Research Methods samenvatting
Hoorcollege 1
Wetenschapsfilosofie
Verdeling wetenschappelijk disciplines
Er zijn twee gebieden waarop de wetenschap kan worden onderverdeeld
Arts: bestudeert facetten van cultuur
-> Bachelor of Arts: (rechten, psychologie, filosofie, literatuur, geschiedenis)
Sciences: is nodig om de wereld te begrijpen
• natuurlijke wetenschappen (bestudeerd het universum)
• sociale wetenschappen (mensen en samenleving)
• formele wetenschappen (logica en wiskunde)
-> Bachelor of Science
In de wetenschap zijn beide componenten belangrijk
• Empirische wetenschap: nieuwe data verzamelen (feiten)
• Rationalisme/formele wetenschap: correct redeneren op basis van data
Voorbeelden wetenschap
• Fysica, biologie, sociologie, geneeskunde, psychologie, pedagogiek -> zij gebruiken allen de
wetenschappelijke methode.
Wetenschappelijk gezien kunnen bepaalde dingen in de wetenschap onacceptabel zijn, waaronder:
1. Volharding: overtuigingen die niet waar zijn
2. Intuïtie: onderbuikgevoel/openbaring
3. Autoriteit: gerespecteerde bron
Wat is wel acceptabele wetenschap?
• Empirisme (feiten/observatie)
• Rationalisme (formeel correct redeneren)
Wetenschappelijke kennis resulteert in een continue actie tussen empirische observaties en rationeel
denken (formeel correct redeneren)
Stukje geschiedenis
Het is belangrijk om terug te blikken op de wetenschap van vroeger, omdat het handig is om te kijken
waar we nu staan, we moeten koesteren wat we hebben qua wetenschap.
Tussen 1600 en 1700 heeft er een wetenschappelijke revolutie plaatsgevonden.
1700 1600
Modern Ouderwets
Gebaseerd op wetenschappelijke methode Gebaseerd autoriteit
John Locke en Newton Bijbel, Aristoteles
Veel meer realistische dingen Geloven in unicorns, hekserij, magie,
weerwolven.
De meest rare dingen komen hier voorbij.
Plato
• Theorie van ideeën. Dit was belangrijk voor kennisverwerving.
• Observaties waren niet goed. De kennis kwam dan vanuit ideeën, logica en goniometrie
1
,• Dus: sterke rationalisme en geen empirisme
Aristoteles
• Kennis komt van ideeën, maar ook van observaties
• Leg natuurverschijnselen uit
• Sterk rationalisme en klein beetje empirisme
• Deduction: kennis komt van waarheden (denk aan zon, mars, venus, aarde voorbeeld)
• Induction: wat we leren uit observaties (dit kan ook wel eens fout zijn, dus is het niet altijd
algemeen)
Dus deductie leidt tot zekere kennis, inductie kan fout zijn. Een voorbeeld:
Tijdens het observeren van zwanen in een park, valt je op dat de eerste 1000 observaties alle zwanen
wit zijn: dus alle zwanen zijn wit. Stel, de volgende keer zie je ineens een zwarte zwaan. Dan klopt de
inductie dus niet.
Een korte geschiedenis van de wetenschap
Gouden tijd van Alexandria
• Hellenisme
• Alexander de grote (356-323 V.C), heeft veel gebieden in Azië en Egypte veroverd.
• Hellenisme: verspreiding van de griekse cultuur in de veroverde gebieden. Hierdoor
ontstond een mengeling van de griekse cultuur met de cultuur in de veroverde
gebieden.
Er ontstond hierdoor een nieuw centrum van wetenschap in Alexandria:
• Focus op astronomie en geografie
• Voorzichtige observaties
• Geen nadruk op uitleggen
→ Sterke nadruk op empirisme
→ Klein beetje nadruk op rationalisme
Islamitische beschaving
Na de machtsgreep door Mohammed (ongeveer 570-632 N.C), spreidde de islamitische beschaving
zich door de mediterrane gebieden. Op één gebied van de wetenschap hebben de islamieten veel
verbetering gebracht, namelijk de algebra:
• Transplanteren en verrijken van de Atheense en Alexandrijnse kennis
• Nieuwe toevoeging aan de algebra: alle getallen een waarde geven (duizendtallen,
honderdtallen etc.) en het getal nul.
