Samenvatting Communicatie met stakeholders

Communicatie
Preventief beleid op wereldschaal
WHO
WHO: World Health Organisation, opgericht in 1948
191 landen aangesloten
Doel: Wereldwijde aspecten van de gezondheidszorg in kaart brengen, activiteiten op het
gebied van de gezondheidszorg coördineren en de gezondheid van de wereldbevolking
bevorderen.
Het concept “gezondheidspromotie” werd hier voor het eerst
geïntroduceerd in het Ottawa Charter.

Ottawa charter
5 actieterreinen:
1) Politiek
1) Het ontwikkelen van een gezond overheidsbeleid houdt in dat de nationale,
regionale en lokale overheden mee zorg dragen voor de gezondheid van de
burgers en de politieke wil opbrengen om bij beleidsbeslissingen rekening te
houden met de effecten op de gezondheid van de bevolking.
2) Leef-, leer- en werkomgeving
1) Het creëren van een ondersteunende omgeving impliceert dat de effecten op
het vlak van gezondheid mee in rekening worden gebracht bij de inrichting
van de leef-, leer- en werkomgeving, en dat de gezondheidsbeschermende
invloed van sociale netwerken wordt onderkend en gestimuleerd.
3) Gemeenschapsactiviteiten
1) Het versterken van gemeenschapsactiviteiten legt de klemtoon op de
aansluiting van acties voor gezondheidsbevordering bij de bestaande
netwerken en groepen (o.a. buurtwerking, zelfhulpgroepen,
vrijwilligersorganisaties, …) en activiteiten die vanuit de gemeenschap worden
opgezet om een grotere inzet en betrokkenheid vanwege de bevolking te
genereren.
4) Individu
1) Het ontwikkelen van persoonlijke overtuigingen, waarden en vaardigheden
sluit aan bij het aanbrengen en stimuleren van kennis, attitudes,
zelfwaardegevoel en aangepaste vaardigheden bij individuen als basis voor
het maken van gezonde keuzes.
5) Gezondheidszorgvoorziening
1) Het heroriënteren van de gezondheidszorgvoorzieningen impliceert dat de
professionelen in de gezondheidssector hun rol herdefiniëren van het louter
verstrekken van (medische) zorgen naar het bevorderen van de gezondheid
van personen, en daartoe de nodige vaardigheden verwerven en meer
samenwerken met andere disciplines en sectoren.

,Gezondheid
Definitie van gezondheid: "een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal
welbevinden en niet slechts de afwezigheid van ziekte of lichamelijk gebrek (WHO, 1948)"
Het gezondheidszorgsysteem kent verschillende takken, waaronder:
 Ziektecuratie
 Ziektepreventie, waarvan gezondheidspromotie een onderdeel vormt

Ziektecuratie
Ziektecuratie: het genezen/oplossen van de afwijking en/of ziekte
 Intramurale zorg: zorg die wordt aangeboden in een instelling waar de patiënt meer
dan 24 uur verblijft.
o Ziekenhuizen
o Verzorgingstehuizen
o etc.
 Extramurale zorg: zorg die wordt gegeven bij de patiënt thuis of op afspraak in een
praktijk
o Tandartspraktijk
o Huisartsenpraktijk

Promotie en preventie
Gezondheidspromotie: preventiemethode waarbij de processen ondersteund worden die
mensen of groepen van mensen in staat stellen om meer controle te verwerven over de
determinanten van hun gezondheid en zo hun gezondheid te verbeteren.
Ziektepreventie: preventiemethode waarbij bronnen van gevaar of bedreigende factoren
voor de gezondheid worden weggenomen of beperkt, of waarbij beschermende factoren
worden versterkt, of waarbij de schade wordt beperkt of de genezingskans wordt vergroot
door vroegtijdige detectie van ziekten en aandoeningen of van de aanleg hiervoor.


Determinanten
Exogeen: determinanten buiten het lichaam (sociaal en fysiek)
vb. milieu, aanwezigheid van harde geluiden, etnische achtergrond,
arbeidsomstandigheden, etc.
Endogeen: determinanten binnen het lichaam
vb. leefstijlfactoren zoals poetsgewoonte, roken, etc.

