Financieel recht
1 Inleiding
1.1 Financiële sector: economisch belang in enkele cijfers
1.1.1 Financiële activa
Alle Belgen samen bezitten tussen de 1 en 2.5 miljard in financiële activa
1.1.2 Banksector
Het totaal aantal banken in België is meer dan gehalveerd in de laatste 40 jaar, de meeste
zijn banken naar buitenlands recht
1.1.3 Belgische verzekeringsmarkt
De belangrijkste verzekeringstakken zijn:
Tak 23
Tak 26
De belangrijkste Belgische verzekeraars
1. AG insurance
2. AXA
3. KBC
2 De bankencrisis
Vroeger:
Commerciële banken: beheerden het geld van de “goede huisvader”
Spaarbanken: beheerden het kapitaal van risico investeerders
Het banklandschap werd een mengelmoes en waren allen sterk aan elkaar verweven. Dit zorgde
voor een financieel dominospel. Tijden de crisis ging zakenbank “Lehman Brothers” overkop,
waardoor ook de Belgische commerciële banken in de moeilijkheden kwamen, en dus ook het geld
van vele spaarders.
Hoe komt dit nu allemaal:
Banken gaven leningen aan gezinnen die een huis wouden kopen, deze werden
doorverkocht aan zakenbanken
> pakketjes van leningen met uiteenlopende kwaliteit > verkocht als belegging aan klanten,
ook aan andere banken maar ook grote investeerders of pensioenfondsen
Iedereen in deze ketting maakte goede winsten zolang de leningen netjes werden
afbetaald
Banken maakten zich geen zorgen want ze konden de huizen van leningen die niet
afbetaald werden in beslag nemen. Dit was een goede zaak wegens de stijgende
woningprijzen. De compenseerde met degene die hun leningen niet afbetaalden
Toen begon de banken veel leningen te geven aan gezinnen die eigenlijk te weinig
middelen hadden om leningen af te betalen
> door de stijgende prijzen van de huizen waren particulieren euforisch en gaven hun
winsten uit aan andere dingen
, TOT op het moment dat er een te groot huizenaanbod was, waardoor de prijzen daalden
Banken komen in serieuze moeilijkheden aangezien ze nog veel huizen in bezit hadden die
veel minder waard waren dan op het begin
3 Financiële actoren
3.1 Kredietinstellingen
3.1.1 Historiek
Tot 1993:
Spaarbanken: enkel spaarproducten en kredieten
Commerciële banken: uitgebreid aanbod
Daarna > kredietinstellingen
Trends vanaf 1990:
Fusie en concentratietrend
Internationalisering
Bancassurance: banken bieden ook verzekeringsproducten aan
, Binnen dezelfde groep: KBC, Belfius & Argenta
Buiten financiële groep: BNP, ING > distributiefunctie
Assurfinance: verzekeraars bieden financiële producten aan
Al dan niet uitmakend van dezelfde financiële groep
Bv. Fondsen uit tak 23
3.1.2 Rol in de financiële wereld
3.1.2.1 Banken: soort van financiële bemiddelaars
Treedt op tussen personen die kapitaaloverschotten hebben en de personen die financiering nodig
hebben
Kapitaaloverschot = geld uitlenen aan de bank
Dit wordt omgezet in kredieten voor de financiering van personen die dit nodig hebben
3.1.3 Werkzaamheden
Deposito’s
Leningen
Betaalverkeer
+ ander financiële dienstverleningen
3.1.3.1 Ontvangst deposito’s
1. Cliënt leent geld uit aan bank
2. Krijgt intresten en diensten als vergoeding
3. Cliënt is schuldeiser en kan op elk moment zijn geld opvragen, daarom zijn er
kapitaalvereisten voor elke bank. (basel)
Soorten:
Zichtdeposito’s
Spaardeposito’s
, Termijndeposito’s
Kasbons
Deze verschillen elk in intrest en opvraagmodaliteiten.
