Project Wijkanalyse
Project: VD-P-SAMENLEV-20 TOETS05
Klas: VD-1F-2
Namen: Sharon Lansing (20137621), Jip Huges (20185421), Emilie Kuijper (18038050), Vera Lanser
(20119720), Esra Kucuk (19044771), Noa van Loenen (20184239) en Noëlle Laan (20178581)
,Inhoudsopgave
1. Omgevingsanalyse
○ Inleiding
○ Methode
○ Resultaten
○ Conclusie
○ Discussie
2. Doelgroepanalyse
○ Inleiding
○ Methode
○ Resultaten
○ Conclusie
○ Discussie
3. Presentatie
4. Literatuurlijst
5. Bijlagen
○ A. Ingevulde Windshield survey
○ B. Ingevulde Wijkdiagnose
○ C. Topiclijst
○ D. Interview 1 (Sharon Lansing)
○ E. Interview 2 (Noëlle Laan)
○ F. Interview 3 (Vera Lanser)
○ G. Interview 4 (Esra Kucuk)
○ H. Interview 5 (Emilie Kuijper)
○ I. Interview 6 (Noa van Loenen)
○ J. Interview 7 (Jip Huges)
○ K. Mindmap coderingen
1
, 1. Omgevingsanalyse
Inleiding
De Schilderswijk is een multiculturele wijk gelegen in het centrum van Den Haag. Maar liefst 91,4%
van de inwoners heeft een migratieachtergrond (Den Haag in Cijfers, 2020). De wijk is een ‘krachtwijk’
of ‘aandachtswijk’. Dat wil zeggen dat de kwaliteit van de leefomgeving daar door een cumulatie van
problemen achterblijft bij de andere wijken in de stad (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2008).
Eén van die problemen is overgewicht. In 2014 had meer dan de helft (66%) van de inwoners
overgewicht (GGD Haaglanden, 2014). Echter is dit in 2021 al afgenomen naar 54% (Alle Cijfers,
2021).
Er zijn al interventies ontwikkeld om dit probleem te bestrijden, zoals WoWijs. Deze organisatie wilt
overgewicht bij kinderen tussen de 6 en 14 jaar verminderen door begeleiding op het gebied van
gezonde voeding, bewegen en coaching (WoWijs, z.d.) Om dit probleem tegen te gaan moeten er
echter ook interventies ontwikkeld worden voor andere doelgroepen.
Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in welke omgevingsdeterminanten een rol spelen
bij overgewicht in de wijk. Deze informatie is input voor het ontwikkelen van een geschikte
interventie ter vermindering van overgewicht.
De onderzoeksvraag luidt: “Wat zijn de omgevingsfactoren die het meest bijdragen aan het
overgewicht in de Schilderswijk in Den Haag?”.
De uitkomsten van het onderzoek kunnen het vakgebied helpen om een gerichte interventie op te
zetten, zodat overgewicht in de Schilderswijk effectiever verminderd kan worden.
Methode
Dit hoofdstuk is gebaseerd op hoofdstuk 1 en 3 uit Dit is onderzoek! (Baarda, 2014), waarin het
opzetten en uitvoeren van een kwalitatief onderzoek wordt besproken. Er is bekend dat 54% van de
mensen in de wijk overgewicht hebben (Alle Cijfers, 2021). Dit is ook gelijk de probleemstelling van
het onderzoek. Voordat de interventie ontwikkeld kan worden zal eerst de onderzoeksvraag uit de
inleiding beantwoord moeten worden. Dit is gedaan a.d.h.v. kwalitatief onderzoek. Om data te
kunnen verzamelen zijn er drie methodes ingezet:
1. Vragen gesteld aan bewoners over de wijk, zodat de doelgroep beter in kaart werd gebracht en er
kon worden uitgezocht wat effectief is voor de doelgroep. Op basis daarvan kan er eenvoudiger een
interventie worden opgezet.
2. De wijk geobserveerd; genoteerd welke (omgevings)factoren mogelijk invloed hadden op het hoge
percentage overgewicht binnen de wijk. Dit is gedaan m.b.v. het Windshield Survey formulier (bijlage
A), deze werd tijdens het observeren ter plekke ingevuld. Aan de hand van de Windshield Survey is
vervolgens met behulp van de ‘Checklist Wijkdiagnose’ een wijk diagnose gesteld (zie bijlage B).
3. Gebruik gemaakt van bestaand materiaal. Er konden veel demografische en epidemiologische
gegevens worden gevonden over de wijk in de literatuur. Hiermee kon er een verband gelegd worden
tussen de observatie en de gestelde vragen.
Alle verzamelde gegevens zijn op een rij gezet en de belangrijkste factoren zijn meegenomen in de
aanpak voor de interventie die zal gaan plaatsvinden in de wijk.
2
, Resultaten
In de Schilderswijk komt overgewicht relatief veel voor; 58% van de bewoners heeft overgewicht (Alle
Cijfers, 2016). Tijdens het analyseren van de wijk kwam naar voren dat er veel verkooppunten van
ongezond voedsel zijn, zoals bakkerijen en snackbars, waar veel zoet en vetrijk eten verkocht wordt.
