De vorstentijd (1500-1800)
1.1 Situering in de tijd
In de 16de eeuw beheersen 3 vorsten West-Europa
Koning van Frankrijk
Keizer van het HRR (ook koning van Spanje en vorst van de Nederlanden)
Koning van Engeland
1.2 Europa ontdekt de wereld
Vanaf de 15de eeuw zorgen de ontdekkingstochten ervoor dat de Europeanen een
nieuwe wereld ontdekten.
1.2.1 Wat maakte ontdekkingsreizen mogelijk?
Verbetering van de scheepvaarttechnieken
o Het kompas
o De portulaankaarten
o Het astrolabium
o Het karveel
Nieuwe uitvindingen: het gebruik van vuurwapens
o Het buskruit
o Kanonnen
Het gebruik van vuurwapens had belangrijke gevolgen
Versterking absolutisme van de koning: alleen rijke vorsten
waren in staat hun leger uit te rusten met kanonnen en
draagbare veldslangen
De burchten van de feodale adel en ommuurde steden waren
niet meer oninneembaar
Het belang van de ruiterij op het slagveld verminderde
De kolonisatie van vreemde volkeren werd vergemakkelijkt
Nieuwe wetenschappelijke opvattingen-uitvindingen
o Verruiming van de aardrijkskundige kennis
Mensen beginnen te aanvaarden dat de aarde bolvormig is
o Papier en boekdrukkunst
De kunst van papier vervaardigen is uitgevonden door de Chinezen
raakte bekend bij de Arabieren sinds 12e eeuw in Europa
De boekdrukkunst is in fasen uitgevonden
Blokboek: teksten werden in hout gesneden en door
afdrukken vermenigvuldigd
Gebruik van losse houten letters
Gutenberg: metalen losse letters
In de Nederlanden werd de boekdrukkunst ingevoerd tijdens het
Bourgondisch tijdperk
Bekende drukker: Plantijn (Antwerpen)
1
, Noa Macario – student LLO 2
De boekdrukkunst maakte het goedkoop verspreiden van
godsdienstige, literaire en wetenschappelijke
Atlas - kaart werken mogelijk
62 Bevorderde de spreiding van nieuwe denkbeelden van
humanisme en hervorming
1.2.2 Doel van de zeereizen
Nieuwe weg naar Indië voor specerijen (hoofdreden)
De Middellandse Zee werd vanaf 15de eeuw door Ottomaanse zeerovers
o Hun activiteiten belemmerden de zeehandel, hierdoor werden de
specerijen uit het Oosten veel te duur
De Portugezen en de Spanjaarden zochten aldus een nieuwe weg naar Indië
Godsdienstige redenen
Heidenen bekeren tot het christendom
Drang naar nieuw avontuur
1.2.3 De Portugezen ontdekten de zuidoostelijke via het
doorvaart naar Indië oosten
De Portugese vloten ontdekten de kusten van Afrika… Ze deden kennis op over de
winden en stromingen en begonnen met kolonisatie van de eilanden 1.
Ze voeren steeds verder langs de Afrikaanse kunsten, met de bedoeling om een
doorvaart naar Indië te vinden… Maar Afrika bleek veel groter te zijn…
Diego Cao Bereikte in 1485 de monding van de Kongostroom
Bartolomeo Bereikte in 1486 de Stormkaap
Diaz
Vasco da Bereikte in 1498 Calicut, de westkust van Indië
Gama
1.2.4 Zeevaarders in Spaanse dienst zochten de
zuidwestelijke doorvaart en ontdekten Amerika via het
Christoffel Columbus Hij vertrok in 1492 met 3 oude karvelen westen
in dienst van de Spaanse koning.
1492 Hij wilde Indië bereiken langs
het westen
Hij kwam in 1492 aan in Amerika. Nadien
keerde hij terug naar Spanje.
Amerigo Vespucci wees er later op
dat Columbus, de Nieuwe Wereld
(Amerika)
Begin van de kolonisatie
Fernao de Magelhaes Een Portugees in Spaanse dienst.
Bewees dat de aarde rond was en
1
De Canarische eilanden en de Azoren
2