Lore De Moor 2021 - 2022
Toegepaste dieetleer 1: energie- en eiwitrijk dieet
Nutritional assessment
Klinische blik = uiterlijke kenmerken van de patiënt, wat je ziet of opvalt als je
de kamer van de patiënt binnen stapt.
• Ingevallen gelaat
• Huid, haar, nagels
! blauwplekken (tgv vitamine B12 tekort, dehydratatie,
verstoorde balans fibrinogeen en antitrombine)
• Traag reactie vermogen, vermoeid, apatisch, weinig/niet
spreken
• Vochtophoping: buik, enkels, benen
! oedeem
• Slappe handafdruk
Voedingsanamnese • 24 u recall
• Eetdagboekje
• Dietary history
• Voedingsbalans miv vochtbalans
Ingevuld door logistiek medewerker die borden afruimt
Wat brengen bezoekers mee?!
• Meet en weet wat je patiënt eet
Antropometrie • Lichaamslengte
• Lichaamsgewicht
• BMI
< 70 jaar: < 20 kg/m2
> 70 jaar: < 22 kg/m2
Kinderen: groeicurven
• Gewichtsevolutie
%ROGV
= (vroeger LG - huidig LG)/vroeger LG %100%
= (verloren LG/vroeger LG) *100%
ROGV% 1 wk 1 mnd 3 mnd 6 mnd 12 mnd
Significant 1-2 2-5 5 - 7,5 7,5 - 10 10 - 20
Ernstig Min 2 Min 5 Min 7,5 Min 10 Min 20
Kinderen: afgebogen groeicurve
• (relatieve) referentie G-index
(Huidig LG/referentie LG) *100%
Referentie LG: vrouw = BMI 21,5, man = BMI 23
90 – 110% Optimaal
80 – 90% Ondergewicht graad 1
60 – 80% Ondergewicht graad 2
< 60% Zeer ernstig ondergewicht
Kinderen: geen groeiachterstand: p50 BMI,
groeiachterstand: p50 LG naar leeftijd
90 – 120% Optimaal
85 – 90% Significant ondergewicht
< 85% Ernstig ondergewicht
1
,Lore De Moor 2021 - 2022
• Lichaamssamenstelling
Lean Body Mass (LBM) adhv Bio Elektrische Impedantie
Analyse (BIA)
Mid Arm Muscle Circumference (MAMC)
Middelarm omtrek
Huidplooimeting triceps
! oedeem nefrotisch syndroom (triceps minder
beïnvloedbaar)
Focus op detectie van spierverlies
• Functionaliteitsvragen
• Functionaliteitsmetingen
Algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL) vb.
traplopen, wandelen (6’ test), opstaan uit een stoel
Spierkracht
Conditie
• Biochemische parameters
Positieve acute fase-eiwitten (stijgen)
CRP: C-reactief proteïne (ontstekingen)
Fibrinogeen (BSE: bezinkingssnelheid)
Protrombine
Negatieve acute fase-eiwitten (dalen)
Albumine (< 35 g/l)
Pre-albumine (< 150 mg/l)
Transferrine (< 2 g/l)
Anti-trombine (remming bloedstolling)
Nutritionele risico-index (NRI)
= 1,519 * albuminemie (g/l) + 0,417 * (100% - %ROGV)
< 83,5 Belangrijke graad ondervoeding
83,5 – 97,5 Matige graad ondervoeding
> 95,5 Geen ondervoeding
Katabole index (g/d)
= 24 u Ureum Stikstof excretie - ((0,5 * N-inname) + 3g)
<0 Geen metabole stress
0–5 Matige metabole stress
>5 Ernstige metabole stress
2
,Lore De Moor 2021 - 2022
Nutritional support
Energiebehoefte Kinderen
Altijd Henry
• Zonder metabole stress
TEE = BMR (Henry, huidig LG) * PAL
• Met metabole stress
Gewichtsstabilisatie
TEE = BMR (Henry, huidig LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF
Gewichtstoename
TEE = BMR (Henry, streef LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF
TEE = BMR (Henry, huidig LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF * IGF
Vetmalabsorptie
TEE = BMR (Henry, streef LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF * (0,93/RCv)
Volwassenen
• Zonder metabole stress: Henry
BMR (Henry) * PAL
• Met metabole stress: HBS
Zonder vetmalabsorptie
TEE = RMR (met HBS) * (AF – (ZF-1))
Met vetmalabsorptie
TEE = RMR (met HBS) * (AF – (ZF-1)) * (0,93/RCv)
