1 Oriëntatie Cato Mannaerts
Oriëntatie in de
verpleegkundige zorg
Fase 1 verpleegkunde Lier 2020/2021
Docenten: Mnr Vervoort en Mnr Van Gestel
Gemaakt door Cato Mannaerts
1
, 2 Oriëntatie Cato Mannaerts
Mensvisies
1. Wat is een visie
• Een visie is een wijze waarop men iets ziet, kijk op, mening over een onderwerp
• Idee van werkelijkheid, persoonlijke mening
• We handelen naar de visie
• Visie aan persoonlijk voorstel
o Karakter van persoon – voorkennis
o Vroegere ervaringen – periode van leven
o Gedragingen van anderen
2. Wat is een mensvisie
• De wijze waarop je de mens ziet
• Feitelijk – normatief mensbeeld
• Manier waarop je verpleegt – naar mens kijkt
3. Evolutie van mensvisies binnen verpleegkunde
3.1. Ziekte als focus
• Lichaam wordt bekeken los van de persoon zelf
3.2. Het veranderende mensbeeld
Mens is psychosomatische eenheid, fysisch en psychisch is onscheidbaar
Psychomatiek: strekking binnen medische wereld die ervan uitgaat dat psychische factoren
aanleiding kunnen geven tot somatische klachten. Men erkent dat een ziekte reëel is, zonder dat
men daar steeds anatomische verklaring voor geeft
Ziekte, behandeling niet beschouwd als afzonderlijke fenomenen
3.3. Holisme
• Wijze waarop mens wordt gezien als psycho-socio-somatische eenheid
• Wisselwerking tussen lichaam, denkvermogen, gevoelens, Ph kenmerken, sociale contact.
• Eenheid op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel
• Uitgangspunt VP: patiënt op holistische manier bekijken (in het geheel)
4. Visie op verplegen en zorg
Verplegen is herkennen, analyseren, advies en bijstand verlenen van feitelijke gevolgen door ziekte,
handicap en behandeling er van. Doel is voorkomen van ziekte en handicap, bijdrage aan genezing,
verlichten van lijden en ongemak
• Richten op zieke persoon
• Beleving staat centraal, rekening houdend met mantelzorg en zelfzorg
• Patiënt beslist mee over zorg
• VP gaat zorg toedienen van uit kennis en professionaliteit
• We verplegen patiënt met hun omgeving
• Optimaliseren van kwaliteit is doel van zorg
Communicatie:
2
, 3 Oriëntatie Cato Mannaerts
• Wat is kwaliteit voor deze patiënt
• Welke betekenis is voor hem ziekte
• Rekening houden met alle behoeften
Interventies
• Aandacht geven aan wat hij meemaakt in ziekenhuis
• Negatieve ervaringen bevragen
• Niet alleen kijken naar ziekenhuis ook voor en na
• Er zijn voor de patiënt
5. Mensvisie van A. Maslow
• Iedereen heeft behoeften die verschillen van elkaar
• Soms kan patiënt zijn behoeften niet meer vervullen en gaat VP deze vervullen
• Bij Maslow is er een hiërarchie opgebouwd
Piramide
• Iedereen streeft naar zelfontplooiing
• We kunnen niet naar boven voordat de vorige ontplooit is
• Basisbehoefte is het gene wat we nodig hebben om als persoon te kunnen leven
• Situatie leidt tot bepaald gedrag leveren
• Onbevredigd blijven van basisbehoefte kan er tekort optreden
• In loop van leven ontstaat prioriteitenstelsel: wijze van omstandigheden in volgorde van
belangrijkheid
• Zolang er een evenwichtige toestand is, is het moeilijk om prioriteitenstelsel te weten
5.1. Lichamelijke of fysische behoeften
• Essentieel: water – voeding – zuurstof – rust
• Existentiële: makkelijk te herkennen→ kleding – huisvesting
• We zullen patiënten vaak bijstaan bij vervullen
• Er zijn soms patiënten die meer hulp vragen dan nodig
• Anderzijds zijn er ook die het moeilijk vinden om hulp te vragen
5.2. Behoefte aan veiligheid en zekerheid
• Bescherming voor fysisch letsel
• Relatief voldoende bevredigend
• Verzekering tegen diefstal – water - ….
