van de medisch geassisteerde voortplanting
o Reproductieve technieken waarbij een derde partij betrokken is
Wanneer voorgaande niet lukken
Ook bij sociale onvruchtbaarheid (bv alleenstaande, homoseksuelen)
Derde partij = donor of draagmoeder
o Kunstmatige inseminatie met donorsperma (KID)
Meest voorkomende vorm
Eenvoudige ingreep (medisch) op voorwaarde dat spermabanken over
voldoende stalen beschikken
o Eiceldonatie
Moeilijker