Het lymfestelsel en immuniteit
Inhoud
- Inleiding
- (niet) specifieke afweer
- Lymfestelsel
- Niet specifieke verdediging
- Specifieke verdediging (immuniteit)
- T-cellen
- B-cellen
- Afwijkende immuunreacties
Inleiding
Bedreigingen zijn alom
- Fysieke gevaren: chemische stoffen, straling, allerlei voorwerpen en werkomstandigheden,
extreme sporten, enz.
- Microbiologische bedreigingen
Samenwerking
- Tussen verschillende organen en stelsels is noodzakelijk om ons in leven en gezond te
houden
- Lymfestelsel speelt belangrijke rol in voortdurende strijd voor gezondheid
Minst bekende orgaanstelsel
Belang lymfestelsel vaak onderschat
Lymfestelsel
- Bestaat uit cellen, weefsels en organen die verantwoordelijk zijn voor de verdediging van het
lichaam.
- Belangrijkste cellen = lymfocyten
Nodig om weerstand te bieden aan infectie en ziekte of om infectie en ziekte
overwinnen
(Niet) specifieke afweer
Anatomische barrières en verdedigingsmechanismen die binnendringen van micro-
organismen voorkomen, vertragen of aanvallen
- Intacte huid en slijmvliezen
Huid, ademhalingsslijmvlies, traanvocht, commensale flora
- Kenmerken
Verdediging is tegen alle pathogenen gericht
Verdediging is aangeboren en dus altijd aanwezig
Pathogenen of ziekteverwekkers: verschillende MO die ziekten bij de mens veroorzaken, waaronder
uiteenlopende virussen, bacteriën schimmels en parasieten
Immuniteit: vermogen om infectie en ziekte te weerstaan
,Twee vormen van immuniteit die elkaar bijdragen aan de verdediging van ons lichaam
- Aangeboren (niet-specifieke) immuniteit
- Adaptieve (specifieke) immuniteit
Belangrijkste cellen van het lymfestelsel -> Lymfocyten
Reageren specifiek als een pathogeen toch in perifere weefsels raakt, organiseren
lymfocyten een verdediging tegen dat specifieke micro-organisme (=immuunreactie)
Noodzakelijk om weerstand te bieden aan infectie en ziekte of om deze te overwinnen
Lymfestelsel
Onderdelen
- Vaten
Netwerk van lymfevaten
Begint in de perifere weefsels
Eindigt bij verbindingen met de venen
- Vloeistof
Lymfe stroomt door de lymfevaten
Lijkt op bloedplasma (bevat veel lagere concentratie opgeloste eiwitten)
- Lymfocyten
Gespecialiseerde cellen
Verrichten reeks specifieke functies bij de verdediging van het lichaam
- Lymfoïde weefsels en
organen
Lymfefollikels:
structuren die
verzamelingen van los
bindweefsel en
lymfocyten bevatten
(vb.: amandelen)
Lymfoïde organen:
complexe structuren
die grote aantallen
lymfocyten bevatten en
die met lymfevaten zijn
verbonden (vb.:
lymfeknopen, milt,
thymus)
, Functies
- Productie, onderhoud en transport van lymfocyten
- Terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes van perifere weefsels naar het bloed
- Transport van hormonen, voedings-, en afvalstoffen vanuit de plaats van opname in de
weefsels naar het bloed
Productie, onderhoud en transport van lymfocyten
- Lymfocyten worden
Gevormd -> rode beenmerg
Opgeslagen -> lymfoïde organen
- Lymfocyten reageren op:
Binnendringende pathogenen (bacteriën)
Afwijkende lichaamscellen (tumorcellen)
Vreemde eiwitten (bacteriële toxinen)
Terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes van perifere weefsels naar het bloed
- Brengt weefselvocht terug -> bloedvolume op peil en constant houden van samenstelling
interstitiële vloeistof
- Stroomvolume: 3,6 l/d
Transport van hormonen, voedings-, en afvalstoffen vanuit de plaats van opname in de weefsels
naar het bloed
- Transport van stoffen naar de venen als die niet in de rechtstreeks in de bloedomloop
binnen kunnen komen
Vb.: transport grote vetmoleculen (chylvaten in darmvlokken)
Lymfevaten
- Vervoeren lymfe vanuit perifere weefsel naar het veneus stelsel
- Lymfecapillairen (kleinste lymfevaten) beginnen blind in perifere weefsels
Zijn met endotheel bekleed (Éénlagig plaveiselepitheel)
Geen basaalmembraan rond lymfecapillair
o Vloeistoffen, opgeloste stoffen, virussen en cel fragmenten kunnen
lymfecapillair in stromen
Lymfecapillairen (kleinste lymfevaten)
- Endotheelcellen overlappen
Voorkomt dat vocht terugstroomt in intercellulaire ruimte
- Afvoer lymfevocht richting thorax
- Bouw wanden vergelijkbaar met die van venen – lymfevaten bevatten ook kleppen
Lymfevaten monden uit
- Ductus thoracicus (borstbuis)
Verzamelt lymfe vanuit:
o Onderste deel buikholte
o Bekken
o Benen
Inhoud
- Inleiding
- (niet) specifieke afweer
- Lymfestelsel
- Niet specifieke verdediging
- Specifieke verdediging (immuniteit)
- T-cellen
- B-cellen
- Afwijkende immuunreacties
Inleiding
Bedreigingen zijn alom
- Fysieke gevaren: chemische stoffen, straling, allerlei voorwerpen en werkomstandigheden,
extreme sporten, enz.