5.3. Behoefte aan liefde, genegenheid en sociale geborgenheid
• Behoeften van samenzijn met andere
• Toenemende technologie, wijze van wonen
5.4. Behoefte aan maatschappelijk aanzien en waardering
• Gevoel van eigenwaarde hebben – behoefte aan autonomie
• Iemand zijn tussen de anderen
5.5. Kennis en esthetische behoeften
• Steeds nieuwe inzichten en vaardigheden verwerven
3
, 4 Oriëntatie Cato Mannaerts
5.6. Behoefte aan zelfrealisatie en persoonlijke groei
• Zijn wie hij wil en kan zijn
• Zich zelf ontwikkelen
5.6.1. Zelfgeactualiseerde mens
Realiseerde houding: ziet dingen zoals ze zijn, problemen op realistische wijze oplossen
Zichzelf en andere respecteren: positief zelfbeeld en iets betekenen voor anderen
Diepgaande persoonlijke relaties: nauwe en intieme relaties
Levendige ervaringswereld: geniet, waardeert en leeft
Autonomie, onafhankelijkheid van cultuur en omgeving: stabiel positief zelfbeeld, wat goed en
slecht is
Creativiteit: problemen op creatieve wijze oplossen, vrij van stereotypen, spontaan, simpel
Democratische instelling: rekening houden en respect hebben voor rechten
6. Mensvisies van Marthe Rogers: een nieuwe verpleegkundig referentie
kader
• Begrijpen – aanvoelen – kennis – inzicht in mens
6.1. De mensopvatting achter haar model
• Ondeelbaar psychosociomatisch
• Kenmerken voor verpleegkundige
• Ziekte-model of medisch-model als dualistische denkwijze → scheiding lichaam en geest
• Problemen die uit ziekte voorvloeien zijn primair aan te pakken
6.2. De 5 basisstellingen
6.2.1. Basisstelling 1: mens als unieke en globale eenheid
• Ondeelbaar psychosociomatisch wezen
• Totale mens in fysische – psychische – sociale – metafysische aspecten
• Geen scheiding tussen somatisch en niet- somatische interventies → patiënt reageert als
totaliteit
• Inspannen als uniciteit van elk persoon
4
Oriëntatie in de
verpleegkundige zorg
Fase 1 verpleegkunde Lier 2020/2021
Docenten: Mnr Vervoort en Mnr Van Gestel
Gemaakt door Cato Mannaerts
1
, 2 Oriëntatie Cato Mannaerts
Mensvisies
1. Wat is een visie
• Een visie is een wijze waarop men iets ziet, kijk op, mening over een onderwerp
• Idee van werkelijkheid, persoonlijke mening
• We handelen naar de visie
• Visie aan persoonlijk voorstel
o Karakter van persoon – voorkennis
o Vroegere ervaringen – periode van leven
o Gedragingen van anderen
2. Wat is een mensvisie
• De wijze waarop je de mens ziet
• Feitelijk – normatief mensbeeld
• Manier waarop je verpleegt – naar mens kijkt
3. Evolutie van mensvisies binnen verpleegkunde
3.1. Ziekte als focus
• Lichaam wordt bekeken los van de persoon zelf
3.2. Het veranderende mensbeeld
Mens is psychosomatische eenheid, fysisch en psychisch is onscheidbaar
Psychomatiek: strekking binnen medische wereld die ervan uitgaat dat psychische factoren
aanleiding kunnen geven tot somatische klachten. Men erkent dat een ziekte reëel is, zonder dat
men daar steeds anatomische verklaring voor geeft
Ziekte, behandeling niet beschouwd als afzonderlijke fenomenen
3.3. Holisme
• Wijze waarop mens wordt gezien als psycho-socio-somatische eenheid
• Wisselwerking tussen lichaam, denkvermogen, gevoelens, Ph kenmerken, sociale contact.
