Samenvatting gezondheidspromotie- bevordering

Gezondheidspromotie
Theoretisch kader
Het concept gezondheid
Gezondheidspromotie/ bevordering
Goede gezondheid?
“Goede gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk
welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebrek.”
 Lichamelijk welbevinden
 Geestelijk welbevinden
 Afwezigheid van ziekte
 Sociaal welbevinden

Subjectieve ervaring <-> objectieve anatomische en fysiologische realiteit
Psychologie- sociologie <-> biologie
Gezondheid – kwaliteit van leven, gevoelens <-> ziekte


1: onopgemerkte, niet ervaren maar medisch-
biologisch aanwezige ziekte
2: er zijn klachten maar de patiënt tilt er niet zwaar
aan (gedraagt zich als een gezond iemand, hij ervaart
ze, maar de oorzaak is niet biologisch vast te stellen)
3: gedraagt zich als een zieke maar heeft geen
biologisch vast te stellen afwijkingen
4: er zijn klachten en ziektegevoel maar geen vast te
stellen afwijkingen
5: .... (7 op de foto)

Disease
een objectief vaststelbare combinatie van symptomen en fysieke tekenen die verklaarbaar
zijn door verstoorde lichamelijke
(bio-fysiologische) functies
Illness
een subjectieve ervaring van pijn of ongemak
Sickness
een sociale rol met rechten en plichten

Positieve gezondheid
Eigenlijk is bijna niemand gezond volgens de gezondheidsdefinitie van de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) uit 1948 (a complete state of ...).

Een breder concept dat gezondheid opentrekt van lichaamsfuncties en mentaal welbevinden
naar kwaliteit van leven, zingeving, meedoen en dagelijks functioneren.
 In het concept van Positieve Gezondheid staat de mens centraal, niet de ziekte
 mensen voelen zich in hun kracht aangesproken en niet in hun zwakte;

1

,  misschien heeft iemand wel een diagnose van een ziekte, maar er is een heel groot
gebied waar hij of zij wel gezond is;
 die gezondheid kan nog versterkt worden;
 Positieve Gezondheid is de uitwerking in zes dimensies van de nieuwe definitie van
gezondheid.




Goede mondgezondheid

Blauw: de
afwezigheid van
ziekte, pijn en
discomfort en/of
van de progressie
ervan.
 Genetische en biologische factoren
 Sociale omgevingsfactoren
 Fysieke omgevingsfactoren
 Gezondheidsgedrag
 Toegang tot zorg
Rood: het
vermogen een
reeks acties te
ondernemen zoals spreken, kauwen, lachen, slikken, smaken, ...

2

,  Leeftijd
 Cultuur
 Inkomen
 Ervaringen
 Verwachtingen
 Aanpassings- vermogen
Groen: het verband tussen mondgezondheid en psycho-sociaal functioneren.
 fundamenteel onderdeel van gezondheid en het fysiek en mentaal welzijn

Doel:
Het bekomen en behouden van een functionele, pijn- en infectievrije, esthetisch en sociaal
aanvaardbare dentitie, dit voor het leven en voor
zoveel mogelijk mensen (Sheiham)

Gezondheidsdeterminanten
Hoe kan de overheid gezondheid beinvloeden?
Waar heb je zelf controle over?

 Biologische factoren
o Erfelijke achtergrond
voor gevoeligheid van
cariës
o Hypertensie
o Cholesterol
o Lichaamsgewicht
o Immuunsysteem
 Leefstijl
o Alcohol
o Roken
 Organisatie van de
gezondheidszorg
 Omgevingsfactoren
o Fysische factoren bv straling
o Chemische factoren bv fijn stof
o Biotische factoren bv bacteriën en virussen
o Sociaal kapitaal

Voorbeeld voor cariës




3

, Gezondheidsvaardigheden
Wat hebben gezondheidsvaardigheden? (health Literacy) te doen met de determinanten van
Gezondheid?
 Nauwe samenhang met biologische en omgevingsfactoren maar zeker ook met
organisatie van zorg.
 Ze kunnen bepalend zijn voor gezondheidsgedrag

Definitie:
Gezondheidsvaardigheden zijn vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid
te verkrijgen, te begrijpen en te gebruiken bij gezondheidsgerelateerde beslissingen.




3 niveau’s:
 Interactieve communicatie



4