Tijdens het observeren van de wijk werden er 12 bakkers en 6 snackbars geteld. Op de hoek van elke
straat is er wel een te vinden. In de etalages zijn veel ongezonde producten te zien zoals; Turks brood,
baklava, koekjes, veel bladerdeeggebak en andere zoetigheden. Deze blootstelling aan ongezond
voedsel wakkert het verlangen aan om te eten aan en het vergroot de daadwerkelijke hoeveelheid
die de mensen eten (Voedingscentrum, 2015).
Veel voorkomende culturen binnen de wijk zijn Turks en Marokkaans (Alle Cijfers, 2016), dit is dan
ook terug te zien in de winkels en horecagelegenheden. Binnen deze culturen speelt eten een
belangrijke rol. De eetgewoontes in deze culturen zijn daarnaast vaak ongezond door het ruime
gebruik van eenvoudige koolhydraten (witte meelproducten en suiker), verzadigde vetten
(roomboter) en zout; (Voedingscentrum, z.d). Zie de tabel hieronder voor voorbeelden.
Ongezonde eetgewoonten van culturen binnen de Schilderswijk
Turks Marokkaans
Turks (wit) brood -> veel eenvoudige Marokkaans brood -> veel eenvoudige
koolhydraten koolhydraten
Koekjes en pannenkoeken (Bazlama, yufka, Deegwaren (Rgaif, Bagrir), cake en koekjes >
borek) > eenvoudige koolhydraten eenvoudige koolhydraten, vet-suikerrijk
vet-suikerrijk
Turkse thee (vaak met veel suiker) Marokkaanse muntthee (vaak met veel suiker)
Overmatig gebruik van roomboter in gebak en Veel koolhydraten uit aardappelen, witte rijst,
gerechten polenta(griesmeel)
Tijdens het observeren van de wijk zijn er weinig sport-en fitnessfaciliteiten voor volwassenen gezien.
Binnen de wijk (met een omvang van 23 hectare) is er slechts één sportschool (BCS Health center),
deze is gelegen aan de Vaillantlaan (zie foto).
(Foto tijdens de wijkanalyse voor het health Center waar de sportschool is gevestigd)
Daarentegen zijn er redelijk veel openbare ruimtes voor kinderen in de wijk, zoals speeltuinen en
voetbalveldjes, waar kinderen kunnen bewegen en sporten. Sportcomplex de Haagse Sporttuin
gelegen in de Schilderswijk is hier een voorbeeld van. Het is een vereniging die kinderen de kans biedt
3
Project: VD-P-SAMENLEV-20 TOETS05
Klas: VD-1F-2
Namen: Sharon Lansing (20137621), Jip Huges (20185421), Emilie Kuijper (18038050), Vera Lanser
(20119720), Esra Kucuk (19044771), Noa van Loenen (20184239) en Noëlle Laan (20178581)
,Inhoudsopgave
1. Omgevingsanalyse
○ Inleiding
○ Methode
○ Resultaten
○ Conclusie
○ Discussie
2. Doelgroepanalyse
○ Inleiding
○ Methode
○ Resultaten
○ Conclusie
○ Discussie
3. Presentatie
4. Literatuurlijst
5. Bijlagen
○ A. Ingevulde Windshield survey
○ B. Ingevulde Wijkdiagnose
○ C. Topiclijst
○ D. Interview 1 (Sharon Lansing)
○ E. Interview 2 (Noëlle Laan)
○ F. Interview 3 (Vera Lanser)
○ G. Interview 4 (Esra Kucuk)
○ H. Interview 5 (Emilie Kuijper)
○ I. Interview 6 (Noa van Loenen)
○ J. Interview 7 (Jip Huges)
○ K. Mindmap coderingen
1
, 1. Omgevingsanalyse
Inleiding
De Schilderswijk is een multiculturele wijk gelegen in het centrum van Den Haag. Maar liefst 91,4%
van de inwoners heeft een migratieachtergrond (Den Haag in Cijfers, 2020). De wijk is een ‘krachtwijk’
of ‘aandachtswijk’. Dat wil zeggen dat de kwaliteit van de leefomgeving daar door een cumulatie van
problemen achterblijft bij de andere wijken in de stad (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2008).
Eén van die problemen is overgewicht. In 2014 had meer dan de helft (66%) van de inwoners
overgewicht (GGD Haaglanden, 2014). Echter is dit in 2021 al afgenomen naar 54% (Alle Cijfers,
2021).
Er zijn al interventies ontwikkeld om dit probleem te bestrijden, zoals WoWijs. Deze organisatie wilt
overgewicht bij kinderen tussen de 6 en 14 jaar verminderen door begeleiding op het gebied van
gezonde voeding, bewegen en coaching (WoWijs, z.d.) Om dit probleem tegen te gaan moeten er
echter ook interventies ontwikkeld worden voor andere doelgroepen.
Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in welke omgevingsdeterminanten een rol spelen
bij overgewicht in de wijk. Deze informatie is input voor het ontwikkelen van een geschikte
interventie ter vermindering van overgewicht.
