PRAKTIJK
Physiotherapy in internal diseases
165
,166
,LYMFEDRAINAGE
1. Inleiding
Lymfestelsel
- Onder huid (in interstitium): netwerk van lymfecapillairen waar opname van vocht gebeurt
- Vocht gaat via precollectoren dieper in lichaam
- Vocht komt uiteindelijk terecht in collectoren (grote snelheden)
- Normale vloei lymfevocht: distaal naar proximaal
Op plekken waar interstitieel vocht zit = lymfesysteem kapot
Het heeft geen zin om het vocht in de (pre)collectoren te drijven
Oplossing: vocht in interstitium verder brengen naar een plaats waar het lymfesysteem wel werkt
(= interstitieel flushen)
BASISBEGRIPPEN
- Lineair: visualisatie van lymfevocht in collectoren
- Splash: visualisatie van lymfevocht in de lymfecapillairen
- Stardust: lekkage van lymfevocht van de capillairen in het interstitium
- Diffuse: visualisatie van lymfevocht in interstitium
Dermal backflow: door blokkade in een lymfecollector
o De lymfe kan niet proximaal bewegen in de lymfecollector maar draineert via de
precollectors en de lymfcapillairen naar het interstitium
o Door zwaartekracht zakt het naar distaal
Dermal rerouting: door blokkade in een lymfecollector
o Lymfe gaat van collector naar de lymfecapillairen (= spaghetti) en zoekt een functionele
collector
Normaal transport Dermal rerouting
HANDGREPEN
- Flush: lymfevocht voortduwen in de collectoren, in capillairen, in interstitium
o Collector flush: lage druk, strijken
Met vlakke hand een ‘aaibeweging’ maken over de huid
o Interstitiële flush: hogere druk, knijpbeweging
Lymfevocht in interstitium verplaatsen
- Fill in: vocht uit interstitium in lymfecapillairen duwen
o Rollende beweging maken met duim (altijd richting proximaal) en daarna een rek
- Pinchtest: het opnemen van een huidplooi
o Positieve pinchtest: je kan de huid niet opnemen dus daar is backflow, flushen naar
proximaal, naar een zone waar je de huid wel kan optillen (gelijkaardig aan
Stemmerteken)
167
, 2. Lymfoedeem bovenste lidmaat
2.1 Lymfoedeem van hand en voorarm
Ter hoogte van de hand en onderarm is de lymfeopname gecompromitteerd. U ziet een positieve
knijptest, wat betekent dat u een huidplooi bij de hand en onderarm niet kunt oppakken. Dit is mogelijk
na een okseloperatie voor bijvoorbeeld borstkanker.
Elke techniek 5 keer herhalen + kussentje onder knieën!!
1) Bilateraal leegmaken lymfeknopen retroclaviculair, axillair (in oksel) en humeraal
o Retroclaviculair: met zoveel mogelijk vingers grote oppervlakte
2) Collector flush dorsale en ventrale anastomose
o Ventraal: strijkbeweging van de aangedane zijde over het sternum tot niet-aangedane
zijde (= richting lymfetransport)
o In zijlig: let op positionering van patiënt arm moet ondersteund worden
o Flush ventrale anastomose
o Flush dorsale anastomose
3) Collector flush bovenarm en Mascagni pathway
o Mascagni-pathway gelokaliseerd in deltopectorale groeve (lymfevocht van arm naar
retroclaviculaire knopen)
o Circulaire druk rond volledige arm
o Mascagni pathway met duim verder volgen
o Hand P op schouder T laten rusten
o Patiënten met heel dikke armen: 5 x ventraal, 5 x dorsaal
4) Bilateraal leegmaken lymfeknopen retroclaviculair, axillair (in oksel), humeraal en cubitaal
o Cubitale lymfeknoop: 3 cm boven epicondylus medialis
168
Physiotherapy in internal diseases
165
,166
,LYMFEDRAINAGE
1. Inleiding
Lymfestelsel
- Onder huid (in interstitium): netwerk van lymfecapillairen waar opname van vocht gebeurt
- Vocht gaat via precollectoren dieper in lichaam
- Vocht komt uiteindelijk terecht in collectoren (grote snelheden)
- Normale vloei lymfevocht: distaal naar proximaal
Op plekken waar interstitieel vocht zit = lymfesysteem kapot
Het heeft geen zin om het vocht in de (pre)collectoren te drijven
Oplossing: vocht in interstitium verder brengen naar een plaats waar het lymfesysteem wel werkt
(= interstitieel flushen)
BASISBEGRIPPEN
- Lineair: visualisatie van lymfevocht in collectoren
- Splash: visualisatie van lymfevocht in de lymfecapillairen
- Stardust: lekkage van lymfevocht van de capillairen in het interstitium
- Diffuse: visualisatie van lymfevocht in interstitium
Dermal backflow: door blokkade in een lymfecollector
o De lymfe kan niet proximaal bewegen in de lymfecollector maar draineert via de
precollectors en de lymfcapillairen naar het interstitium
o Door zwaartekracht zakt het naar distaal
Dermal rerouting: door blokkade in een lymfecollector
o Lymfe gaat van collector naar de lymfecapillairen (= spaghetti) en zoekt een functionele
collector
Normaal transport Dermal rerouting
HANDGREPEN
- Flush: lymfevocht voortduwen in de collectoren, in capillairen, in interstitium
o Collector flush: lage druk, strijken
Met vlakke hand een ‘aaibeweging’ maken over de huid
o Interstitiële flush: hogere druk, knijpbeweging
Lymfevocht in interstitium verplaatsen
- Fill in: vocht uit interstitium in lymfecapillairen duwen
o Rollende beweging maken met duim (altijd richting proximaal) en daarna een rek
- Pinchtest: het opnemen van een huidplooi
o Positieve pinchtest: je kan de huid niet opnemen dus daar is backflow, flushen naar
proximaal, naar een zone waar je de huid wel kan optillen (gelijkaardig aan
Stemmerteken)
167
, 2. Lymfoedeem bovenste lidmaat
2.1 Lymfoedeem van hand en voorarm
Ter hoogte van de hand en onderarm is de lymfeopname gecompromitteerd. U ziet een positieve
knijptest, wat betekent dat u een huidplooi bij de hand en onderarm niet kunt oppakken. Dit is mogelijk
na een okseloperatie voor bijvoorbeeld borstkanker.
Elke techniek 5 keer herhalen + kussentje onder knieën!!
1) Bilateraal leegmaken lymfeknopen retroclaviculair, axillair (in oksel) en humeraal
o Retroclaviculair: met zoveel mogelijk vingers grote oppervlakte
2) Collector flush dorsale en ventrale anastomose
o Ventraal: strijkbeweging van de aangedane zijde over het sternum tot niet-aangedane
zijde (= richting lymfetransport)
o In zijlig: let op positionering van patiënt arm moet ondersteund worden
o Flush ventrale anastomose
o Flush dorsale anastomose
3) Collector flush bovenarm en Mascagni pathway
o Mascagni-pathway gelokaliseerd in deltopectorale groeve (lymfevocht van arm naar
retroclaviculaire knopen)
o Circulaire druk rond volledige arm
o Mascagni pathway met duim verder volgen
o Hand P op schouder T laten rusten
o Patiënten met heel dikke armen: 5 x ventraal, 5 x dorsaal
4) Bilateraal leegmaken lymfeknopen retroclaviculair, axillair (in oksel), humeraal en cubitaal
o Cubitale lymfeknoop: 3 cm boven epicondylus medialis
168
