Samenvatting Welzijn in beweging
inleidende tekst
Vlaanderen: welvarende regio toch wordt meer dan 10% van de Vlamingen als arm gezien , hebben
psychische moeilijkheden ( hoogste zelfmoordcijfers ter wereld)
Door corona : Thuiswerk is veel moeilijker voor kansarme gezinnen ( gebrek aan materiaal , kleine
huisvestiging)
In onze westerse economie is betaald werk heel belangrijk geworden. Dit wordt dan nog
gecombineerd met sociaal en relationeel gebied. Hierdoor wordt vrijheid een schaars goed. : er
wordt veel druk gelegd op de mensen en het is niet meer mogelijk al je werk en de taken in je
leefomgeving ( gezin) zelf op te nemen kan zorgen voor tegenslagen bij vele mensen.
Vooral de combi werk en gezin is niet bij iedereen even gemakkelijk.
! niet iedereen heeft een grote familiaal of sociaal vangnet.
! er is wel sociale zekerheid in België maar die vangt niet alles op. Bv. je krijgt wel pensioen maar heb
je het nog steeds nood aan geschrikte ondersteuning. --> aantal maatregelen en diensten die het
maatschappelijk en individueel welzijn moet garanderen en verhogen.
Belang welzijnsbeleid
1. Het welzijnsbeleid bereikt een heel groot aantal van de bevolking ( zowel direct als indirect).
Maar met dit ‘ breed’ bereik is het welzijnsbeleid er eigenlijk voor een relatieve kleine groep van de
samenleving. ( gericht op bepaalde kansengroepen). Bv. oudere , kansarme mensen , mensen met
een beperking,…
2. Overheid besteed een groot deel van zijn begroting aan welzijn en gezondheid. Na de 6de
staatshervorming: aandeel van het welzijnsbeleid in de totale Vlaamse begroting verdubbelt
Dit is ongeveer 30% van de totale Vlaamse uitgavenbegroting
3. Het belang kan je ook zien aan de hoeveelheid organisaties in de welzijnssector en het aantal
mensen dat in deze sector werken.
! welzijnssector zal waarschijnlijk nog aan belang winnen door o.a. vergrijzing , moeilijkere combi
werk en gezin , emotionele/psychische problemen door de toenemende druk op de mensen , …
+ als het aantal mensen die net onder of net boven de armoedegrens leven stijgen zal het beleid
moeten voorzien in gepaste materiële en immateriële steun.
COMPLEXITEIT WELZIJNSDOMEIN
3 basiskenmerken; - veel verschillende doelgroepen ( met andere noden)
De betrokkenheid van verschillende overheden
- De heterogeniteit aan soorten organisaties die welzijnsdiensten leveren
-
,2.Verschillende overheden: niet enkel de Vlaamse overheid. Er worden ook dingen geregeld door de
federale overheid en de lokale overheden.
De bevoegdheid + rol van elke overheid verschilt naargelang van het beleidsveld ! Vaak zijn
overheden naast elkaar werkzaam op hetzelfde beleidsveld. Soms werken ze goed samen. ; deze
overlappingen maken het niet altijd gemakkelijk om te weten bij welke overheid je moet aankloppen.
Bovendien zit het ambtelijk apparaat van elke overheid vrij ingewikkeld in elkaar.
Bv. alle Vlaamse bevoegdheden rond welzijn zijn versnipperd rond diverse ministers , diensten en
departementen. Er zijn ook een tal van overheidsagentschappen actief in de beleidsvoering.
3.er is een veelheid aan (semi) publieke en private organisaties. Deze organisaties moeten uiteraard
door de overheid aangestuurd worden zeker wanneer ze met overheidsmiddelen gefinancierd
worden.
! deze organisaties moeten soms onderling samenwerking ondanks ze niet op hetzelfde schaalniveau
werken , een andere juridische vorm kunnen kennen , in een andere beleidsveld opereren , een
andere ideologische strekking hebben etc,.
Kan een vlotte , transparante dienstverlening in de weg staan !
