Geest, gedrag en psychologische wetenschap
Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie= wetenschap van gedrag en mentale processen
misvattingen
- psychologie gaat niet alleen maar over aandoeningen en therapie
- psychologie is niet hetzelfde als psychiatrie
= een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de
psychologie. Psychiaters hebben een medische opleiding
(geneeskunde) genoten en hebben daarnaast een
gespecialiseerde opleiding achter de rul in de behandeling
van geestelijke en gedragsmatige problemen, meestal met
behulp van geneesmiddelen.
Wetenschap van gedrag en mentale processen
- interne geestelijke processen die we alleen indirect waarnemen (denken, voelen en begeren)
- externe waarneembare gedragingen (praten, glimlachen en lopen)
- de wetenschap: gebaseerd op objectieve, verifieerbare gebeurtenissen/ wetenschappelijk
onderzoek
pseudopsychologie= horoscopen, waarzeggers..
sensatie en perceptie
hoe verandert stimulatie in sensatie?
1
, Transductie: stimulatie in sensatie veranderen
bij alle zintuigen is het de taak van de sensorische receptoren om de informatie van een stimulus om
te zetten in elektrochemische signalen neurale impulsen zijn enige taal die hersenen begrijpen
transductie= het proces waarbij fysische energie, in de vorm van bv lichtgolven, wordt omgezet in
neurale impulsen
sensorische adaptatie
sensorische adaptatie= proces waardoor receptorcellen minder gevoelig worden als stimulus een
bepaalde tijd op hetzelfde niveau aangeboden wordt
drempels: de grenzen van sensatie
Absolute drempel= hoeveelheid stimulatie die nodig is voordat de stimulus wordt opgemerkt.
de stimulus wordt minstens bij de helft van een groot aantal pogingen opgemerkt
Verschildrempel= het kleinst mogelijke verschil waarbij de stimulus nog de helft van het aantal
pogingen wordt opgemerkt
JWV: juist waarneembare verschil
Wet van Weber= theorie die stelt dat het JWV in proportionele verhouding staat tot de intensiteit
van de stimulus.
het JWV is groot als de intensiteit van de stimulus groot is en klein als de intensiteit van de
stimulus klein is
Perceptuele verwerking
Top-downverwerking= onze doelen, vroegere ervaringen, kennis, verwachtingen, herinneringen,
motivaties of culturele achtergrond speelt een rol bij de perceptie van objecten of ervaringen
Bottom-upverwerking= vooral afhankelijk van de kenmerkdetectoren van de hersenen om
stimuluskenmerken op te merken
legt nadruk op kenmerken van stimulus, niet zozeer op onze concepten en verwachtingen
perceptuele constantie
perceptuele constantie= het vermogen om hetzelfde voorwerp in verschillende omstandigheden,
zoals na veranderingen van verlichting, te herkennen
2
Wat is psychologie en wat is het niet?
Psychologie= wetenschap van gedrag en mentale processen
misvattingen
- psychologie gaat niet alleen maar over aandoeningen en therapie
- psychologie is niet hetzelfde als psychiatrie
= een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de
psychologie. Psychiaters hebben een medische opleiding
(geneeskunde) genoten en hebben daarnaast een
gespecialiseerde opleiding achter de rul in de behandeling
van geestelijke en gedragsmatige problemen, meestal met
behulp van geneesmiddelen.
Wetenschap van gedrag en mentale processen
- interne geestelijke processen die we alleen indirect waarnemen (denken, voelen en begeren)
- externe waarneembare gedragingen (praten, glimlachen en lopen)
- de wetenschap: gebaseerd op objectieve, verifieerbare gebeurtenissen/ wetenschappelijk
onderzoek
pseudopsychologie= horoscopen, waarzeggers..
sensatie en perceptie
hoe verandert stimulatie in sensatie?
1
, Transductie: stimulatie in sensatie veranderen
bij alle zintuigen is het de taak van de sensorische receptoren om de informatie van een stimulus om
te zetten in elektrochemische signalen neurale impulsen zijn enige taal die hersenen begrijpen
transductie= het proces waarbij fysische energie, in de vorm van bv lichtgolven, wordt omgezet in
neurale impulsen
sensorische adaptatie
sensorische adaptatie= proces waardoor receptorcellen minder gevoelig worden als stimulus een
bepaalde tijd op hetzelfde niveau aangeboden wordt
drempels: de grenzen van sensatie
Absolute drempel= hoeveelheid stimulatie die nodig is voordat de stimulus wordt opgemerkt.
de stimulus wordt minstens bij de helft van een groot aantal pogingen opgemerkt
Verschildrempel= het kleinst mogelijke verschil waarbij de stimulus nog de helft van het aantal
pogingen wordt opgemerkt
JWV: juist waarneembare verschil
Wet van Weber= theorie die stelt dat het JWV in proportionele verhouding staat tot de intensiteit
van de stimulus.
het JWV is groot als de intensiteit van de stimulus groot is en klein als de intensiteit van de
stimulus klein is
Perceptuele verwerking
Top-downverwerking= onze doelen, vroegere ervaringen, kennis, verwachtingen, herinneringen,
motivaties of culturele achtergrond speelt een rol bij de perceptie van objecten of ervaringen
Bottom-upverwerking= vooral afhankelijk van de kenmerkdetectoren van de hersenen om
stimuluskenmerken op te merken
legt nadruk op kenmerken van stimulus, niet zozeer op onze concepten en verwachtingen
perceptuele constantie
perceptuele constantie= het vermogen om hetzelfde voorwerp in verschillende omstandigheden,
zoals na veranderingen van verlichting, te herkennen
2
