❖ Parlementaire democratie
❖ Wat is democratie?
Als je straks gaat stemmen tijdens verkiezingen, beslis je indirect mee wie ons land
gaat regeren. Elke stem telt.
Algemeen belang
Politiek kan je het beste omschrijven als het nemen van allerlei besluiten om het
land te besturen. De besluiten van politici hebben veel invloed op ons leven en gaan
over zaken die van algemeen belang zijn.
Dit kan zijn:
● welvaart - zoals zorg voor voldoende banen
● volksgezondheid - zoals het wegwerken van wachtlijsten in de zorg
● infrastructuur - zoals aanleg en onderhoud van wegen etc
● onderwijs - zoals het veranderen van exameneisen
● buitenlandse betrekkingen - zoals uitzenden van militairen voor vredesmissie
● openbare orde en veiligheid - zoals het inzetten van meer agenten
Om dit allemaal te kunnen regelen is er geld nodig, daarom betalen wij
belastinggeld. Maar daardoor profiteren we ook van alle voorzieningen
Directe en indirecte democratie
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed
uitoefent op de politieke besluitvorming.
Bij een directe democratie (referendum) stemt het volk gezamenlijk over
belangrijke besluiten. Bij een indirecte democratie kiest het volk
vertegenwoordigers in het parlement. Ook wel parlementaire democratie genoemd.
Kenmerken parlementaire democratie
De rechtsstaat met onze grondrechten vormt de basis van onze democratie. Dankzij
deze grondrechten kan je invloed uitoefenen door bijvoorbeeld te stemmen of te
demonstreren. Belangrijke kenmerken zijn:
● burgers hebben politieke grondrechten - vanaf 18 jaar het recht om te
kiezen en gekozen te worden, iedereen mag een politieke partij oprichten,
iedereen mag demonstreren.
● politieke besluitvorming - de regering en het parlement maken samen de
wetten, wetten gaan pas gelden als een meerderheid in het parlement
daartoe besluit.
● Ondanks het meerderheidsprincipe houdt een democratie rekening met de
minderheid ( dwz dat de minderheid wel zijn rechten behoudt en bijv de
grondwet niet afgeschaft kan worden als de meerderheid dit wil)
● persvrijheid - journalisten bepalen zelf waar ze over berichten. Ze hebben
, geen toestemming nodig van de overheid.
Dictatuur
We spreken van een dictatuur wanneer alle macht in handen is van één persoon of
een kleine groep. Dictaturen kunnen erg van elkaar verschillen. Er zijn ook dictaturen
die gebaseerd zijn op basis van ideologie zoals Cuba of Noord-Korea. Een andere
vorm is religieuze dictatuur zoals in Iran, daar is de machtsuitoefening volledig
gebaseerd op de islamitische wetgeving. Ten slotte kennen wij de militaire
dictatuur waar het leger de macht heeft.
Kenmerken dictatuur
● een machtenscheiding ontbreekt want alle macht is in handen van één
persoon of een kleine groep.
● de grondrechten worden niet gerespecteerd, burgers kunnen hier geen
rechten aan ontlenen.
● er bestaat geen vrije pers, journalisten komen in de problemen als ze kritisch
berichten over de machthebbers
● oppositiepartijen zijn vaak verboden, ze vluchten vaak naar het buitenland
om van daaruit politiek verzet te beiden
● om verzet van het volk te onderdrukken heeft de regering de steun van het
leger nodig, militairen.
● hoewel dictators vaak met geweld aan de macht komen houden ze voor de
schijn wel eens verkiezingen. Om zeker te zijn van de winst, wordt er met de
uitslag verkiezingsfraude gepleegd
● de regering kan snel en efficiënt besluiten nemen omdat er niet tot
nauwelijks oppositie is
❖ Politieke stromingen
Ideologieën
Bijna alle partijen ontstaan vanuit een ideologie, een samenhangend geheel van
ideeën over de gewenste inrichting van de samenleving. Daarbij gaat het het vooral
❖ Wat is democratie?
