Cerebrovasculaire aandoeningen
Introductie
Funtionele impact:
- kost veel energie
- verhoogd valrisico
- overbelastingssletsel door compensaties
- rugklachten
Welke hulpmiddelen kan je gebruiken:
- wandelstok
Epidemiologie:
15miljoen m/jaar
Wat is een beroerte?
= Verworven handicap, zijn een belangrijke oorzaak van cognitieve klachten, ook van
dementie en dragen ook bij van overlijden. Kunnen voorkomen worden, door een gezonde
levensstijl aan te houden.
= plotse verstoring bloedvoorziening in de hersenen, door :
- een bloedklonter die een bloedvat afsluit (herseninfarct,ischemisch CVA)
- een scheur in het bloedvat (hersenbloeding)
Belang in kinesitherapie
§ Hoge prevalentie
§ Ernstige gevolgen
§ Multidisciplinaire aanpak
§ Langdurige revalidatie
§ Preventie
§ Kinesitherapie, voldoende p laten bewegen en gezond leven
Symptomen
Plotse…
, § Problemen met slikken
§ Blindheid of dubbelzicht
§ Duizeligheid
§ Hevige hoofdpijn
§ Verwardheid of geheugenverlies
§ Bewusteloosheid
§ Neurologische uitval : functies die uitvallen
FAST-score.:
- face
- arm : recht voor zich uitstrekken (kan uitvallen indien positief)
- speech : taal begrijpen of spreken (afasie)
- time : reactietijd bel 112 en beperk de schade
Symptomen zijn afhankelijk van de oorsprongsplaats
Symptomen kunnen herseninfarct en hersenbloeding
niet onderscheiden
Bij arteria cerebri media uitval = afasie, sensorische
uitval van BL
Uitval arteria cerebri anterior = uitval OL
TIA = ‘transient ischemic attack’ , mini-beroerte
Na tijd lost klonter vanzelf op
Tot maximaal 2 uur
Alarm! Na klachten, 5-10% een week nadien een
herseninfarct
Amaurosis fugax
= vorm van TIA
Tijdelijke doorboedingsstoornis netvlies
Gevolg: tijdelijke blindheid van 1 oog
Hoofdpijn bij beroerte
Zelden voorkomend
o Subarachnoïdale bloeding : prikkelt hersenvliezen (=gevoelig) geeft wel
hoofdpijn
o Cerebrale veneuze thrombose : afsluiten van de afvoerende venen
drukverhoging id de hersenen (=ongevoelig) en geeft hoofdpijn
Bloedvaten voelen pijn wanneer ze onder druk staan
Oorzaken :
, 80% herseninfarct
20% hersenbloeding
Vooral bij ouderen
Herseninfarct-specifieke oorzaken:
• Atherosclerose
• Vaakst voorkomend
• Vernauwing van bloedvat door een ‘plaque’, zie foto
• Risicofactoren:
• Leeftijd, geslacht
• Roken, diabetes, obesitas
• Hyperlipidemie, sedentair leven
• Cardiale embolie
• Hartritmestoornis geeft klonters
• Voorkamerfibrilatie VKF via EKG zichtbaar, de variatie verschilt
• Risicofactor : leeftijd
• Micro-angiopathie = ‘small vessel disease’
• Schade aan kleinste bloedvaten in hersenen
• Diabetes : hoge bloedsuikerspiegels beschadigen de vaten
• thv capsula interna doorbreekt dalende banen
• Zeldzame oorzaken: (vooral bij jongeren)
• Dissectie
• Scheur wand van halsslagader
• Contralaterale motorische uitval als gevolg
• Patent foramen ovale
• Gaatje in het hart is niet gesloten bij geboorte
• ¼ heeft dit
• Vasculitis
• Bloedvatontsteking
• RA, druggebruikers (intra-veneus ingediende)
Hersenbloeding-specifieke oorzaken:
Hoge bloeddruk
Bloedverdunners zorgen voor grotere kans bloeduitstortingen
Traumatisch hoofdletsel
Zwakkere bloedvaten
Cocaïnegebruik zet druk op bloedvatwand en tast deze wand aan --> scheur
Alcohol
Oorzaken subarachnoïdale bloeding
= Bloedcollectie in subarachnoïdale ruimte
= Vnl. aneurysme , uitzakking van bloedvatwand
, Oorzaken:
§ Vasculaire malformatie (vnl. aneurysma)
§ Arteriële hypertensie
§ Stollingsstoornis
Uitlokkende Factoren :
Drug
Trauma
Fysieke inspanning
Oorzaken cerebrale veneuze trombose
= gelijkaardig aan DVT / longembool
= vooral bij vrouwen, die roken en de pil pakken
§ Verhoogde tromboseneiging door
§ Oestrogeenhoudende anticonceptie (zeker icm. roken!)
