SAMENVATTING PA 1.3
Inhoud
Casus 1: DEGENERATIE LWK...................................................................................................................2
Casus 2: DEGENERATIE CWK...................................................................................................................4
Casus 3: ARTROSE HEUP.........................................................................................................................6
Casus 4: ARTROSE KNIE..........................................................................................................................9
Casus 5: POSTOPERATIEVE FYSIOTHERAPIE..........................................................................................11
Casus 6: REUMATOÏDE ARTRITIS...........................................................................................................13
Casus 7: FROZEN SHOULDER................................................................................................................15
Casus 8: SUBACROMINAAL PIJNSYNDROOM........................................................................................17
Casus 9: JUMPERS KNEE.......................................................................................................................19
Casus 10: EPICONDYLITIS LATERALIS HUMERI......................................................................................21
Casus 11: TENDINOSIS ACHILLEI MET PARTIËLE RUPTUUR...................................................................23
,Casus 1: DEGENERATIE LWK
Dhr. de Jong (58) werkt als metselaar 40 uur voor zijn baas. Daarnaast werkt hij nog regelmatig bij kennissen en
vrienden, wat neerkomt op een uurtje of 4 per week. Hij heeft dit geld niet direct nodig voor zijn
levensonderhoud, maar hij kan er ‘verder op van vakantie’….. dus in plaats van met de auto naar Frankrijk met
het vliegtuig naar Spanje. Sinds 20 jaar (!) heeft hij wisselende rugklachten, maar dankzij de machocultuur van
de bouwwereld heeft hij nooit het initiatief genomen om een arts op te gaan zoeken.
Sinds 4 maanden zijn de klachten geïntensiveerd, vooral ’s morgens vroeg. Als hij ’s morgens wakker wordt
heeft hij echt moeite om uit zijn bed te komen. Hij heeft 2 maanden geleden zijn matras vervangen, maar dit
heeft niet het gewenste effect gehad. Zijn voornaamste klachten bestaan uit stijfheid en continue pijn. De
stijfheid trekt gedurende een werkdag wel weg, en de pijn wordt ook wel minder, maar blijft altijd op de
achtergrond wel aanwezig. Hiermee is hij bij een arts geweest, en er is een röntgenfoto gemaakt. Hierop waren
degeneratieve veranderingen van enkele facetgewrichten te zien. Dergelijke veranderingen zijn echter ook
regelmatig bij patiënten zonder klachten zichtbaar.
Zijn hulpvraag betreft in hoeverre het nog mogelijk is om naast het werk nog ’s avonds/zaterdagen nog bij te
werken, en wat hij zelf kan doen om met zijn klachten om te gaan. Hij heeft van zijn baas te horen gekregen dat
hij nog 2 jaar moet werken, voordat hij in een gunstige afvloeiingsregeling terecht kan komen. Dhr. heeft geen
last van uitstraling, of andere neurologische symptomen.
Verdere karakteristieken: Dhr. loopt de hele dag met zijn smartphone in zijn hand.
Dhr. de Jong valt in profiel 2 aspecifieke lage rugklachten. Dit omdat er sprake is van een afwijkend beloop in
tijd. Er is sprake van een belemmerende factor, namelijk een degeneratie in de lage rug.
Functioneel onderzoek: Opstaan vanuit een stoel (met of zonder leuning), Traplopen, Iets oppakken van de
grond.
Klinische vlaggen:
Rood: Continue pijn en stijfheid
Geel: Machocultuur
Blauw: Nog minimaal 2 jaar doorwerken, Lichamelijk zwaar werk
Zwart: Extra werken bij kennissen en vrienden, gaat graag verder op vakantie
, Hypotheses:
1. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een verminderde ROM in de LWK
2. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een spierverkorting van de hamstring
3. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een verminderde spierkracht in de gluteus
maximus
4. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een spierverkorting van de iliopsoas
Middelen:
1. Actief & Passief ROM onderzoek van de LWK
2. Spierlengte test van de hamstring
3. MRC schaal van de gluteus maximus
4. Spierlengte test van de iliopsoas
Behandeling:
1. Op de rug liggen en de knieën om en om met de handen naar de borst trekken. Het andere been blijft
helemaal gestrekt plat liggen. Als dit te makkelijk is kun je de knie naar de tegenovergestelde kant van
de borst brengen. Deze oefening per been 30 seconden vasthouden. Beide benen 15x herhalen. 3x per
dag.
2. Passief rekken: Gestrekt been vanuit rug-lig omhoog brengen. 10 seconden passief rekken, 6
seconden isometrische tegendruk, 10 seconden passief rekken. Actief rekken: Gaan staan en met het
been dat je wil rekken een stapje naar voren. Ga nu met je gewicht op je achterste been hangen en
buig je been zodat je hamstring van je voorste been op rek komt. Houdt de rek 30 seconden vast,
daarna rust. Dit 3x herhalen, 3x per dag.
