Het zorglandschap
Structuur van de gezondheidszorg
Gezondheidszorg = geheel aan activiteiten dat gericht is op het behoud en verbetering van de
gezondheid en het welzijn van mensen in een land. Het is voortdurend in beweging: maakt deel uit
van grote systemen (overheid) en wordt beïnvloed door allerlei elementen en noden uit de
maatschappij. Er is ook een grote verscheidenheid in de beslissingsplaatsen (federaal, Vlaams).
Zorglandschap kan ingedeeld worden op basis van:
Aard Plaats Graad van Doelgroep Financiering Discipline …
specialisatie
Cure, care, Intra- Eerste-, Ouderen,
preventie extra- tweede-, psychiatrie,..
trans- derdelijnszor
semi- g
muraal
Aard van de zorg
Cure Care Preventieve gezondheidszorg
Onderdelen gzh met oog op De verpleging en verzorging - Ziektepreventie:
genezing of bevorderen van van mensen: verkleinen van Primaire, secundaire
herstel. Curatieve zorg is nadelen van ziekten, en tertiaire preventie
tijdelijk tot er genezing is. stoornissen en beperkingen. - Gezondheidspromotie:
Zh, kortdurende ggz, Tijdelijk of langdurig. proces waar mensen
huisartsen, farmacie Verpleeghuizen, thuiszorg beter voor henzelf
kunnen zorgen.
= nadruk op preventie
Onderscheid cure en care niet altijd duidelijk. Bv ggz waar zowel
aan cure als aan care gedaan wordt. Cure is ook niet altijd
kortdurend: revalidatiecentra
Plaats van de zorg: binnen of buiten de muren
Ambulante zorg versus residentiële zorg
Ambulante zorg: de zorgverstrekker verplaatst zich voor de behandeling of begeleiding naar de
patiënt (arts, psycholoog, thuisverpleging). Maar de patiënt kan ook naar de zorgverlener
verplaatsen, zonder ziekenhuisopname (consultatiebureau verpleegkundige of polikliniek).
= extramuraal, semimuraal of transmuraal
Residentiële zorg: de patiënt verblijft tijdens zijn behandeling in het ziekenhuis of instelling.
= intramuraal
Extramuraal, intramuraal en varianten
Extramurale zorg: zorg buiten de muren van de instelling. Pt consulteert bij hulpverlener of
hulpverlener komt aan huis.
Intramurale zorg: zorg binnen de muren van een instelling.
Semimurale zorg: deels binnen en deels buiten de muren. Zv wordt binnen de muren behandeld, na
behandeling gaat zv direct weer naar huis en kan hij thuis aanvullende behandeling krijgen. Bv.
nierdialyse. Kan ook dag- en nachtopvang zijn voor bejaarden: pt verblijft helft thuis en helft in
instelling.
Transmurale zorg: vorm van zorg, toegesneden op behoeften van patiënt, obv afspraken over
samenwerking, afstemming en regie tussen zorgverleners van binnen en buiten de muren. Gaat dus
over mate van communicatie en samenwerking tussen de intra- en extramurale zorg.
, Doelgroep van de zorg
Ouderen, kinderen, pt met psychiatrische problematiek, pt met beperking, personen met
vluchtelingenachtergrond,…
- Oneindig veel subdoelgroepen
- In elke doelgroep: meer of minder gespecialiseerde zorg, zowel residentieel als niet
residentieel
- Grens gezondheids- en welzijnszorg moeilijk te trekken
Organisaties van de zorg
Verschillende organisatievormen met bijhorende financiering en beleidskaders:
Overheid gesubsidieerde instellingen, privé-initiatieven, VZW, zelfstandige solo-hulpverleners,
groepspraktijken, ziekenhuizen (openbaar of privé),..
Specialisatie van de zorg: Echelonnering (!)
Echelonnering = indeling van de nulde-, eerste-, tweede- en derdelijnszorg.
= indeling volgens graad van de specialisatie van de zorg
= taakomschrijving
= pas wanneer eerste linie het niet aankan, wordt de volgende ingezet
= ambulant of niet, intramuraal of extramuraal, rechtstreeks
Hoge Psychiatrische
specialisatie ziekenhuizen,
revalidatiecentra, UZ
Algemeen ziekenhuis,
geneesheer specialist
Huisarts,
thuisverpleegkundige,
kinesist, tandarts
Patiënt en eigen netwerk,
mantelzorgers, vrijwilligers
Geen
specialisatie
Structuur van de gezondheidszorg
Gezondheidszorg = geheel aan activiteiten dat gericht is op het behoud en verbetering van de
gezondheid en het welzijn van mensen in een land. Het is voortdurend in beweging: maakt deel uit
van grote systemen (overheid) en wordt beïnvloed door allerlei elementen en noden uit de
maatschappij. Er is ook een grote verscheidenheid in de beslissingsplaatsen (federaal, Vlaams).
