SAMENVATTING KCV
HOOFDSTUK 5A – KEIZER AUGUSTUS
PARAGRAAF 1 – OCTAVIUS WORDT KEIZER AUGUSTUS
Octavius was de zoon van Octavius, die tot de ridderstand behoorde en Atia, die uit een belangrijke
senatorenfamilie stamde en de nicht was van Julius Caesar. Bij zijn geboorte deden zich al voorteken
voor die wezen op zijn toekomstige grootheid.
Atia had aan een offerplechtigheid voor Apollo deelgenomen en toen ze daarna in slaap was
gevallen, was een slang in haar draagstoel naar binnen gegleden. Toen ze zich daarna had gewassen,
was een vlek in de vorm van een slang te zien, die ze niet weg kreeg. 9 maanden later werd Octavius
geboren.
Toen Octavius 12 was, ontmoette hij op de retorenschool Agrippa. Toen ze 17 waren, gingen ze
allebei met Caesar mee op veldtocht in Spanje. Octavius was 19 toen Caesar overleed en bleek per
testament als zijn zoon geadopteerd te zijn en tot erfgenaam benoemd. Zijn nieuwe naam was: Gaius
Julius Caesar Octavianus. Omdat Caesar na zijn dood werd vergoddelijkt, liet Octavianus zich Caesar
filius Divi noemen. Die naam kwam heb in de strijd naar macht goed van pas.
De senatoren in Rome wilde de oude republiek herstellen en lieten Octavianus vechten tegen Marcus
Antonius. Octavianus won en wilde zijn machtspositie niet meer afstaan, wat de senatoren wel
hadden gewild. Hij liet legioenen tegen Rome optrekken en maakte zich meester van het consulaat.
Uiteindelijk vormde Antonius, Octavianus en Lepidus een driemanschap en ze namen wraak op
politieke tegenstanders. Na de slag van Philippi verdeelden ze het rijk. Lepidus werd door de anderen
op een dwaalspoor gezet. Tussen Antonius en Octavianus ontstond rividaliteit. Dit werd bijgelegd
met een verdrag en een huwelijk tussen Antonius en Octavia (Octavianus’ zus). Antonius trouwde
met Cleopatra. Octavianus maakte Antonius’ testament bekend en daaruit bleek dat Antonius zijn
kinderen bij Cleopatra als erfgenamen had aangewezen. Octavianus en Antonius streden met vloten
tegen elkaar. Antonius verloor en pleegde samen met Cleopatra zelfmoord. Octavianus veroverde
Egypte. Caesaron, zoon van Cleopatra en Caesar, werd vermoord. De kinderen van Antonius en
Cleopatra werden opgevoed door Octavia.
Octavianus gaf de macht in een zitting terug aan de senaat, maar dit was alleen symbolisch, want hij
was steenrijk en kon rekenen op de hulp van de legioenen. De senaat accepteerde het ‘ontslag’ niet
en herkozen hem tot consul. Ze gaven hem de eretitel ‘Augustus’ (verhevene), meestal kregen alleen
goden deze titel. Ook werd hij benoemd tot Princeps civitatis (eerste van de burgers). Hij benoemde
zichzelf tot Imperator (legeraanvoerder). De tijd van het Principaat (keizerrijk) breekt aan.
Augustus bleef echter schijn ophouden dat hij de republiek had behouden, omdat hij alle ambten
(consuls, praetoren, aedielen, quaestoren en volkstribunen) weer in ere stelde. Er stond nu alleen
één iemand boven alles, de princeps (keizer).
PARAGRAAF 2 – AUGUSTUS EN DE BOUWKUNST
De romeinen zagen Augustus als redder die een einde had gemaakt aan alle oorlogen. Ze spraken van
de Pax Augusta, de vrede van Augustus. De vrede was gunstig voor de bloei van het Romeinse Rijk.