• Eenheid op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel
• Uitgangspunt VP: patiënt op holistische manier bekijken (in het geheel)
4. Visie op verplegen en zorg
Verplegen is herkennen, analyseren, advies en bijstand verlenen van feitelijke gevolgen door ziekte,
handicap en behandeling er van. Doel is voorkomen van ziekte en handicap, bijdrage aan genezing,
verlichten van lijden en ongemak
• Richten op zieke persoon
• Beleving staat centraal, rekening houdend met mantelzorg en zelfzorg
• Patiënt beslist mee over zorg
• VP gaat zorg toedienen van uit kennis en professionaliteit
• We verplegen patiënt met hun omgeving
• Optimaliseren van kwaliteit is doel van zorg
Communicatie:
2
, 3 Oriëntatie Cato Mannaerts
• Wat is kwaliteit voor deze patiënt
• Welke betekenis is voor hem ziekte
• Rekening houden met alle behoeften
Interventies
• Aandacht geven aan wat hij meemaakt in ziekenhuis
• Negatieve ervaringen bevragen
• Niet alleen kijken naar ziekenhuis ook voor en na
• Er zijn voor de patiënt
5. Mensvisie van A. Maslow
• Iedereen heeft behoeften die verschillen van elkaar
• Soms kan patiënt zijn behoeften niet meer vervullen en gaat VP deze vervullen
• Bij Maslow is er een hiërarchie opgebouwd
Piramide
• Iedereen streeft naar zelfontplooiing
• We kunnen niet naar boven voordat de vorige ontplooit is
• Basisbehoefte is het gene wat we nodig hebben om als persoon te kunnen leven
• Situatie leidt tot bepaald gedrag leveren
• Onbevredigd blijven van basisbehoefte kan er tekort optreden
• In loop van leven ontstaat prioriteitenstelsel: wijze van omstandigheden in volgorde van
belangrijkheid
• Zolang er een evenwichtige toestand is, is het moeilijk om prioriteitenstelsel te weten
5.1. Lichamelijke of fysische behoeften
• Essentieel: water – voeding – zuurstof – rust
• Existentiële: makkelijk te herkennen→ kleding – huisvesting
• We zullen patiënten vaak bijstaan bij vervullen
• Er zijn soms patiënten die meer hulp vragen dan nodig
• Anderzijds zijn er ook die het moeilijk vinden om hulp te vragen
5.2. Behoefte aan veiligheid en zekerheid
• Bescherming voor fysisch letsel
• Relatief voldoende bevredigend
• Verzekering tegen diefstal – water - ….
5.3. Behoefte aan liefde, genegenheid en sociale geborgenheid
• Behoeften van samenzijn met andere
• Toenemende technologie, wijze van wonen
5.4. Behoefte aan maatschappelijk aanzien en waardering
• Gevoel van eigenwaarde hebben – behoefte aan autonomie
• Iemand zijn tussen de anderen
5.5. Kennis en esthetische behoeften
• Steeds nieuwe inzichten en vaardigheden verwerven
3
, 4 Oriëntatie Cato Mannaerts
5.6. Behoefte aan zelfrealisatie en persoonlijke groei
• Zijn wie hij wil en kan zijn
• Zich zelf ontwikkelen
5.6.1. Zelfgeactualiseerde mens
Realiseerde houding: ziet dingen zoals ze zijn, problemen op realistische wijze oplossen
Zichzelf en andere respecteren: positief zelfbeeld en iets betekenen voor anderen
Diepgaande persoonlijke relaties: nauwe en intieme relaties
Levendige ervaringswereld: geniet, waardeert en leeft
Autonomie, onafhankelijkheid van cultuur en omgeving: stabiel positief zelfbeeld, wat goed en
slecht is
Creativiteit: problemen op creatieve wijze oplossen, vrij van stereotypen, spontaan, simpel
Democratische instelling: rekening houden en respect hebben voor rechten
6. Mensvisies van Marthe Rogers: een nieuwe verpleegkundig referentie
kader
• Begrijpen – aanvoelen – kennis – inzicht in mens
6.1. De mensopvatting achter haar model
• Ondeelbaar psychosociomatisch
• Kenmerken voor verpleegkundige
• Ziekte-model of medisch-model als dualistische denkwijze → scheiding lichaam en geest
• Problemen die uit ziekte voorvloeien zijn primair aan te pakken
6.2. De 5 basisstellingen
6.2.1. Basisstelling 1: mens als unieke en globale eenheid
• Ondeelbaar psychosociomatisch wezen
• Totale mens in fysische – psychische – sociale – metafysische aspecten
• Geen scheiding tussen somatisch en niet- somatische interventies → patiënt reageert als
totaliteit
• Inspannen als uniciteit van elk persoon
4
