CW H6: Inleiding tot de filosofie
6.1 De filosofische vraag
Gelijkenis kinderen en filosofen:
- Onbevangen houding tegenover de wereld.
- Durven alles in vraag te stellen.
Filosofie philo (liefhebben), sophia (kennis, wijsheid) dus liefde voor wijsheid of wijsbegeerte
Filosofie wordt gezien als geïsoleerd denken maar kan ook een sociale activiteit zijn
Mogelijke definitie van een vraag:
Een uitdrukking die erop gericht is om een reactie te krijgen op de inhoud van de vraag in de vorm van een verbaal of
non-verbaal antwoord door de aangesprokene.
Vragen onderverdeeld in 3 categorieën:
- Categorie A: vragen die je kunt stellen en waarop iemand een antwoord kan geven (zinvolle vragen)
- Categorie B: vragen die je kunt stellen waarop niemand anders een antwoord op kan geven (zinloze vragen)
- Categorie C: vragen die logischerwijs niet gesteld kunnen worden (niet te stellen vragen)
Filosofische vragen: fundamentele vragen waarop geen definitief antwoord mogelijk is, meerduidigheid
Hoe levensvragen beantwoord worden hangt af van cultuur en tijd.
6.2 Enkele levensvragen
- Men begint zich vaak levensvragen te stellen op belangrijke momenten in het leven.
Voorbeeld culturele invloed: Taoïsme (= filosofische stroming die boeddhistische elementen bevat) (verhaal van de
steenhouwer)
Tijd: filosofen uit de geschiedenis die de vraag beantwoorden ‘Wat is liefde?’
Socrates:
- Platoonse liefde: De liefde begint met het zich aangetrokken voelen tot een knap iemand om te eindigen in een
liefde voor de absolute schoonheid.
- Positief mensbeeld
Plato (door Aristophanes):
- Bij de schepping waren alle menselijke wezens hermafrodieten. Ze waren zo machtig dat Zeus hen in twee helften
sneed; een mannelijke en een vrouwelijke.
- Vanaf toen streefde iedereen ernaar om terug verenigd te worden met de helft waarvan hij of zij was gescheiden.
Liefde is dan het verlangen en het streven naar het geheel.
- Positief mensbeeld
Aristoteles:
- Niet liefde maar vriendschap is het grondbeginsel op aarde. Een goede vriendschap waarbij twee mensen
verbonden zijn door hun liefde voor de waarheid is het mooiste wat er op aarde bestaat.
- Positief mensbeeld
Immanuel Kant:
- Onderscheid tussen praktische en pathologische liefde.
1) Praktische liefde: de rationele bereidheid om onze medemens in nood te helpen.
2) Pathologische liefde: de neiging om enkel onze geliefden te helpen omdat ze seksueel in onze smaak
vallen en ze ons dus opwinden.
6.1 De filosofische vraag
Gelijkenis kinderen en filosofen:
- Onbevangen houding tegenover de wereld.
- Durven alles in vraag te stellen.
Filosofie philo (liefhebben), sophia (kennis, wijsheid) dus liefde voor wijsheid of wijsbegeerte
Filosofie wordt gezien als geïsoleerd denken maar kan ook een sociale activiteit zijn
Mogelijke definitie van een vraag:
Een uitdrukking die erop gericht is om een reactie te krijgen op de inhoud van de vraag in de vorm van een verbaal of
non-verbaal antwoord door de aangesprokene.
Vragen onderverdeeld in 3 categorieën:
- Categorie A: vragen die je kunt stellen en waarop iemand een antwoord kan geven (zinvolle vragen)
- Categorie B: vragen die je kunt stellen waarop niemand anders een antwoord op kan geven (zinloze vragen)
- Categorie C: vragen die logischerwijs niet gesteld kunnen worden (niet te stellen vragen)
Filosofische vragen: fundamentele vragen waarop geen definitief antwoord mogelijk is, meerduidigheid
Hoe levensvragen beantwoord worden hangt af van cultuur en tijd.
6.2 Enkele levensvragen
- Men begint zich vaak levensvragen te stellen op belangrijke momenten in het leven.
Voorbeeld culturele invloed: Taoïsme (= filosofische stroming die boeddhistische elementen bevat) (verhaal van de
steenhouwer)
Tijd: filosofen uit de geschiedenis die de vraag beantwoorden ‘Wat is liefde?’
Socrates:
- Platoonse liefde: De liefde begint met het zich aangetrokken voelen tot een knap iemand om te eindigen in een
liefde voor de absolute schoonheid.
- Positief mensbeeld
Plato (door Aristophanes):
- Bij de schepping waren alle menselijke wezens hermafrodieten. Ze waren zo machtig dat Zeus hen in twee helften
sneed; een mannelijke en een vrouwelijke.
- Vanaf toen streefde iedereen ernaar om terug verenigd te worden met de helft waarvan hij of zij was gescheiden.
Liefde is dan het verlangen en het streven naar het geheel.
- Positief mensbeeld
Aristoteles:
- Niet liefde maar vriendschap is het grondbeginsel op aarde. Een goede vriendschap waarbij twee mensen
verbonden zijn door hun liefde voor de waarheid is het mooiste wat er op aarde bestaat.
- Positief mensbeeld
Immanuel Kant:
- Onderscheid tussen praktische en pathologische liefde.
1) Praktische liefde: de rationele bereidheid om onze medemens in nood te helpen.
2) Pathologische liefde: de neiging om enkel onze geliefden te helpen omdat ze seksueel in onze smaak
vallen en ze ons dus opwinden.