, Augustus wilde het volk overtuigen dat hij vrede en welvaart had gebracht. Hij liet Rome grootsheid
van de Romeinen en keizer uitstalen met tempels, theaters, badhuizen enz. Met Agrippa aan zijn
rechterhand voerde hij een bouwprogramma uit. Hij herstelde gebouwen en liet nieuwe tempels en
gebouwen bouwen. Hij liet Forum Caesaris bouwen, ter ere van Caesar. Hier kwam een tempel van
Venus te staan. Op het Forum Romanum liet hij de tempel van Divus Julius bouwen. Ook liet hij een
forum voor zichzelf aanleggen: Forum Augusti. Met een tempel van Mars Ultor. Op de Palatijn liet hij
een paleis en een tempel van Apollo (hij werd speciaal vereerd door Augustus) bouwen.
Koning Mausolus van Carië liet een enorm grafmonument voor zichzelf bouwen. Daar komt de term
mausoleum vandaan. Het ontwerp van Augustus’ mausoleum is gebaseerd op de oude grafheuvels
van de Etrusken. Op de heuvel stond een beeld van Augustus. Bij de ingang stonden twee obelisken
met de regeringsdaden. Marcellus, neef en schoonzoon, is er later als eerste bijgezet.
Een van de beroemdste bouwwerken van Augustus is de Ara Pacis, het altaar van de vrede. Het laat
zien hoezeer de kunst deel was van het politieke programma. De stijl is classicistisch (typerend).
Onder andere priestercolleges, de godin Roma, Mars en de mythische stamvaders zijn afgebeeld.
PARAGRAAF 3 – AUGUSTUS EN DE MORAAL
Augustus voerde hervormingen door op sociaal, religieus en moraal gebied. Augustus voerde
maatregelen in om het aantal Romeinse burgers te laten stijgen. Ook vond hij dat de samenleving
verloederd was: mannen bleven ongehuwd en stonden niet meer aan het hoofd van grote gezinnen,
vrouwen deden waar ze zin in hadden (ontrouw).
Hij stelde daarom een beleid op waarin familia centraal stond:
- Mannen moesten voor een bepaalde leeftijd trouwen.
- Vrouwen moesten hertrouwen als ze jong weduwe werden.
- Kinderloze paren en overspel werden bestraft.
- Stellen met meer dan 3 kinderen werden bevoorrecht: vader kon snel carrière maken.
Augustus hield zich zelf niet aan het beleid. Hij had veel minnaressen, maar mensen geloofden dat hij
dit deed om via de vrouwen achter de plannen van zijn tegenstanders te komen. Toen zijn vrouw
Scribonia op het punt stond te bevallen, scheidde hij van haar en ging verder met Livia, die getrouwd
en zwanger was met Tiberius Claudius Nero. Later, toen de man van zijn dochter Julia overleed,
moest ze van Augustus trouwen met haar stiefbroer Tiberius (zoon van Livia en Nero). Toen Tiberius
naar het Oosten vertrok, kreeg Julia veel minnaars. Haar vader verbande haar naar Rhegium. Julia’s
dochter (Julia) werd later ook verbannen door soortgelijk gedrag. Beiden zijn nooit meer in Rome
teruggekeerd.
PARAGRAAF 4 – AUGUSTUS EN DE LITERATUUR
Augustus zette grote schrijvers in voor propaganda.
- Maecenas vriend en adviseur. Organiseerde bijeenkomsten voor schrijvers.
- Vergilius verheerlijkt met zijn werken Bucolica en Georgica Italië en het boerenbestaan. Hij
schreef een groot nationaal gedicht: Aeneis. Dit ging over Rome, Romulus en Remus, trojaan Aeneas,
Troje, goden en deugden. De persoon van Aeneas belichaamt de oude morele en religieuze waarden
en past zo goed binnen de ideologie van de keizer. Aeneas laat zich leiden door virtus (deugdzaam,
moedig gedrag) en pietas (eerbied voor de goden).