3. Kickbacks: Rechtop staan met vasthouden. Zwaai het been dat je wilt trainen krachtig naar achteren.
Mocht dit te licht zijn kan je een elastiek om de enkel en bijvoorbeeld een tafelpoot binden. Beide
benen 15x herhalen. 4 sets met tussendoor een halve minuut rust. 3x per dag herhalen.
4. Passief rekken: Op het voeteneinde van de bank liggen met 1 been opgetrokken. De kant die gerekt
moet worden hangt van de bank af. Gestrekte been naar beneden drukken en gebogen been naar het
lichaam drukken. 10 seconden passief rekken, 6 seconden isometrische tegendruk, 10 seconden
passief rekken. Actief rekken: Ga op 1 knie en 1 voet zitten. De kant die je wilt rekken is de kant die
op de knie zit en dat been zet je een stap naar voren. Ga nu met je gewicht naar voren hangen en
kantel daarbij je heupen naar voren zodat er rek op de iliopsoas komt. Houdt de rek 30 seconden vast,
daarna rust. Dit 3x herhalen, 3x per dag.
Speciale testen:
Schober test: Markeer L5 (crista iliaca rand) & 5 cm eronder & 10 cm erboven. Laat de patiënt naar de tenen
rijken/voorover bukken. Toename boven 4 cm is goed (19 cm in totaal) toename onder de 2,5 cm dan is er een
indicatie dat de flexie van LWK beperkt is.
Finger-tip-to-floor: Met gestrekte knieën naar de tenen rijken/voorover bukken. Ervaart de patiënt pijn? Meer
dan 25 cm (op basis van pijn red je het niet) dan is LWK flexie beperkt. Let op: kan ook komen door verkorte
hamstrings.
Prone Instability Test (PIT): Buik-lig op de bank, benen vanaf de heup afhangend. Knieën in lichte flexie en de
voeten steunend op de grond. Uitslag is positief als er pijn in ontspannen uitgangshouding en bij het heffen van
de benen niet meer aanwezig is. (druk op L4 als patiënt zichzelf stabiliseert). Negatief = aanspannen van de
erector trunci heeft geen invloed op de pijn.
Inhoud
Casus 1: DEGENERATIE LWK...................................................................................................................2
Casus 2: DEGENERATIE CWK...................................................................................................................4
Casus 3: ARTROSE HEUP.........................................................................................................................6
Casus 4: ARTROSE KNIE..........................................................................................................................9
Casus 5: POSTOPERATIEVE FYSIOTHERAPIE..........................................................................................11
Casus 6: REUMATOÏDE ARTRITIS...........................................................................................................13
Casus 7: FROZEN SHOULDER................................................................................................................15
Casus 8: SUBACROMINAAL PIJNSYNDROOM........................................................................................17
Casus 9: JUMPERS KNEE.......................................................................................................................19
Casus 10: EPICONDYLITIS LATERALIS HUMERI......................................................................................21
Casus 11: TENDINOSIS ACHILLEI MET PARTIËLE RUPTUUR...................................................................23
,Casus 1: DEGENERATIE LWK
Dhr. de Jong (58) werkt als metselaar 40 uur voor zijn baas. Daarnaast werkt hij nog regelmatig bij kennissen en
vrienden, wat neerkomt op een uurtje of 4 per week. Hij heeft dit geld niet direct nodig voor zijn
levensonderhoud, maar hij kan er ‘verder op van vakantie’….. dus in plaats van met de auto naar Frankrijk met
het vliegtuig naar Spanje. Sinds 20 jaar (!) heeft hij wisselende rugklachten, maar dankzij de machocultuur van
de bouwwereld heeft hij nooit het initiatief genomen om een arts op te gaan zoeken.
Sinds 4 maanden zijn de klachten geïntensiveerd, vooral ’s morgens vroeg. Als hij ’s morgens wakker wordt
heeft hij echt moeite om uit zijn bed te komen. Hij heeft 2 maanden geleden zijn matras vervangen, maar dit
heeft niet het gewenste effect gehad. Zijn voornaamste klachten bestaan uit stijfheid en continue pijn. De
stijfheid trekt gedurende een werkdag wel weg, en de pijn wordt ook wel minder, maar blijft altijd op de
achtergrond wel aanwezig. Hiermee is hij bij een arts geweest, en er is een röntgenfoto gemaakt. Hierop waren
degeneratieve veranderingen van enkele facetgewrichten te zien. Dergelijke veranderingen zijn echter ook
regelmatig bij patiënten zonder klachten zichtbaar.