Toeslagfactoren
• Activiteitenfactor (AF)
Bedlegerig (pasgeborenen tot 1 maand) 1,1
Ambulant (zuigelingen) 1,2
Lichte activiteit (+2u/week + jong kind 1+) 1,4
Matige activiteit (30’/dag + : 1,5
schoolkind/adolescent) : 1,6
Zeer actief : 1,7
: 1,9
• Ziektefactor (ZF)
Geen metabole stress Geen
Lichte metabole stress (1°C koorts) 1,1
Matige metabole stress (2°C koorts) 1,2
Ernstige metabole stress (≥ 3°C koorts) 1,3
Sepsis 1,4
Toegenomen ademarbeid 1,15
Hypertonie 1,1
Beademing 0,9
Sedatie of hypotonie/spierverslapping 0,9
Hypothyreoïdie 0,8
3
, Lore De Moor 2021 - 2022
• Groeifactor (GF)
Prematuren, zuigelingen < 4 mnd 1,3
Zuigelingen 4 – 12 mnd 1,1
Kinderen 1 – 2 jaar 1,02 - 1,04
Kinderen > 2 jaar 1,02
Puberteit ( 10j, 11-12j) 1,04
Groeispurt ( 12j, 13-14j) 1,2
• Inhaalgroeifactor (IGF)
Geen groeiachterstand p50 LG mbv BMI/huidig LG
Groeiachterstand p50 LG naar leeftijd/huidig LG
• RCv (vetresorptie-coëfficiënt)
= (vet voeding 24u - vet feces 24u)/vet voeding 24u * 100%
≥ 95% Optimaal
90 – 95% Dubieus
< 90% Te laag
< 85% Duidelijk steatorree
• PAL
Bedlegerig 1,2
Sedentair, obesen 1,3
Sedentair/ziekte 1,4
Licht actief, 2u/week 1,5
Matige activiteit, 30’/dag : 1,6, : 1,7
Zeer actief : 1,8, : 2,0
• BMR (Henry)
Max 50% of 1,5 toeslagfactoren om OV/refeeding te
voorkomen. Uitzondering: brandwonden
Nooit meer dan 100% toeslagfactoren
Formule moet altijd droog gewicht zijn dus correctie voor
oedeem/ascites
Licht Matig Ernstig
Oedeem 1 kg 5 kg 10 kg
Ascites 2,2 kg 6 kg 14 kg
4
Toegepaste dieetleer 1: energie- en eiwitrijk dieet
Nutritional assessment
Klinische blik = uiterlijke kenmerken van de patiënt, wat je ziet of opvalt als je
de kamer van de patiënt binnen stapt.
• Ingevallen gelaat
• Huid, haar, nagels
! blauwplekken (tgv vitamine B12 tekort, dehydratatie,
verstoorde balans fibrinogeen en antitrombine)
• Traag reactie vermogen, vermoeid, apatisch, weinig/niet
spreken
• Vochtophoping: buik, enkels, benen
! oedeem
• Slappe handafdruk
Voedingsanamnese • 24 u recall
• Eetdagboekje
• Dietary history
• Voedingsbalans miv vochtbalans
Ingevuld door logistiek medewerker die borden afruimt
Wat brengen bezoekers mee?!
• Meet en weet wat je patiënt eet
Antropometrie • Lichaamslengte
• Lichaamsgewicht
• BMI
< 70 jaar: < 20 kg/m2
> 70 jaar: < 22 kg/m2
Kinderen: groeicurven
• Gewichtsevolutie
%ROGV
= (vroeger LG - huidig LG)/vroeger LG %100%
= (verloren LG/vroeger LG) *100%
ROGV% 1 wk 1 mnd 3 mnd 6 mnd 12 mnd
Significant 1-2 2-5 5 - 7,5 7,5 - 10 10 - 20
Ernstig Min 2 Min 5 Min 7,5 Min 10 Min 20
Kinderen: afgebogen groeicurve
• (relatieve) referentie G-index
(Huidig LG/referentie LG) *100%
Referentie LG: vrouw = BMI 21,5, man = BMI 23
90 – 110% Optimaal
80 – 90% Ondergewicht graad 1
60 – 80% Ondergewicht graad 2
< 60% Zeer ernstig ondergewicht
Kinderen: geen groeiachterstand: p50 BMI,
groeiachterstand: p50 LG naar leeftijd
90 – 120% Optimaal
85 – 90% Significant ondergewicht
< 85% Ernstig ondergewicht
1
,Lore De Moor 2021 - 2022
• Lichaamssamenstelling
Lean Body Mass (LBM) adhv Bio Elektrische Impedantie
Analyse (BIA)
Mid Arm Muscle Circumference (MAMC)
Middelarm omtrek
Huidplooimeting triceps
! oedeem nefrotisch syndroom (triceps minder
beïnvloedbaar)
Focus op detectie van spierverlies
• Functionaliteitsvragen
• Functionaliteitsmetingen
Algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL) vb.