Middeleeuwen in Europa
• Vroege middeleeuwen: kennis gebaseerd op de bijbel.
• Late middeleeuwen: herontdekking van Aristoteles.
• Thomas Aquinas: gaf aan tot waar Aristoteles en de bijbel gelijk waren en overeenkomen.
Wetenschappelijke revolutie
Rond 1600
• Sterke herevaluatie van de natuurfilosofie van Athene
• Goede observatie, deze werden steeds belangrijker. Komt uit Alexandria
• Observaties kunnen worden uitgedrukt in wiskunde (mathematiseren), komt door de
islamieten.
Deze gedachten konden worden ondersteund door technologische ontwikkelingen.
• De observatie door telescopen en microscopen
• De uitvinding van de boekdruk
De aanzet voor de wetenschappelijke revolutie kwam eigenlijk al vanaf de 15e/16e eeuw, door:
2
, • Nicolaus Copernicus (1473-1542) → heliocentrische zonnesysteem, vond hij tekort schieten.
Hij zei dus dat de aarde om zijn eigen as draait, daardoor denken wij dat de zon om de aarde
draait. Hij was voorzichtig, want hij wilde niet in conflict komen met de kerk.
• Galileo Galilei (1564-1642) → Hij zag veel belang is experimenten, accurate observaties en
mathematiseren. Hij vervolgde de gedachtegang van Copernicus, alleen was hij niet bang
voor de kerk en zette de informatie neer als de waarheid.
• Johannes Kepler (1571-1630) → Hij ontdekte dat de planeten geen perfecte cirkels om de
zon draaide, de cirkels zijn dus ellipsen.
Theorieën overschrijden observaties, de wereld vol ideeën achter de observaties.
Wat is er dus veranderd?
Atheense denkwijze:
• Voornamelijk theoretisch, niet observationeel
• Rationeel redeneren, zo kon er pas echt kennis verworven worden
• Het probleem was dat ze niet wisten welke theorie nou het beste was, omdat ze niet
observeren.
Alexandrijnse denkwijze:
• Voornamelijk observationeel, niet theoretisch
• Er werd niks ter discussie gesteld, er was geen theorie die je kon afwijzen.
Moderne denkwijze:
• Theorieën worden getest door middel van observaties.
• De zwakke theorieën verdwijnen vanzelf en de sterke theorieën blijven bestaan. Of te wel,
alleen de sterkste blijven bestaan.
Modern wetenschap: theorie is getest bij observaties
Zelf corrigerend: zwakke theorie verdwijnen, waardoor sterke theorieën overblijven
Een theorie maakt voorspellingen over gegevens en deze gegevens toetsen een bepaalde theorie.
Bijdragen aan wetenschap
Hoe kun je bijdragen aan de wetenschap?
• Selecteer een onderwerp van interesse
• Bestudeer relevante literatuur: zoek in databases
• Formuleer een onderzoeksvraag
• Bedenk een adequate methode
• Voer onderzoek uit
• Analyseer de uitkomsten (data)
• Rapporteer bevindingen op een conferentie of in een publicatie
Wat doen we bij een conferentie?
- We leren over het werk van onze collega’s en presenteren ons eigen werk. Dit kan zowel mondeling
of middels een poster. We netwerken met collega’s en gaan samenwerkingen aan.
Wetenschappelijk publicaties
Een publicatie is de enige officiële wetenschappelijke bron!
• Wetenschappelijk publicaties vind men vooral in boeken, artikelen en onderzoeksrapporten.
Onderzoeksrapporten komen het vaakst voor!
-> Peer reviewed journals
Hoe gaat dat dan precies?
• Onderzoeker dient een stuk in bij een tijdschrift: onderzoeksrapport of review
• De editor vraagt een aantal specialisten om het onderzoek te beoordelen of af te wijzen
3
, • Besluit: afwijzen, afwijzen maar opnieuw doen, accepteren met kleine aanpassing, direct
accepteren
• De auteur herziet en dient opnieuw in, waarna de cyclus herhaald wordt
Waarom doen we dit: het verbetert de bijdrage en het zorgt voor een standaard minimum.
