Culturele Antropologie 2
Hoorcollege 1 - Verwantschap en groepsvorming
Verwantschap
Verwantschap is een elementair principe voor het organiseren van individuen in sociale groepen, rollen
en categorieën. Het is een universeel verschijnsel en wordt sociaal geconstrueerd.
Het begrip ‘familie’ kan op verschillende manieren ingevuld worden, bijv.:
1. partner en/of echtgenoot + kinderen
2. ouders, broers, zussen, grootouders, ooms en tantes, neven en nichten > daarna kinderen
Nuclear family - kernfamilie
1. Nuclear family of orientation
- Familie waarin je bent opgroeit (ouders, broer(s), zus(sen))
2. Nuclear family of procreation
- Familie die een persoon samen met partner en/of echtgenoot sticht
Expanded family households - huishoudens waarvan verwanten van buiten de nuclear family deel
uitmaken
Household = A one-person household, defined as an arrangement in which one person makes
provision for his or her own food or other essentials for living without combining with any other person -
OR - A multi-person household, defined as a group of two or more persons living together who make
common provision for food or other essentials for living.
1. Extended family household
- Bestaat uit 3 generaties of meer
2. Collateral family households
- Bestaat uit 2 generaties
- Omvat siblings en hun echtgenote(n)(s) en kinderen
3. Matrifocal households
- Aan het hoofd staat een vrouw en omvat andere volwassen verwanten en hun
kinderen
Descent groups - afstammingsgroepen
= permanente sociale eenheid waarvan de leden claimen af te stammen van gezamenlijke voorouders.
Binnen afstammingsgroepen is er sprake ve afstammingslijn > patrilineair & matrilineair
1. Lineage
- Wanneer leden van deze afstammingsgroep hun afstamming terug tot een bepaalde
voorouder rekenen en dit kunnen demonstreren ( demonstrated descent)
- Lijn van voorouders kunnen opnoemen
2. Clan
- Leden van deze afstammingsgroep claimen gezamenlijke afstamming ve bepaalde
voorouder, maar kunnen dit niet demonstreren. Het gaat om een mythische voorouder
(stipulated descent).
3. Ambilineal descent (Kottak) = a flexible descent rule, neither patrilineal nor matrilineal
- AKA ramages = soort van tak ve boom. ‘Anthropology a descent group composed of
individuals descended from one ancestor through any combination of (fe)male links.
, Kinship calculation
The relationships based on kinship that people recognize in a particular society, and how they talk
about those relationships.
Kinterms = labels die in een bepaalde taal gegeven worden aan verschillende soorten van verwanten
(oom) - (emic)
Kintypes = verwijzen naar een bepaalde genealogische relatie (broer van mama) - (etic)
Hoorcollege 2 - Huwelijk
Cross cousins - kinderen van je moeders zus of vaders broer.
Moieties - halve samenlevingen
Huwelijken
‘’Marriage is one of the primary ways of converting strangers into friends, of creating and maintaining
personal and political alliances.’’ - Kottak
Bilateral cross cousin marriage = in each generation a man marries a woman who is both his MBD
(matrilateral cross cousin) and FZD (patrilateral cross cousin).
Intermarrying (Yanomami) Moieties = men of moiety A marry woman of moiety B and vise versa.
Exogamie - huwen buiten de groep waarvan men lid is
● Incest: ‘sexual relations with a person who is locally (=emically) defined as a close relative’
● Deze regel is adaptief, omdat het zorgt voor grotere sociale netwerken > huwelijk zorgt voor
creëren en onderhouden van sociale allianties.
Endogamie - verplichting huwelijkspartner binnen de groep waarvan men lid is te kiezen
● Kastensysteem India >> kasten zijn endogaam
● Koninklijke endogamie (Inca) - Kottak
Exogamie en endogamie betreffen regels m.b.t. het kiezen v.e. huwelijk
Kottak: ‘’marriage is notoriously difficult to define because of the varied forms it can take in different
societies.’’
Polygamie (= een persoon met meerdere partners)
1. Polygynie - één man, meerdere vrouwen
2. Polyandrie - één vrouw, meerdere mannen
Huwelijk als expressie van groepsrelaties
Lobola - bruidsprijs, bridewealth, progeny price
● Substantial gifts to the wife’s family from the husband’s group (man naar vrouw).
● Substantial gifts from the husband and his kin to the wife and her kin
● Middel tegen echtscheiding
● Huwelijk ontbonden? = lobola terugbetalen
Dowry - bruidsschat
● Substantial gifts to the husband’s family from the wife’s group (vrouw naar man).
Bruidsdienst (bride service)
● Diensten die een man voor of kort na zijn huwelijk moet verrichten voor de familie van zijn
(toekomstige) vrouw.
