Pagina 1 van 53
Sanitair & Gas
WATERAFVOER
I. Af te voeren water
I.1 Hemelwater
• = wit water
• Afkomstig van atmosferische neerslag (= regen, sneeuw, hagel) op daken, gevels en
grond
I.2 Afvalwater
• Af te voeren water met uitzondering van hemelwater
I.2.1 Huisafvalwater
• Afkomstig van woongebouwen (of vergelijkbare gebouwen)
I.2.1.1 Fecaal water
• = zwart water
• Afkomstig uit wc’s, urinoirs, uitgietbakken, etc.
I.2.1.2 Huishoudwater
• = grijs water
• Afkomstig van huishoudelijke activiteiten: wassen, schoonmaken, koken, afwassen, …
• Condensatiewater van koel- of verwarmingsinstallaties mits nabehandeling
I.2.1.3 Behandeld water
• Grijs of zwart of beide na een zuiveringsbehandeling
I.2.2 Bedrijfsafvalwater
• Van een andere aard dan huisafvalwater
, Pagina 2 van 53
II. Soorten openbare rioleringen
• Keuze afvoersysteem in huis hangt af van openbare riolering
o Navragen op technische dienst gemeente welke riolering + welke benodigde
behandeling
II.1.1 Type A: enkel globaal
• 1 buis onder de weg
• Alle soorten afvalwater opvangen zonder behandeling
• In de woning afvalwaters samenvoegen
• Gemengde afvoer
• Opmerking: geen enkele punt, behalve bij benutting hemelwater → bij nieuwbouw
hemelwaterput verplicht
II.1.2 Type B: enkel beperkt
• 1 verzamelriool onder de weg
• Behandelingsput voor fecaal (zwart) water
• Gescheiden afvoer voor grijs en zwart
o ENKEL Fecaal water naar beerput
o Andere afvoer voor grijs en eventueel wit water
• Opmerking: Zie type A
• Soms opgelegd door de gemeente:
o Riolering niet aangesloten of collectief zuiveringsstation
o Gevaar voor verstoppingen
II.1.3 Type C: Dubbel globaal
• (=gescheiden stelsel)
• Opkomst waterzuiveringsstations ➔meer en meer dit systeem
• Gemengde afvoer in huis voor zwart en grijs
• Aparte afvoer in huis voor wit
• In aparte rioleringen afgevoerd
• = huidige voorkeur
II.1.4 Type D: dubbel beperkt
• Variant op type C
• 2 rioleringen onder de weg
• 1 voor wit water = RWA =regenwaterafvoer
• 1 voor grijs en zwart water = DWA = droogweerafvoer
• Grijs en zwart pas samen buiten huis
• Beperkt systeem = altijd behandelingstoestel voor zwart water (bv. Beerput)
, Pagina 3 van 53
II.1.5 Type E: Open riolering
• Bij gebrek aan openbare riolering → verplichte lozing in grachten en waterlopen
• Grijs water behandelen
• Zwart water → sceptische put
• Uitermate geschikt voor lozing in rietveld of kleinschalige stations
• Installatie van terugslagklep:
o Wateroverlast voorkomen
o Maakt lozen onmogelijk
o Houdt stijgend water tegen
II.1.6 Type F: Geen riolering
• Zelfs geen beek of gracht → boden, terreinbevloeiing of sterfputten
• Behandeling en zuiveren van zwart en grijs water = ZEER BELANGRIJK
• Naspoeling met hemelwater → bevordert drainage-effect
• Hoog grondwaterniveau → geen afzet in sterfput → meerdere sterfputten = oplossing
III. Opvang en behandeling van afvalwater
III.1 Verzamelputten
III.1.1 Vloerafvoer
• Benaming
o Klokput
o Schrobput
• Beschrijving
o Binnenshuis gebruik vermijden → uitdroging waterslot leidt tot geurhinder
o Aansluiten van een wastafel → steeds nagevuld = oplossing
o Ingebouwd in de vloer
o Afvoer van vooral schrob- waswater
• Materiaal
o Kunststof, gietijzer, RVS
• Aansluiting
o Onderaan of zijwaarts
o Afhankelijk van materiaal
o Waterdichte aansluiting aan vloerbedekking → aansluitrand voorzien bij
bepaalde toestellen
, Pagina 4 van 53
III.1.2 Insectieput voor grijs water
• Benaming
o Schepput
o Ontvangput
o Siffonput met rooster
• Beschrijving
o Met of zonder stankscherm uitgevoerd
o 1e kamer voldoende groot → vuil uitscheppen
o Voor grondige reiniging → 2e kamer makkelijk te bereiken
• Werking
o Bezinkbare stoffen worden verzameld → latere manuele verwijdering
o Soort van afscheider
• Materiaal
o Metselwerk
o Kunststof
o Beton
o Gietijzer
• Aansluiting
o Eerste kamer met een rooster afgedekt → oppervlaktewater af te voeren
o Overig water = keuken, of RWA,
o Uitgang aangesloten op riolering → waterslot tegen geurhinder
III.1.3 Afvalwater verzamelput
• Beschrijving
o Bij een afvoerleiding die lager ligt dan de openbare riolering → afvalwater
verzamelen
• Werking
o Zwaartekracht heeft geen effect → pompen naar hoger niveau
o Vlotterschakelaar → pomp aan of uit
o Onderwaterpompen met of zonder ondergedompelde motor
• Materiaal
o Kunststof
o Beton
• Aansluiting
o Nooit RWA in laten uitmonden
o Andere oplossing zoeken voor RWA
Sanitair & Gas
WATERAFVOER
I. Af te voeren water
I.1 Hemelwater
• = wit water
• Afkomstig van atmosferische neerslag (= regen, sneeuw, hagel) op daken, gevels en
grond
I.2 Afvalwater
• Af te voeren water met uitzondering van hemelwater
I.2.1 Huisafvalwater
• Afkomstig van woongebouwen (of vergelijkbare gebouwen)
I.2.1.1 Fecaal water
• = zwart water
• Afkomstig uit wc’s, urinoirs, uitgietbakken, etc.