Samenvatting uit hoorcollege:
- Wetenschap accepteert geen bewijs op basis van vasthoudendheid, intuïtie of autoriteit
- Eerdere tradities in de wetenschap waren voorstander van rationalisme of empirisme
- Moderne wetenschap (sinds de wetenschappelijke revolutie): wisselwerking tussen
rationalisme en empirisme: theorie getest door data
- Wetenschappers presenteren werk op conferenties of publiceren dit in tijdschriften
- Enkel een peer-reviewed rapport telt als officiële wetenschappelijke bron.
Hoorcollege 2
Wetenschapsfilosofie
Moeder van alle wetenschappelijke disciplines
- De ‘moeder’ van alle wetenschappelijke disciplines
- Wetenschappelijke disciplines worden steeds meer ontwikkeld en worden geen onderdeel
van de filosofie meer gezien
- Filosofie vervolgd de studie van de grondslagen van de wetenschap (inclusief de ethiek).
Hierdoor wordt filosofie een meta-wetenschap = de wetenschap achter de wetenschap
Wetenschapsfilosofie: bestudeert de fundamenten, methoden en implicaties van de wetenschap
Aannames:
Wetenschap kenmerkt zich door een bepaalde aanname: een aanname is een statement zonder
bewijs. Het is een uitspraak waarvan men vindt dat deze niet bewezen hoeft te worden.
Fundamentele aannames
• Realiteit is geordend
• Die orde in de wetenschap kunnen we ontdekken. Echter, is deze nooit af.
• Echte realiteit
Realiteit en construct
Observeerbaar (realiteit) Niet observeerbaar (construct)
Data, feiten en verschijnselen Constructen: op basis van data maken we vaak
gevolgtrekkingen over onzichtbaarheden
- zwaartekracht, intelligentie, neurose, geheugen
Onderzoeksresultaten van artikel: Reification of a construct: de neiging die de mens
- Wij vonden, observeerden, er was een effect heeft om constructen als observeerbare dingen
van.. te gaan beschouwen. Terwijl het is niet te
observeren. Dit kan ook met psychische
aandoeningen.
Onderzoeksresultaten in artikel: we nemen aan,
we concluderen, we postuleren
Wat is de relatie tussen realiteit en construct?
• In de realiteit kunnen we waarnemen dat wanneer iemand snel en goede antwoorden geeft op
quizvragen, dat deze persoon intelligent is = inductie.
4
Hoorcollege 1
Wetenschapsfilosofie
Verdeling wetenschappelijk disciplines
Er zijn twee gebieden waarop de wetenschap kan worden onderverdeeld
Arts: bestudeert facetten van cultuur
-> Bachelor of Arts: (rechten, psychologie, filosofie, literatuur, geschiedenis)
Sciences: is nodig om de wereld te begrijpen
• natuurlijke wetenschappen (bestudeerd het universum)
• sociale wetenschappen (mensen en samenleving)
• formele wetenschappen (logica en wiskunde)
-> Bachelor of Science
In de wetenschap zijn beide componenten belangrijk
• Empirische wetenschap: nieuwe data verzamelen (feiten)
• Rationalisme/formele wetenschap: correct redeneren op basis van data
Voorbeelden wetenschap
• Fysica, biologie, sociologie, geneeskunde, psychologie, pedagogiek -> zij gebruiken allen de
wetenschappelijke methode.
Wetenschappelijk gezien kunnen bepaalde dingen in de wetenschap onacceptabel zijn, waaronder:
1. Volharding: overtuigingen die niet waar zijn
2. Intuïtie: onderbuikgevoel/openbaring
3. Autoriteit: gerespecteerde bron
Wat is wel acceptabele wetenschap?
• Empirisme (feiten/observatie)
• Rationalisme (formeel correct redeneren)
Wetenschappelijke kennis resulteert in een continue actie tussen empirische observaties en rationeel
denken (formeel correct redeneren)
Stukje geschiedenis
Het is belangrijk om terug te blikken op de wetenschap van vroeger, omdat het handig is om te kijken
waar we nu staan, we moeten koesteren wat we hebben qua wetenschap.
Tussen 1600 en 1700 heeft er een wetenschappelijke revolutie plaatsgevonden.
1700 1600
Modern Ouderwets
Gebaseerd op wetenschappelijke methode Gebaseerd autoriteit
John Locke en Newton Bijbel, Aristoteles
Veel meer realistische dingen Geloven in unicorns, hekserij, magie,
weerwolven.
De meest rare dingen komen hier voorbij.
