PARODONTOLOGIE : BOUW EN FUNCTIE PARODONTIUM
1. Intro
Parodontologie is een gereglementeerd en beschermd specialisme binnen de tandheelkunde dat zich
richt op het parodontium.
Parodontium : richt zich op de steunweefsels rondom tanden en kiezen.
Parodontologie is afgeleid van het oude grieks →
Peri = rond
Donto = tand
Logie = leer
- Een gereglementeerd of beschermd beroep: dat men alleen mag uitoefenen als men voldoet
aan de wettelijke beroepskwalificaties
- Een niet – gereglementeerd of niet beschermd beroep: beroep zonder wettelijke kwalificaties
GEREGLEMENTEERDE – BESCHERMDE BEROEPSTITELS BINNEN DE TANDHEELKUNDE
- Algemene tandarts
- Tandarts – specialist in de parodontologie
- Tandarts – specialist in de orthodontie
- Geneesheer – specialist in de mond kaak & aangezichtchirurgie
- Mondhygienisten
NIET BESCHERMDE BEROEPSTITELS BINNEN DE TANDHEELKUNDE
- Kinderarts
- Narcodontist
- Specilist in de esthetische tandheelkunde
- Specialist in de prothetische tandheelkunde
- Implantoloog
- Endotoloog
- Preventie assistente ( niet in Belgie )
1.2. historiek van het beroep
Tandartsassistente :
- Medisch technische voorbereidingen van de tandarts
- Medisch administratieve opvolging van patientendossiers
- Administratief en logistiek beheer van de praktijk
Monhygienist :
Neemt delen van de mondzorg over in overleg met de tandats
1
,Primaire Preventie Secundaire preventie Tertaire preventie
= voorkomen van ( tandvlees ) = het voorkomen van progressie of = het herstellen van de gevolgen van
ziekten bij gezonde mensen redicidief van ( tandvlees ) ziekten vergevorderde parodontitis.
( bv. Het geven van mh instructies ) ( bv. Scaling, rootplanning ) ( bv. Chirurgische correctie )
1.3. FDI definieert mondgezondheid
= Mondgezondheid betekent de mogelijkheid om te spreken, lachen, ruiken, proeven, aan te raken,
kauwen en het uitdrukken van emoties via de gezichtsuitdrukking met zelfvertrouwen en zonder pijn,
ongemak en craniofaciale ziektes. Mondgezondheid omvat eigenschappen die essentieel zijn voor de
kwaliteit van leven.
1.4. Mondhygienist en parodontologie
Als mondhygienist in de tweede lijn heb je 2 klanten en zijn communicatieve vaardigheden vereist :
1. de verwijzer ( tandarts, orthodontist ) :
- Respecteren
- Betrekken bij je beslissingen
- Op de hoogte houden via periodieke verslaggeving
- Overleg via telefoon
- Overleg online
- Overleg fysiek
2. de patient :
- Een patiënt met ernstige parodontitis zonder klachten bewust maken van een ernstige
tandvleesziekte
- Een patiënt kunnen motiveren tot gedragsveranderingen: tandenpoetsen interdentaal - rookstop
- Technische prestaties (tandenpoetsen) aanleren ook aan minder handige patiënten
- Kunnen omgaan met behandelplannen en informed consent
- Weerstand van patiënten kunnen overwinnen
- Je hebt een goede beheersing van de Nederlandse taal nodig
- Je moet over een dosis welsprekendheid beschikken om je doel te bereiken
DE 3 PIJLERS VAN WELSPREKENDHEID
1. logos : logica ( juiste uitleg, .. )
2. Ethos : geloofwaardigheid ( nodige kennis maakt je geloofwaardig )
3. Pathos : liefde ( ambitie voor je vak )
2
,Voorbeeldvraag voor het examen :
1. De crista alveolaris bevindt zich 3 mm apicaal van de glazuurcementgrens
2. De crista alveolaris bevindt zich er hoogte van de cement-glazuurgrens
2. Bouw en functie van het parodontium
2.1 Parondontium = richt zich op de steunweefsels rondom tanden en kiezen
Vanaf 6 weken na bevruchting heb je een DF ( tandkiem en follikel ) en DO ( dentaal orgaan ).
