Methodisch handelen transmuraal
Transmuraal kwartaal 2 en 3
Inhoud
Beroerte ....................................................................................................................................................... 1
Cerebellair letsel ......................................................................................................................................... 11
De ziekte van Parkinson ............................................................................................................................. 12
Beroerte
Herkennen van beroerte:
- Face
- Arm
- Speech
- Time
Klinisch beeld bij afsluiting A. Cerebri media (75% van de infarcten):
- Hemibeeld
o Parese, sensibiliteit, coördinatie, hemianopsie
- Uitval gelaat/arm > been
- Stoornissen hogere cerebrale functies
o Afasie, apraxie, neglect, agnosie
- Gehele/gedeeltelijke blindheid (hemianopsie)
Klinisch beeld bij afsluiting A. Cerebri anterior:
- Parese been: soms onhandigheid arm
- Frontale symptomatologie
o Alleen wanneer er sprake is van schade in beide hemisferen
Klinisch beeld bij afsluiting A. Cerebri posterior:
- Hemianopsie
- Geheugenstoornissen
Na het doormaken van een CVA is het beloop in verschillende fases te verdelen, de premobilisatie fase en
de mobilisatiefase.
- Premobilisatie fase
o Deze fase kan worden gedefinieerd als de fase waarin het medisch beleid erop gericht is de
patiënt in bed te houden.
o Patiënten in deze fase zijn niet instaat om binnen 24 uur na het ontstaan van het CVA uit
bed te mobiliseren.
o Doelstelling
▪ De doelstelling van (para)medische zorg is het voorkomen, signaleren en zo mogelijk
bestrijden van complicaties, zoals: bronchopneumonie, al dan niet als gevolg van
aspiratie, diepe veneuze trombose (DVT), contracturen, doorliggen en pijn, alle in
belangrijke mate het gevolg van premobilisatie.
▪ Fysiotherapeuten hebben een adviserende rol bij het bepalen van de juiste
lighoudingen.
o Duur
▪ De duur van de premobilisatie fase hangt af van:
• Koorts
• Cardiale instabiliteit en algemene malaise
• Bewustzijnsdaling
1
, ▪ De duur varieert van enkele uren tot enkele weken. Geadviseerd wordt om deze fase
zo kort mogelijk te houden.
o Fysiotherapeutische interventies
▪ Lighouding
▪ Handoedeem
▪ Preventie van decubitus
▪ Ademhaling
- Mobilisatiefase
o Tijdens de fase van mobilisatie richt fysiotherapie zich vooral op het verbeteren van
activiteiten zoals:
▪ Het handhaven en veranderen van houdingen
▪ Het zelfstandig lopen
▪ Transfers
▪ Het inzetten van de paretische arm
▪ Zelfverzorging
▪ Huishoudelijke activiteiten
▪ Besteding van vrijetijd en sport
o Oefenen van evenwicht in zit
▪ Reikoefeningen met de niet-paretische arm leiden tot verbetering van de zitbalans.
o Spierkrachttraining paretische been
▪ Verbetering van spierkracht, weerstand tegen passief bewegen en verbetering van
het gangbeeld in termen van cadans, symmetrie en schredelengte bij patiënten met
een CVA.
o Bilaterale armtraining
o CIMT
▪ Constraint-induced Movement Therapy
▪ Originele CIMT bestaat uit:
• Immobilisatie van de niet-paretische arm middels een padded mitt gedurende
90% van de tijd dat de patiënt wakker is.
• Taakgeoriënteerde training met repetitie element voor de paretische arm
gedurende 6 uur per dag.
• Gedragsmatige strategieën om compliantie te vergroten en een vertaalslag te
maken van de getrainde vaardigheden in een klinische setting naar de
thuissituatie, gedurende twee tot drie weken.
▪ mCIMT hoge intensiteit
• immobilisatie van de niet-paretische armmiddels een padded mitt gedurende
90% van de tijd dat de patiënt wakker is.
• ≥ 3 uur per dag trainen.
▪ mCIMT lage intensiteit
• >0% tot <90% van de tijd dat de patiënt wakker is.
