Probleem 4: Colour
Literatuur: Goldstein
Het kunnen zien van kleuren heeft verschillende functies:
Signaling functions: kleuren geven informatie waardoor we dingen kunnen
identificeren (vb. stoppen wanneer een stoplicht rood licht geeft).
Perceptual organization: kleuren helpen ons in het onderscheiden en selecteren van
objecten (vb. het vinden van rode bessen in een groene omgeving).
Kleuren en golflengtes
De vier basiskleuren bestaan uit blauw, groen, geel en rood. Alle waarneembare kleuren
kunnen worden beschreven in termen van deze kleuren of combinaties ervan. De
kleurencirkel bevat deze kleuren, die overeenkomen met het zichtbare kleurenspectrum:
- De korte golflengtes zijn blauw.
- De middelste golflengtes zijn groen.
- De lange golflengtes zijn geel en rood.
Maar het bevat ook de kleuren bruin en paars, die extraspectral colors worden genoemd,
omdat ze niet in het spectrum voorkomen.
In werkelijkheid
kunnen mensen ongeveer 200 kleuren onderscheiden over de lengte van het zichtbare
spectrum. Daarbij kunnen we nog meer kleuren creëren door de saturation of intensiteit van
een kleur te veranderen. Zo maken we kleuren lichter of donkerder. Desaturation: het
toevoegen van wit waardoor de intensiteit/puurheid van een kleur vermindert (vb. wit
toevoegen aan rood maakt het roze).
Het zichtbare spectrum varieert van korte golflengtes (400 nm) tot lange golflengtes (700
nm), en golflengtes binnen deze range zijn geassocieerd met verschillende kleuren:
- Golflengtes van 400-450 nm lijken violet.
- Golflengtes van 450-490 nm lijken blauw.
- Golflengtes van 500-575 nm lijken groen.
- Golflengtes van 575-590 nm lijken geel.
- Golflengtes van 590-620 nm lijken oranje.
- Golflengtes van 620-700 nm lijken rood.
Kleuren van licht in het spectrum zijn gerelateerd aan hun
golflengtes, maar kleuren van objecten worden
grotendeels bepaald door de golflengtes van licht die
vanuit de objecten worden gereflecteerd in onze ogen.
, Reflectance curves: grafieken van het percentage licht dat wordt gereflecteerd tegenover de
golflengte.
Chromatic colors of hues: kleuren waarbij sommige golflengtes meer worden
gereflecteerd dan anderen. Deze eigenschap wordt selective reflection genoemd.
Achromatic colors: kleuren waarbij lichtreflectie gelijk is over het hele spectrum.
In het geval van transparante objecten (plastic, glas) worden chromatische
kleuren gecreëerd door selective transmission, waarbij alleen sommige
golflengtes door het object of substantie passeren.
Het mixen van kleuren is verschillend voor licht en verf:
Additive color mixture: het mixen van licht waarbij de golflengtes van ieder licht worden
opgeteld. Vb. het mixen van blauw licht (met korte golflengtes) met geel licht (met middel
en lange golflentes) leidt tot superimposed licht wat korte, middel en lange golflengtes
bevat. Hierdoor zal het lichtmengsel worden waargenomen als wit.
Subtractive color mixture: het mixen van verf waarbij elke verfklodder dezelfde golflengtes
absorbeert als wanneer deze alleen is, dus de enige golflengtes die worden gereflecteerd zijn
diegene die door beide verfklodders worden gereflecteerd. Vb. het mixen van blauwe verf
(reflecteert kort en middel) met gele verf (reflecteert middel en lang) leidt tot groene verf,
omdat alleen middel golflengtes worden gereflecteerd door beide verfklodders.
Golflengtes hebben geen kleur: kleuren zijn geen eigenschappen van verschillende
golflengtes, maar het is een manier van het brein om ons te vertellen dat golflengtes
aanwezig zijn. Kleuren worden dus gecreëerd door ons perceptueel systeem.
Theorieën van kleurenvisie
De trichromatic theory of vision of Young-Helmholtz theory of color vision stelt dat
kleurenvisie afhankelijk is van de activiteit van drie verschillende receptormechanismen, elk
met verschillende spectrale gevoeligheden. Bewijs voor de theorie is gebleken uit color-
matching experiments waarbij observeerders de hoeveelheden moesten aanpassen van drie
verschillende golflengtes van licht in een mengsel, totdat de kleur van het mengsel
overeenkwam met de kleur van één golflengte in een “test field”. Belangrijkste vindingen:
1. Door het correct aanpassen van de eigenschappen van drie golflengtes in het
vergelijkingsvlak was het mogelijk om elke golflengte in het testvlak te matchen.
2. Mensen met normale kleurenvisie konden niet alle golflengtes in het spectrum
matchen met een mengsel van slechts twee golflengtes (minstens drie nodig).
Fysiologisch bewijs:
Er zouden drie verschillende visuele pigmenten van kegeltjes bestaan met maximale
absorptie in de korte (419 nm), middel (531 nm) en lange
(558 nm) golflengteregio’s van het spectrum (S, M en L).