HOOFDSTUK 5A – KEIZER AUGUSTUS
PARAGRAAF 1 – OCTAVIUS WORDT KEIZER AUGUSTUS
Octavius was de zoon van Octavius, die tot de ridderstand behoorde en Atia, die uit een belangrijke
senatorenfamilie stamde en de nicht was van Julius Caesar. Bij zijn geboorte deden zich al voorteken
voor die wezen op zijn toekomstige grootheid.
Atia had aan een offerplechtigheid voor Apollo deelgenomen en toen ze daarna in slaap was
gevallen, was een slang in haar draagstoel naar binnen gegleden. Toen ze zich daarna had gewassen,
was een vlek in de vorm van een slang te zien, die ze niet weg kreeg. 9 maanden later werd Octavius
geboren.
Toen Octavius 12 was, ontmoette hij op de retorenschool Agrippa. Toen ze 17 waren, gingen ze
allebei met Caesar mee op veldtocht in Spanje. Octavius was 19 toen Caesar overleed en bleek per
testament als zijn zoon geadopteerd te zijn en tot erfgenaam benoemd. Zijn nieuwe naam was: Gaius
Julius Caesar Octavianus. Omdat Caesar na zijn dood werd vergoddelijkt, liet Octavianus zich Caesar
filius Divi noemen. Die naam kwam heb in de strijd naar macht goed van pas.
De senatoren in Rome wilde de oude republiek herstellen en lieten Octavianus vechten tegen Marcus
Antonius. Octavianus won en wilde zijn machtspositie niet meer afstaan, wat de senatoren wel
hadden gewild. Hij liet legioenen tegen Rome optrekken en maakte zich meester van het consulaat.
Uiteindelijk vormde Antonius, Octavianus en Lepidus een driemanschap en ze namen wraak op
politieke tegenstanders. Na de slag van Philippi verdeelden ze het rijk. Lepidus werd door de anderen
op een dwaalspoor gezet. Tussen Antonius en Octavianus ontstond rividaliteit. Dit werd bijgelegd
met een verdrag en een huwelijk tussen Antonius en Octavia (Octavianus’ zus). Antonius trouwde
met Cleopatra. Octavianus maakte Antonius’ testament bekend en daaruit bleek dat Antonius zijn
kinderen bij Cleopatra als erfgenamen had aangewezen. Octavianus en Antonius streden met vloten
tegen elkaar. Antonius verloor en pleegde samen met Cleopatra zelfmoord. Octavianus veroverde
Egypte. Caesaron, zoon van Cleopatra en Caesar, werd vermoord. De kinderen van Antonius en
Cleopatra werden opgevoed door Octavia.
Octavianus gaf de macht in een zitting terug aan de senaat, maar dit was alleen symbolisch, want hij
was steenrijk en kon rekenen op de hulp van de legioenen. De senaat accepteerde het ‘ontslag’ niet
en herkozen hem tot consul. Ze gaven hem de eretitel ‘Augustus’ (verhevene), meestal kregen alleen
goden deze titel. Ook werd hij benoemd tot Princeps civitatis (eerste van de burgers). Hij benoemde
zichzelf tot Imperator (legeraanvoerder). De tijd van het Principaat (keizerrijk) breekt aan.
Augustus bleef echter schijn ophouden dat hij de republiek had behouden, omdat hij alle ambten
(consuls, praetoren, aedielen, quaestoren en volkstribunen) weer in ere stelde. Er stond nu alleen
één iemand boven alles, de princeps (keizer).
PARAGRAAF 2 – AUGUSTUS EN DE BOUWKUNST
De romeinen zagen Augustus als redder die een einde had gemaakt aan alle oorlogen. Ze spraken van
de Pax Augusta, de vrede van Augustus. De vrede was gunstig voor de bloei van het Romeinse Rijk.