DO : heeft epitheliale uitlopers en die vormen de schede van Hertwig.
De schede van hertwig valt uiteen bij dentinevorming en amelogeninen worden geproduceerd met
inductie van :
- Cement
- Bindweefsel
- Alveolair bot
- Wortelinformatie
- Steunweefsel voor verankeren
De amelogenen worden dan ook gebruikt voor regeneratie parodontale schade dentale follikel ( DF )
Delen van het parodontium :
• De gingiva
• De alveolaire mucosa ( los slijmvlies )
• Het parodontaal ligament
• Het alveolaire bot
• Het wortelcement
Gezond parodontium : sulcus 0-3mm diep
3
, De functie van het parodontium :
1. geeft steun aan de tand ( aan het aanhechtingsapparaat )
2. opvang van functionele krachten op de tand
3. vascularisatie en innervatie van de tandweefsels
4. beschermt de worel tegen wortelresorptie ( door osteoclasten )
5. maakt tandverplaatsingen ( eruptie, ortho ) mogelijk
Mucosa / slijmvlies = het weefsel dat onze lichaamsholten bekleedt en afgrenst van de buitenwereld.
De mucosa is gewoonlijk van endodormale origine en is bedekt met een laagje epitheel.
3. gingiva
Gezonde gingiva : stippeling / kleine putjes op het oppervlak. Een sinaasappeleffect
Pigmentatie ( geen pathologie ! )
zichtbaar ontstoken gingiva = gingivitis
sinaasappeleffect is weg
gingiva bestaat uit :
- Vrije gingiva
- Gingivale groeve
- Aangehechte gingiva
- Mucogingivale lijn
- Alveolaire mucosa
4
1. Intro
Parodontologie is een gereglementeerd en beschermd specialisme binnen de tandheelkunde dat zich
richt op het parodontium.
Parodontium : richt zich op de steunweefsels rondom tanden en kiezen.
Parodontologie is afgeleid van het oude grieks →
Peri = rond
Donto = tand
Logie = leer
- Een gereglementeerd of beschermd beroep: dat men alleen mag uitoefenen als men voldoet
aan de wettelijke beroepskwalificaties
- Een niet – gereglementeerd of niet beschermd beroep: beroep zonder wettelijke kwalificaties
GEREGLEMENTEERDE – BESCHERMDE BEROEPSTITELS BINNEN DE TANDHEELKUNDE
- Algemene tandarts
- Tandarts – specialist in de parodontologie
- Tandarts – specialist in de orthodontie
- Geneesheer – specialist in de mond kaak & aangezichtchirurgie
- Mondhygienisten
NIET BESCHERMDE BEROEPSTITELS BINNEN DE TANDHEELKUNDE
- Kinderarts
- Narcodontist
- Specilist in de esthetische tandheelkunde
- Specialist in de prothetische tandheelkunde
- Implantoloog
- Endotoloog
- Preventie assistente ( niet in Belgie )
1.2. historiek van het beroep
Tandartsassistente :
- Medisch technische voorbereidingen van de tandarts
- Medisch administratieve opvolging van patientendossiers
- Administratief en logistiek beheer van de praktijk
Monhygienist :
Neemt delen van de mondzorg over in overleg met de tandats
1
,Primaire Preventie Secundaire preventie Tertaire preventie
= voorkomen van ( tandvlees ) = het voorkomen van progressie of = het herstellen van de gevolgen van
ziekten bij gezonde mensen redicidief van ( tandvlees ) ziekten vergevorderde parodontitis.