Plato
• Theorie van ideeën. Dit was belangrijk voor kennisverwerving.
• Observaties waren niet goed. De kennis kwam dan vanuit ideeën, logica en goniometrie
1
,• Dus: sterke rationalisme en geen empirisme
Aristoteles
• Kennis komt van ideeën, maar ook van observaties
• Leg natuurverschijnselen uit
• Sterk rationalisme en klein beetje empirisme
• Deduction: kennis komt van waarheden (denk aan zon, mars, venus, aarde voorbeeld)
• Induction: wat we leren uit observaties (dit kan ook wel eens fout zijn, dus is het niet altijd
algemeen)
Dus deductie leidt tot zekere kennis, inductie kan fout zijn. Een voorbeeld:
Tijdens het observeren van zwanen in een park, valt je op dat de eerste 1000 observaties alle zwanen
wit zijn: dus alle zwanen zijn wit. Stel, de volgende keer zie je ineens een zwarte zwaan. Dan klopt de
inductie dus niet.
Een korte geschiedenis van de wetenschap
Gouden tijd van Alexandria
• Hellenisme
• Alexander de grote (356-323 V.C), heeft veel gebieden in Azië en Egypte veroverd.
• Hellenisme: verspreiding van de griekse cultuur in de veroverde gebieden. Hierdoor
ontstond een mengeling van de griekse cultuur met de cultuur in de veroverde
gebieden.
Er ontstond hierdoor een nieuw centrum van wetenschap in Alexandria:
• Focus op astronomie en geografie
• Voorzichtige observaties
• Geen nadruk op uitleggen
→ Sterke nadruk op empirisme
→ Klein beetje nadruk op rationalisme
Islamitische beschaving
Na de machtsgreep door Mohammed (ongeveer 570-632 N.C), spreidde de islamitische beschaving
zich door de mediterrane gebieden. Op één gebied van de wetenschap hebben de islamieten veel
verbetering gebracht, namelijk de algebra:
• Transplanteren en verrijken van de Atheense en Alexandrijnse kennis
• Nieuwe toevoeging aan de algebra: alle getallen een waarde geven (duizendtallen,
honderdtallen etc.) en het getal nul.
Middeleeuwen in Europa
• Vroege middeleeuwen: kennis gebaseerd op de bijbel.
• Late middeleeuwen: herontdekking van Aristoteles.
• Thomas Aquinas: gaf aan tot waar Aristoteles en de bijbel gelijk waren en overeenkomen.
Wetenschappelijke revolutie
Rond 1600
• Sterke herevaluatie van de natuurfilosofie van Athene
• Goede observatie, deze werden steeds belangrijker. Komt uit Alexandria
• Observaties kunnen worden uitgedrukt in wiskunde (mathematiseren), komt door de
islamieten.
Deze gedachten konden worden ondersteund door technologische ontwikkelingen.
• De observatie door telescopen en microscopen
• De uitvinding van de boekdruk
De aanzet voor de wetenschappelijke revolutie kwam eigenlijk al vanaf de 15e/16e eeuw, door:
2
, • Nicolaus Copernicus (1473-1542) → heliocentrische zonnesysteem, vond hij tekort schieten.
Hij zei dus dat de aarde om zijn eigen as draait, daardoor denken wij dat de zon om de aarde
draait. Hij was voorzichtig, want hij wilde niet in conflict komen met de kerk.
• Galileo Galilei (1564-1642) → Hij zag veel belang is experimenten, accurate observaties en
mathematiseren. Hij vervolgde de gedachtegang van Copernicus, alleen was hij niet bang
voor de kerk en zette de informatie neer als de waarheid.
• Johannes Kepler (1571-1630) → Hij ontdekte dat de planeten geen perfecte cirkels om de
zon draaide, de cirkels zijn dus ellipsen.
Theorieën overschrijden observaties, de wereld vol ideeën achter de observaties.
Wat is er dus veranderd?
Atheense denkwijze:
• Voornamelijk theoretisch, niet observationeel
• Rationeel redeneren, zo kon er pas echt kennis verworven worden
• Het probleem was dat ze niet wisten welke theorie nou het beste was, omdat ze niet
observeren.
Alexandrijnse denkwijze:
• Voornamelijk observationeel, niet theoretisch
• Er werd niks ter discussie gesteld, er was geen theorie die je kon afwijzen.
