Basiskennis taalonderwijs
Els Verstraaten
,Inhoudsopgave
1 De kennisbasis Nederlandse taal.........................................................................................................1
1.1 Opzet van de kennisbasis..............................................................................................................1
2 Taalonderwijs en taal...........................................................................................................................1
2.1 Taalonderwijs...............................................................................................................................1
2.2 Taalsysteem..................................................................................................................................1
3 Mondelinge taalvaardigheid................................................................................................................2
3.1 Taalverwerving.............................................................................................................................2
3.1.1 Theorieën over taalverwerving..............................................................................................2
3.1.2 Eerstetaalverwerving.............................................................................................................3
3.1.3 Tweedetaalverwerving..........................................................................................................5
3.2 Spreek- luisterstrategieën.............................................................................................................5
3.2.1 Spreekstrategieën..................................................................................................................5
3.2.2 Luisterstrategieën..................................................................................................................5
3.3 Spreek- en luisterdoelen...............................................................................................................6
3.4 Gesprekssoorten...........................................................................................................................6
4 Woordenschat.....................................................................................................................................7
4.1 Het woordgeheugen.....................................................................................................................7
4.2 Woordenschatverwerving............................................................................................................8
4.3 Woordleerstrategieën..................................................................................................................8
4.4 Soorten taalgebruik......................................................................................................................8
4.5 Woordenschat en schoolsucces....................................................................................................9
4.6 Hoe gebruik je kennis van de woordenschat................................................................................9
5 Beginnende geletterdheid...................................................................................................................9
5.1 Geletterdheid...............................................................................................................................9
5.2 Tussendoelen beginnende geletterdheid...................................................................................11
5.3 Ontwikkeling geletterdheid........................................................................................................12
5.3.1 Spontane schrijfontwikkeling...............................................................................................12
5.3.2 Spontane leesontwikkeling..................................................................................................12
5.4 Auditieve vaardigheden..............................................................................................................13
5.5 Visuele vaardigheden.................................................................................................................14
5.6 Elementaire leeshandeling.........................................................................................................14
6 Voortgezet technisch lezen................................................................................................................15
6.1 Theorieën over het leesproces...................................................................................................15
6.2 Strategieën technisch lezen........................................................................................................15
Els Verstraaten
, 6.3 Voordrachtsaspecten..................................................................................................................16
6.4 Leesniveaus................................................................................................................................16
6.5 Technisch lezen in de samenleving.............................................................................................16
6.5.1 Functioneel analfabetisme...................................................................................................16
6.5.2 Dyslexie................................................................................................................................17
7 Begrijpend lezen................................................................................................................................17
7.1 Leesvaardigheden voor begrijpend lezen...................................................................................17
7.2 Leesstrategieën...........................................................................................................................18
7.3 Technieken voor informatieverwerking......................................................................................18
8 Stellen................................................................................................................................................19
8.1 Functies van het schrijven..........................................................................................................19
8.2 Het schrijfproces.........................................................................................................................19
8.2.1 Schrijfstrategieën.................................................................................................................19
8.2.2 Stelvaardigheden.................................................................................................................20
8.3 Schrijven en de computer...........................................................................................................20
9 Jeugdliteratuur..................................................................................................................................20
9.1 Literaire genres...........................................................................................................................20
9.2 Functies van jeugdliteratuur.......................................................................................................21
9.3 Beoordelen van jeugdliteratuur..................................................................................................22
10 Taalbeschouwing.............................................................................................................................23
10.1 Taalsysteem..............................................................................................................................23
10.1.1 Fonologie...........................................................................................................................23
10.1.2 Morfologie.........................................................................................................................23
10.1.3 Syntaxis..............................................................................................................................24
10.1.4 Semantiek..........................................................................................................................25
10.1.5 Pragmatiek.........................................................................................................................25
10.1.6 Orthografie........................................................................................................................26
10.2 Taalvariatie...............................................................................................................................26
10.3 Taalverandering........................................................................................................................26
10.4 Taalbeschouwingsstrategieën..................................................................................................26
10.5 Hoe gebruik je de kennis van taalbeschouwing........................................................................28
11 Spelling............................................................................................................................................28
11.1 Schriftsystemen........................................................................................................................28
11.2 Spellingprincipes van het Nederlands.......................................................................................29
11.3 Spellingstrategieën...................................................................................................................29
11.4 Spellingcategorieën..................................................................................................................30
Els Verstraaten
, 11.5 Werkwoordspelling...................................................................................................................30
11.6 Hoe gebruik je kennis van de spelling.......................................................................................30
12 Verklarende woordenlijst................................................................................................................30
Els Verstraaten