§ Erfelijke oorzaken
§ Hormonale veranderingen rondom zwangerschap
§ Kanker
§ Trauma
§ Infecties (oorontstekingen in binnenoor)
§ Inflammatoire aandoeningen
Waarom is snel handelen zo belangrijk?
= noodgeval
Hersenen zijn afhankelijk van een normale doorbloeding voor te werken.
Ze vebruiken 1/5 van ons lichaamsverbruik, kunnen geen energie stockeren dus hebben geen
reserves indien het fout gaat.
Neuronen zijn afgestorven door gebrek aan energie bij
infarctkern verloren
Penoembra: Rond het witte met neuronen is nog niet definitief
afgestorven want via collaterale takken kunnen ze toch nog
overleven, maar is niet genoeg om de neuronen in de
penoembra ook energie te leveren.
Olichemische zone = blauw
Penoembra = groen (niet funtioneel wegens bloedtekort)
Infarctkern = rode zone (groeit ten koste van de penoembra)
Elke minuut sterft er 1.9 milj. hersencellen na een
herseninfarct snel handelen dus!
Tijd tot opstarten behandeling:
Introductie
Funtionele impact:
- kost veel energie
- verhoogd valrisico
- overbelastingssletsel door compensaties
- rugklachten
Welke hulpmiddelen kan je gebruiken:
- wandelstok
Epidemiologie:
15miljoen m/jaar
Wat is een beroerte?
= Verworven handicap, zijn een belangrijke oorzaak van cognitieve klachten, ook van
dementie en dragen ook bij van overlijden. Kunnen voorkomen worden, door een gezonde
levensstijl aan te houden.
= plotse verstoring bloedvoorziening in de hersenen, door :
- een bloedklonter die een bloedvat afsluit (herseninfarct,ischemisch CVA)
- een scheur in het bloedvat (hersenbloeding)
Belang in kinesitherapie
§ Hoge prevalentie
§ Ernstige gevolgen
§ Multidisciplinaire aanpak
§ Langdurige revalidatie
§ Preventie
§ Kinesitherapie, voldoende p laten bewegen en gezond leven
Symptomen
Plotse…
, § Problemen met slikken
§ Blindheid of dubbelzicht
§ Duizeligheid
§ Hevige hoofdpijn
§ Verwardheid of geheugenverlies
§ Bewusteloosheid
§ Neurologische uitval : functies die uitvallen
FAST-score.:
- face
- arm : recht voor zich uitstrekken (kan uitvallen indien positief)
- speech : taal begrijpen of spreken (afasie)
- time : reactietijd bel 112 en beperk de schade
Symptomen zijn afhankelijk van de oorsprongsplaats
Symptomen kunnen herseninfarct en hersenbloeding
niet onderscheiden
Bij arteria cerebri media uitval = afasie, sensorische
uitval van BL
Uitval arteria cerebri anterior = uitval OL
TIA = ‘transient ischemic attack’ , mini-beroerte
Na tijd lost klonter vanzelf op
Tot maximaal 2 uur
Alarm! Na klachten, 5-10% een week nadien een
herseninfarct
Amaurosis fugax
= vorm van TIA
Tijdelijke doorboedingsstoornis netvlies
Gevolg: tijdelijke blindheid van 1 oog
Hoofdpijn bij beroerte
Zelden voorkomend
o Subarachnoïdale bloeding : prikkelt hersenvliezen (=gevoelig) geeft wel
hoofdpijn