traplopen, wandelen (6’ test), opstaan uit een stoel
Spierkracht
Conditie
• Biochemische parameters
Positieve acute fase-eiwitten (stijgen)
CRP: C-reactief proteïne (ontstekingen)
Fibrinogeen (BSE: bezinkingssnelheid)
Protrombine
Negatieve acute fase-eiwitten (dalen)
Albumine (< 35 g/l)
Pre-albumine (< 150 mg/l)
Transferrine (< 2 g/l)
Anti-trombine (remming bloedstolling)
Nutritionele risico-index (NRI)
= 1,519 * albuminemie (g/l) + 0,417 * (100% - %ROGV)
< 83,5 Belangrijke graad ondervoeding
83,5 – 97,5 Matige graad ondervoeding
> 95,5 Geen ondervoeding
Katabole index (g/d)
= 24 u Ureum Stikstof excretie - ((0,5 * N-inname) + 3g)
<0 Geen metabole stress
0–5 Matige metabole stress
>5 Ernstige metabole stress
2
,Lore De Moor 2021 - 2022
Nutritional support
Energiebehoefte Kinderen
Altijd Henry
• Zonder metabole stress
TEE = BMR (Henry, huidig LG) * PAL
• Met metabole stress
Gewichtsstabilisatie
TEE = BMR (Henry, huidig LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF
Gewichtstoename
TEE = BMR (Henry, streef LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF
TEE = BMR (Henry, huidig LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF * IGF
Vetmalabsorptie
TEE = BMR (Henry, streef LG) * (AF + (ZF – 1)) * GF * (0,93/RCv)
Volwassenen
• Zonder metabole stress: Henry
BMR (Henry) * PAL
• Met metabole stress: HBS
Zonder vetmalabsorptie
TEE = RMR (met HBS) * (AF – (ZF-1))
Met vetmalabsorptie
TEE = RMR (met HBS) * (AF – (ZF-1)) * (0,93/RCv)
Toeslagfactoren
• Activiteitenfactor (AF)
Bedlegerig (pasgeborenen tot 1 maand) 1,1
Ambulant (zuigelingen) 1,2
Lichte activiteit (+2u/week + jong kind 1+) 1,4
Matige activiteit (30’/dag + : 1,5
schoolkind/adolescent) : 1,6
Zeer actief : 1,7
: 1,9
• Ziektefactor (ZF)
Geen metabole stress Geen
Lichte metabole stress (1°C koorts) 1,1
Matige metabole stress (2°C koorts) 1,2
Ernstige metabole stress (≥ 3°C koorts) 1,3
Sepsis 1,4
Toegenomen ademarbeid 1,15
Hypertonie 1,1
Beademing 0,9
Sedatie of hypotonie/spierverslapping 0,9
Hypothyreoïdie 0,8
3
, Lore De Moor 2021 - 2022
• Groeifactor (GF)
Prematuren, zuigelingen < 4 mnd 1,3
Zuigelingen 4 – 12 mnd 1,1
Kinderen 1 – 2 jaar 1,02 - 1,04
Kinderen > 2 jaar 1,02
Puberteit ( 10j, 11-12j) 1,04
Groeispurt ( 12j, 13-14j) 1,2
• Inhaalgroeifactor (IGF)
Geen groeiachterstand p50 LG mbv BMI/huidig LG
Groeiachterstand p50 LG naar leeftijd/huidig LG
• RCv (vetresorptie-coëfficiënt)
= (vet voeding 24u - vet feces 24u)/vet voeding 24u * 100%
≥ 95% Optimaal
90 – 95% Dubieus
< 90% Te laag
< 85% Duidelijk steatorree
• PAL
Bedlegerig 1,2
Sedentair, obesen 1,3
Sedentair/ziekte 1,4
Licht actief, 2u/week 1,5
Matige activiteit, 30’/dag : 1,6, : 1,7
Zeer actief : 1,8, : 2,0
• BMR (Henry)
Max 50% of 1,5 toeslagfactoren om OV/refeeding te
voorkomen. Uitzondering: brandwonden
Nooit meer dan 100% toeslagfactoren
Formule moet altijd droog gewicht zijn dus correctie voor
oedeem/ascites
Licht Matig Ernstig
Oedeem 1 kg 5 kg 10 kg
Ascites 2,2 kg 6 kg 14 kg
4
