Samenvatting van wondzorg
Soorten wonden:
Bouw van de huid
o Opperhuid (epidermis)
o Lederhuid (dermis)
o Onderhuids bindweefsel (subcutis of hypodermis)
Epidermis en dermis zijn samen “cutis”
o
Functies van de huid;
o Bescherming
o Regeling van de temperatuur
o Uitscheiding
o Zintuigelijke waarneming
Vitamine D neemt de huid door zonlicht op, is voor calcium in de darmen en de nieren
Oorzaken van wonden;
o Mechanische oorzaak; operatiewonden, steekwonden, snijwonden, schaafwonden,
scheurwonden
o Chemische oorzaak; chemische stoffen als zoutzuur, ammoniak, chloor en traangas
o Thermische oorzaak; verbranding of bevriezing
o Door elektriciteit; van blikseminslag, stroomstoot
o Door straling; zonnebrand, röntgenstraling of radioactieve straling
o Infectiewonden; onvoldoenden afweer tegen micro-organismen
o Oncologische wonden; door tumor of door de behandeling
o Door stoornis van circulatie; onvoldoende zuurstofvoorziening en/of voeding van de
weefselcellen veroorzaakt decubitus, ulcus cruris (openbeen), diabetische voet
, Primaire wondgenezing is genezing zonder problemen verloopt
Secundaire wondgenezing is als de genezing gecompliceerd verloopt, wondranden kunnen
niet naar elkaar toegroeien, ook hechten is niet mogelijk. Dus moet de wond onderhuids
dichtgroeien.
Fasen van wondgenezing:
o Reactiefase; bloedingsfase, ontstekingsfase
Door histamine vernauwen de bloedvaten
o Regeneratiefase; vervangen door nieuw weefsel
o Rijpingsfase; laatste fase, kan zes tot 2 jaar duren
Fasen die een rol kunnen spelen
o Algemene factoren; lichamelijke conditie, voedingstoestand, leeftijd en aanwezige
ziekteprocessen
o Plaatselijke factoren; zoals de locatie van de wond, aanwezigheid van een infectie en
het gebruik van geneesmiddelen
Wondanamnese; onderdeel van de algemene anamnese
o Lokalisatie
o Karakter; wat voor soort? Ulcus= gebruiken bij complexe wond
o De ernst; lengte, diepte en breedte
o Moment van ontstaan
o Beloop
o Begeleidende verschijnselen; jeuk, eczeem of onvoldoende bloeddoorstroming
o Uitlokkende of verergerende factoren
o Psychisch en sociaal gebied. Vragen om indruk van de ernst van de klacht
ALTIS
o A= is de aard van de klacht
o L= is de lokalisatie van de klacht
o T= is de tijd (wanneer ontstaan) en tijdsbeloop van de klacht
o I= is de intensiteit of ernst van de klacht
o S= is de samenhang van klachten; wat verergert de klacht, wat verzacht de klacht?
Rode wond; is een helende wond
o Bedekt met vitaal granulatie weefsel.
o Vaak hebben geen of weinig wondvocht
o Belangrijkste doel is om de rode wond te beschermen
Gele wond; vaak veel wondvocht
o Gele necrose; afgestorven weefsel. Moet van de wond af
o Dermis en/of subcutaan vet; zit in onderste van huid. Moet blijven zitten
o Pus; duidt op infectie en moet dus bestreden worden
Soorten wonden:
Bouw van de huid
o Opperhuid (epidermis)
o Lederhuid (dermis)
o Onderhuids bindweefsel (subcutis of hypodermis)
Epidermis en dermis zijn samen “cutis”
o
Functies van de huid;
o Bescherming
o Regeling van de temperatuur
o Uitscheiding
o Zintuigelijke waarneming
Vitamine D neemt de huid door zonlicht op, is voor calcium in de darmen en de nieren
Oorzaken van wonden;
o Mechanische oorzaak; operatiewonden, steekwonden, snijwonden, schaafwonden,
scheurwonden
o Chemische oorzaak; chemische stoffen als zoutzuur, ammoniak, chloor en traangas
o Thermische oorzaak; verbranding of bevriezing
o Door elektriciteit; van blikseminslag, stroomstoot
o Door straling; zonnebrand, röntgenstraling of radioactieve straling
o Infectiewonden; onvoldoenden afweer tegen micro-organismen
o Oncologische wonden; door tumor of door de behandeling
o Door stoornis van circulatie; onvoldoende zuurstofvoorziening en/of voeding van de
weefselcellen veroorzaakt decubitus, ulcus cruris (openbeen), diabetische voet
, Primaire wondgenezing is genezing zonder problemen verloopt
Secundaire wondgenezing is als de genezing gecompliceerd verloopt, wondranden kunnen
niet naar elkaar toegroeien, ook hechten is niet mogelijk. Dus moet de wond onderhuids
dichtgroeien.
Fasen van wondgenezing:
o Reactiefase; bloedingsfase, ontstekingsfase
Door histamine vernauwen de bloedvaten
o Regeneratiefase; vervangen door nieuw weefsel
o Rijpingsfase; laatste fase, kan zes tot 2 jaar duren
Fasen die een rol kunnen spelen
o Algemene factoren; lichamelijke conditie, voedingstoestand, leeftijd en aanwezige
ziekteprocessen
o Plaatselijke factoren; zoals de locatie van de wond, aanwezigheid van een infectie en
het gebruik van geneesmiddelen
Wondanamnese; onderdeel van de algemene anamnese
o Lokalisatie
o Karakter; wat voor soort? Ulcus= gebruiken bij complexe wond
o De ernst; lengte, diepte en breedte
o Moment van ontstaan
o Beloop
o Begeleidende verschijnselen; jeuk, eczeem of onvoldoende bloeddoorstroming
o Uitlokkende of verergerende factoren
o Psychisch en sociaal gebied. Vragen om indruk van de ernst van de klacht
ALTIS
o A= is de aard van de klacht
o L= is de lokalisatie van de klacht
o T= is de tijd (wanneer ontstaan) en tijdsbeloop van de klacht
o I= is de intensiteit of ernst van de klacht
o S= is de samenhang van klachten; wat verergert de klacht, wat verzacht de klacht?
Rode wond; is een helende wond
o Bedekt met vitaal granulatie weefsel.
o Vaak hebben geen of weinig wondvocht
o Belangrijkste doel is om de rode wond te beschermen
Gele wond; vaak veel wondvocht
o Gele necrose; afgestorven weefsel. Moet van de wond af
o Dermis en/of subcutaan vet; zit in onderste van huid. Moet blijven zitten
o Pus; duidt op infectie en moet dus bestreden worden