( bv. Het geven van mh instructies ) ( bv. Scaling, rootplanning ) ( bv. Chirurgische correctie )
1.3. FDI definieert mondgezondheid
= Mondgezondheid betekent de mogelijkheid om te spreken, lachen, ruiken, proeven, aan te raken,
kauwen en het uitdrukken van emoties via de gezichtsuitdrukking met zelfvertrouwen en zonder pijn,
ongemak en craniofaciale ziektes. Mondgezondheid omvat eigenschappen die essentieel zijn voor de
kwaliteit van leven.
1.4. Mondhygienist en parodontologie
Als mondhygienist in de tweede lijn heb je 2 klanten en zijn communicatieve vaardigheden vereist :
1. de verwijzer ( tandarts, orthodontist ) :
- Respecteren
- Betrekken bij je beslissingen
- Op de hoogte houden via periodieke verslaggeving
- Overleg via telefoon
- Overleg online
- Overleg fysiek
2. de patient :
- Een patiënt met ernstige parodontitis zonder klachten bewust maken van een ernstige
tandvleesziekte
- Een patiënt kunnen motiveren tot gedragsveranderingen: tandenpoetsen interdentaal - rookstop
- Technische prestaties (tandenpoetsen) aanleren ook aan minder handige patiënten
- Kunnen omgaan met behandelplannen en informed consent
- Weerstand van patiënten kunnen overwinnen
- Je hebt een goede beheersing van de Nederlandse taal nodig
- Je moet over een dosis welsprekendheid beschikken om je doel te bereiken
DE 3 PIJLERS VAN WELSPREKENDHEID
1. logos : logica ( juiste uitleg, .. )
2. Ethos : geloofwaardigheid ( nodige kennis maakt je geloofwaardig )
3. Pathos : liefde ( ambitie voor je vak )
2
,Voorbeeldvraag voor het examen :
1. De crista alveolaris bevindt zich 3 mm apicaal van de glazuurcementgrens
2. De crista alveolaris bevindt zich er hoogte van de cement-glazuurgrens
2. Bouw en functie van het parodontium
2.1 Parondontium = richt zich op de steunweefsels rondom tanden en kiezen
Vanaf 6 weken na bevruchting heb je een DF ( tandkiem en follikel ) en DO ( dentaal orgaan ).
DO : heeft epitheliale uitlopers en die vormen de schede van Hertwig.
De schede van hertwig valt uiteen bij dentinevorming en amelogeninen worden geproduceerd met
inductie van :
- Cement
- Bindweefsel
- Alveolair bot
- Wortelinformatie
- Steunweefsel voor verankeren
De amelogenen worden dan ook gebruikt voor regeneratie parodontale schade dentale follikel ( DF )
Delen van het parodontium :
• De gingiva
• De alveolaire mucosa ( los slijmvlies )
• Het parodontaal ligament
• Het alveolaire bot
• Het wortelcement
Gezond parodontium : sulcus 0-3mm diep
3
, De functie van het parodontium :
1. geeft steun aan de tand ( aan het aanhechtingsapparaat )
2. opvang van functionele krachten op de tand
3. vascularisatie en innervatie van de tandweefsels
4. beschermt de worel tegen wortelresorptie ( door osteoclasten )
5. maakt tandverplaatsingen ( eruptie, ortho ) mogelijk
Mucosa / slijmvlies = het weefsel dat onze lichaamsholten bekleedt en afgrenst van de buitenwereld.
De mucosa is gewoonlijk van endodormale origine en is bedekt met een laagje epitheel.
3. gingiva
Gezonde gingiva : stippeling / kleine putjes op het oppervlak. Een sinaasappeleffect
Pigmentatie ( geen pathologie ! )
zichtbaar ontstoken gingiva = gingivitis
sinaasappeleffect is weg
gingiva bestaat uit :
- Vrije gingiva
- Gingivale groeve
- Aangehechte gingiva
- Mucogingivale lijn
- Alveolaire mucosa
4