Preventie vs promotie

,Grens tussen preventie en promotie is niet altijd zo scherp:
 bevorderen van een positieve gezondheid vermindert namelijk ook kans op ziekte
 bevorderen van gezondheid kan moeilijk losgekoppeld worden van het beschermen
van het bestaande gezondheidsniveau
DUS: preventie en promotie kunnen veeleer beschouwd worden als twee polen op een
continuüm

Primaire preventie
Gericht op het vermijden van een bepaalde ziekte, gezondheid is nog niet verstoord.
 Vaccinaties, prophylaxis
 Informatie over leefstijlfactoren en medische risico’s
 Ziektepreventieprogramma’s
 Educatie over mondzorg en tandheelkunde
 Informatie over voedingsgewoonten

Secundaire preventie
Gericht op vroege detectie
Gezondheid is (lichtelijk) verstoord -> voorkomen van erger worden
Screenen van de populatie
 Screenen van bevolkingsgroepen op vroege detectie
 Preventieve handelingen: fluorideapplicatie, controleren van risicofactoren zoals
hypertensie


ICF
Beschrijving van functioneren
Functioneren en handicap
 Worden begrepen als “paraplutermen” die de positieve en negatieve aspecten van
functioneren vanuit een biologisch, individueel en sociaal perspectief weerspiegelen
 Weerspiegelen de interactie tussen gezondheidstoestand, omgevings- en
persoonlijke factoren
De beschrijving van het functioneren is belangrijk om de gezondheidstoestand en noden van
individuen en populaties te identificeren.

Biopsychosociale synthese
Een diagnose is niet voldoende om de dagelijkse problemen in het functioneren van mensen
met aandoeningen of stoornissen te omvatten.
 Bijvoorbeeld: mevrouw Decock heeft rheumatoide artritis
 Ze heeft
o Afwijkingen in lichaamsstructuur (vb. misvormingen aan vingers)
o Afwijkingen in lichaamsfuncties (vb. pijn in gewrichten)
o Beperkingen in activiteiten en participatie (vb. fijne motoriek en zorg dragen
voor anderen)
o Die allen beïnvloed worden door omgevingsfactoren (vb. wordt erger bij
vochtig weer)

, Noden begrijpen
De diagnose van een aandoening én informatie over het functioneren zijn nodig om de
gezondheidszorg, het sociaal welbevinden en de persoonlijke noden van een persoon te
begrijpen.
ICF geeft een kader om een individueel functieprofiel van een persoon te beschrijven, dat op
zijn beurt helpt om de specifieke noden van een persoon te begrijpen.

Communicatie verbeteren tussen verschillende stakeholders

We hebben het ICF nodig om een gemeenschappelijke taal te gebruiken om de
communicatie tussen verschillende stakeholders te verbeteren. Soms hindert vakjargon de
samenwerking, wat leidt tot overlappende of overbodige inspanningen of gaten in de
dienstverlening.

ICF
 Gebruikt alledaagse termen om de communicatie tussen stakeholders te faciliteren
 Verhoogt mogelijkheden voor samenwerking
 Ondersteunt de identificatie van overlappingen, overbodige inspanningen of gaten
Mogelijke betrokken stakeholders
 Patiënt
 Zorgverlener
 Gezondheidsprofessional
 Verzekeraar
 Gezondheidsinstelling

Verbeteren van interprofessionele communicatie
We hebben het ICF nodig om een gemeenschappelijke taal te gebruiken om de
communicatie tussen professionals te verbeteren.
Professionals lichten vaak dezelfde informatie op een andere manier toe of ze spitsen zich te
veel toe op verschillende zaken.
Een gemeenschappelijke taal is belangrijk om de flow van informatie te faciliteren.

De impact van gezondheidsinterventies monitoren
Om de gezondheidstoestand voor en na een interventie na te gaan, verschaft de diagnose
alleen onvoldoende informatie. Enkel door informatie over het functioneren erbij te
betrekken kunnen we de ware impact van gezondheidsinterventies nagaan.

Doelen van het ICF
 Een wetenschappelijke basis bieden om gezondheid en gezondheidsgerelateerde
toestanden, uitkomsten en determinanten te begrijpen en bestuderen
 Een gemeenschappelijke taal gebruiken voor het beschrijven van gezondheid en
gezondheidsgerelateerde toestanden om de communicatie tussen verschillende
gebruikers, zoals zorgverstrekkers, onderzoekers, beleidsmakers en de bevolking
(inclusief mensen met een beperking) te verbeteren
 Om gegevens tussen landen, gezondheidszorgdisciplines, diensten en tijdstippen te
vergelijken