Samenvatting voor de toets geschiedenis en samenleving
Tijdvak 5 t/m 10 + hoofdstuk 12 t/m 14 didactiek
Daarnaast per tijdvak nog de belangrijke informatie (gebeurtenissen, datums en personen)
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 5 Tijd van de ontdekkers en hervormers (1500-1600)...........................................................3
Hoofdstuk 6 Tijd van de Regenten en Vorsten (1600-1700)....................................................................5
Hoofstuk 7 Tijd van de Pruiken en Revoluties (1700-1800)....................................................................7
Hoofdstuk 8 Tijd van de Burgers en Stoommachines (1800-1900).........................................................8
Hoofdstuk 9 Tijd van Wereldoorlogen en Holocaust.............................................................................11
Hoofdstuk 10 Tijd van Televisie en Computer (vanaf 1950)..................................................................13
Hoofdstuk 12 Geschiedenis & Samenleving voor wie?.........................................................................15
Hoofdstuk 13 beeldvorming.................................................................................................................16
Hoofdstuk 14 van lesdoel tot evaluatie................................................................................................17
Extra informatie tijdvak 5......................................................................................................................18
Extra informatie tijdvak 6......................................................................................................................20
Extra informatie tijdvak 7......................................................................................................................21
Extra informatie tijdvak 8......................................................................................................................25
Extra informatie tijdvak 9......................................................................................................................26
Extra informatie tijdvak 10....................................................................................................................27
2
, Hoofdstuk 5 Tijd van de ontdekkers en
hervormers (1500-1600)
5.1 Europeanen op ontdekkingsreis
Arabische koopliederen leveren via Middellandse Zee specerijen aan Europa
Eerste fase ontdekkingsreizen:
Marco Polo gaat in de 13e eeuw al op onderzoek uit, maar wordt pas in begin 16 e eeuw opgepakt
door Portugezen en Spanjaarden
- Doel van de Portugezen en Spanjaarden: bevaarbare route naar Indië
- Portugees Bartholomeus Diaz bereikt in 1486 zuidpunt van Afrika
- Columbus (Italiaan in Spaanse dienst) vertrekt in 1492 in westelijke richting en eindigt in San
Salvator. Hij denkt in Indië te zijn aangekomen en noemt de inwoners indianen.
- Portugees Vasco da Gama komt in 1498 aan in India
- Magelhaes vindt de straat van Magelhaes en zijn zeelieden maken de eerste reis om de
wereld die hij voltooid in 1522
Tweede fase ontdekkingsreizen:
Dit vindt plaats in de late 16e eeuw en vroege 17e eeuw. De initiatiefnemers zijn de Hollanders en
Engelsen.
- Doel van de Hollanders en Engelsen: doorgang naar Indië om de noord
- Barentsz vaart tussen 1596-1597 via het noorden en moet overwinteren op Nova Zembla
- Hudson (Engelsman in Hollandse dienst) op zoek naar een noordwestelijke doorvaart. Dit
resulteert in de Hudsonrivier, de basis voor Nieuw-Nederland
- 1595 schepen vertrekken vanuit Holland naar Indië via de Portugese route (kaap om de
goede hoop) onder leiding van Houtman
- 1598 Olivier van Noort eerste Nederlandse reis om de wereld
De ontdekkingsreizen zijn hier vooral gericht op handel, maar leggen ook de basis voor het
kolonialisme in Afrika, Amerika en delen van Azië.
5.2 Het ware geloof als inzet
Overgang van 15e naar 16e eeuw: tijd van de Renaissance en Humanisme (terug naar oudheid en
terug naar Bijbelteksten)
- Belangrijke Humanist: Erasmus
- Belang van uitvingen: boekdrukkunst (er ontstaan drukkerijen, zoals in Antwerpen)
Hoe komt de scheuring in de kerk?
Binnen de kerk neemt de kritiek toe
- Te veel bezig met materiële zaken
- Kernpunten van het geloof staan ter discussie (afkoop van zonden, zielenheil via goede
werken, vorsten die hun geloof voorschrijven aan onderdanen, de kerk als bemiddellaar
tussen God en de gelovige, de rol van Maria en de kinderdoop)
Door deze discussiepunten leidt dit tot hervorming en scheuring in de kerk.
- 31 oktober 1517 hangt Monnik Maarten Luther 95 stelling op de kerkdeur in Wittenberg. Hij
richt zich voornamelijk tegen de aflaatpraktijk (vrijspraak van straf en schuld door te betalen)
3
Los beneficios de comprar resúmenes en Stuvia estan en línea:
Garantiza la calidad de los comentarios
Compradores de Stuvia evaluaron más de 700.000 resúmenes. Así estas seguro que compras los mejores documentos!
Compra fácil y rápido
Puedes pagar rápidamente y en una vez con iDeal, tarjeta de crédito o con tu crédito de Stuvia. Sin tener que hacerte miembro.
Enfócate en lo más importante
Tus compañeros escriben los resúmenes. Por eso tienes la seguridad que tienes un resumen actual y confiable.
Así llegas a la conclusión rapidamente!
Preguntas frecuentes
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
100% de satisfacción garantizada: ¿Cómo funciona?
Nuestra garantía de satisfacción le asegura que siempre encontrará un documento de estudio a tu medida. Tu rellenas un formulario y nuestro equipo de atención al cliente se encarga del resto.
Who am I buying this summary from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anniekrutze. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy this summary for $6.71. You're not tied to anything after your purchase.