Enkele zaken van de 6de staatshervorming
- Residentiële ouderenzorg en uitkering van kinderbijslag wordt overgedragen
aan de vlaamse overheid.
- Persoonvolgende budgetten worden decretaal verankerd
- Integrale jeugdhulp: beleid voor kwetsbare jongeren volledig hertekend.
- Groter wordende rol voor lokale besturen die een lokaal sociaal beleid
moeten ontwikkelen.
,Hc 2 (a) De bestuurlijke organisatie van het welzijnsbeleid in België
- Beleid voor mensen met een beperking , voor gezinnen , kwetsbare kinderen en
jongeren , ouderen en senioren en mensen in kansarmoede.
Gemeenschappen zijn bevoegd voor welzijn: Vlaamse overheid! Maar ook de federale
overheid en de lokale besturen geven mee vorm aan het welzijnsbeleid omdat ze binnen
hun bevoegdheden belangrijke beleidsinstrumenten in handen hebben om ons welzijn te
bevorderen.
! ook het Europees beleid valt hier onder
Vaak krijgt het welzijnsbeleid vorm door meer dan één bestuursniveau tegelijk ze werken
actief samen (overlappingen)
De rol van de federale overheid
( rechtstreeks)
Belangrijkst: voorzien van uitkeringen via sociale zekerheid en sociale bijstand financiële
bijstand die groepen nodig hebben om rond te komen en te overleven.
Inkomensvervangende uitkering : pensioen , werkloosheidsuitkering , tussenkomst na
arbeidsongeval
Tijdelijke tussenkomsten: loopbaanonderbreking , tijdskrediet , ouderschapsverlof , …
, Inkomensaanvullende uitkeringen: integratietegemoetkoming voor mensen met een
beperking ( die kosten hebben die te maken hebben met de beperking)
Mensen die niet kunnen rekenen op ‘ sociale zekerheid’ omdat ze bv. werkloos zijn maar nog
niet voldoende lang werkte om een werkloosheidskering te krijgen stelsel van het sociale
bijstand
Sociale bijstand = de organisatie is een federale bevoegdheid maar wordt in de praktijk
gebracht door lokale besturen ( OCMW).
Bekendste voorbeeld v. sociale bijstand : leefloon
Als je dit ontvangt gaat de lokale bestuur je ook begeleiden naar maatschappelijke
integratie ; door het volgen van opleidingen of een arbeidsmarkttraject.
Federale overheid voorziet in enkele kleinere maatregelen bv. parkeerkaart voor
mensen met een handicap
(onrechtstreeks)
- Onrechtstreekse tussenkomsten via de fiscaliteit ( voor sommige doelgroepen).
- Er zijn verschillende vormen van belastingaftrek mogelijk
Besluit: deze financiële en fiscale maatregelen zorgen voor een compensatie bij de mensen
met een tekort aan welzijn of ze proberen een verdere welvaartsverlies te voorkomen.
De rol van de Vlaamse overheid
- Tracht het meest zichtbaar het welzijn van mensen te beschermen en verhogen.
- Bevoegd geworden voor de bijstand aan personen zeer ruime doelgroep in diverse
beleidsvelden.
- Ondersteunt voor iedereen die er behoefte aan heeft op verschillende manieren
- Na de 6de staatshervorming : veel bevoegdheden bijgekregen. Namelijk:
Volledig bevoegd voor de ouderenzorgvoorzieningen , kinderbijslag , de
tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden ( die vervat zit in de Vlaamse Sociale
Bescherming) , de geboorte- en adoptiepremies , jeugddelinquentie.
Tekent bijna op alle domeinen van het welzijnsveld de algemene lijnen uit voor de
hulpverlening van verschillende doelgroepen. Dit doen ze a.d.h.v. (financiële)
middelen zodat dienstverlenende organisaties hulp kunnen bieden aan mensen.
