Bestuursprocesrecht TENTAMEN
Week 1
De overheid staat centraal in het bestuursrecht, maar het draait allemaal om het
belang van de burger, het algemene belang.
In tegenstelling tot de rechtspositie van burgers in het privaatrecht, waar
burgers alles mogen, tenzij het bij wet verboden is, mag in het bestuursrecht
een bestuursorgaan niets, tenzij het wordt toegestaan door de wet.
Het bestuursrecht gaat over de juridische normen die gelden in de
rechtsbetrekkingen tussen bestuursorgaan (1:1) en belanghebbenden (1:2) en
tussen bestuursorganen onderling; centraal in dergelijke rechtsbetrekkingen staat
een besluit (1:3).
Rechtsbescherming bestaat uit:
1. Bezwaar(bestuursorgaan) of administratief beroep (hoger bestuursorgaan)
2. Beroep bij de bestuursrechter
3. Hoger beroep (afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State/Centrale
Raad van Beroep/College van beroep voor het bedrijfsleven/Hof
1:5 definitie bezwaar
7:1 en 8:1 let op deze combinatie
art. 6:13
Wie? belanghebbende 1:2
Geschillen tussen burger en overheid, ga je naar de bestuursrechter en niet de
burgerlijke rechter, waarom?
- Dit omdat voor de burger een bestuurlijke voorziening van bezwaar of beroep
open staat en deze voorziening dwingend voorrang geeft.
Art. 6 EVRM Fair trial
- Iedereen heeft recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak,
binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat
bij de wet is ingesteld.
1:4 lid 1 awb = de bestuursrechter is een onafhankelijk bij wet ingesteld
orgaan dat met bestuursrechtspraak is belast.
De bestuursrechter behoort wel en niet tot de rechterlijke macht. Art. 112 lid 1
GW zegt: gerechten die behoren tot geschillen over burgerrechtelijke
rechtsvorderingen behoren tot de rechterlijke macht. Dit valt niet onder de
bestuursrechter. Art. 112 lid 2 GW zegt: berechting van andere geschillen
kunnen ook aan gerechten worden opgedragen die niet tot de rechterlijke
macht behoren.
Arrest – Procola
- Onpartijdigheid en onafhankelijk gerecht.
Rechtsvraag = De Luxemburgse Raad van State spreekt recht en adviseert ook over
de wetgeving. Is dit in strijd met de onpartijdigheid van art. 6 EVRM?
, OORDEEL = Hof oordeelt dat de dubbelrol wel in strijd is met de onpartijdigheid van
art. 6 EVRM. Het is niet de bedoeling dat dezelfde persoon die heeft geadviseerd
over een bepaalde wet, later ook rechtspreekt van diezelfde wet.
GEVOLG uitspraak = nieuw wetsartikel: art. 42 lid 4 RvS
Een lid van de afdeling bestuursrechtspraak…
Functie en beginselen BER
- Onpartijdigheid > 8:15 awb + fair play
- Ongelijkheidscompensatie
- Hoor en wederhoor
- Openbare behandeling
- Openbare en gemotiveerde uitspraak > 121 Gw
- Tijdige behandeling, dit geldt alleen voor bezwaar en administratief beroep,
namelijk in 7.10/ 7.24 awb.
Verschillende functies van rechtsbescherming
1. Onafhankelijk gerecht bij wet ingesteld.
2. Bestuurlijke heroverweging (bezwaar).
3. Twee feitelijke instanties Beroep en Hoger Beroep
4. Toegankelijkheid Griffierecht, procesvertegenwoordiging etc.
5. Rechtseenheid en rechtsontwikkeling.
6. Effectief en tijdig (zie termijnen)
7. Efficiënt
Wat zijn de gemeenschappelijke kenmerken van de voorzieningen bezwaar en
beroep?
- De voorzieningen van bezwaar en beroep hebben gemeen dat zij op een
wettelijke basis berusten en voor de burger een aanspraak scheppen op een
uitspraak van een niet-lijdelijk orgaan, dat bevoegd is om het bestreden besluit
geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken.
Aanspraak op een uitspraak (behandeling)
< Het recht op een oordeel van het geschil >
Ongedaan maken van een besluit
< Burger moet beschermd worden in zijn rechten >
Voorziening bij wettelijk voorschrift (legalisatie)
< Rechter moet bevoegd zijn bij de wet om te mogen oordelen over een
besluit >
Orgaan dat beslist is niet lijdelijk
< Rechter mag actief deelnemen aan het proces voordat hij beslist >
Wat zijn de vier extra kenmerken van beroep bij de bestuursrechter?
- Rechtmatigheidstoetsing ex tunc (marginaal) Beroep Op Bezwaar
Naar het moment waarop dit besluit is genomen, niet de latere verandering.
Bij vreemdelingenrecht en sociaalzekerheidsrecht wordt ex nunc getoetst.
- Korte beroepstermijn (redelijke termijn)
Termijn bedraagt 6 weken. Vanwege onzekerheid van het gegeven besluit.
- Materiele waarheid (leidende rechter)
De rechter heeft een actieve rol, en dus lijdelijk in de zaak.