De onderzoeksvraag luidt: “Wat zijn de omgevingsfactoren die het meest bijdragen aan het
overgewicht in de Schilderswijk in Den Haag?”.
De uitkomsten van het onderzoek kunnen het vakgebied helpen om een gerichte interventie op te
zetten, zodat overgewicht in de Schilderswijk effectiever verminderd kan worden.
Methode
Dit hoofdstuk is gebaseerd op hoofdstuk 1 en 3 uit Dit is onderzoek! (Baarda, 2014), waarin het
opzetten en uitvoeren van een kwalitatief onderzoek wordt besproken. Er is bekend dat 54% van de
mensen in de wijk overgewicht hebben (Alle Cijfers, 2021). Dit is ook gelijk de probleemstelling van
het onderzoek. Voordat de interventie ontwikkeld kan worden zal eerst de onderzoeksvraag uit de
inleiding beantwoord moeten worden. Dit is gedaan a.d.h.v. kwalitatief onderzoek. Om data te
kunnen verzamelen zijn er drie methodes ingezet:
1. Vragen gesteld aan bewoners over de wijk, zodat de doelgroep beter in kaart werd gebracht en er
kon worden uitgezocht wat effectief is voor de doelgroep. Op basis daarvan kan er eenvoudiger een
interventie worden opgezet.
2. De wijk geobserveerd; genoteerd welke (omgevings)factoren mogelijk invloed hadden op het hoge
percentage overgewicht binnen de wijk. Dit is gedaan m.b.v. het Windshield Survey formulier (bijlage
A), deze werd tijdens het observeren ter plekke ingevuld. Aan de hand van de Windshield Survey is
vervolgens met behulp van de ‘Checklist Wijkdiagnose’ een wijk diagnose gesteld (zie bijlage B).
3. Gebruik gemaakt van bestaand materiaal. Er konden veel demografische en epidemiologische
gegevens worden gevonden over de wijk in de literatuur. Hiermee kon er een verband gelegd worden
tussen de observatie en de gestelde vragen.
Alle verzamelde gegevens zijn op een rij gezet en de belangrijkste factoren zijn meegenomen in de
aanpak voor de interventie die zal gaan plaatsvinden in de wijk.
2
, Resultaten
In de Schilderswijk komt overgewicht relatief veel voor; 58% van de bewoners heeft overgewicht (Alle
Cijfers, 2016). Tijdens het analyseren van de wijk kwam naar voren dat er veel verkooppunten van
ongezond voedsel zijn, zoals bakkerijen en snackbars, waar veel zoet en vetrijk eten verkocht wordt.
Tijdens het observeren van de wijk werden er 12 bakkers en 6 snackbars geteld. Op de hoek van elke
straat is er wel een te vinden. In de etalages zijn veel ongezonde producten te zien zoals; Turks brood,
baklava, koekjes, veel bladerdeeggebak en andere zoetigheden. Deze blootstelling aan ongezond
voedsel wakkert het verlangen aan om te eten aan en het vergroot de daadwerkelijke hoeveelheid
die de mensen eten (Voedingscentrum, 2015).
Veel voorkomende culturen binnen de wijk zijn Turks en Marokkaans (Alle Cijfers, 2016), dit is dan
ook terug te zien in de winkels en horecagelegenheden. Binnen deze culturen speelt eten een
belangrijke rol. De eetgewoontes in deze culturen zijn daarnaast vaak ongezond door het ruime
gebruik van eenvoudige koolhydraten (witte meelproducten en suiker), verzadigde vetten
(roomboter) en zout; (Voedingscentrum, z.d). Zie de tabel hieronder voor voorbeelden.
Ongezonde eetgewoonten van culturen binnen de Schilderswijk
Turks Marokkaans
Turks (wit) brood -> veel eenvoudige Marokkaans brood -> veel eenvoudige
koolhydraten koolhydraten
Koekjes en pannenkoeken (Bazlama, yufka, Deegwaren (Rgaif, Bagrir), cake en koekjes >
borek) > eenvoudige koolhydraten eenvoudige koolhydraten, vet-suikerrijk
vet-suikerrijk
Turkse thee (vaak met veel suiker) Marokkaanse muntthee (vaak met veel suiker)
Overmatig gebruik van roomboter in gebak en Veel koolhydraten uit aardappelen, witte rijst,
gerechten polenta(griesmeel)
Tijdens het observeren van de wijk zijn er weinig sport-en fitnessfaciliteiten voor volwassenen gezien.
Binnen de wijk (met een omvang van 23 hectare) is er slechts één sportschool (BCS Health center),
deze is gelegen aan de Vaillantlaan (zie foto).
(Foto tijdens de wijkanalyse voor het health Center waar de sportschool is gevestigd)
Daarentegen zijn er redelijk veel openbare ruimtes voor kinderen in de wijk, zoals speeltuinen en
voetbalveldjes, waar kinderen kunnen bewegen en sporten. Sportcomplex de Haagse Sporttuin
gelegen in de Schilderswijk is hier een voorbeeld van. Het is een vereniging die kinderen de kans biedt
3