Zorglandschap kan ingedeeld worden op basis van:
Aard Plaats Graad van Doelgroep Financiering Discipline …
specialisatie
Cure, care, Intra- Eerste-, Ouderen,
preventie extra- tweede-, psychiatrie,..
trans- derdelijnszor
semi- g
muraal
Aard van de zorg
Cure Care Preventieve gezondheidszorg
Onderdelen gzh met oog op De verpleging en verzorging - Ziektepreventie:
genezing of bevorderen van van mensen: verkleinen van Primaire, secundaire
herstel. Curatieve zorg is nadelen van ziekten, en tertiaire preventie
tijdelijk tot er genezing is. stoornissen en beperkingen. - Gezondheidspromotie:
Zh, kortdurende ggz, Tijdelijk of langdurig. proces waar mensen
huisartsen, farmacie Verpleeghuizen, thuiszorg beter voor henzelf
kunnen zorgen.
= nadruk op preventie
Onderscheid cure en care niet altijd duidelijk. Bv ggz waar zowel
aan cure als aan care gedaan wordt. Cure is ook niet altijd
kortdurend: revalidatiecentra
Plaats van de zorg: binnen of buiten de muren
Ambulante zorg versus residentiële zorg
Ambulante zorg: de zorgverstrekker verplaatst zich voor de behandeling of begeleiding naar de
patiënt (arts, psycholoog, thuisverpleging). Maar de patiënt kan ook naar de zorgverlener
verplaatsen, zonder ziekenhuisopname (consultatiebureau verpleegkundige of polikliniek).
= extramuraal, semimuraal of transmuraal
Residentiële zorg: de patiënt verblijft tijdens zijn behandeling in het ziekenhuis of instelling.
= intramuraal
Extramuraal, intramuraal en varianten
Extramurale zorg: zorg buiten de muren van de instelling. Pt consulteert bij hulpverlener of
hulpverlener komt aan huis.
Intramurale zorg: zorg binnen de muren van een instelling.
Semimurale zorg: deels binnen en deels buiten de muren. Zv wordt binnen de muren behandeld, na
behandeling gaat zv direct weer naar huis en kan hij thuis aanvullende behandeling krijgen. Bv.
nierdialyse. Kan ook dag- en nachtopvang zijn voor bejaarden: pt verblijft helft thuis en helft in
instelling.
Transmurale zorg: vorm van zorg, toegesneden op behoeften van patiënt, obv afspraken over
samenwerking, afstemming en regie tussen zorgverleners van binnen en buiten de muren. Gaat dus
over mate van communicatie en samenwerking tussen de intra- en extramurale zorg.
, Doelgroep van de zorg
Ouderen, kinderen, pt met psychiatrische problematiek, pt met beperking, personen met
vluchtelingenachtergrond,…
- Oneindig veel subdoelgroepen
- In elke doelgroep: meer of minder gespecialiseerde zorg, zowel residentieel als niet
residentieel
- Grens gezondheids- en welzijnszorg moeilijk te trekken
Organisaties van de zorg
Verschillende organisatievormen met bijhorende financiering en beleidskaders:
Overheid gesubsidieerde instellingen, privé-initiatieven, VZW, zelfstandige solo-hulpverleners,
groepspraktijken, ziekenhuizen (openbaar of privé),..
Specialisatie van de zorg: Echelonnering (!)
Echelonnering = indeling van de nulde-, eerste-, tweede- en derdelijnszorg.
= indeling volgens graad van de specialisatie van de zorg
= taakomschrijving
= pas wanneer eerste linie het niet aankan, wordt de volgende ingezet
= ambulant of niet, intramuraal of extramuraal, rechtstreeks
Hoge Psychiatrische
specialisatie ziekenhuizen,
revalidatiecentra, UZ
Algemeen ziekenhuis,
geneesheer specialist
Huisarts,
thuisverpleegkundige,
kinesist, tandarts
Patiënt en eigen netwerk,
mantelzorgers, vrijwilligers
Geen
specialisatie