- Microbiologische bedreigingen
Samenwerking
- Tussen verschillende organen en stelsels is noodzakelijk om ons in leven en gezond te
houden
- Lymfestelsel speelt belangrijke rol in voortdurende strijd voor gezondheid
Minst bekende orgaanstelsel
Belang lymfestelsel vaak onderschat
Lymfestelsel
- Bestaat uit cellen, weefsels en organen die verantwoordelijk zijn voor de verdediging van het
lichaam.
- Belangrijkste cellen = lymfocyten
Nodig om weerstand te bieden aan infectie en ziekte of om infectie en ziekte
overwinnen
(Niet) specifieke afweer
Anatomische barrières en verdedigingsmechanismen die binnendringen van micro-
organismen voorkomen, vertragen of aanvallen
- Intacte huid en slijmvliezen
Huid, ademhalingsslijmvlies, traanvocht, commensale flora
- Kenmerken
Verdediging is tegen alle pathogenen gericht
Verdediging is aangeboren en dus altijd aanwezig
Pathogenen of ziekteverwekkers: verschillende MO die ziekten bij de mens veroorzaken, waaronder
uiteenlopende virussen, bacteriën schimmels en parasieten
Immuniteit: vermogen om infectie en ziekte te weerstaan
,Twee vormen van immuniteit die elkaar bijdragen aan de verdediging van ons lichaam
- Aangeboren (niet-specifieke) immuniteit
- Adaptieve (specifieke) immuniteit
Belangrijkste cellen van het lymfestelsel -> Lymfocyten
Reageren specifiek als een pathogeen toch in perifere weefsels raakt, organiseren
lymfocyten een verdediging tegen dat specifieke micro-organisme (=immuunreactie)
Noodzakelijk om weerstand te bieden aan infectie en ziekte of om deze te overwinnen
Lymfestelsel
Onderdelen
- Vaten
Netwerk van lymfevaten
Begint in de perifere weefsels
Eindigt bij verbindingen met de venen
- Vloeistof
Lymfe stroomt door de lymfevaten
Lijkt op bloedplasma (bevat veel lagere concentratie opgeloste eiwitten)
- Lymfocyten
Gespecialiseerde cellen
Verrichten reeks specifieke functies bij de verdediging van het lichaam
- Lymfoïde weefsels en
organen
Lymfefollikels:
structuren die
verzamelingen van los
bindweefsel en
lymfocyten bevatten
(vb.: amandelen)
Lymfoïde organen:
complexe structuren
die grote aantallen
lymfocyten bevatten en
die met lymfevaten zijn
verbonden (vb.:
lymfeknopen, milt,
thymus)
, Functies
- Productie, onderhoud en transport van lymfocyten
- Terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes van perifere weefsels naar het bloed
- Transport van hormonen, voedings-, en afvalstoffen vanuit de plaats van opname in de
weefsels naar het bloed
Productie, onderhoud en transport van lymfocyten
- Lymfocyten worden
Gevormd -> rode beenmerg
Opgeslagen -> lymfoïde organen
- Lymfocyten reageren op:
Binnendringende pathogenen (bacteriën)
Afwijkende lichaamscellen (tumorcellen)
Vreemde eiwitten (bacteriële toxinen)
Terugkeer van vloeistoffen en opgeloste deeltjes van perifere weefsels naar het bloed
- Brengt weefselvocht terug -> bloedvolume op peil en constant houden van samenstelling
interstitiële vloeistof
- Stroomvolume: 3,6 l/d
Transport van hormonen, voedings-, en afvalstoffen vanuit de plaats van opname in de weefsels
naar het bloed
- Transport van stoffen naar de venen als die niet in de rechtstreeks in de bloedomloop
binnen kunnen komen
Vb.: transport grote vetmoleculen (chylvaten in darmvlokken)
Lymfevaten
- Vervoeren lymfe vanuit perifere weefsel naar het veneus stelsel
- Lymfecapillairen (kleinste lymfevaten) beginnen blind in perifere weefsels
Zijn met endotheel bekleed (Éénlagig plaveiselepitheel)
Geen basaalmembraan rond lymfecapillair
o Vloeistoffen, opgeloste stoffen, virussen en cel fragmenten kunnen
lymfecapillair in stromen
Lymfecapillairen (kleinste lymfevaten)
- Endotheelcellen overlappen
Voorkomt dat vocht terugstroomt in intercellulaire ruimte
- Afvoer lymfevocht richting thorax
- Bouw wanden vergelijkbaar met die van venen – lymfevaten bevatten ook kleppen
Lymfevaten monden uit
- Ductus thoracicus (borstbuis)
Verzamelt lymfe vanuit:
o Onderste deel buikholte
o Bekken
o Benen
