Thema
3
1. Leven op aarde
3 essentiêle voorwaarden om levensvormen te laten ontwikkelen:
o Beschermende atmosfeer
o Water
o Ideale gemiddelde temperatuur
2. Tree of life
Tree of life : boomstructuur die de evolutie van alle leven op aarde vanuit de
oercel (3,5 miljard jaar oud) weergeeft
→ opgebouwd op basis van erfelijke code van verschillende
soorten
→ nabijheid van 2 takken in de tree of life geeft de mate van
verwantschap weer
3 domeinen:
bacteriën archaea eukaryoten
voorkomen o Bodem o Heetwaterbronnen o Planten
o Huid o Zoute poelen o Dieren
o Darmen o Moerassen o Fungi
o lucht o Oceanen o Overal op aarde
Grootte en bouw o Ééncellig o ééNCELLIG o Ééncellig of
o 1 – 10 μm o O,1 – 5 μm meercellig
o Celmembraan o Celmembraan (≠ o 15 – 500 μm
o Celwand samenstelling) o Celorganellen
o Geen celkern o Omhulsel (celwand) o Groter en
o prokaryoot o Geen celkern complexer
o prokaryoot o Celkern
o eukaryoot
voedsel o Heterotroof o Heteroftroof o Planten : autotroof
o Cyanobacteriên: o Autotroof o Dieren, fungi :
autotroof o Geen heterotroof
ziekteverwekkers
, Thema
3
Bacteriën en archaea verschillen van eukaryoten omdat…
o Prokarote cel
o Ander celtype
o Geen echte celkern
o Veel kleiner
Archeae:
o Overleven op extreme plaatsen
o Andere erfelijke achtergrond
o Ander soort omhulsel rond celmembraan
o Andere samenstelling celmembraan
3. Nood aan orde in de biodiversiteit
3.1 Nood aan een ondubbelzinnige naamgeving
Linneaus: zweedse botanicus die principe van huidig classificatiesysteem invoerde
→ binominale nomenclatuur: tweedelige naam (geslachtsnaam + soortbijvoegsel)
→ vb. Lamium Purpureum
3.2 Nood aan inzicht in verwantschappen en evolutie van soorten
o NUTTIG OM VERWANTE SOORTEN SAMEN TE ORDENEN (BV. GENEESKUNDIGE PLANTEN)
o GEORDEND GEHEEL : HANDIG OM PAS ONTDEKTE SOORTEN OF RECENT GEVONDEN FOSSIELEN TOE TE
WIJZEN
4. Classificeren
4.1 Wetenschappelijke argumenten en criteria om te classificeren
Organismen worden in groepen gebracht op basis van gemeenschappelijke kenmerken.
De wetenschappelijke argumenten of classificatiecriteria zijn:
1) Erfelijk materiaal (DNA)
2) Morfologische eigenschappen: cellen, weefsels, organen
3
1. Leven op aarde
3 essentiêle voorwaarden om levensvormen te laten ontwikkelen:
o Beschermende atmosfeer
o Water
o Ideale gemiddelde temperatuur
2. Tree of life
Tree of life : boomstructuur die de evolutie van alle leven op aarde vanuit de
oercel (3,5 miljard jaar oud) weergeeft
→ opgebouwd op basis van erfelijke code van verschillende
soorten
→ nabijheid van 2 takken in de tree of life geeft de mate van
verwantschap weer
3 domeinen:
bacteriën archaea eukaryoten
voorkomen o Bodem o Heetwaterbronnen o Planten
o Huid o Zoute poelen o Dieren
o Darmen o Moerassen o Fungi
o lucht o Oceanen o Overal op aarde
Grootte en bouw o Ééncellig o ééNCELLIG o Ééncellig of
o 1 – 10 μm o O,1 – 5 μm meercellig
o Celmembraan o Celmembraan (≠ o 15 – 500 μm
o Celwand samenstelling) o Celorganellen
o Geen celkern o Omhulsel (celwand) o Groter en
o prokaryoot o Geen celkern complexer
o prokaryoot o Celkern
o eukaryoot
voedsel o Heterotroof o Heteroftroof o Planten : autotroof
o Cyanobacteriên: o Autotroof o Dieren, fungi :
autotroof o Geen heterotroof
ziekteverwekkers
, Thema
3
Bacteriën en archaea verschillen van eukaryoten omdat…
o Prokarote cel
o Ander celtype
o Geen echte celkern
o Veel kleiner
Archeae:
o Overleven op extreme plaatsen
o Andere erfelijke achtergrond
o Ander soort omhulsel rond celmembraan
o Andere samenstelling celmembraan
3. Nood aan orde in de biodiversiteit
3.1 Nood aan een ondubbelzinnige naamgeving
Linneaus: zweedse botanicus die principe van huidig classificatiesysteem invoerde
→ binominale nomenclatuur: tweedelige naam (geslachtsnaam + soortbijvoegsel)
→ vb. Lamium Purpureum
3.2 Nood aan inzicht in verwantschappen en evolutie van soorten
o NUTTIG OM VERWANTE SOORTEN SAMEN TE ORDENEN (BV. GENEESKUNDIGE PLANTEN)
o GEORDEND GEHEEL : HANDIG OM PAS ONTDEKTE SOORTEN OF RECENT GEVONDEN FOSSIELEN TOE TE
WIJZEN
4. Classificeren
4.1 Wetenschappelijke argumenten en criteria om te classificeren
Organismen worden in groepen gebracht op basis van gemeenschappelijke kenmerken.
De wetenschappelijke argumenten of classificatiecriteria zijn:
1) Erfelijk materiaal (DNA)
2) Morfologische eigenschappen: cellen, weefsels, organen