Hoorcollege 1 - Verwantschap en groepsvorming
Verwantschap
Verwantschap is een elementair principe voor het organiseren van individuen in sociale groepen, rollen
en categorieën. Het is een universeel verschijnsel en wordt sociaal geconstrueerd.
Het begrip ‘familie’ kan op verschillende manieren ingevuld worden, bijv.:
1. partner en/of echtgenoot + kinderen
2. ouders, broers, zussen, grootouders, ooms en tantes, neven en nichten > daarna kinderen
Nuclear family - kernfamilie
1. Nuclear family of orientation
- Familie waarin je bent opgroeit (ouders, broer(s), zus(sen))
2. Nuclear family of procreation
- Familie die een persoon samen met partner en/of echtgenoot sticht
Expanded family households - huishoudens waarvan verwanten van buiten de nuclear family deel
uitmaken
Household = A one-person household, defined as an arrangement in which one person makes
provision for his or her own food or other essentials for living without combining with any other person -
OR - A multi-person household, defined as a group of two or more persons living together who make
common provision for food or other essentials for living.
1. Extended family household
- Bestaat uit 3 generaties of meer
2. Collateral family households
- Bestaat uit 2 generaties
- Omvat siblings en hun echtgenote(n)(s) en kinderen
3. Matrifocal households
- Aan het hoofd staat een vrouw en omvat andere volwassen verwanten en hun
kinderen
Descent groups - afstammingsgroepen
= permanente sociale eenheid waarvan de leden claimen af te stammen van gezamenlijke voorouders.
Binnen afstammingsgroepen is er sprake ve afstammingslijn > patrilineair & matrilineair
1. Lineage
- Wanneer leden van deze afstammingsgroep hun afstamming terug tot een bepaalde
voorouder rekenen en dit kunnen demonstreren ( demonstrated descent)
- Lijn van voorouders kunnen opnoemen
2. Clan
- Leden van deze afstammingsgroep claimen gezamenlijke afstamming ve bepaalde
voorouder, maar kunnen dit niet demonstreren. Het gaat om een mythische voorouder
(stipulated descent).
3. Ambilineal descent (Kottak) = a flexible descent rule, neither patrilineal nor matrilineal
- AKA ramages = soort van tak ve boom. ‘Anthropology a descent group composed of
individuals descended from one ancestor through any combination of (fe)male links.
, Kinship calculation
The relationships based on kinship that people recognize in a particular society, and how they talk
about those relationships.
Kinterms = labels die in een bepaalde taal gegeven worden aan verschillende soorten van verwanten
(oom) - (emic)
Kintypes = verwijzen naar een bepaalde genealogische relatie (broer van mama) - (etic)
Hoorcollege 2 - Huwelijk
Cross cousins - kinderen van je moeders zus of vaders broer.
Moieties - halve samenlevingen
Huwelijken
‘’Marriage is one of the primary ways of converting strangers into friends, of creating and maintaining
personal and political alliances.’’ - Kottak
Bilateral cross cousin marriage = in each generation a man marries a woman who is both his MBD
(matrilateral cross cousin) and FZD (patrilateral cross cousin).
Intermarrying (Yanomami) Moieties = men of moiety A marry woman of moiety B and vise versa.
Exogamie - huwen buiten de groep waarvan men lid is
● Incest: ‘sexual relations with a person who is locally (=emically) defined as a close relative’
● Deze regel is adaptief, omdat het zorgt voor grotere sociale netwerken > huwelijk zorgt voor
creëren en onderhouden van sociale allianties.
Endogamie - verplichting huwelijkspartner binnen de groep waarvan men lid is te kiezen
● Kastensysteem India >> kasten zijn endogaam
● Koninklijke endogamie (Inca) - Kottak
Exogamie en endogamie betreffen regels m.b.t. het kiezen v.e. huwelijk
Kottak: ‘’marriage is notoriously difficult to define because of the varied forms it can take in different
societies.’’
Polygamie (= een persoon met meerdere partners)
1. Polygynie - één man, meerdere vrouwen
2. Polyandrie - één vrouw, meerdere mannen
Huwelijk als expressie van groepsrelaties
Lobola - bruidsprijs, bridewealth, progeny price
● Substantial gifts to the wife’s family from the husband’s group (man naar vrouw).
● Substantial gifts from the husband and his kin to the wife and her kin
● Middel tegen echtscheiding
● Huwelijk ontbonden? = lobola terugbetalen
Dowry - bruidsschat
● Substantial gifts to the husband’s family from the wife’s group (vrouw naar man).
Bruidsdienst (bride service)
● Diensten die een man voor of kort na zijn huwelijk moet verrichten voor de familie van zijn
(toekomstige) vrouw.
