Samenvatting Microbiologie van parodontologie

PARODONTOLOGIE LES 14 : Microbiologie van
parodontale infecties

Verschil tussen bacterie en virus

Bacterie : is een eencellig organisme en 10 keer kleiner
dan een menselijke cel. Een bacterie heeft een
stofwisseling. Hij is zelfverzorgend, eet, drinkt en plant
zich voort. Hij maakt een extra celwand en deelt zich
doormidden. De meeste bacterien zijn nuttig.

Bacteriën kunnen met een microscoop worden gezien of
via microbiologisch onderzoek. Verschillende vormen:
kokken (rondjes) - staven (staafjes of bacillen) - vibrionen (komma vorm) -
spirillen (bochtige staafjes, spiraaltjes)- Actinomyceten (draadvormig)

Om bacteriën goed zichtbaar te maken worden ze meestal met een kleurstof
gekleurd.
Dit proces heet een Gram kleuring. Als de bacteriën paars kleuren zijn ze gram
positief, als ze roze kleuren zijn ze gram negatief.




Virus : is een eiwitomhulsel met een stukje genetisch materiaal erin ( DNA of
RNA ). Het is geen organisme zonder cellen. Het heeft geen stofwisseling dus hij
eet en drinkt niet. Virussen hebben altijd een gastheer nodig om zich voort te
planten, ze kunnen nooit uit zichzelf delen. Het virusdeeltje komt in de
gastheercel en neemt een aantal processen van deze cellen over om zijn eigen
vermenigvuldiging te organiseren.


Virusdeeltjes zijn 100 keer kleiner dan een bacteriecel. Het is zo klein dat het niet
onder een gewone microscoop te zien is. Deze deeltejs kunnen zichtbaar
gemaakt worden met een elektronen microscoop. Sommige virussen leiden tot
een ziekte bij de gastheer. Een virusziekte is niet te bestrijden met antibiotica



1. geschiedenis ( EX )
1.1 zeventiende eeuw

Antoni van Leeuwenhoek ( 1683 )
o Vader van de microbiologie
o Beschrijgt als eerste met een eenvoudige microscoop, kleine, bewegende
'dierkens’ in de plaque
o Legt als eerst een verband tussen het aantal bacterien en geringe
mondverzorging


1.2 Negentiende eeuw



1

,R. Koch ( 1838 )
o Toont het verband tussen microben en ziekten ( cholera, tbc )



W.D Miller : de a- specifieke plaque theorie ( 1890 )
o Beschrijft de etiologie van parodontitis : als er maar veel bacterien zijn,
dan krijg je parodontitis
o Parodontitis word niet veroorzaakt door 1 specifieke bacterie, maar er is
een niet specifieke meningfectie
o Doet onderzoek op het effect van antiseptica op bacterien
o Legt het verband tussen bacterien en caries
o Duidt op het belang van een focale infectie ( = infectie die zich ergens
anders uit )


Mondspoelmiddelen ( 1880 )
o Odol ( 1893 )
o Listerine ( 1880 ) als ontsmettingsmiddelen in WO II


Black ( 1899 )
o Introduceert de term ‘ plaque ‘


1.3 twintigste eeuw
 chloorexidine ( ICI = imperial chemical industries 1954 – 1955. )
 1920 – 1950 : andere oorzaken dan plaque komen naar voor : genetische, ligt
aan de occlusie, ligt aan de functie van het wortelcement.


Waerhaug ( 1952 )
o De rol van plasue en de progressie van parodontitis
o Parodontitis wordt aanzien als een anaerobe meningfectie


Loë ( 1965 )
o Legt het causaal verband tussen plaque en gingivitis , hieruit volgt een
motivatie voor een goede mondhygiene


Loessche ( 1976 ) : de specifieke plaque theorie
o Een beperkt aantal micro organismen liggen aan de basis van parodontitis:
 Porphyromonas gingivalis
 Prevotella intermedia
 Treponema
 …

WHO ( 1996 )
o Lijst van micro organismen die verantwoordelijk zijn voor de progressie
van parodontitis ( beperkt aantal ) ( mogelijke virussen ? )




2

, 1.4 Eenentwintigste eeuw
Modern tijdperk van de mircobiologie : heet andere manier om naar
microbiologisch onderzoek te kijken


 Parodontitis is een bacteriele mengingectie ( microbiologische aspecten )
 De hoeveelheid plaque blijft belangrijk ( non specifieke invalshoek )
 De samenstelling van de plaque is belangrijk ( specifieke invalshoek –
commensale bacterien +/- pathologisch indicator bacterien )


 Parodontitis is een ontstekingsreactie ( vatbaarheid – afweer –
risicofactoren )
 De immuunrespons ( reactie van de gastheer ) is belangrijk


 Revival van de oude focal infection
 De realtie van parodontitis tot algemene geozndheid is belangrijk




2. supragingivale plaque


Tandplak is een verzameling van
micro organismen ingebed in een matrix afkomstig van bacterien en speeksel.


 micro organismen = 70 % van de tandplaque
 matrix 30 % ( speekseleiwitten, eiwitten van de bacterien, dode bloedcellen,
epitheelcellen en voedselresten
 verkalkte plaque : tandsteen
 de plaque is topografisch verdeeld : glazuurputjes, approximaal en cervicaal


Tandplaque is de primaire oorzaak van :
 Gingivitis
 Parodontitis
 Peri implantitis



Tandplaque kan beschouwd worden als een natuurlijk fenomeen dat kolonisatie
van exogene bacterien voorkomt. = tandplaque kan gezien worden als een deel
van het immuunsysteem.


 In normale omstandigheden :


3