!! Vlaamse OH tekent wel de regelgevende kaders uit waarbinnen de dienstverlening vorm
krijgt en ze voorzien in financiële middelen MAAR de dienstverlening zelf wordt door een
breed aanbod van diverse voorzieningen geleverd. ( moeten wel werken binnen de kaders
van de Vlaamse regelgeving).
inleidende tekst
Vlaanderen: welvarende regio toch wordt meer dan 10% van de Vlamingen als arm gezien , hebben
psychische moeilijkheden ( hoogste zelfmoordcijfers ter wereld)
Door corona : Thuiswerk is veel moeilijker voor kansarme gezinnen ( gebrek aan materiaal , kleine
huisvestiging)
In onze westerse economie is betaald werk heel belangrijk geworden. Dit wordt dan nog
gecombineerd met sociaal en relationeel gebied. Hierdoor wordt vrijheid een schaars goed. : er
wordt veel druk gelegd op de mensen en het is niet meer mogelijk al je werk en de taken in je
leefomgeving ( gezin) zelf op te nemen kan zorgen voor tegenslagen bij vele mensen.
Vooral de combi werk en gezin is niet bij iedereen even gemakkelijk.
! niet iedereen heeft een grote familiaal of sociaal vangnet.
! er is wel sociale zekerheid in België maar die vangt niet alles op. Bv. je krijgt wel pensioen maar heb
je het nog steeds nood aan geschrikte ondersteuning. --> aantal maatregelen en diensten die het
maatschappelijk en individueel welzijn moet garanderen en verhogen.
Belang welzijnsbeleid
1. Het welzijnsbeleid bereikt een heel groot aantal van de bevolking ( zowel direct als indirect).
Maar met dit ‘ breed’ bereik is het welzijnsbeleid er eigenlijk voor een relatieve kleine groep van de
samenleving. ( gericht op bepaalde kansengroepen). Bv. oudere , kansarme mensen , mensen met
een beperking,…
2. Overheid besteed een groot deel van zijn begroting aan welzijn en gezondheid. Na de 6de
staatshervorming: aandeel van het welzijnsbeleid in de totale Vlaamse begroting verdubbelt
Dit is ongeveer 30% van de totale Vlaamse uitgavenbegroting
3. Het belang kan je ook zien aan de hoeveelheid organisaties in de welzijnssector en het aantal
mensen dat in deze sector werken.
! welzijnssector zal waarschijnlijk nog aan belang winnen door o.a. vergrijzing , moeilijkere combi
werk en gezin , emotionele/psychische problemen door de toenemende druk op de mensen , …
+ als het aantal mensen die net onder of net boven de armoedegrens leven stijgen zal het beleid
moeten voorzien in gepaste materiële en immateriële steun.
COMPLEXITEIT WELZIJNSDOMEIN
3 basiskenmerken; - veel verschillende doelgroepen ( met andere noden)
De betrokkenheid van verschillende overheden
- De heterogeniteit aan soorten organisaties die welzijnsdiensten leveren
-
,2.Verschillende overheden: niet enkel de Vlaamse overheid. Er worden ook dingen geregeld door de
federale overheid en de lokale overheden.
De bevoegdheid + rol van elke overheid verschilt naargelang van het beleidsveld ! Vaak zijn
overheden naast elkaar werkzaam op hetzelfde beleidsveld. Soms werken ze goed samen. ; deze
overlappingen maken het niet altijd gemakkelijk om te weten bij welke overheid je moet aankloppen.
Bovendien zit het ambtelijk apparaat van elke overheid vrij ingewikkeld in elkaar.
Bv. alle Vlaamse bevoegdheden rond welzijn zijn versnipperd rond diverse ministers , diensten en
departementen. Er zijn ook een tal van overheidsagentschappen actief in de beleidsvoering.
3.er is een veelheid aan (semi) publieke en private organisaties. Deze organisaties moeten uiteraard
door de overheid aangestuurd worden zeker wanneer ze met overheidsmiddelen gefinancierd
worden.
! deze organisaties moeten soms onderling samenwerking ondanks ze niet op hetzelfde schaalniveau
werken , een andere juridische vorm kunnen kennen , in een andere beleidsveld opereren , een
andere ideologische strekking hebben etc,.
Kan een vlotte , transparante dienstverlening in de weg staan !
Enkele zaken van de 6de staatshervorming
- Residentiële ouderenzorg en uitkering van kinderbijslag wordt overgedragen
aan de vlaamse overheid.
