Samenvatting Reclassering WEEK 2

SAMENVATTING RECLASSERING minor forensische criminologie
WEEK 2

HC 3: Advies & risicotaxatie
 Vindt plaats op verschillende momenten in het strafrechtelijk traject:
 Voorlopige hechtenis: de reclassering adviseert of dit nodig is, en zo niet, onder
welke voorwaarden de verdachte vrij mag zijn in afwachting van zijn proces
 Voor de zitting: de belangrijkste taak van de reclassering; adviesrapport met
informatie over de verdachte en een inschatting van het risico van herhaling
 OM-afdoening (dus geen zitting in de rechtszaal, geen vervolging): De OvJ maakt
gebruik van het advies van de reclassering
 Bij tbs- of PIJ-maatregel: advies op de manier waarop het proefverlof of de
voorwaardelijke beëindiging moet worden uitgevoerd, advies over de risico’s en de
bijzondere voorwaarden
 Detentie:
o Bij binnenkomst: inschatting van het risico in de gevangenis, over eventuele
plaatsing in het plusprogramma en advies over het detentietraject
o Penitentiair Programma: de reclassering geeft advies over of de gedetineerde
hiervoor in aanmerking kan komen
o Voorwaardelijke invrijheidsstelling: advies over de bijzondere voorwaarden
en eventuele risicotaxatie.

,Principes/uitgangspunten van het voorkomen van recidive: RNR-model:
 Risicoprincipe: hoe groter de kans op recidive, hoe intensiever de interventie
 Needs (behoefteprincipe): bij de behandeling van de justitiabele moeten we ons
richten op de problemen die de oorzaak zijn van het delictgedrag (de criminogene
factoren)
 Responsiviteitsbeginsel: de interventie moet aansluiten bij de mogelijkheden en
beperkingen (leerstijl) van de verdachte of veroordeelde
 Dit zijn de sleutelelementen van risicotaxatie;
 Het risicotaxatie-instrument moet dus het recidiverisico inschatten (R), inzicht
geven in de criminogene factoren (N) en een beeld geven van de responsiviteit (R).

Werkwijze advies:
 Gesprek met de cliënt
 Referentieonderzoek  kijken naar andere informatie die bekend is over de cliënt in
bijv. justitiële documenten
 Eventueel een casuïstiekoverleg met collega’s of leidinggevende
 Terugkoppeling aan de cliënt (opnieuw een gesprek, maar is soms lastig en wordt
niet altijd gedaan)
 Advies aan de opdrachtgever

Mogelijke uitkomsten

, Recidive inschatten met behulp van een empirisch model (artikel Joke
Harte)
Biases:
 Illusoire correlatie: de neiging om factoren die toevallig tegelijkertijd voorkomen, te
beschouwen als samenhangend  vooral opmerkelijke en recentelijke
waarnemingen zijn van invloed
 Conformation bias: de neiging om, wanneer iemand een idee of hypothese heeft,
vooral informatie te zoeken die deze hypothese bevestigt en informatie die de
hypothese tegenspreekt negeren.

Modellen waarmee de kans op recidive wordt ingeschat
 Kenmerken van vele veroordeelden worden nauwkeurig en systematisch gescoord en
opgenomen in een databestand.
 Hierna wordt achterhaald op welke variabelen diegene die recidiveren zich
onderscheiden van hen die dat niet doen.

Twee typen instrumenten voor risicotaxatie:
 Actuarieel: de scores op de variabelen worden door het model geïntegreerd tot een
numerieke kans op recidive.
o De kans op recidive wordt uitgedrukt in het percentage mensen met deze
score dat naar verwachting recidiveert binnen respectievelijk zeven en tien
jaar
o Beperkt aantal factoren die relatief eenvoudig, op basis van feitelijke
informatie, te scoren zijn aan de hand van vaste antwoordmogelijkheden
o Zoals de VRAG
o Nadeel: in de praktijk heeft de beoordelaar veel meer relevante informatie
dan wordt gepresenteerd door de items van het instrument.
 Is bruikbaar om een inschatting te maken over groepen, maar
voorspelt minder goed in individuele gevallen
 Klinisch gestructureerd oordeel: aanvullende informatie kan worden toegevoegd en
de beoordelaar bepaalt de weging van de verschillende items in het eindoordeel
o De beoordelaar maakt zelf een inschatting van het recidivegevaar (in
tegenstelling tot actuarieel instrument). Daarom wordt aangeraden dat de
beoordelaar een training volgt
o Veel items die verdeeld zijn over verschillende inhoudelijke domeinen.
o Het wordt gestructureerd genoemd omdat aan de beoordeling een door het
instrument geleid gestructureerd proces vooraf is gegaan, en dus alle
relevante informatie is verzameld en bestudeerd voor de beoordeling

COMPAS: nadat de informatie over de verdachte en zijn juridische voorgeschiedenis is
ingevoerd, levert COMPAS een evidence based voorspelling van de kans op toekomstig
delinquent gedrag
 De OvJ en de rechter gebruiken deze informatie voor de vormgeving van het
reclasseringstoezicht en het bepalen van de strafmaat