• 30 minuten tot 3 uur per dag training
- Cognitieve revalidatie
o Neuropsycholoog
▪ Klinimetrische testen
Factoren voor prognose voor herstel:
- De mate van zelfstandigheid bij de activiteiten van het dagelijks leven aan het eind van de eerste
week.
o Barthel index op dag 5
- Initiële neurologische status
- Leeftijd
- Initiële loopvaardigheid
o Mortricity Index ≥ 25 punten
o TCT zitbalans ≥ 25 punten
Negatieve determinanten:
▪ Initiële beperkingen ADL
▪ Hoge leeftijd >70
▪ Homonieme hemianopsie
2
Transmuraal kwartaal 2 en 3
Inhoud
Beroerte ....................................................................................................................................................... 1
Cerebellair letsel ......................................................................................................................................... 11
De ziekte van Parkinson ............................................................................................................................. 12
Beroerte
Herkennen van beroerte:
- Face
- Arm
- Speech
- Time
Klinisch beeld bij afsluiting A. Cerebri media (75% van de infarcten):
- Hemibeeld
o Parese, sensibiliteit, coördinatie, hemianopsie
- Uitval gelaat/arm > been
- Stoornissen hogere cerebrale functies
o Afasie, apraxie, neglect, agnosie
- Gehele/gedeeltelijke blindheid (hemianopsie)
Klinisch beeld bij afsluiting A. Cerebri anterior:
- Parese been: soms onhandigheid arm
- Frontale symptomatologie
o Alleen wanneer er sprake is van schade in beide hemisferen
Klinisch beeld bij afsluiting A. Cerebri posterior:
- Hemianopsie
- Geheugenstoornissen
Na het doormaken van een CVA is het beloop in verschillende fases te verdelen, de premobilisatie fase en
de mobilisatiefase.
- Premobilisatie fase
o Deze fase kan worden gedefinieerd als de fase waarin het medisch beleid erop gericht is de
patiënt in bed te houden.
o Patiënten in deze fase zijn niet instaat om binnen 24 uur na het ontstaan van het CVA uit
bed te mobiliseren.
o Doelstelling
▪ De doelstelling van (para)medische zorg is het voorkomen, signaleren en zo mogelijk
bestrijden van complicaties, zoals: bronchopneumonie, al dan niet als gevolg van
aspiratie, diepe veneuze trombose (DVT), contracturen, doorliggen en pijn, alle in
belangrijke mate het gevolg van premobilisatie.
▪ Fysiotherapeuten hebben een adviserende rol bij het bepalen van de juiste
lighoudingen.
o Duur
▪ De duur van de premobilisatie fase hangt af van:
• Koorts
• Cardiale instabiliteit en algemene malaise
• Bewustzijnsdaling
1
, ▪ De duur varieert van enkele uren tot enkele weken. Geadviseerd wordt om deze fase
zo kort mogelijk te houden.
o Fysiotherapeutische interventies
▪ Lighouding
▪ Handoedeem
▪ Preventie van decubitus
▪ Ademhaling
- Mobilisatiefase
o Tijdens de fase van mobilisatie richt fysiotherapie zich vooral op het verbeteren van
activiteiten zoals:
▪ Het handhaven en veranderen van houdingen
▪ Het zelfstandig lopen
▪ Transfers
▪ Het inzetten van de paretische arm
▪ Zelfverzorging
▪ Huishoudelijke activiteiten
▪ Besteding van vrijetijd en sport
o Oefenen van evenwicht in zit
▪ Reikoefeningen met de niet-paretische arm leiden tot verbetering van de zitbalans.
o Spierkrachttraining paretische been
▪ Verbetering van spierkracht, weerstand tegen passief bewegen en verbetering van
het gangbeeld in termen van cadans, symmetrie en schredelengte bij patiënten met
een CVA.
o Bilaterale armtraining
o CIMT
▪ Constraint-induced Movement Therapy
▪ Originele CIMT bestaat uit:
• Immobilisatie van de niet-paretische arm middels een padded mitt gedurende
90% van de tijd dat de patiënt wakker is.
• Taakgeoriënteerde training met repetitie element voor de paretische arm
gedurende 6 uur per dag.
• Gedragsmatige strategieën om compliantie te vergroten en een vertaalslag te
maken van de getrainde vaardigheden in een klinische setting naar de
thuissituatie, gedurende twee tot drie weken.
▪ mCIMT hoge intensiteit
• immobilisatie van de niet-paretische armmiddels een padded mitt gedurende
90% van de tijd dat de patiënt wakker is.
• ≥ 3 uur per dag trainen.
▪ mCIMT lage intensiteit
• >0% tot <90% van de tijd dat de patiënt wakker is.
• 30 minuten tot 3 uur per dag training
- Cognitieve revalidatie
o Neuropsycholoog
▪ Klinimetrische testen
Factoren voor prognose voor herstel:
- De mate van zelfstandigheid bij de activiteiten van het dagelijks leven aan het eind van de eerste
week.
o Barthel index op dag 5
- Initiële neurologische status
- Leeftijd
- Initiële loopvaardigheid
o Mortricity Index ≥ 25 punten
o TCT zitbalans ≥ 25 punten
Negatieve determinanten:
▪ Initiële beperkingen ADL
▪ Hoge leeftijd >70
▪ Homonieme hemianopsie
2