Samenvatting Wereldinzicht - Geschiedenis (middeleeuwen deel 1)

Noa Macario – student LLO 2




De tijd van de ridders, boeren en
monniken (*500 – 1200)
1.1 Situering in de tijd
De naam “middeleeuwen”
De naam middeleeuwen (wat tussen de oudheid en de nieuwe tijd viel, lag verloren)
draagt een negatieve connotatie:
 Dagelijks leven was hard
o Feodaal systeem
o Oorlogen
o Slechte hygiëne
o Primitieve medische kennis
 De negatieve connotatie is deels onterecht, want
o Indrukwekkende religieuze gebouwen
o Oprichting universiteiten (Oxford en Cambridge in 12 e eeuw)
o Vlaamse primitieven (late middeleeuwen): Jan Van Eyck,…

Indeling
vroege middeleeuwen late middeleeuwen
= Kersteningstijd (historische bekering = Stedentijd
van niet-christenen tot het christendom)  Vlaamse bloeiperiode
 Start met de val van het WRR  Ontstaan belangrijke steden
 Duurt van 5e tot 11e eeuw  Duurt van 12e tot 15e eeuw


Begin en einde van de middeleeuwen
Het begin van de middeleeuwen Het einde van de middeleeuwen
476: val van het WRR Het einde kende zowel een politieke, een
 De laatste W-R keizer wordt economische als een godsdienstige
afgezet door de Germaanse reden.
koning (Odoaker)  1453: val van het ORR1 (politiek)
 1492: Columbus ontdekt Amerika
De eenheid van de Mare Nostrum (economisch)
(Middellandse Zeegebied) verdwijnt.  1517: de start van de reformatie
(einde van de christelijke eenheid)
(godsdienstig)

In deze periode ontstaat de
boekdrukkunst  belangrijke culturele
evolutie.




1
Het ORR (Oost-Romeins rijk) wordt ook wel het Byzantijnse rijk genoemd.

, Noa Macario – student LLO 2




1.2 Situering in de ruimte Atlas - kaart
35
1.2.1 Invallen van de Germanen maakten een
einde aan het WRR (476)
Inwendige factor Uitwendige factor
 Rivieren: de Donau en de Rijn   De Hunnen (volk uit centraal Azië)
natuurlijke grenzen valt het WRR binnen
 De Germanen2 vallen aan
Eind 4e eeuw vond er een
klimaatverslechtering plaats.
 Germanen hebben het koud (brr Inwendige + uitwendige factoren maken
brr)  ze willen naar het zuiden het voor de Germaanse koningen
 Economische achteruitgang mogelijk om steeds meer macht te
(zorgt voor breuken in de grenzen) krijgen.
o Romeinse soldaten werden  In onze streken krijgen de Franken de
niet meer betaald en lieten macht.
Germanen passeren
o Productie op de latifundia
(landerijen) gaat achteruit 
minder eten 
bevolkingscijfer daalt


Tijdens de vroege middeleeuwen situeren we 3 grote
politieke rijken:
1) Islam samenleving (622)
2) Byzantijnse rijk (tot 1453)
3) Frankisch rijk (Merovingers-Karolingers)


1.2.2 De islam-samenleving
Het ontstaan van de islam
De stichter was: Mohammed (profeet) (geboren te Mekka)
 In een visioen gaf engel Gabriël hem een opdracht van God (Allah)
 Twee centrale denkbeelden
o Het idee van het laatste oordeel
o Het geloof in één God (Allah)
 622: Mohammed gaat met zijn aanhangers naar Mekka (de hedjsra3)
o Het begin van de islamitische jaartelling

De islamitische leer
 Onderwerping aan Allah (monotheïsme)
 Theologisch systeem steunt op de Koran, de traditie en de uitspraken van
Mohammed
 Soenna (regel die Mohammed volgde i.v.m. de maatschappelijke organisatie)


De 5 zuilen van de islam (de plichtenleer van de mens t.o.v. Allah)
2
Foutenanalyse  Germanen is een verzamelnaam voor de Franken, Vandalen, Sueven,
Alemannen,.. Het waren dus verschillende stammen/volkeren met afzonderlijke koningen.
3
Hedjsra: de migratie van de islamitische profeet Mohammed en zijn volgelingen van Mekka.