Zijn hulpvraag betreft in hoeverre het nog mogelijk is om naast het werk nog ’s avonds/zaterdagen nog bij te
werken, en wat hij zelf kan doen om met zijn klachten om te gaan. Hij heeft van zijn baas te horen gekregen dat
hij nog 2 jaar moet werken, voordat hij in een gunstige afvloeiingsregeling terecht kan komen. Dhr. heeft geen
last van uitstraling, of andere neurologische symptomen.
Verdere karakteristieken: Dhr. loopt de hele dag met zijn smartphone in zijn hand.
Dhr. de Jong valt in profiel 2 aspecifieke lage rugklachten. Dit omdat er sprake is van een afwijkend beloop in
tijd. Er is sprake van een belemmerende factor, namelijk een degeneratie in de lage rug.
Functioneel onderzoek: Opstaan vanuit een stoel (met of zonder leuning), Traplopen, Iets oppakken van de
grond.
Klinische vlaggen:
Rood: Continue pijn en stijfheid
Geel: Machocultuur
Blauw: Nog minimaal 2 jaar doorwerken, Lichamelijk zwaar werk
Zwart: Extra werken bij kennissen en vrienden, gaat graag verder op vakantie
, Hypotheses:
1. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een verminderde ROM in de LWK
2. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een spierverkorting van de hamstring
3. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een verminderde spierkracht in de gluteus
maximus
4. Dhr. de Jong heeft moeite met opstaan uit bed vanwege een spierverkorting van de iliopsoas
Middelen:
1. Actief & Passief ROM onderzoek van de LWK
2. Spierlengte test van de hamstring
3. MRC schaal van de gluteus maximus
4. Spierlengte test van de iliopsoas
Behandeling:
1. Op de rug liggen en de knieën om en om met de handen naar de borst trekken. Het andere been blijft
helemaal gestrekt plat liggen. Als dit te makkelijk is kun je de knie naar de tegenovergestelde kant van
de borst brengen. Deze oefening per been 30 seconden vasthouden. Beide benen 15x herhalen. 3x per
dag.
2. Passief rekken: Gestrekt been vanuit rug-lig omhoog brengen. 10 seconden passief rekken, 6
seconden isometrische tegendruk, 10 seconden passief rekken. Actief rekken: Gaan staan en met het
been dat je wil rekken een stapje naar voren. Ga nu met je gewicht op je achterste been hangen en
buig je been zodat je hamstring van je voorste been op rek komt. Houdt de rek 30 seconden vast,
daarna rust. Dit 3x herhalen, 3x per dag.
3. Kickbacks: Rechtop staan met vasthouden. Zwaai het been dat je wilt trainen krachtig naar achteren.
Mocht dit te licht zijn kan je een elastiek om de enkel en bijvoorbeeld een tafelpoot binden. Beide
benen 15x herhalen. 4 sets met tussendoor een halve minuut rust. 3x per dag herhalen.
4. Passief rekken: Op het voeteneinde van de bank liggen met 1 been opgetrokken. De kant die gerekt
moet worden hangt van de bank af. Gestrekte been naar beneden drukken en gebogen been naar het
lichaam drukken. 10 seconden passief rekken, 6 seconden isometrische tegendruk, 10 seconden
passief rekken. Actief rekken: Ga op 1 knie en 1 voet zitten. De kant die je wilt rekken is de kant die
op de knie zit en dat been zet je een stap naar voren. Ga nu met je gewicht naar voren hangen en
kantel daarbij je heupen naar voren zodat er rek op de iliopsoas komt. Houdt de rek 30 seconden vast,
daarna rust. Dit 3x herhalen, 3x per dag.
Speciale testen:
Schober test: Markeer L5 (crista iliaca rand) & 5 cm eronder & 10 cm erboven. Laat de patiënt naar de tenen
rijken/voorover bukken. Toename boven 4 cm is goed (19 cm in totaal) toename onder de 2,5 cm dan is er een
indicatie dat de flexie van LWK beperkt is.
Finger-tip-to-floor: Met gestrekte knieën naar de tenen rijken/voorover bukken. Ervaart de patiënt pijn? Meer
dan 25 cm (op basis van pijn red je het niet) dan is LWK flexie beperkt. Let op: kan ook komen door verkorte
hamstrings.
Prone Instability Test (PIT): Buik-lig op de bank, benen vanaf de heup afhangend. Knieën in lichte flexie en de
voeten steunend op de grond. Uitslag is positief als er pijn in ontspannen uitgangshouding en bij het heffen van
de benen niet meer aanwezig is. (druk op L4 als patiënt zichzelf stabiliseert). Negatief = aanspannen van de
erector trunci heeft geen invloed op de pijn.