- Laagdrempeligheid (toegankelijkheid, eenieder)
Week 1
De overheid staat centraal in het bestuursrecht, maar het draait allemaal om het
belang van de burger, het algemene belang.
In tegenstelling tot de rechtspositie van burgers in het privaatrecht, waar
burgers alles mogen, tenzij het bij wet verboden is, mag in het bestuursrecht
een bestuursorgaan niets, tenzij het wordt toegestaan door de wet.
Het bestuursrecht gaat over de juridische normen die gelden in de
rechtsbetrekkingen tussen bestuursorgaan (1:1) en belanghebbenden (1:2) en
tussen bestuursorganen onderling; centraal in dergelijke rechtsbetrekkingen staat
een besluit (1:3).
Rechtsbescherming bestaat uit:
1. Bezwaar(bestuursorgaan) of administratief beroep (hoger bestuursorgaan)
2. Beroep bij de bestuursrechter
3. Hoger beroep (afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State/Centrale
Raad van Beroep/College van beroep voor het bedrijfsleven/Hof
1:5 definitie bezwaar
7:1 en 8:1 let op deze combinatie
art. 6:13
Wie? belanghebbende 1:2
Geschillen tussen burger en overheid, ga je naar de bestuursrechter en niet de
burgerlijke rechter, waarom?
- Dit omdat voor de burger een bestuurlijke voorziening van bezwaar of beroep
open staat en deze voorziening dwingend voorrang geeft.
Art. 6 EVRM Fair trial
- Iedereen heeft recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak,
binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat
bij de wet is ingesteld.
1:4 lid 1 awb = de bestuursrechter is een onafhankelijk bij wet ingesteld
orgaan dat met bestuursrechtspraak is belast.
De bestuursrechter behoort wel en niet tot de rechterlijke macht. Art. 112 lid 1
GW zegt: gerechten die behoren tot geschillen over burgerrechtelijke
rechtsvorderingen behoren tot de rechterlijke macht. Dit valt niet onder de
bestuursrechter. Art. 112 lid 2 GW zegt: berechting van andere geschillen
kunnen ook aan gerechten worden opgedragen die niet tot de rechterlijke
macht behoren.
Arrest – Procola
- Onpartijdigheid en onafhankelijk gerecht.
Rechtsvraag = De Luxemburgse Raad van State spreekt recht en adviseert ook over
de wetgeving. Is dit in strijd met de onpartijdigheid van art. 6 EVRM?
, OORDEEL = Hof oordeelt dat de dubbelrol wel in strijd is met de onpartijdigheid van
art. 6 EVRM. Het is niet de bedoeling dat dezelfde persoon die heeft geadviseerd
over een bepaalde wet, later ook rechtspreekt van diezelfde wet.
GEVOLG uitspraak = nieuw wetsartikel: art. 42 lid 4 RvS
Een lid van de afdeling bestuursrechtspraak…
Functie en beginselen BER
- Onpartijdigheid > 8:15 awb + fair play
- Ongelijkheidscompensatie
- Hoor en wederhoor
- Openbare behandeling
- Openbare en gemotiveerde uitspraak > 121 Gw
- Tijdige behandeling, dit geldt alleen voor bezwaar en administratief beroep,
namelijk in 7.10/ 7.24 awb.
Verschillende functies van rechtsbescherming
1. Onafhankelijk gerecht bij wet ingesteld.
2. Bestuurlijke heroverweging (bezwaar).
3. Twee feitelijke instanties Beroep en Hoger Beroep
4. Toegankelijkheid Griffierecht, procesvertegenwoordiging etc.
5. Rechtseenheid en rechtsontwikkeling.
6. Effectief en tijdig (zie termijnen)
7. Efficiënt
Wat zijn de gemeenschappelijke kenmerken van de voorzieningen bezwaar en
beroep?
- De voorzieningen van bezwaar en beroep hebben gemeen dat zij op een
wettelijke basis berusten en voor de burger een aanspraak scheppen op een
uitspraak van een niet-lijdelijk orgaan, dat bevoegd is om het bestreden besluit
geheel of gedeeltelijk ongedaan te maken.
Aanspraak op een uitspraak (behandeling)
< Het recht op een oordeel van het geschil >
Ongedaan maken van een besluit
< Burger moet beschermd worden in zijn rechten >
Voorziening bij wettelijk voorschrift (legalisatie)
< Rechter moet bevoegd zijn bij de wet om te mogen oordelen over een
besluit >
Orgaan dat beslist is niet lijdelijk
< Rechter mag actief deelnemen aan het proces voordat hij beslist >
Wat zijn de vier extra kenmerken van beroep bij de bestuursrechter?
- Rechtmatigheidstoetsing ex tunc (marginaal) Beroep Op Bezwaar
Naar het moment waarop dit besluit is genomen, niet de latere verandering.
Bij vreemdelingenrecht en sociaalzekerheidsrecht wordt ex nunc getoetst.
- Korte beroepstermijn (redelijke termijn)
Termijn bedraagt 6 weken. Vanwege onzekerheid van het gegeven besluit.
- Materiele waarheid (leidende rechter)
De rechter heeft een actieve rol, en dus lijdelijk in de zaak.
- Laagdrempeligheid (toegankelijkheid, eenieder)
