Samenvatting Hulp nodig?

Taalkundige ontwikkeling
BOEKEN EN VERHALEN IN DE KLAS: INLEIDING

Doelstellingen
 Studenten verbreden hun kennis over de kleuterliteratuur, en specifiek over verhalen en
prentenboeken voor kleuters
 De studenten kunnen een verhaal kwaliteitsvol gaan voorlezen/ vertellen in de klas:
o Interactief voorlezen
o Expressief voorlezen
 De studenten kunnen kritisch voorbereiding en uitvoering van voorlees- en vertelactiviteiten
voor kleuters analyseren.
 De studenten kunnen voorlees- en vertelactiviteiten voor kleuters kwaliteitsvol
voorbereiden.


WAAROM KLEUTERONDERWIJZERS BOEKEN GEBRUIKEN

Doelen/ functies van boeken voorlezen

 Om de taalontwikkeling van kinderen te stimuleren
 Om de denk-, redeneer- en onderzoeksvaardigheden te stimuleren
 Om op te voeden (waarden en zingeving)
 Om gevoelens te leren verwerken
 Om te informeren
 Om de creativiteit te prikkelen
 Omdat ze mooi zijn
 Om te ontspannen

Om de taalverwerving te stimuleren




Camille De Roeck 1 EBAKO B

,Schriftelijke taalontwikkeling

Ontluikende geletterdheid:
Vroege fase van schriftelijke taalverwerving. Lopend vanaf de geboorte tot het kind de elementaire
lees -en spelhandigheid beheerst.

Bij werken met boeken en verhalen stimuleren we 4 aspecten van OG

 Verhaalbegrip, begrijpend luisteren:
o De kleuters luisteren naar de verhaallijn en ontdekken daar een structuur.
o Kleuters leren ook inzicht te krijgen in spanning, humor en ironie in verhalen.
o Begrijpend luisteren  Belangrijke vaardigheid als voorloper op het later begrijpend
lezen van teksten
o Verhaalfiguren onderscheiden en plaatsen
o Spanning onderscheiden van achtergrond
o Humor begrijpen en kaderen

 Schrijftaal met rijke woordenschat en zinswendingen:
o Gaan we zelden in gesproken taal gebruiken
o Kennis maken met muzisch taalgebruik
 Spelen met klanken, letters, ritme, rijmen, …
 Gebruik maken van mooie klanken
 Discrimeneren van klanken, woorden
 Ritmische aspecten van taal, rijmen
 Intonatie & mimiek in relatie tot gevoelens/ boodschap

 Boekoriëntatie
o Kinderen ontdekken hoe een boek eruit ziet
 Hoe je een boek moet hanteren

 Relatie tussen gesproken en geschreven taal

Mondelinge taalvaardigheden

Spreken stimuleren:
 Antwoorden op vragen over het boek
 Prent beschrijven
 Verhaal samen (tussendoor) samenvatten
 Verhaal (gedeeltelijk) (her)vertellen
 Spreken over eigen ervaringen en gevoelens

Om de denk-, redeneer- en onderzoeksvaardigheden te stimuleren

Stimuleren door:
 Hardop denkend voor te lezen: Verwoorden wat zij denkt en hoe zij redeneert
 Door leesstrategieën te modelen
 In interactie gaan met de kleuters over het boek
o Denkstimulerende vragen stellen
o Antwoorden laten opzoeken in het boek
o Mening verwoorden



Camille De Roeck 1 EBAKO B

, Om op te voeden (waarden en zingeving)

 Een verhaal wil bepaalde waarden, ideeën en/ of normen meegeven
o Hoe ze zich moeten gedragen
o Wat goed en wat slecht is
o Een opvoedende boodschap of een wijze les meegeven


Om gevoelens te leren verwerken

 Gevoelens gaan herkennen en zich gaan inleven in iemand anders
 Leren omgaan met de verschillende gevoelens
o Ook de negatieve gevoelens (BV: Bang, boos, jaloers, …)
o Ook gevoelens in negatieve omstandigheden (BV: Ziekte, overlijden, scheiding, …)

Om te informeren

Boeken willen kennis overbrengen over een tal van verschillende onderwerpen


Om de creativiteit te prikkelen

 Verhalen prikkelen de verbeelding  Lege plekken met je eigen verbeelding vullen
 Fantasieverhalen  Extra prikkelend voor de verbeelding doordat ze een nieuwe
werkelijkheid scheppen
 Stimuleren de kleuters om creatief te denken


Omdat ze mooi zijn

Je kan geraakt worden door de mooie teksten van verschillende boeken

Laat kleuters kennismaken met goede boeken in heel verschillende stijlen  Zowel qua tekst als qua
vormgeving


Om te ontspannen

Verhalen zit vaan vol humor, herkenbare gevoelens, spanning en gevoelens  Prettig gevoel voor de
kinderen

Over boeken en leren

Veel voorlezen aan kleuters
 Vergroten van hun woordenschat
 Ondervinden van leesplezier  Motivatie om zelf te leren lezen
 Kennis over de wereld bereidt uit
 Taalvaardigheid neemt toe
 Niet alleen op school maar ook thuis



Camille De Roeck 1 EBAKO B