Als je straks gaat stemmen tijdens verkiezingen, beslis je indirect mee wie ons land
gaat regeren. Elke stem telt.
Algemeen belang
Politiek kan je het beste omschrijven als het nemen van allerlei besluiten om het
land te besturen. De besluiten van politici hebben veel invloed op ons leven en gaan
over zaken die van algemeen belang zijn.
Dit kan zijn:
● welvaart - zoals zorg voor voldoende banen
● volksgezondheid - zoals het wegwerken van wachtlijsten in de zorg
● infrastructuur - zoals aanleg en onderhoud van wegen etc
● onderwijs - zoals het veranderen van exameneisen
● buitenlandse betrekkingen - zoals uitzenden van militairen voor vredesmissie
● openbare orde en veiligheid - zoals het inzetten van meer agenten
Om dit allemaal te kunnen regelen is er geld nodig, daarom betalen wij
belastinggeld. Maar daardoor profiteren we ook van alle voorzieningen
Directe en indirecte democratie
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirect invloed
uitoefent op de politieke besluitvorming.
Bij een directe democratie (referendum) stemt het volk gezamenlijk over
belangrijke besluiten. Bij een indirecte democratie kiest het volk
vertegenwoordigers in het parlement. Ook wel parlementaire democratie genoemd.
Kenmerken parlementaire democratie
De rechtsstaat met onze grondrechten vormt de basis van onze democratie. Dankzij
deze grondrechten kan je invloed uitoefenen door bijvoorbeeld te stemmen of te
demonstreren. Belangrijke kenmerken zijn:
● burgers hebben politieke grondrechten - vanaf 18 jaar het recht om te
kiezen en gekozen te worden, iedereen mag een politieke partij oprichten,
iedereen mag demonstreren.
● politieke besluitvorming - de regering en het parlement maken samen de
wetten, wetten gaan pas gelden als een meerderheid in het parlement
daartoe besluit.
● Ondanks het meerderheidsprincipe houdt een democratie rekening met de
minderheid ( dwz dat de minderheid wel zijn rechten behoudt en bijv de
grondwet niet afgeschaft kan worden als de meerderheid dit wil)
● persvrijheid - journalisten bepalen zelf waar ze over berichten. Ze hebben
, geen toestemming nodig van de overheid.
Dictatuur
We spreken van een dictatuur wanneer alle macht in handen is van één persoon of
een kleine groep. Dictaturen kunnen erg van elkaar verschillen. Er zijn ook dictaturen
die gebaseerd zijn op basis van ideologie zoals Cuba of Noord-Korea. Een andere
vorm is religieuze dictatuur zoals in Iran, daar is de machtsuitoefening volledig
gebaseerd op de islamitische wetgeving. Ten slotte kennen wij de militaire
dictatuur waar het leger de macht heeft.
Kenmerken dictatuur
● een machtenscheiding ontbreekt want alle macht is in handen van één
persoon of een kleine groep.
● de grondrechten worden niet gerespecteerd, burgers kunnen hier geen
rechten aan ontlenen.
● er bestaat geen vrije pers, journalisten komen in de problemen als ze kritisch
berichten over de machthebbers
● oppositiepartijen zijn vaak verboden, ze vluchten vaak naar het buitenland
om van daaruit politiek verzet te beiden
● om verzet van het volk te onderdrukken heeft de regering de steun van het
leger nodig, militairen.
● hoewel dictators vaak met geweld aan de macht komen houden ze voor de
schijn wel eens verkiezingen. Om zeker te zijn van de winst, wordt er met de
uitslag verkiezingsfraude gepleegd
● de regering kan snel en efficiënt besluiten nemen omdat er niet tot
nauwelijks oppositie is
❖ Politieke stromingen
Ideologieën
Bijna alle partijen ontstaan vanuit een ideologie, een samenhangend geheel van
ideeën over de gewenste inrichting van de samenleving. Daarbij gaat het het vooral