- Persoonvolgende budgetten worden decretaal verankerd
- Integrale jeugdhulp: beleid voor kwetsbare jongeren volledig hertekend.
- Groter wordende rol voor lokale besturen die een lokaal sociaal beleid
moeten ontwikkelen.
,Hc 2 (a) De bestuurlijke organisatie van het welzijnsbeleid in België
- Beleid voor mensen met een beperking , voor gezinnen , kwetsbare kinderen en
jongeren , ouderen en senioren en mensen in kansarmoede.
Gemeenschappen zijn bevoegd voor welzijn: Vlaamse overheid! Maar ook de federale
overheid en de lokale besturen geven mee vorm aan het welzijnsbeleid omdat ze binnen
hun bevoegdheden belangrijke beleidsinstrumenten in handen hebben om ons welzijn te
bevorderen.
! ook het Europees beleid valt hier onder
Vaak krijgt het welzijnsbeleid vorm door meer dan één bestuursniveau tegelijk ze werken
actief samen (overlappingen)
De rol van de federale overheid
( rechtstreeks)
Belangrijkst: voorzien van uitkeringen via sociale zekerheid en sociale bijstand financiële
bijstand die groepen nodig hebben om rond te komen en te overleven.
Inkomensvervangende uitkering : pensioen , werkloosheidsuitkering , tussenkomst na
arbeidsongeval
Tijdelijke tussenkomsten: loopbaanonderbreking , tijdskrediet , ouderschapsverlof , …
, Inkomensaanvullende uitkeringen: integratietegemoetkoming voor mensen met een
beperking ( die kosten hebben die te maken hebben met de beperking)
Mensen die niet kunnen rekenen op ‘ sociale zekerheid’ omdat ze bv. werkloos zijn maar nog
niet voldoende lang werkte om een werkloosheidskering te krijgen stelsel van het sociale
bijstand
Sociale bijstand = de organisatie is een federale bevoegdheid maar wordt in de praktijk
gebracht door lokale besturen ( OCMW).
Bekendste voorbeeld v. sociale bijstand : leefloon
Als je dit ontvangt gaat de lokale bestuur je ook begeleiden naar maatschappelijke
integratie ; door het volgen van opleidingen of een arbeidsmarkttraject.
Federale overheid voorziet in enkele kleinere maatregelen bv. parkeerkaart voor
mensen met een handicap
(onrechtstreeks)
- Onrechtstreekse tussenkomsten via de fiscaliteit ( voor sommige doelgroepen).
- Er zijn verschillende vormen van belastingaftrek mogelijk
Besluit: deze financiële en fiscale maatregelen zorgen voor een compensatie bij de mensen
met een tekort aan welzijn of ze proberen een verdere welvaartsverlies te voorkomen.
De rol van de Vlaamse overheid
- Tracht het meest zichtbaar het welzijn van mensen te beschermen en verhogen.
- Bevoegd geworden voor de bijstand aan personen zeer ruime doelgroep in diverse
beleidsvelden.
- Ondersteunt voor iedereen die er behoefte aan heeft op verschillende manieren
- Na de 6de staatshervorming : veel bevoegdheden bijgekregen. Namelijk:
Volledig bevoegd voor de ouderenzorgvoorzieningen , kinderbijslag , de
tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden ( die vervat zit in de Vlaamse Sociale
Bescherming) , de geboorte- en adoptiepremies , jeugddelinquentie.
Tekent bijna op alle domeinen van het welzijnsveld de algemene lijnen uit voor de
hulpverlening van verschillende doelgroepen. Dit doen ze a.d.h.v. (financiële)
middelen zodat dienstverlenende organisaties hulp kunnen bieden aan mensen.
!! Vlaamse OH tekent wel de regelgevende kaders uit waarbinnen de dienstverlening vorm
krijgt en ze voorzien in financiële middelen MAAR de dienstverlening zelf wordt door een
breed aanbod van diverse voorzieningen geleverd. ( moeten wel werken binnen de kaders
van de Vlaamse regelgeving).
