Samenvatting praktisch burgerlijk recht

Samenvatting burgerlijk recht
1 Deel 1: inleiding tot het recht
1.1 Algemene inleiding

Niet kennen
1.2 Indeling van het recht

1) Privaatrecht  rechtsverhouding burgers
bv: burenruzie, huurcontract…
Kenmerk = aanvullend (mogelijke afwijking*)

2) Publiekrecht  burgers vs. overheid/ staat
bv: verkeersovertreding
Kenmerk = dwingend (toerist respecteert wet van het land, fiscaliteit)


* Voorbeelden

 Huwelijk = tussen 2 burgers (privaatrecht)
o Er zijn 4 plichten (bv trouw zijn artikel 213)
 Dwingend recht
o Vermogen stelsel is niet verplicht, wanneer je niets zelf hanteert val je onder
aanvullend recht en kan je dus akkoorden sluiten.

 Huurcontract (woning)
o Wet: onroerende voorheffing (OV) mag nooit ten laste zijn van de huurder
 Dwingend recht = geen afwijking

Stel: huurbaas rekent OV aan  huurder is niet verplicht te betalen wegens contract

 Je rijdt door het rood licht en rijdt iemand aan
 Publiek + privaatrecht

BELANGRIJK IN HOOFDSTUK 2

Privaat + publiek
Aanvullend + dwingend

Openbaar belang  wordt vertegenwoordigd door OM en Pdk
OM= openbaar ministerie
Pdk = Procureur des konings




1

,1.3 Bronnen van het recht
1.3.1 Inleiding
Niet kennen

1.3.2 Internationale verdragen en secundair internationaal recht

Bepaalde rechtsregels van internationale aard kunnen geldingskracht hebben binnen het
Belgisch grondgebied en voor de Belgische onderdanen, ook al zijn deze regels niet gemaakt
door de Belgische overheid:

1. Wanneer de Belgische staat een verdrag sluit met een of meerdere staten dat een
weerslag heeft op binnenlandse materies.

2. Wanneer de Belgische staat via een verdrag lid wordt van een internationale
organisatie die een bepaalde bevoegdheid toegewezen kreeg. Deze regels worden
dan van geldingskracht in België

Voornamelijk het geval bij:

1. EG-verdragen en de verordeningen van de Raad van de EU en van de EU-commissie
 Verordeningen, richtlijnen en besluiten

Verordening  Verbindend in alle onderdelen
 Rechtstreeks toepasselijk in elke
lidstaat
Richtlijn  Verbindend enkel ten aanzien
van het resultaat voor elke
lidstaat waarvoor het bestemd is
 Nationale instanties moeten
manier + middelen kiezen voor
resultaat te bereiken
Besluit  Verbindend in alle onderdelen
 Men kan besluiten maken voor
specifieke lidstaten  dan alleen
bindend voor hen

Supranationale regels
= hebben voorrang bij tegenstrijdigheid tussen dergelijke regels en Belgische wet

 de rechter mag bij een EU-verdrag of EU-verordening, de Belgische wet aan de kant
schuiven en de EU-regels toepassen




2

,1.3.3 De grondwet

= de meest fundamentele van alle nationale wetten
 Regelt de inrichting van de machten binnen de staat
 Waarborgt de fundamentele rechten en vrijheden van de burgers

Belangrijkste wijzigingen sinds 1831:
 Democratisering van het kiesstelsel
 Regionalisering van de staat
o Evolutie van de rechten & vrijheden

Wijzingen zijn slechts mogelijk via:
 Ingewikkelde procedure:
 Parlement + Koningen duiden aan welke artikelen in aanmerking komen
 Parlement ontbonden & verkiezingen uitgeschreven
 Nieuw parlement  kan grondwet wijzigen
 Goedkeuring gebeurd door kamer en senaat

1.3.4 De wet

= formele wetten
= regelt de samenstelling en de bevoegdheid van de wetgevende macht

Bepaald dat federale wetgevende macht wordt uitgevoerd door:
 Koning
 De kamer van de Volksvertegenwoordigers
 De senaat




3

, 1.3.5 Decreten en ordonnanties

Decreten = wet van de deelstaat  Worden uitgevaardigd door:
 Staan Hiërarchisch op hetzelfde - Vlaams Parlement
niveau als Federale wet - Parlement Franse
 Wet staat dus niet boven decreet Gemeenschap
 Indien conflict Wet vs. Decreet - Parlement Waals Gewest
 Grondwettelijk Hof spreekt zich - Parlement Duitse
hierover uit Gemeenschap
 Regionaal niveau
 Door betrokken Parlement
goedgekeurd
 Gepubliceerd in Belgisch Staatsblad
 Hebben in betrokken regio kracht
van wet zoals een federale wet
Ordonnanties  Uitgevaardigd door Brussels
Hoofdstedelijk Parlement
 Kracht van wet binnen het Brussels
gewest

1.3.6 Koninklijke besluiten

 Uitvoerende macht met bindende regels
 Moet een wettelijke basis hebben
 Worden door minister voorbereid en wordt ondertekend door Koning + minister
 Kom van kracht 10 dagen na zijn bekendmaking
 Wetten zijn meestal erg algemeen en behoeven verdere uitwerking en precisering

 Onderschikt aan de wet  kan een wet niet wijzigen op opheffen  toezicht door
Raad van State en de rechterlijke macht

Initiatief komt van:
 Koning (hoofd uitvoerende macht)

1.3.7 Ministeriële besluiten

 Wordt uitgevaardigd door een of meer ministers
 Gepubliceerd in Belgisch Staatsblad
 Meestal een verdere detaillering van Koninklijke besluiten
 Ondergeschikt aan wetten en koninklijke besluiten




4