Samenvatting hoofdstuk 5 'Didactiek van een speelleerkans beweging' Beweging

Hoofdstuk 5: Didactiek van een speelleerkans beweging

Onderwijsleermiddelen

 Groot en klein bewegingsmateriaal
o Groot
 Toestel waarop je zelf gaat bewegen
 Hulpmateriaal
 Bv: klimtouwen, rek, sportraam, banken, matten, plinten, schommel,
fietsen, ladders, glijbaan, trapeze…
o Klein
 Hanteermateriaal
 Hulpmateriaal
 Bv: hoepel als hanteermateriaal: rollen, springen, hoepel
hoepels als hulpmateriaal: beginpunt van een bewegingsbaan
 Gekend materiaal en alternatief materiaal
 Gekend: ballen, stokken, pittenzakken, blokken, touwen,
hoepels, kegels, loopklossen, doeken…
 Alternatief: doeken, dozen, versleten binnenband,
autobanden, ballonnen, matrassen, kisten, kranten, plastic
flessen, buizen, sokken, kussen, sjaal, zakdoek, knuffel…
 Materiaal als vast materiaal
o Beweegt zelf ten opzichte van de materialen en bevindt zich steeds in andere
posities in de ruimte  leert zich oriënteren in de ruimte
o Locomotorische vaardigheden: lopen van ene hoepel naar andere, balanceren
op een bank, klimmen op klimraam, klauteren over plint, zwaaien aan een
touw, springen in een trampoline of over een bank…
 Materiaal als hanteermateriaal
o Materalen die ze in beweging brengen en houden
o Manipulatieve vaardigheden: bal voortduwen, strandbal gooien, doekje
opvangen, tennisbal tegenhouden, dribbelen met moussen bal, pluimpje
terugslaan…
 Didactische materialen
o Als ondersteuning van de instructie of organisatie (pictogrammen,
opdrachtkaarten, spelkaarten…)
o Geven van duidelijke signalen of in functie van sfeerschepping
(muziekinstrumenten, handpop)

Organisatievormen
1. Vrij bewegen in de bewegingszaal
- Begeleide speelleerkans in grote groep vrij experimenteren met klein en
hanteermateriaal
- Opstelling met toestellen en/of materialen (‘vlinderen’)
- Voordelen:
o Veel herhalen/afwisselen
o Eigen niveau
o Veel differentiatiemogelijkheden

, o Weinig regels en afspraken
2. Bewegingshoeken in de bewegingszaal
- Kleuters verdelen onder de hoeken + doorschuifsignaal
- Voordelen:
o Iedere kleuter komt intenser aan bod
o Gerichter observeren
o Eenvoudiger om te differentiëren
- Individueel werken
- In groepjes verdeeld, maar individuele opdrachten uitvoeren
- In groepjes verdeeld en samen opdrachten uitvoeren
3. Bewegingsomloop in de bewegingszaal
- Kleuters voeren de ene vaardigheid vlot na de andere uit
- Aandachtspunten:
o Op verschillende plaats in omloop laten vertrekken
o Pijlen of merktekens
o Differentiatiemogelijkheden
o Vermijd opstoppingen door situatie te veranderen of ontdubbelen
o Doorstroom bevorderen (gekende oefeningen, gekend materiaal)
4. Zelfstandig spel in de bewegingszaal
- Klassikaal spelen
o Voordelen: samenhorigheid, speloverzicht, kunnen niet zelfstandig
spelen
o Nadelen: te weinig spanning, worden niet aangetikt, geen hoofdrol
spelen, bedreigd door drukte, bewegingsintensiteit ligt niet zo hoog,
weinig kansen om beter te leren spelen
- Spelen in deelgroepen
o Voordelen: hoogste spelbetrokkenheid, bewegingsintensiteit
verhoogt, werken met niveaugroepen
- Zelfstandig spel binnen de bewegingsopvoeding
o Opdrachtkaarten
 Zelfstandig een activiteit in hoeken, omloop of
‘experimenteren met’ uit te laten voeren
 Welk materiaal, waar plaatsen, welke opdracht
o Spelkaarten
 Tikspelen en balspelen
 Sprake van winst of verlies, aantal afspraken, rollen verdelen
 Welk materiaal, waar materiaal opstellen, hoe spel starten en
spelen
 Zelf tikkers kiezen
 Toezicht houden op regels
 Tikkers weglokken zodat medeloper onbedreigd kan
oversteken
 Medeloper of medetikker aanwijzingen geven
 Zelf uitbouwen van het spel
 M.I.S.T-principe
1) Materiaal: matjes, ballen, banken, hesjes, kegels…