3.1.3.2 Kredietverlening
1. Deposito’s worden gedeeltelijk omgezet in kredieten
De wet “grote getallen”
Deposito’s: cliënten zullen niet allemaal tegelijk hun geld opvragen
Kredieten: slechts een klein % kan zijn krediet niet afbetalen
Twee soorten intrest:
Kosten worden gedekt door het “rentemarge”: verschil tussen
Debetintrest > door kredietnemers
Creditintrest > door KI
3.1.3.3 Betaalverkeer
KI hebben een “kassierfunctie”:
Ontvangen van betalingen
Doen van betalingen
Kasverrichtingen: bv. Uitvoeren van overschrijvingen
1 Inleiding
1.1 Financiële sector: economisch belang in enkele cijfers
1.1.1 Financiële activa
Alle Belgen samen bezitten tussen de 1 en 2.5 miljard in financiële activa
1.1.2 Banksector
Het totaal aantal banken in België is meer dan gehalveerd in de laatste 40 jaar, de meeste
zijn banken naar buitenlands recht
1.1.3 Belgische verzekeringsmarkt
De belangrijkste verzekeringstakken zijn:
Tak 23
Tak 26
De belangrijkste Belgische verzekeraars
1. AG insurance
2. AXA
3. KBC
2 De bankencrisis
Vroeger:
Commerciële banken: beheerden het geld van de “goede huisvader”
Spaarbanken: beheerden het kapitaal van risico investeerders
Het banklandschap werd een mengelmoes en waren allen sterk aan elkaar verweven. Dit zorgde
voor een financieel dominospel. Tijden de crisis ging zakenbank “Lehman Brothers” overkop,
waardoor ook de Belgische commerciële banken in de moeilijkheden kwamen, en dus ook het geld
van vele spaarders.
Hoe komt dit nu allemaal:
Banken gaven leningen aan gezinnen die een huis wouden kopen, deze werden
doorverkocht aan zakenbanken
> pakketjes van leningen met uiteenlopende kwaliteit > verkocht als belegging aan klanten,
ook aan andere banken maar ook grote investeerders of pensioenfondsen
Iedereen in deze ketting maakte goede winsten zolang de leningen netjes werden
afbetaald
Banken maakten zich geen zorgen want ze konden de huizen van leningen die niet
afbetaald werden in beslag nemen. Dit was een goede zaak wegens de stijgende
woningprijzen. De compenseerde met degene die hun leningen niet afbetaalden
Toen begon de banken veel leningen te geven aan gezinnen die eigenlijk te weinig
middelen hadden om leningen af te betalen
> door de stijgende prijzen van de huizen waren particulieren euforisch en gaven hun
winsten uit aan andere dingen
, TOT op het moment dat er een te groot huizenaanbod was, waardoor de prijzen daalden
Banken komen in serieuze moeilijkheden aangezien ze nog veel huizen in bezit hadden die
veel minder waard waren dan op het begin
3 Financiële actoren
3.1 Kredietinstellingen
3.1.1 Historiek
Tot 1993:
Spaarbanken: enkel spaarproducten en kredieten
Commerciële banken: uitgebreid aanbod
Daarna > kredietinstellingen
Trends vanaf 1990:
Fusie en concentratietrend
Internationalisering
Bancassurance: banken bieden ook verzekeringsproducten aan
, Binnen dezelfde groep: KBC, Belfius & Argenta
Buiten financiële groep: BNP, ING > distributiefunctie
Assurfinance: verzekeraars bieden financiële producten aan
Al dan niet uitmakend van dezelfde financiële groep
Bv. Fondsen uit tak 23
3.1.2 Rol in de financiële wereld
3.1.2.1 Banken: soort van financiële bemiddelaars
Treedt op tussen personen die kapitaaloverschotten hebben en de personen die financiering nodig
hebben
Kapitaaloverschot = geld uitlenen aan de bank
Dit wordt omgezet in kredieten voor de financiering van personen die dit nodig hebben
3.1.3 Werkzaamheden
Deposito’s
Leningen
Betaalverkeer
+ ander financiële dienstverleningen
3.1.3.1 Ontvangst deposito’s
1. Cliënt leent geld uit aan bank
2. Krijgt intresten en diensten als vergoeding
3. Cliënt is schuldeiser en kan op elk moment zijn geld opvragen, daarom zijn er
kapitaalvereisten voor elke bank. (basel)
Soorten:
Zichtdeposito’s
Spaardeposito’s
, Termijndeposito’s
Kasbons
Deze verschillen elk in intrest en opvraagmodaliteiten.
3.1.3.2 Kredietverlening
1. Deposito’s worden gedeeltelijk omgezet in kredieten
De wet “grote getallen”
Deposito’s: cliënten zullen niet allemaal tegelijk hun geld opvragen
Kredieten: slechts een klein % kan zijn krediet niet afbetalen
Twee soorten intrest:
Kosten worden gedekt door het “rentemarge”: verschil tussen
Debetintrest > door kredietnemers
Creditintrest > door KI
3.1.3.3 Betaalverkeer
KI hebben een “kassierfunctie”:
Ontvangen van betalingen
Doen van betalingen
Kasverrichtingen: bv. Uitvoeren van overschrijvingen