Hoofdstuk 1: Anatomie en fysiologie van het vestibulair systeem
Vestibulair systeem
Componenten en taken (functie):
- Input
o Verschillende types receptoren
o Proprioceptie
▪ Type informatie
• Positiezin
• Bewegingszin
▪ Onderzoeken
• Spiegelbewegingen
• Thumb finding test
• …
o Labyrinth
▪ Type informatie
• Positie hoofd in gravitationele ruimte
• Lineaire versnelling van hoofd
• Rotationele versnelling van hoofd
▪ Onderzoek
• Testen aan bed (klinisch)
❖ Head Impulse test
❖ Head Shaking test
❖ Dix-Hallpike test
❖ …
• Vestibulaire functionele testen
❖ Binaural Bithermal Caloric test
, ❖ …
o Visus
▪ Type informatie
• Detectie van obstakels in omgeving
❖ Proactieve scanning van omgeving
Belangrijk aspect van feedforward
• Detectie van eigen beweging ten opzichte van stilstaande
objecten (bv. hoogtevrees)
❖ Zowel centraal (projectie van object wordt groter op
netvlies) als perifeer (optische stroom) zicht
Neiging om te willen remmen als passagier
in snel rijdende auto
Als het niet werkt → bv. kop-staartbotsingen
❖ Inschatting van eigen houdingsschommeling ten
opzichte van vast referentiepunt
Hoogtevrees
• Visuele oriëntatie ('verticaal' referentiekader)
❖ Verticaal referentiekader
Correctie perceptie van wat verticaal,
horizontaal of orthogonaal is
▪ Beoordeling van gezichtsvermogen en oculomotoriek in functie
van evenwichtshouding (detectie van obstakels in omgeving)
• Visus
❖ Gezichtsscherpte
Kunnen verschillende optotypen worden
gebruikt
Snellen-kaart (E)
Landolt C
Bailey en Lovie chart
...
, Contrastgevoeligheid, voorgrond
herkenning, diepteperceptie, ...
• Visuele velden
❖ Confrontatie testen
Screening voor (grove) gezichtsvelddefecten
❖ Betekenis van visuele gezichtsvelddefecten
• Oculomotorische skills
❖ Relatie tussen gezichtsvermogen en
oculomotorische vaardigheden
Oculomotorische vaardigheden die nodig
zijn om omgeving te scannen op mogelijke
obstakels
❖ Vloeiende oogbewegingen
❖ Vergence (di- en convergentie)
❖ Saccades
❖ (Optokinetisch geïnduceerde oogbewegingen)
, ❖ Vestibulo-oculaire bewegingen
Zie vestibulaire testing
• Cave → vergeet niet hemispatieel visueel neglect
▪ Beoordeling van perceptie van verticaliteit (visuele oriëntatie)
• Subjectieve Visuele Verticale (SVV) test
❖ Laserstraal/ volledige duisternis
❖ Uitgangspositie 5° 10° 20° naar links en rechts
❖ Hoofd neutraal en helling naar links en rechts
o Andere sensorische input
▪ Exteroceptie
• Lichte aanraking
▪ Graviceptoren
• Info afkomstig van organen
▪ Geluid
• Kan interfereren met interpretatie (geluid als bron van
oriëntatie) van klinische evenwichtstests zoals Marche en
étoile/ Fukuda
- Integratie
o Primaire integrator → vestibulaire nuclei
o Secundaire (adaptieve) integrator → cerebellum
- Output
o Taken van vestibulair systeem
▪ Blikstabilisatie
• Vestibulo-oculaire reflex (VOR)
▪ Oriëntatie en navigatie
• Vestibulo-thalamo-corticale projecties