CONTRACTENRECHT
HOOFDSTUK 1 INLEIDING
ALGEMENE INLEIDING
SITUERING EN VINDPLAATS VAN HET VERBINTENISSENRECHT
SITUERING IN HET RECHT
RECHT
PUBLIEKRECHT PRIVAATRECHT
Ondernemings- Arbeids-
Burgerlijk recht recht recht …
Verbintenissen- Personen- en Familiaal
recht Contractenrecht Zakenrecht familierecht vermogensrecht
,VINDPLAATS IN BELGISCHE WETGEVING
• Algemeen verbintenissenrecht – bijzonder verbintenissenrecht
• Voorbeeld: evolutie open begrippen
o Art. 2 oud BW: aan de wetten die de openbare orde en de goede zeden betreffen, kan
door bijzondere overeenkomsten geen afbreuk worden gedaan
• Voorbeeld: concretisering in de rechtspraak
o Art. 1384, vierde lid oud BW: De onderwijzers en de ambachtslieden (zijn aansprakelijk)
voor de schade door hun leerlingen en leerjongens veroorzaakt gedurende de tijd dat
deze onder hun toezicht staan
BEGRIPSOMSCHRIJVING EN KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAPPEN VAN DE VERBINTENIS
HET BEGRIP VERBINTENIS
• Oud BW: geen wettelijke definitie
• Voorstel boek 5 BW
o Art. 5.1 BW: een verbintenis is een rechtsband op grond waarvan een schuldeiser van
een schuldenaar in rechte de uitvoering van een prestatie mag eisen
o Art. 5.3 BW: Verbintenissen ontstaan uit een rechtshandeling, uit een oneigenlijk
contract, uit de buitencontractuele aansprakelijkheid of uit de wet
Kyani Verlee Contractenrecht 2
,KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAPPEN VAN VERBINTENIS
1. Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
• De schuldenaar heeft een verbintenis tegenover een schuldeiser
• De schuldeneiser heeft een vorderingsrecht tegenover schuldenaar
Vorderingsrechten (persoonlijke rechten) Zakelijke rechten
- band tussen personen - recht op een goed- directe band met het goed
- relatieve werking (geen volgrecht): - absolute werking (volrecht)
persoonlijke rechten - limitatief aantal in de wet opgesomd
- ongelimiteerd aantal (contractsvrijheid)
= Verbintenissenrecht = Goederenrecht
2. Een verbintenis ontstaat krachtens de wet
Kyani Verlee Contractenrecht 3
, 3. Een verbintenis heeft geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
• Het klassieke verbintenissenrecht concentreert zich op de vermogensrechtelijke
verbintenissen
4. Een verbintenis is afdwingbaar
TERMINOLOGIE EN SCHEMATISCHE VOORSTELLING
Kyani Verlee Contractenrecht 4
HOOFDSTUK 1 INLEIDING
ALGEMENE INLEIDING
SITUERING EN VINDPLAATS VAN HET VERBINTENISSENRECHT
SITUERING IN HET RECHT
RECHT
PUBLIEKRECHT PRIVAATRECHT
Ondernemings- Arbeids-
Burgerlijk recht recht recht …
Verbintenissen- Personen- en Familiaal
recht Contractenrecht Zakenrecht familierecht vermogensrecht
,VINDPLAATS IN BELGISCHE WETGEVING
• Algemeen verbintenissenrecht – bijzonder verbintenissenrecht
• Voorbeeld: evolutie open begrippen
o Art. 2 oud BW: aan de wetten die de openbare orde en de goede zeden betreffen, kan
door bijzondere overeenkomsten geen afbreuk worden gedaan
• Voorbeeld: concretisering in de rechtspraak
o Art. 1384, vierde lid oud BW: De onderwijzers en de ambachtslieden (zijn aansprakelijk)
voor de schade door hun leerlingen en leerjongens veroorzaakt gedurende de tijd dat
deze onder hun toezicht staan
BEGRIPSOMSCHRIJVING EN KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAPPEN VAN DE VERBINTENIS
HET BEGRIP VERBINTENIS
• Oud BW: geen wettelijke definitie
• Voorstel boek 5 BW
o Art. 5.1 BW: een verbintenis is een rechtsband op grond waarvan een schuldeiser van
een schuldenaar in rechte de uitvoering van een prestatie mag eisen
o Art. 5.3 BW: Verbintenissen ontstaan uit een rechtshandeling, uit een oneigenlijk
contract, uit de buitencontractuele aansprakelijkheid of uit de wet
Kyani Verlee Contractenrecht 2
,KARAKTERISTIEKE EIGENSCHAPPEN VAN VERBINTENIS
1. Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
• De schuldenaar heeft een verbintenis tegenover een schuldeiser
• De schuldeneiser heeft een vorderingsrecht tegenover schuldenaar
Vorderingsrechten (persoonlijke rechten) Zakelijke rechten
- band tussen personen - recht op een goed- directe band met het goed
- relatieve werking (geen volgrecht): - absolute werking (volrecht)
persoonlijke rechten - limitatief aantal in de wet opgesomd
- ongelimiteerd aantal (contractsvrijheid)
= Verbintenissenrecht = Goederenrecht
2. Een verbintenis ontstaat krachtens de wet
Kyani Verlee Contractenrecht 3
, 3. Een verbintenis heeft geld waardeerbare aanspraken tot voorwerp
• Het klassieke verbintenissenrecht concentreert zich op de vermogensrechtelijke
verbintenissen
4. Een verbintenis is afdwingbaar
TERMINOLOGIE EN SCHEMATISCHE VOORSTELLING
Kyani Verlee Contractenrecht 4