Tijdvak 8
Sociale kwestie
Door industrialisatie ontstond sociale kwestie
Arbeidersmassa hadden een zwaar en armoedig leven
Kapitalistische fabrikanten leefden in rijkdom en luxe
Dankzij het uitbuiten van arbeiders
Gevolgen:
Opkomst vakbonden
Opkomst socialisme
Opkomst communisten
Overeenkomsten:
Ongelijkheid tussen de rijken en armen = oneerlijk
Zorgen voor betere leef- en werkomstandigheden
Vakbonden
Staken en demonstreren
Fabrieksbazen onder druk gezet
Socialisten/sociaaldemocraten
Politieke partijen
Strijden voor algemeen kiesrecht
Sociale wetten maken in parlement
(Voor arbeiders)
Communisten
Met revolutie arbeidersklasse aan de macht
Klassenstrijd: producten afpakken van kapitalisten
Alle productiemiddelen bezit van arbeiders
Alles eerlijk verdelen en gelijk belonen
Resultaat gelijke welvaart = klasseloze samenleving
Karl Marx
Kapitalisme vernietigen
“Verelendung” klasse strijd
19e eeuw: veel stakingen en arbeidersrellen
Rijke burgers en liberale politici bang voor de arbeidersklasse
, Tweede kamer
Onderzoek naar fabriek
Sociale wetten maken
1874 kinderwetje
1900 leerplicht
1901 woningwet
1917 mannenkiesrecht
1919 8-urige werkdag en hogere lonen
De strijd van vrouwen
Vrouwen achtergesteld
Geen kiesrecht
Geen scheiding mogen aanvragen
Lager uitbetaald
Gaat in de 19e eeuw veranderen
19e eeuw: feminisme
Rond 1870: 1e feministische golf
Strijden voor vrouwenkiesrecht
Gelijke rechten en kansen voor vrouwen
Doel vrouwenemancipatie (verschil tussen man en vrouw verminderen)
Suffragettes Engelse Emmeline Pankhurst
In Engeland gingen sommige feministes over op geweld
Reden er verandert niks met demonstraties
Mei 1914: poging paleis binnen te komen
Gevolgen van Suffragettes:
Veel aandacht
Regelmatig gearresteerd
1914: 1e wereldoorlog
Sociale kwestie
Door industrialisatie ontstond sociale kwestie
Arbeidersmassa hadden een zwaar en armoedig leven
Kapitalistische fabrikanten leefden in rijkdom en luxe
Dankzij het uitbuiten van arbeiders
Gevolgen:
Opkomst vakbonden
Opkomst socialisme
Opkomst communisten
Overeenkomsten:
Ongelijkheid tussen de rijken en armen = oneerlijk
Zorgen voor betere leef- en werkomstandigheden
Vakbonden
Staken en demonstreren
Fabrieksbazen onder druk gezet
Socialisten/sociaaldemocraten
Politieke partijen
Strijden voor algemeen kiesrecht
Sociale wetten maken in parlement
(Voor arbeiders)
Communisten
Met revolutie arbeidersklasse aan de macht
Klassenstrijd: producten afpakken van kapitalisten
Alle productiemiddelen bezit van arbeiders
Alles eerlijk verdelen en gelijk belonen
Resultaat gelijke welvaart = klasseloze samenleving
Karl Marx
Kapitalisme vernietigen
“Verelendung” klasse strijd
19e eeuw: veel stakingen en arbeidersrellen
Rijke burgers en liberale politici bang voor de arbeidersklasse
, Tweede kamer
Onderzoek naar fabriek
Sociale wetten maken
1874 kinderwetje
1900 leerplicht
1901 woningwet
1917 mannenkiesrecht
1919 8-urige werkdag en hogere lonen
De strijd van vrouwen
Vrouwen achtergesteld
Geen kiesrecht
Geen scheiding mogen aanvragen
Lager uitbetaald
Gaat in de 19e eeuw veranderen
19e eeuw: feminisme
Rond 1870: 1e feministische golf
Strijden voor vrouwenkiesrecht
Gelijke rechten en kansen voor vrouwen
Doel vrouwenemancipatie (verschil tussen man en vrouw verminderen)
Suffragettes Engelse Emmeline Pankhurst
In Engeland gingen sommige feministes over op geweld
Reden er verandert niks met demonstraties
Mei 1914: poging paleis binnen te komen
Gevolgen van Suffragettes:
Veel aandacht
Regelmatig gearresteerd
1914: 1e wereldoorlog