I.2.1.2 Huishoudwater
• = grijs water
• Afkomstig van huishoudelijke activiteiten: wassen, schoonmaken, koken, afwassen, …
• Condensatiewater van koel- of verwarmingsinstallaties mits nabehandeling
I.2.1.3 Behandeld water
• Grijs of zwart of beide na een zuiveringsbehandeling
I.2.2 Bedrijfsafvalwater
• Van een andere aard dan huisafvalwater
, Pagina 2 van 53
II. Soorten openbare rioleringen
• Keuze afvoersysteem in huis hangt af van openbare riolering
o Navragen op technische dienst gemeente welke riolering + welke benodigde
behandeling
II.1.1 Type A: enkel globaal
• 1 buis onder de weg
• Alle soorten afvalwater opvangen zonder behandeling
• In de woning afvalwaters samenvoegen
• Gemengde afvoer
• Opmerking: geen enkele punt, behalve bij benutting hemelwater → bij nieuwbouw
hemelwaterput verplicht
II.1.2 Type B: enkel beperkt
• 1 verzamelriool onder de weg
• Behandelingsput voor fecaal (zwart) water
• Gescheiden afvoer voor grijs en zwart
o ENKEL Fecaal water naar beerput
o Andere afvoer voor grijs en eventueel wit water
• Opmerking: Zie type A
• Soms opgelegd door de gemeente:
o Riolering niet aangesloten of collectief zuiveringsstation
o Gevaar voor verstoppingen
II.1.3 Type C: Dubbel globaal
• (=gescheiden stelsel)
• Opkomst waterzuiveringsstations ➔meer en meer dit systeem
• Gemengde afvoer in huis voor zwart en grijs
• Aparte afvoer in huis voor wit
• In aparte rioleringen afgevoerd
• = huidige voorkeur
II.1.4 Type D: dubbel beperkt
• Variant op type C
• 2 rioleringen onder de weg
• 1 voor wit water = RWA =regenwaterafvoer
• 1 voor grijs en zwart water = DWA = droogweerafvoer
• Grijs en zwart pas samen buiten huis
• Beperkt systeem = altijd behandelingstoestel voor zwart water (bv. Beerput)
, Pagina 3 van 53
II.1.5 Type E: Open riolering
• Bij gebrek aan openbare riolering → verplichte lozing in grachten en waterlopen
• Grijs water behandelen
• Zwart water → sceptische put
• Uitermate geschikt voor lozing in rietveld of kleinschalige stations
• Installatie van terugslagklep:
o Wateroverlast voorkomen
o Maakt lozen onmogelijk
o Houdt stijgend water tegen
II.1.6 Type F: Geen riolering
• Zelfs geen beek of gracht → boden, terreinbevloeiing of sterfputten
• Behandeling en zuiveren van zwart en grijs water = ZEER BELANGRIJK
• Naspoeling met hemelwater → bevordert drainage-effect
• Hoog grondwaterniveau → geen afzet in sterfput → meerdere sterfputten = oplossing
III. Opvang en behandeling van afvalwater
III.1 Verzamelputten
III.1.1 Vloerafvoer
• Benaming
o Klokput
o Schrobput
• Beschrijving
o Binnenshuis gebruik vermijden → uitdroging waterslot leidt tot geurhinder
o Aansluiten van een wastafel → steeds nagevuld = oplossing
o Ingebouwd in de vloer
o Afvoer van vooral schrob- waswater
• Materiaal
o Kunststof, gietijzer, RVS
• Aansluiting
o Onderaan of zijwaarts
o Afhankelijk van materiaal
o Waterdichte aansluiting aan vloerbedekking → aansluitrand voorzien bij
bepaalde toestellen
, Pagina 4 van 53
III.1.2 Insectieput voor grijs water
• Benaming
o Schepput
o Ontvangput
o Siffonput met rooster
• Beschrijving
o Met of zonder stankscherm uitgevoerd
o 1e kamer voldoende groot → vuil uitscheppen
o Voor grondige reiniging → 2e kamer makkelijk te bereiken
• Werking
o Bezinkbare stoffen worden verzameld → latere manuele verwijdering
o Soort van afscheider
• Materiaal
o Metselwerk
o Kunststof
o Beton
o Gietijzer
• Aansluiting
o Eerste kamer met een rooster afgedekt → oppervlaktewater af te voeren
o Overig water = keuken, of RWA,
o Uitgang aangesloten op riolering → waterslot tegen geurhinder
III.1.3 Afvalwater verzamelput
• Beschrijving
o Bij een afvoerleiding die lager ligt dan de openbare riolering → afvalwater
verzamelen
• Werking
o Zwaartekracht heeft geen effect → pompen naar hoger niveau
o Vlotterschakelaar → pomp aan of uit
o Onderwaterpompen met of zonder ondergedompelde motor
• Materiaal
o Kunststof
o Beton
• Aansluiting
o Nooit RWA in laten uitmonden
o Andere oplossing zoeken voor RWA