Moderne denkwijze:
• Theorieën worden getest door middel van observaties.
• De zwakke theorieën verdwijnen vanzelf en de sterke theorieën blijven bestaan. Of te wel,
alleen de sterkste blijven bestaan.
Modern wetenschap: theorie is getest bij observaties
Zelf corrigerend: zwakke theorie verdwijnen, waardoor sterke theorieën overblijven
Een theorie maakt voorspellingen over gegevens en deze gegevens toetsen een bepaalde theorie.
Bijdragen aan wetenschap
Hoe kun je bijdragen aan de wetenschap?
• Selecteer een onderwerp van interesse
• Bestudeer relevante literatuur: zoek in databases
• Formuleer een onderzoeksvraag
• Bedenk een adequate methode
• Voer onderzoek uit
• Analyseer de uitkomsten (data)
• Rapporteer bevindingen op een conferentie of in een publicatie
Wat doen we bij een conferentie?
- We leren over het werk van onze collega’s en presenteren ons eigen werk. Dit kan zowel mondeling
of middels een poster. We netwerken met collega’s en gaan samenwerkingen aan.
Wetenschappelijk publicaties
Een publicatie is de enige officiële wetenschappelijke bron!
• Wetenschappelijk publicaties vind men vooral in boeken, artikelen en onderzoeksrapporten.
Onderzoeksrapporten komen het vaakst voor!
-> Peer reviewed journals
Hoe gaat dat dan precies?
• Onderzoeker dient een stuk in bij een tijdschrift: onderzoeksrapport of review
• De editor vraagt een aantal specialisten om het onderzoek te beoordelen of af te wijzen
3
, • Besluit: afwijzen, afwijzen maar opnieuw doen, accepteren met kleine aanpassing, direct
accepteren
• De auteur herziet en dient opnieuw in, waarna de cyclus herhaald wordt
Waarom doen we dit: het verbetert de bijdrage en het zorgt voor een standaard minimum.
Samenvatting uit hoorcollege:
- Wetenschap accepteert geen bewijs op basis van vasthoudendheid, intuïtie of autoriteit
- Eerdere tradities in de wetenschap waren voorstander van rationalisme of empirisme
- Moderne wetenschap (sinds de wetenschappelijke revolutie): wisselwerking tussen
rationalisme en empirisme: theorie getest door data
- Wetenschappers presenteren werk op conferenties of publiceren dit in tijdschriften
- Enkel een peer-reviewed rapport telt als officiële wetenschappelijke bron.
Hoorcollege 2
Wetenschapsfilosofie
Moeder van alle wetenschappelijke disciplines
- De ‘moeder’ van alle wetenschappelijke disciplines
- Wetenschappelijke disciplines worden steeds meer ontwikkeld en worden geen onderdeel
van de filosofie meer gezien
- Filosofie vervolgd de studie van de grondslagen van de wetenschap (inclusief de ethiek).
Hierdoor wordt filosofie een meta-wetenschap = de wetenschap achter de wetenschap
Wetenschapsfilosofie: bestudeert de fundamenten, methoden en implicaties van de wetenschap
Aannames:
Wetenschap kenmerkt zich door een bepaalde aanname: een aanname is een statement zonder
bewijs. Het is een uitspraak waarvan men vindt dat deze niet bewezen hoeft te worden.
Fundamentele aannames
• Realiteit is geordend
• Die orde in de wetenschap kunnen we ontdekken. Echter, is deze nooit af.
• Echte realiteit
Realiteit en construct
Observeerbaar (realiteit) Niet observeerbaar (construct)
Data, feiten en verschijnselen Constructen: op basis van data maken we vaak
gevolgtrekkingen over onzichtbaarheden
- zwaartekracht, intelligentie, neurose, geheugen
Onderzoeksresultaten van artikel: Reification of a construct: de neiging die de mens
- Wij vonden, observeerden, er was een effect heeft om constructen als observeerbare dingen
van.. te gaan beschouwen. Terwijl het is niet te
observeren. Dit kan ook met psychische
aandoeningen.
Onderzoeksresultaten in artikel: we nemen aan,
we concluderen, we postuleren
Wat is de relatie tussen realiteit en construct?
• In de realiteit kunnen we waarnemen dat wanneer iemand snel en goede antwoorden geeft op
quizvragen, dat deze persoon intelligent is = inductie.
4