Alle visuele pigmenten zouden bestaan uit een groot
eiwitcomponent genaamd opsin en een kleine
lichtgevoelige component genaamd retinal. Verschillen in
Literatuur: Goldstein
Het kunnen zien van kleuren heeft verschillende functies:
Signaling functions: kleuren geven informatie waardoor we dingen kunnen
identificeren (vb. stoppen wanneer een stoplicht rood licht geeft).
Perceptual organization: kleuren helpen ons in het onderscheiden en selecteren van
objecten (vb. het vinden van rode bessen in een groene omgeving).
Kleuren en golflengtes
De vier basiskleuren bestaan uit blauw, groen, geel en rood. Alle waarneembare kleuren
kunnen worden beschreven in termen van deze kleuren of combinaties ervan. De
kleurencirkel bevat deze kleuren, die overeenkomen met het zichtbare kleurenspectrum:
- De korte golflengtes zijn blauw.
- De middelste golflengtes zijn groen.
- De lange golflengtes zijn geel en rood.
Maar het bevat ook de kleuren bruin en paars, die extraspectral colors worden genoemd,
omdat ze niet in het spectrum voorkomen.
In werkelijkheid
kunnen mensen ongeveer 200 kleuren onderscheiden over de lengte van het zichtbare
spectrum. Daarbij kunnen we nog meer kleuren creëren door de saturation of intensiteit van
een kleur te veranderen. Zo maken we kleuren lichter of donkerder. Desaturation: het
toevoegen van wit waardoor de intensiteit/puurheid van een kleur vermindert (vb. wit
toevoegen aan rood maakt het roze).
Het zichtbare spectrum varieert van korte golflengtes (400 nm) tot lange golflengtes (700
nm), en golflengtes binnen deze range zijn geassocieerd met verschillende kleuren:
- Golflengtes van 400-450 nm lijken violet.
- Golflengtes van 450-490 nm lijken blauw.
- Golflengtes van 500-575 nm lijken groen.
- Golflengtes van 575-590 nm lijken geel.
- Golflengtes van 590-620 nm lijken oranje.
- Golflengtes van 620-700 nm lijken rood.
Kleuren van licht in het spectrum zijn gerelateerd aan hun
golflengtes, maar kleuren van objecten worden
grotendeels bepaald door de golflengtes van licht die
vanuit de objecten worden gereflecteerd in onze ogen.
, Reflectance curves: grafieken van het percentage licht dat wordt gereflecteerd tegenover de
golflengte.
Chromatic colors of hues: kleuren waarbij sommige golflengtes meer worden
gereflecteerd dan anderen. Deze eigenschap wordt selective reflection genoemd.
Achromatic colors: kleuren waarbij lichtreflectie gelijk is over het hele spectrum.
In het geval van transparante objecten (plastic, glas) worden chromatische
kleuren gecreëerd door selective transmission, waarbij alleen sommige
golflengtes door het object of substantie passeren.
Het mixen van kleuren is verschillend voor licht en verf:
Additive color mixture: het mixen van licht waarbij de golflengtes van ieder licht worden
opgeteld. Vb. het mixen van blauw licht (met korte golflengtes) met geel licht (met middel
en lange golflentes) leidt tot superimposed licht wat korte, middel en lange golflengtes
bevat. Hierdoor zal het lichtmengsel worden waargenomen als wit.
Subtractive color mixture: het mixen van verf waarbij elke verfklodder dezelfde golflengtes
absorbeert als wanneer deze alleen is, dus de enige golflengtes die worden gereflecteerd zijn
diegene die door beide verfklodders worden gereflecteerd. Vb. het mixen van blauwe verf
(reflecteert kort en middel) met gele verf (reflecteert middel en lang) leidt tot groene verf,
omdat alleen middel golflengtes worden gereflecteerd door beide verfklodders.
Golflengtes hebben geen kleur: kleuren zijn geen eigenschappen van verschillende
golflengtes, maar het is een manier van het brein om ons te vertellen dat golflengtes
aanwezig zijn. Kleuren worden dus gecreëerd door ons perceptueel systeem.
Theorieën van kleurenvisie
De trichromatic theory of vision of Young-Helmholtz theory of color vision stelt dat
kleurenvisie afhankelijk is van de activiteit van drie verschillende receptormechanismen, elk
met verschillende spectrale gevoeligheden. Bewijs voor de theorie is gebleken uit color-
matching experiments waarbij observeerders de hoeveelheden moesten aanpassen van drie
verschillende golflengtes van licht in een mengsel, totdat de kleur van het mengsel
overeenkwam met de kleur van één golflengte in een “test field”. Belangrijkste vindingen:
1. Door het correct aanpassen van de eigenschappen van drie golflengtes in het
vergelijkingsvlak was het mogelijk om elke golflengte in het testvlak te matchen.
2. Mensen met normale kleurenvisie konden niet alle golflengtes in het spectrum
matchen met een mengsel van slechts twee golflengtes (minstens drie nodig).
Fysiologisch bewijs:
Er zouden drie verschillende visuele pigmenten van kegeltjes bestaan met maximale
absorptie in de korte (419 nm), middel (531 nm) en lange
(558 nm) golflengteregio’s van het spectrum (S, M en L).
Alle visuele pigmenten zouden bestaan uit een groot
eiwitcomponent genaamd opsin en een kleine
lichtgevoelige component genaamd retinal. Verschillen in