, Augustus wilde het volk overtuigen dat hij vrede en welvaart had gebracht. Hij liet Rome grootsheid
van de Romeinen en keizer uitstalen met tempels, theaters, badhuizen enz. Met Agrippa aan zijn
rechterhand voerde hij een bouwprogramma uit. Hij herstelde gebouwen en liet nieuwe tempels en
gebouwen bouwen. Hij liet Forum Caesaris bouwen, ter ere van Caesar. Hier kwam een tempel van
Venus te staan. Op het Forum Romanum liet hij de tempel van Divus Julius bouwen. Ook liet hij een
forum voor zichzelf aanleggen: Forum Augusti. Met een tempel van Mars Ultor. Op de Palatijn liet hij
een paleis en een tempel van Apollo (hij werd speciaal vereerd door Augustus) bouwen.
Koning Mausolus van Carië liet een enorm grafmonument voor zichzelf bouwen. Daar komt de term
mausoleum vandaan. Het ontwerp van Augustus’ mausoleum is gebaseerd op de oude grafheuvels
van de Etrusken. Op de heuvel stond een beeld van Augustus. Bij de ingang stonden twee obelisken
met de regeringsdaden. Marcellus, neef en schoonzoon, is er later als eerste bijgezet.
Een van de beroemdste bouwwerken van Augustus is de Ara Pacis, het altaar van de vrede. Het laat
zien hoezeer de kunst deel was van het politieke programma. De stijl is classicistisch (typerend).
Onder andere priestercolleges, de godin Roma, Mars en de mythische stamvaders zijn afgebeeld.
PARAGRAAF 3 – AUGUSTUS EN DE MORAAL
Augustus voerde hervormingen door op sociaal, religieus en moraal gebied. Augustus voerde
maatregelen in om het aantal Romeinse burgers te laten stijgen. Ook vond hij dat de samenleving
verloederd was: mannen bleven ongehuwd en stonden niet meer aan het hoofd van grote gezinnen,
vrouwen deden waar ze zin in hadden (ontrouw).
Hij stelde daarom een beleid op waarin familia centraal stond:
- Mannen moesten voor een bepaalde leeftijd trouwen.
- Vrouwen moesten hertrouwen als ze jong weduwe werden.
- Kinderloze paren en overspel werden bestraft.
- Stellen met meer dan 3 kinderen werden bevoorrecht: vader kon snel carrière maken.
Augustus hield zich zelf niet aan het beleid. Hij had veel minnaressen, maar mensen geloofden dat hij
dit deed om via de vrouwen achter de plannen van zijn tegenstanders te komen. Toen zijn vrouw
Scribonia op het punt stond te bevallen, scheidde hij van haar en ging verder met Livia, die getrouwd
en zwanger was met Tiberius Claudius Nero. Later, toen de man van zijn dochter Julia overleed,
moest ze van Augustus trouwen met haar stiefbroer Tiberius (zoon van Livia en Nero). Toen Tiberius
naar het Oosten vertrok, kreeg Julia veel minnaars. Haar vader verbande haar naar Rhegium. Julia’s
dochter (Julia) werd later ook verbannen door soortgelijk gedrag. Beiden zijn nooit meer in Rome
teruggekeerd.
PARAGRAAF 4 – AUGUSTUS EN DE LITERATUUR
Augustus zette grote schrijvers in voor propaganda.
- Maecenas vriend en adviseur. Organiseerde bijeenkomsten voor schrijvers.
- Vergilius verheerlijkt met zijn werken Bucolica en Georgica Italië en het boerenbestaan. Hij
schreef een groot nationaal gedicht: Aeneis. Dit ging over Rome, Romulus en Remus, trojaan Aeneas,
Troje, goden en deugden. De persoon van Aeneas belichaamt de oude morele en religieuze waarden
en past zo goed binnen de ideologie van de keizer. Aeneas laat zich leiden door virtus (deugdzaam,
moedig gedrag) en pietas (eerbied voor de goden).