o Cerebrale veneuze thrombose : afsluiten van de afvoerende venen
drukverhoging id de hersenen (=ongevoelig) en geeft hoofdpijn
Bloedvaten voelen pijn wanneer ze onder druk staan
Oorzaken :
, 80% herseninfarct
20% hersenbloeding
Vooral bij ouderen
Herseninfarct-specifieke oorzaken:
• Atherosclerose
• Vaakst voorkomend
• Vernauwing van bloedvat door een ‘plaque’, zie foto
• Risicofactoren:
• Leeftijd, geslacht
• Roken, diabetes, obesitas
• Hyperlipidemie, sedentair leven
• Cardiale embolie
• Hartritmestoornis geeft klonters
• Voorkamerfibrilatie VKF via EKG zichtbaar, de variatie verschilt
• Risicofactor : leeftijd
• Micro-angiopathie = ‘small vessel disease’
• Schade aan kleinste bloedvaten in hersenen
• Diabetes : hoge bloedsuikerspiegels beschadigen de vaten
• thv capsula interna doorbreekt dalende banen
• Zeldzame oorzaken: (vooral bij jongeren)
• Dissectie
• Scheur wand van halsslagader
• Contralaterale motorische uitval als gevolg
• Patent foramen ovale
• Gaatje in het hart is niet gesloten bij geboorte
• ¼ heeft dit
• Vasculitis
• Bloedvatontsteking
• RA, druggebruikers (intra-veneus ingediende)
Hersenbloeding-specifieke oorzaken:
Hoge bloeddruk
Bloedverdunners zorgen voor grotere kans bloeduitstortingen
Traumatisch hoofdletsel
Zwakkere bloedvaten
Cocaïnegebruik zet druk op bloedvatwand en tast deze wand aan --> scheur
Alcohol
Oorzaken subarachnoïdale bloeding
= Bloedcollectie in subarachnoïdale ruimte
= Vnl. aneurysme , uitzakking van bloedvatwand
, Oorzaken:
§ Vasculaire malformatie (vnl. aneurysma)
§ Arteriële hypertensie
§ Stollingsstoornis
Uitlokkende Factoren :
Drug
Trauma
Fysieke inspanning
Oorzaken cerebrale veneuze trombose
= gelijkaardig aan DVT / longembool
= vooral bij vrouwen, die roken en de pil pakken
§ Verhoogde tromboseneiging door
§ Oestrogeenhoudende anticonceptie (zeker icm. roken!)
§ Erfelijke oorzaken
§ Hormonale veranderingen rondom zwangerschap
§ Kanker
§ Trauma
§ Infecties (oorontstekingen in binnenoor)
§ Inflammatoire aandoeningen
Waarom is snel handelen zo belangrijk?
= noodgeval
Hersenen zijn afhankelijk van een normale doorbloeding voor te werken.
Ze vebruiken 1/5 van ons lichaamsverbruik, kunnen geen energie stockeren dus hebben geen
reserves indien het fout gaat.
Neuronen zijn afgestorven door gebrek aan energie bij
infarctkern verloren
Penoembra: Rond het witte met neuronen is nog niet definitief
afgestorven want via collaterale takken kunnen ze toch nog
overleven, maar is niet genoeg om de neuronen in de
penoembra ook energie te leveren.
Olichemische zone = blauw
Penoembra = groen (niet funtioneel wegens bloedtekort)
Infarctkern = rode zone (groeit ten koste van de penoembra)
Elke minuut sterft er 1.9 milj. hersencellen na een
herseninfarct snel handelen dus!
Tijd tot opstarten behandeling:
